Η Άγρια Ζωή της Γης Εξαφανίζεται

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

ΔΕΝ σας συναρπάζει να βλέπετε και να ακούτε άγρια ζώα από κοντά—μια τίγρη, μια φάλαινα ή ένα γορίλα; Να φροντίζετε ένα κοάλα; Να νιώθετε τη γη να τρέμει από το βαρύ ποδοβολητό κοπαδιών που μεταναστεύουν και προχωρούν μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι; Δυστυχώς, όμως, πολλοί άνθρωποι ίσως να μην απολαύσουν ποτέ τέτοιες περιπέτειες—εκτός αν θεωρήσουμε περιπέτεια ένα μουσείο, ένα βιβλίο ή την οθόνη ενός κομπιούτερ. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Επειδή, καθώς διαβάζετε αυτό το άρθρο, χιλιάδες φυτά και ζώα οδηγούνται ανεπιστρεπτί στην εξαφάνιση. Ο Δρ Έντουαρντ Ο. Γουίλσον, βιολόγος στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, υπολογίζει ότι εκλείπουν 27.000 είδη το χρόνο, δηλαδή τρία την ώρα. Με αυτόν το ρυθμό, μέχρι και το 20 τοις εκατό των ειδών της γης θα μπορούσε να έχει εκλείψει μέσα σε 30 χρόνια. Αλλά ο ρυθμός της εξαφάνισης δεν είναι σταθερός· αυξάνεται. Αναμένεται ότι στις αρχές του επόμενου αιώνα εκατοντάδες είδη θα εξαφανίζονται κάθε μέρα!

Στο χείλος της εξαφάνισης βρίσκεται ο αφρικανικός μαύρος ρινόκερος. Σε λιγότερο από 20 χρόνια, οι λαθροθήρες μείωσαν τον πληθυσμό του από 65.000 σε 2.500. Λιγότεροι από 5.000 ουραγκοτάγκοι απομένουν στις συρρικνούμενες ζούγκλες του Βόρνεο και της Σουμάτρας. Η μάστιγα έχει πλήξει και τα νερά του πλανήτη. Ένα θύμα είναι το χαριτωμένο δελφίνι του ποταμού Γιανγκτσέ της Κίνας (το Lipotes vexillifer). Εξαιτίας της μόλυνσης και της ανεξέλεγκτης αλιείας δεν έχουν μείνει ούτε εκατό δελφίνια, και μπορεί να χαθούν όλα μέσα σε μια δεκαετία.

«Επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων διαφωνούν για πολλά πράγματα», λέει η Λίντα Κόμπνερ στο Βιβλίο των Ζωολογικών Κήπων (Zoo Book), «αλλά για το πόσο επείγον είναι να σώσουμε τα είδη και τη βιολογική υγεία του πλανήτη είναι ομόφωνοι: Τα επόμενα πενήντα χρόνια είναι κρίσιμα».

Ποιος Φταίει;

Η αύξηση του ανθρώπινου πληθυσμού έχει επιταχύνει το ρυθμό εξαφάνισης, αλλά η πίεση που ασκεί ο πληθυσμός δεν είναι ο μόνος υπαίτιος. Πολλά πλάσματα—το αποδημητικό περιστέρι, το μόα, ο πιγκουίνος ο μέγας και ο θυλακίνος, για να αναφέρουμε μόνο λίγα—αφανίστηκαν πολύ προτού αποτελέσει απειλή αυτός καθαυτός ο ανθρώπινος πληθυσμός. Ο Δρ Τζ. Ντ. Κέλι, διευθυντής της Επιτροπής Ζωολογικών Πάρκων της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία, αναφέρει για την ιστορία αυτής της χώρας: «Η απώλεια της βιοποικιλίας μετά τον αποικισμό το 1788 αποτελεί εθνικό όνειδος». Αυτή η παρατήρηση αναμφίβολα ισχύει και για πολλές άλλες χώρες. Επίσης αφήνει να διαφανούν οι πιο σκοτεινές αιτίες της εξαφάνισης—η άγνοια και η απληστία.

Λόγω της παγκόσμιας κρίσης που σχετίζεται με την εξαφάνιση των ειδών, ένας νέος και απρόσμενος σύμμαχος έχει μπει στη μάχη υποστηρίζοντας τη μεριά των ζώων—οι ζωολογικοί κήποι. Όλο και περισσότερο, αυτοί οι αστικοί περικλεισμένοι χώροι αποτελούν το έσχατο καταφύγιο για πολλά είδη. Αλλά οι ζωολογικοί κήποι έχουν περιορισμένο χώρο, και είναι δαπανηρό και δύσκολο να συντηρήσει κάποιος άγρια ζώα. Επίσης υπάρχει η ηθική πλευρά της «φυλάκισης» των ζώων, ακόμη και όταν αυτή γίνεται με βάση ανθρωπιστικές αντιλήψεις. Επιπλέον, στο ζωολογικό κήπο τα ζώα εξαρτώνται απόλυτα από τη γενναιοδωρία των ανθρώπων και από τα αδύναμα, συχνά ασταθή, πολιτικά και οικονομικά συστήματα. Έτσι, πόσο ασφαλείς είναι στ’ αλήθεια αυτοί οι πρόσφυγες που ήρθαν από τη φύση;

[Πλαίσιο στη σελίδα 3]

Είναι Φυσιολογική η Εξαφάνιση;

«Δεν είναι η εξαφάνιση μέρος της φυσιολογικής τάξης των πραγμάτων; Η απάντηση είναι όχι, τουλάχιστον όχι στο βαθμό που συμβαίνει στα πρόσφατα χρόνια. Στο μεγαλύτερο μέρος από τα τελευταία 300 χρόνια ο ρυθμός εξαφάνισης των ειδών ήταν περίπου ένα το χρόνο. Τώρα ο ρυθμός εξαφάνισης των ειδών που προξενεί ο άνθρωπος είναι τουλάχιστον χίλιες φορές μεγαλύτερος. . . . Η αιτία αυτής της γοργής επιτάχυνσης στο ρυθμό της εξαφάνισης είναι οι ανθρώπινες δραστηριότητες».—Ευρετήριο Πληροφοριών της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Νέας Υόρκης (The New York Public Library Desk Reference).

«Με έχουν γοητεύσει πολυάριθμα, εκπληκτικά πλάσματα που έχουν εξαφανιστεί, και έχω λυπηθεί και συχνά έχω θυμώσει με την εξαφάνισή τους. Επειδή σε όλες τις περιπτώσεις, εκτός από ελάχιστες, ο Άνθρωπος ήταν εκείνος που, εξαιτίας της απληστίας ή της σκληρότητας, της αμέλειας ή της αδιαφορίας, ευθυνόταν άμεσα ή έμμεσα για αυτές τις εξαφανίσεις».—Ντέιβιντ Ντέι, Το Βιβλίο της Καταστροφής των Ζώων (The Doomsday Book of Animals).

«Οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν εξαφάνιση των ειδών προτού καν αυτά καταγραφούν».—Βιολογική Διατήρηση (Biological Conservation).