Ματιές στον Κόσμο

Επικίνδυνες Παρανοήσεις

Το 1977 η παρανόηση μιας μικρής λέξης έπαιξε κάποιο ρόλο στη χειρότερη αεροπορική καταστροφή στον κόσμο, αναφέρει η εφημερίδα Δε Γιουροπίαν (The European). Ο Ολλανδός πιλότος ενός 747 ειδοποίησε ότι ήταν «σε απογείωση», πράγμα που όπως κατάλαβε ο ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας της Τενερίφης, στα Κανάρια Νησιά, σήμαινε πως το αεροσκάφος ήταν στάσιμο. Ωστόσο, ο πιλότος εννοούσε ότι το αεροσκάφος του επιτάχυνε στο διάδρομο τροχοδρόμησης, τον οποίο κάλυπτε πυκνή ομίχλη, και ήταν έτοιμο να απογειωθεί. Ως αποτέλεσμα, το αεροσκάφος συγκρούστηκε με ένα άλλο 747, σκοτώνοντας 583 ανθρώπους. Παρόμοια, η ανεπαρκής γνώση της γλώσσας ήταν ένας παράγοντας που συντέλεσε στην εναέρια σύγκρουση το 1996 κοντά στο Δελχί της Ινδίας, στην οποία πέθαναν 349 άνθρωποι. Μολονότι τα σοβαρά λάθη είναι σπάνια και τα ιπτάμενα πληρώματα λαβαίνουν σχολαστική εκπαίδευση στην αεροπορική ορολογία της αγγλικής, μερικά ιπτάμενα πληρώματα γνωρίζουν μόνο εξειδικευμένους αεροπορικούς όρους. Όταν προκύπτει κάποιο έκτακτο περιστατικό, ίσως ξεχάσουν τη γλώσσα αυτή. Οι ειδικοί συστήνουν να χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία των κομπιούτερ στο πιλοτήριο ώστε να διασφαλιστεί η σωστή επικοινωνία κατά την πτήση.

Σταθεροποιήθηκε ο Κεκλιμένος Πύργος της Πίζας;

Έπειτα από αιώνες κλίσης προς μια φαινομενικά αναπόφευκτη κατάρρευση, ο κεκλιμένος Πύργος της Πίζας όπως φαίνεται έχει τελικά σταθεροποιηθεί—χάρη σε ένα αντίβαρο μολύβδου βάρους χιλίων τόνων που τοποθετήθηκε στη βάση του. Αυτό ανακοίνωσε ο καθηγητής Μικέλε Τζαμιαλκόφσκι, πρόεδρος της διεθνούς επιτροπής για την ασφάλεια του πύργου. «Ωστόσο, το πρόβλημα της σταθερότητας παραμένει σοβαρό», λέει η ιταλική εφημερίδα Λα Στάμπα (La Stampa), «επειδή η απόκλιση από την κατακόρυφο, μια απόκλιση η οποία έχει δημιουργηθεί στη διάρκεια εφτακοσίων ετών ύπαρξης, έχει φτάσει τα πέντε μέτρα και βρίσκεται στο εξαιρετικά κρίσιμο όριο».

Παγκόσμια Χρήση Ναρκωτικών

Τα ναρκωτικά αποτελούν περίπου το 8 τοις εκατό όλου του διεθνούς εμπορίου και αποφέρουν έσοδα περίπου 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων (περ. 108 τρισ. δρχ.) το χρόνο, λέει μια έκθεση του Ο.Η.Ε. Η έκθεση των 332 σελίδων είναι η πρώτη εκτενής μελέτη της παγκόσμιας επίδρασης των ναρκωτικών. Δείχνει ότι σχεδόν το 2,5 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού—περίπου 140 εκατομμύρια άνθρωποι—καπνίζουν μαριχουάνα ή χασίς, που είναι παράγωγό της. Τριάντα εκατομμύρια κάνουν χρήση διεγερτικών τύπου αμφεταμίνης, 13 εκατομμύρια κάνουν χρήση κάποιου είδους κοκαΐνης και 8 εκατομμύρια κάνουν χρήση ηρωίνης. Ενώ οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου έχουν κατασχέσει χιλιάδες τόνους μαριχουάνας, κοκαΐνης, ηρωίνης και μορφίνης, πολύ μεγαλύτερες ποσότητες δεν έχουν ανακαλυφτεί. Το ποσοστό κοκαΐνης που κατάσχεται είναι περίπου 30 τοις εκατό και της ηρωίνης μόνο 10 με 15 τοις εκατό, ανέφερε η έκθεση. Το διεθνές εμπόριο ναρκωτικών είναι πολύ εξελιγμένο. «Το πρόβλημα έχει προσλάβει τέτοιες παγκόσμιες διαστάσεις ώστε δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από μεμονωμένες χώρες», λέει ο Τζόρτζιο Τζιακομέλι, γενικός διευθυντής του προγράμματος του Ο.Η.Ε. για τον έλεγχο των ναρκωτικών.

Οι Μολυσματικές Ασθένειες Προελαύνουν

«Μέσα στα περασμένα 20 χρόνια, έχουν εμφανιστεί 30 εντελώς νέες και άκρως μεταδοτικές αρρώστιες», αναφέρει η εφημερίδα Νασάουισε Νόιε Πρέσε (Nassauische Neue Presse). Για τις περισσότερες από αυτές τις ασθένειες—όπως ο Έμπολα, το AIDS και η ηπατίτιδα C—δεν υπάρχει θεραπεία. Επιπλέον, μολυσματικές ασθένειες όπως η ελονοσία, η χολέρα και η φυματίωση επίσης προελαύνουν. Γιατί; Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO), «πολλές αρρώστιες εμφανίζονται ξανά επειδή όλο και περισσότεροι ιοί γίνονται ανθεκτικοί σε ένα ευρύτερο φάσμα αντιβιοτικών. Παράγονται λιγότερα νέα αντιβιοτικά επειδή η διαδικασία είναι πολύ δαπανηρή». Σε μια προσπάθεια να αντιστραφεί αυτή η τάση, η WHO έχει ζητήσει από τις κυβερνήσεις και τις φαρμακευτικές εταιρίες να «επενδύσουν περισσότερα στην ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών και βελτιωμένων μεθόδων ανίχνευσης των μεταδοτικών ασθενειών». Παγκόσμια, ο αριθμός των ατόμων που πέθαναν από μολυσματικές ασθένειες το 1996 ήταν περίπου 55 εκατομμύρια.

«Οχλοκρατία»

Κάτω από αυτόν τον τίτλο ο Χάιμ Σαπίρο, μέλος του εκδοτικού προσωπικού της εφημερίδας Δε Τζερούσαλεμ Ποστ (The Jerusalem Post), αναφέρει γεγονότα του περασμένου Μαρτίου κατά τα οποία Μάρτυρες του Ιεχωβά δέχτηκαν επίθεση με πέτρες και τούβλα, έγινε διάρρηξη στην αίθουσά τους, η οποία και καταστράφηκε, και τα έντυπά τους κάηκαν. Ο ίδιος σχολίασε: «Όταν μια Καθολική Εκκλησία στη Χάιφα δέχτηκε επίθεση πέρυσι, υπήρξε ένα άμεσο—και δικαιολογημένο—κύμα διαμαρτυρίας τόσο στο Ισραήλ όσο και στο εξωτερικό. Όταν δέχτηκε επίθεση η αίθουσα στο Λοντ, δεν ακούστηκε ούτε ψίθυρος». Μολονότι ο ίδιος “αντιπαθεί και δεν εγκρίνει” τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, ο Σαπίρο θυμάται ότι «ήταν μία από τις ομάδες που διώχθηκαν και στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη ναζιστική Γερμανία». Γράφει: «Το να φανταστούμε ότι ο καθένας μπορεί ατιμωρητί να επιτίθεται σε αυτούς τους ανθρώπους, να καταστρέφει τον τόπο λατρείας τους και να καίει τα βιβλία τους προκαλεί εφιάλτες και ξυπνάει τους πιο φρικιαστικούς ιστορικούς παραλληλισμούς».

Η Φθίνουσα Αφοσίωση μιας «Άγιας Πόλης»

Μολονότι ονομάζεται άγια πόλη και έχει ως επίσκοπό της την κεφαλή της Καθολικής Εκκλησίας, η Ρώμη δεν είναι τόσο θρησκευόμενη όσο ίσως θα νόμιζαν μερικοί. Σύμφωνα με μια πανεθνική έρευνα που διεξάχθηκε από το Τρίτο Πανεπιστήμιο της Ρώμης, περίπου το 10 τοις εκατό όλων των Ιταλών δηλώνουν ότι δεν ενδιαφέρονται «καθόλου» για τη Χριστιανοσύνη, αλλά στη Ρώμη αυτό το ποσοστό ανέρχεται στο 19 τοις εκατό. Ένα επιπλέον 21 τοις εκατό των κατοίκων της Ρώμης ενδιαφέρονται «ελάχιστα» για την Καθολική Εκκλησία, δηλώνει η εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα (La Repubblica). Από την άλλη μεριά, μόνο το 10 τοις εκατό των κατοίκων ενδιαφέρονται πολύ για τη θρησκεία. Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Ρομπέρτο Τσιπριάνι, μόνο 1 στους 4 κατοίκους της Ρώμης ακολουθεί πιστά τα προστάγματα της εκκλησίας σχετικά με τη διαγωγή και τη συμπεριφορά.

Η Φυματίωση Μαστίζει την Ινδία

Παρά τις εκτεταμένες προσπάθειες για να τεθεί υπό έλεγχο το βακτήριο της φυματίωσης, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO) ισχυρίζεται ότι 1 στους 2 ενηλίκους στην Ινδία έχει μολυνθεί από αυτό. Από τους 900 και πλέον εκατομμύρια κατοίκους της Ινδίας, πάνω από 2 εκατομμύρια παρουσιάζουν ενεργό φυματίωση κάθε χρόνο και μέχρι 500.000 πεθαίνουν από αυτήν, αναφέρει η εφημερίδα Ασιατικός Αιώνας (The Asian Age). Σύμφωνα με τη WHO, ο αριθμός των προσβληθέντων και ο επακόλουθος κίνδυνος προσβολής από την ασθένεια είναι τρομερά μεγάλος. Όσοι προσβάλλονται από φυματίωση δεν αντιμετωπίζουν μόνο το πρόβλημα της εξασθένησης, αλλά πρέπει και να ζήσουν με το στίγμα που συνήθως συνοδεύει την ασθένεια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απόρριψη από τους γείτονες, τους εργοδότες και τους συνεργάτες. Οι νεαρές νύφες που διαπιστώνεται ότι έχουν φυματίωση συχνά στέλνονται πίσω στους γονείς τους ως ακατάλληλες για τεκνοποίηση.

Καλός Αρουραίος;

«Η φήμη που έχουν οι περισσότεροι αρουραίοι είναι κακή», δηλώνει η εφημερίδα Δε Γουόλ Στριτ Τζέρναλ (The Wall Street Journal). «Είναι πονηροί λαθρεπιβάτες σε πλοία και ζουν σε σωρούς σκουπιδιών». Η Ράτι, όμως, ένας αρουραίος εργαστηρίου που ανήκει στη βιοφυσικό Τζούντι Ρίβις, είναι διαφορετική. Η Ράτι έχει βοηθήσει να περαστούν χιλιόμετρα καλωδίου για κομπιούτερ σε σχολεία ώστε να εγκατασταθούν δίκτυα κομπιούτερ. «Στερεώνουν την άκρη ενός σπάγκου στα δόντια της, και η Ράτι περνάει στριμωχτά μέσα από δοκάρια και αγωγούς στους τοίχους, κάτω από δάπεδα και μέσα από τα ξύλα της οροφής», εξηγεί η ίδια εφημερίδα. «Την παρασύρουν σε ένα σημείο εξόδου με κατευθυντικούς ήχους και με ένα πιάτο νόστιμη τροφή για γάτες. Όταν βγει, χρησιμοποιούν το σπάγκο που τραβάει ώστε να περάσουν καλώδια για κομπιούτερ μέσα από τη δαιδαλώδη διαδρομή που ακολούθησε». Η Ράτι έχει γίνει διάσημη και έχει τη στήλη της και το τραγούδι της στο Ιντερνέτ. Αν πεθάνει ξαφνικά, «θα εκπαιδεύσουμε έναν άλλον αρουραίο», λέει η Δρ Ρίβις. «Στο κάτω κάτω, δεν είναι παρά ένας αρουραίος».

Γυναικεία Περιτομή, Εφηβικές Γεννήσεις

«Περίπου 2 εκατομμύρια κορίτσια ακρωτηριάζονται κάθε χρόνο», δηλώνει το έντυπο Η Πρόοδος των Εθνών (The Progress of Nations), έκδοση 1996, του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά, το οποίο επικεντρώνει τα θέματά του γύρω από την υγεία, τη διατροφή και την εκπαίδευση των παιδιών. «Στην Αίγυπτο, στην Αιθιοπία, στην Κένυα, στη Νιγηρία, στη Σομαλία και στο Σουδάν εμφανίζεται το 75% του συνόλου των περιπτώσεων. Στο Τζιμπουτί και στη Σομαλία, το 98% των κοριτσιών είναι ακρωτηριασμένα». Εκτός από τον πόνο, οι επεμβάσεις μπορεί να προκαλέσουν μόλυνση, παρατεταμένη αιμορραγία, στειρότητα και θάνατο. «Ο ακρωτηριασμός δεν απαιτείται από καμία θρησκεία. Είναι μια παράδοση που σκοπό έχει να διατηρήσει την παρθενία, να διασφαλίσει τη δυνατότητα για γάμο και να περιορίσει τη σεξουαλικότητα», δηλώνει η έκθεση. Ομάδες και οργανώσεις που ασχολούνται με τα δικαιώματα των γυναικών και την ευημερία των παιδιών πιέζουν τις κυβερνήσεις να θέσουν εκτός νόμου αυτή τη συνήθεια.

Μια δεύτερη έκθεση δείχνει ότι σε πολλές χώρες οι εφηβικές γεννήσεις αποτελούν έντονο πρόβλημα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, έχουν την υψηλότερη αναλογία στο βιομηχανοποιημένο κόσμο: 64 γεννήσεις το έτος για κάθε 1.000 κορίτσια ηλικίας 15 ως 19 ετών. Η Ιαπωνία έχει τη χαμηλότερη αναλογία, τέσσερις γεννήσεις το χρόνο. Οι εφηβικές γεννήσεις όχι μόνο επηρεάζουν την ανάπτυξη, την εκπαίδευση και τις ευκαιρίες της κοπέλας αλλά μπορούν να προξενήσουν και προβλήματα στα βρέφη, όπως ανεπαρκή φροντίδα, φτώχεια και ασταθές περιβάλλον.