Όταν σας Βασανίζουν οι Φοβίες

«Οι φοβίες γίνονται συχνά αντικείμενο γελοιοποίησης. Αλλά είναι κάθε άλλο παρά αστείες».—Τζέριλιν Ρος, διευθύντρια κέντρου αντιμετώπισης διαταραχών άγχους

Η ΛΕΞΗ «φοβία» αναφέρεται στον έντονο, παράλογο φόβο για ένα αντικείμενο, ένα γεγονός ή ένα συναίσθημα. Αλλά ο ορισμός και μόνο αδυνατεί να μεταδώσει τον τρόμο και τη μοναξιά που χαρακτηρίζουν αυτή την κατάσταση. Η Ρέιαν Ντιμόν, η οποία ασχολείται με τη θεραπεία διαφόρων μορφών φοβίας επί δύο δεκαετίες και πλέον, παρατηρεί: «Οι άνθρωποι που υποφέρουν από φοβία μπορεί να αποφεύγουν τόσο πολλές καταστάσεις ώστε τελικά μένουν κλεισμένοι στο σπίτι ή μπορεί να ζουν με συνεχές, αδιάκοπο άγχος, ή να ανακουφίζουν το άγχος τους με το αλκοόλ, το οποίο μπορεί να προκαλέσει επιπρόσθετα προβλήματα».

Οι φοβίες κατατάσσονται στην κατηγορία των παθήσεων που αποκαλούνται διαταραχές άγχους.a Υπολογίζεται ότι το 12 τοις εκατό των ενηλίκων που ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν κάποιου είδους φοβία σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Πολλοί από αυτούς υποφέρουν σιωπηλά επί χρόνια. «Δυστυχώς», σύμφωνα με μια έκθεση του Αμερικανικού Συλλόγου για την Αντιμετώπιση των Διαταραχών Άγχους, «τα τρία τέταρτα περίπου εκείνων που υποφέρουν από φοβίες δεν λαβαίνουν βοήθεια. Πολλοί διστάζουν να τη ζητήσουν επειδή ντρέπονται. Άλλοι δεν καταλαβαίνουν τι έχουν ή δεν ξέρουν πού να απευθυνθούν για βοήθεια, και μερικοί φοβούνται την ίδια τη θεραπεία».

Υπάρχουν εκατοντάδες γνωστές φοβίες, αλλά οι ειδικοί τις ταξινομούν συνήθως σε τρεις κατηγορίες. Οι απλές φοβίες εστιάζονται σε ένα αντικείμενο ή σε μια κατάσταση, λόγου χάρη σε διάφορα έντομα, σε ζώα, στα αεροπλάνα ή στους κλειστούς χώρους. Η αγοραφοβία εμφανίζεται συνήθως σε συνδυασμό με τις κρίσεις πανικού. Το άτομο που υποφέρει από αυτήν φοβάται τόσο πολύ μήπως πάθει κρίση πανικού ώστε αποφεύγει όλες τις τοποθεσίες και τις καταστάσεις οι οποίες συνδέονται με προηγούμενες κρίσεις. Οι κοινωνικές φοβίες χαρακτηρίζονται από το φόβο που νιώθει κάποιος μήπως ντροπιαστεί σε καταστάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν επαφή με τον κόσμο, όπως στην περίπτωση που το άτομο μιλάει μπροστά σε κοινό.

Ας εξετάσουμε τη μία μόνο από αυτές τις τρεις κατηγορίες—τις κοινωνικές φοβίες. Το περιοδικό Δε Ουασινγκτόνιαν (The Washingtonian) δηλώνει τα εξής: «Όλες μαζί οι απλές φοβίες, όπως ο φόβος για τα φίδια ή τα αεροπλάνα, δεν δημιουργούν ούτε στο ελάχιστο τα βάσανα της κοινωνικής φοβίας». Αληθεύει πράγματι αυτό; Αν ναι, γιατί; Ας δούμε.

[Υποσημειώσεις]