Προσοχή! Απατεώνες σε Δράση

ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ τη σκηνή. Μια θύελλα έχει περάσει. Οι καταστροφικοί άνεμοι έχουν σταματήσει την τρομερή επιδρομή τους, και τα ορμητικά νερά δεν αποτελούν πια απειλή. Οι τρομαγμένοι επιζώντες βγαίνουν από τα καταφύγιά τους, ενώ, από μακριά, ανήσυχα και φοβισμένα άτομα που είχαν εγκαταλείψει την περιοχή επιστρέφουν για να δουν τα επακόλουθα της θύελλας. Οι σκεπές έχουν φύγει από τα σπίτια· δέντρα έχουν ξεριζωθεί και έχουν πέσει φαρδιά-πλατιά πάνω σε εκτεθειμένα εσωτερικά σπιτιών τα οποία έχουν μουσκέψει από τη βροχή. Τα καλώδια του ηλεκτρικού έχουν κοπεί, καθιστώντας αδύνατη τη μετάδοση επειγόντων τηλεφωνημάτων και μηνυμάτων. Μερικά σπίτια, τα οποία κάποτε ήταν καταφύγια ευτυχισμένων οικογενειών, έχουν καταστραφεί—οι ζημιές είναι ανεπανόρθωτες. Αυτό που κάποτε ήταν ένα ήσυχο και γαλήνιο μέρος τώρα είναι τόπος καταστροφής και απόγνωσης.

Οι άνθρωποι της περιοχής στέκονται στο ύψος των περιστάσεων—αποφασισμένοι να ανοικοδομήσουν. Ο ένας γείτονας βοηθάει τον άλλον· μερικοί μέχρι τώρα δεν γνώριζαν καν ο ένας το όνομα του άλλου. Οι άντρες ανταλλάσσουν τα εργαλεία και τις γνώσεις τους. Οι γυναίκες μαγειρεύουν για τους εργάτες ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά φροντίζουν τα μικρά. Από άλλες περιοχές καταφθάνουν συνεργεία με τεχνίτες οι οποίοι είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν—ειδικευμένοι στις σκεπές και στην απομάκρυνση των δέντρων, ξυλουργοί, ελαιοχρωματιστές. Μαζί με αυτούς, όμως, έρχονται και απατεώνες, έτοιμοι να εκμεταλλευτούν τους επιζώντες.

Απαιτούν τεράστιες προκαταβολές προτού αρχίσουν τις επισκευές. Οι απελπισμένοι ιδιοκτήτες των σπιτιών δίνουν τα χρήματά τους, μόνο και μόνο για να διαπιστώσουν ότι οι εργάτες τα παίρνουν και εξαφανίζονται. Οι τεχνίτες που φτιάχνουν σκεπές και «εγγυώνται» την εργασία τους ψευτοεπισκευάζουν τους ανοιχτούς αρμούς, και αυτοί στάζουν πάρα πολύ με την πρώτη κιόλας βροχή. Με τη δικαιολογία ότι θα νοικιάσουν βαρύ εξοπλισμό για την αυριανή εργασία, οι τεχνίτες που είναι ειδικευμένοι στην απομάκρυνση των δέντρων εξαπατούν τα θύματα παίρνοντας εκατομμύρια δραχμές προκαταβολικά. Το αύριο δεν έρχεται ποτέ.

Προσθέστε στην καταστροφή και στην απώλεια την απογοήτευση των ιδιοκτητών κάποιου σπιτιού οι οποίοι πλήρωναν υψηλά ασφάλιστρα σε αφερέγγυες ή εικονικές ασφαλιστικές εταιρίες που τώρα αρνούνται να πληρώσουν για τις ζημιές που προκλήθηκαν ή των οποίων τα γραφεία είναι εγκαταλειμμένα και οι ιδιοκτήτες έχουν εξαφανιστεί. Εκείνοι που είναι αρκετά τυχεροί ώστε να πάρουν μια επιταγή από κάποια ασφαλιστική εταιρία για να καλύψουν τις ζημιές διαπιστώνουν ότι πολύ συχνά αδίστακτοι και ακατάλληλοι εργολάβοι καλύπτουν το κενό όταν οι λίγοι εργολάβοι που έχουν τα προσόντα δεν μπορούν να αναλάβουν όλες τις εργασίες. Ως αποτέλεσμα, γίνεται προχειροδουλειά, προς μεγάλη λύπη των ήδη ταραγμένων ιδιοκτητών κάποιου σπιτιού.

Τα θύματα των καταστροφών υφίστανται επανειλημμένα εκμετάλλευση. Αυτό που ξεκινάει σαν μια κατεστραμμένη περιοχή, οι άνθρωποι της οποίας ενώνονται για το κοινό καλό όλων, αποδεικνύεται για μερικούς απογοητευτική ψευδαίσθηση.

Έπειτα από έναν τυφώνα, σε κάποιο μέρος οι γκοφρέτες έφτασαν να πουλιούνται στην απίστευτη τιμή των 1.000 δραχμών και το κάθε κουτί γάλα για μωρά κόστιζε στις μητέρες 1.500 δραχμές. Σε κάποιο κατάστημα δεν μπορούσες να πάρεις μπαταρίες χωρίς να αγοράσεις μια τηλεόραση ή ένα ραδιόφωνο. Οι προμηθευτές οικοδομικών υλικών γέμισαν τα ταμεία τους πουλώντας αγαθά σε αστρονομικές τιμές. Σε μια άλλη περίπτωση, μερικοί ιδιοκτήτες τροχοβίλων χρειάστηκε να πληρώσουν 600 τοις εκατό ακριβότερα τη ρυμούλκηση των σπιτιών τους σε ψηλότερο σημείο στη διάρκεια κάποιας πλημμύρας. Έπειτα από ένα σεισμό, μια 84χρονη της οποίας το σπίτι έπαθε ζημιές δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από κάποιον που παρουσιάστηκε ως δημόσιος υπάλληλος. Η γυναίκα νόμισε ότι τα έγγραφα που υπέγραψε αργότερα ήταν αιτήσεις για βοήθεια από το κράτος και κουπόνια συσσιτίου. Στην πραγματικότητα, ήταν μια υποθήκη του σπιτιού της για 18.000 δολάρια (περ. 4,5 εκατ. δρχ.) προκειμένου να χρηματοδοτηθούν, όπως αποδείχτηκε, επισκευές αξίας μόνο 5.000 δολαρίων (περ. 1,2 εκατ. δρχ.).

Απάτες με Τηλεαγορές

‘Συγχαρητήρια, κυρία Σ——! Είναι η τυχερή σας μέρα’. Αυτές μπορεί να είναι οι αρχικές λέξεις ενός απρόσμενου τηλεφωνήματος. ‘Είστε η μεγάλη νικήτρια των . . .’ Πολλοί έχουν δεχτεί τέτοια τηλεφωνήματα που δηλώνουν ότι έχουν «ήδη κερδίσει», ότι τα δώρα τους είναι «εγγυημένα». Το «δώρο» μπορεί να είναι ένα καινούριο αυτοκίνητο, μερικές οικιακές συσκευές ψυχαγωγίας ή ίσως ένα διαμαντένιο δαχτυλίδι.

Έχετε δεχτεί ποτέ ένα τέτοιο τηλεφώνημα που σας ανακοίνωσε ότι θα παραλαμβάνατε ένα δώρο; Μήπως η καρδιά σας άρχισε να χτυπάει δυνατά; Μήπως δεν μπορούσατε να πιστέψετε στα αφτιά σας; Αν απαντήσατε σε ένα τέτοιο τηλεφώνημα, λάβατε ποτέ το δώρο σας; Ή μήπως πέσατε θύμα απάτης με τηλεαγορές; Αν σας συνέβη αυτό, δεν είστε ο μόνος. Σύμφωνα με το περιοδικό Έρευνες Καταναλωτών (Consumers’ Research), στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο, οι εικονικές εταιρίες τηλεαγορών εξαπατούν περίπου δέκα ανθρώπους το λεπτό. Κάθε χρόνο αδίστακτοι απατεώνες αποσπούν 10 ως 40 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 2,5 ως 10 τρισ. δρχ.) από καταναλωτές, περίπου 7.500 δολάρια (περ. 1,9 εκατ. δρχ.) το λεπτό.

«Κάθε χρόνο σε όλο τον Καναδά», ανέφερε το περιοδικό Ρίντερς Ντάιτζεστ (Reader’s Digest), «πάνω από 150.000 άνθρωποι απαντούν σε τηλεφωνήματα δόλιων πωλητών οι οποίοι τους λένε ότι έχουν ‘κερδίσει’ ή ‘έχουν επιλεγεί’ για ένα μεγάλο δώρο. Και κάθε χρόνο χιλιάδες Καναδοί εξαπατούνται από αυτά τα τηλεφωνήματα, δαπανώντας κατά μέσο όρο 2.000 δολάρια [περ. 500.000 δρχ.] ο καθένας για να πάρουν το δώρο τους». Ένας αξιωματικός της Επαρχιακής Αστυνομίας του Οντάριο δήλωσε: «Η απάτη μέσω τηλεφώνου είναι από τις μεγαλύτερες στην ιστορία του Καναδά». Προσθέτει: «Γνωρίζουμε ότι κοστίζει στους Καναδούς εκατομμύρια δολάρια το χρόνο». Οι αριθμοί αντιπροσωπεύουν κυρίως αυτά που καταγγέλλονται στην αστυνομία. Ωστόσο, εφόσον υπολογίζεται ότι μόνο το 10 τοις εκατό των θυμάτων καταγγέλλουν την απώλεια των χρημάτων τους, είναι αδύνατον να καθοριστεί επακριβώς η πλήρης έκταση του προβλήματος.

«Λέμε στους ανθρώπους ότι έχουν κερδίσει για να πάψουν να σκέφτονται λογικά», παραδέχτηκε ένας απατεώνας. Ο ίδιος πρόσθεσε: «Έπειτα τους πιέζουμε να στείλουν χρήματα, και δεν δεχόμαστε με κανέναν τρόπο αρνητική απάντηση». Όταν κάποιο θύμα εξαπατηθεί, το όνομά του μπορεί να πουληθεί σε άλλες εταιρίες τηλεαγορών και να μπει σε έναν κατάλογο «κορόιδων». Τα ονόματά τους μπορεί να πουληθούν σε άλλους οι οποίοι, με τη σειρά τους, θα τους τηλεφωνούν επανειλημμένα. «Όταν χρησιμοποιούμε έναν κατάλογο κορόιδων», είπε μια πρώην τηλεφωνήτρια κάποιας εταιρίας τηλεαγορών στο Τορόντο, «καταφέρνουμε περίπου το 75 τοις εκατό των ανθρώπων να αγοράσουν με το πρώτο τηλεφώνημα. Το ποσοστό πέφτει στο 50 τοις εκατό την τρίτη φορά που χρησιμοποιούμε τον κατάλογο. Αλλά όταν πέσουν στην παγίδα, μερικοί συνεχίζουν ξανά και ξανά· προσπαθούν να κερδίσουν χρήματα».

Σε ποιο σημείο θα φτάσουν εκείνοι που εξαπατούνται από αυτές τις εικονικές εταιρίες τηλεαγορών για να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους, δηλαδή να κερδίσουν ένα καταπληκτικό δώρο; «Χρειάστηκε να συνεργαστούμε με τις τράπεζες για να δεσμεύσουν τα περιουσιακά στοιχεία μερικών ηλικιωμένων ώστε να μη χάσουν τα πάντα», είπε ένας αξιωματικός της αστυνομίας. Διαπιστώθηκε ότι κάποια γυναίκα που πρόσφατα έμεινε χήρα είχε στείλει 36 επιταγές σε 16 διαφορετικές εταιρίες τηλεαγορών, ξεπερνώντας συνολικά τα 85.000 δολάρια (περ. 17 εκατ. δρχ.). Σε αντάλλαγμα, είχε λάβει «μισό δωμάτιο άχρηστα μπιχλιμπίδια».

Περίτεχνες Απάτες για τους Απαιτητικούς

Εκείνοι που διαπράττουν αυτές τις απάτες, όμως, δεν κάνουν διακρίσεις. Τα θύματά τους προέρχονται από όλα τα οικονομικά στρώματα της κοινωνίας. Ακόμη και υποτιθέμενοι απαιτητικοί επαγγελματίες έχουν εξαπατηθεί. Η απάτη μπορεί να είναι τόσο ύπουλα στημένη ώστε ακόμη και ο πιο άγρυπνος καταναλωτής ίσως πέσει θύμα. Οι ακριβότερες απάτες που στοχεύουν στους απαιτητικούς αγοραστές μπορεί να διαφημίζονται στην τηλεόραση ή σε έγχρωμα φυλλάδια που στέλνονται ταχυδρομικώς. Μπορεί να περιλαμβάνουν επενδύσεις οι οποίες υπόσχονται υψηλές αποδόσεις—επενδύσεις σε κινηματογραφικά στούντιο, σε χρυσό και χρυσωρυχεία, σε πετρελαιοπηγές. Ο κατάλογος μοιάζει ατελείωτος. Τα αποτελέσματα, όμως, είναι τα ίδια—ολική απώλεια.

«Η έκταση της απάτης τους είναι απίστευτη», είπε μια μορφωμένη γυναίκα που έπεσε θύμα. «Επειδή είμαι δασκάλα, νόμιζα ότι ήμουν έξυπνη. . . . Οι υποσχέσεις ήταν ατελείωτες». Έχασε 20.000 δολάρια (περ. 5 εκατ. δρχ.) σε μια απάτη που περιλάμβανε κάποια κινηματογραφική εταιρία.

Η απάτη με τις τηλεαγορές αποτελεί διεθνές πρόβλημα. Οι ερευνητές προβλέπουν ότι «θα επιδεινωθεί σε αυτή τη δεκαετία». Αλλά προσοχή! Υπάρχουν και άλλα είδη απάτης, και μερικοί απατεώνες έχουν έναν αγαπημένο στόχο—τους ηλικιωμένους.

[Εικόνα στη σελίδα 4]

Προσέξτε τους απατεώνες που καταφθάνουν μετά τη θύελλα!

[Εικόνα στη σελίδα 5]

«Έχετε κερδίσει ένα δώρο!» —ή μήπως όχι;