Αντιμετωπίστε την Κοιλιοκάκη

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ

«Τι αλεύρι χρησιμοποίησες για να φτιάξεις αυτό το κέικ;»

«Καλαμποκάλευρο».

«Και με τι πασπάλισες το εσωτερικό του ταψιού;»

«Με τριμμένη φρυγανιά».

«Τότε με συγχωρείς, αλλά δεν μπορώ να το φάω».

ΑΝ ΠΑΣΧΕΤΕ από κοιλιοκάκη, ίσως είστε εξοικειωμένοι με αυτόν το δυσάρεστο διάλογο. Αυτή η διαταραχή του πεπτικού συστήματος οφείλεται στην ανικανότητα του οργανισμού να ανεχτεί ένα κοινό συστατικό πολλών τροφών. Το πρόβλημα έγκειται στη γλιαδίνη, ένα από τα συστατικά της γλουτένης το οποίο βρίσκεται στο σιτάρι, στο κριθάρι, στη σίκαλη και στη βρώμη. Η γλουτένη είναι ακίνδυνη για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά στα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη μπορεί να καταστρέψει το εσωτερικό τοίχωμα του λεπτού εντέρου, μειώνοντας έτσι την ικανότητά του να απορροφά τις θρεπτικές ουσίες.

Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης μπορεί να περιλαμβάνουν στομαχόπονο, τυμπανισμό, διάρροια και απώλεια βάρους. Φυσικά, αυτά τα συμπτώματα είναι κοινά σε αρκετές ασθένειες, και γι’ αυτό η διάγνωση της κοιλιοκάκης μπορεί να είναι δύσκολη. «Επί χρόνια μου έλεγαν ότι έπασχα από “σπαστική κολίτιδα”», λέει η Τζούντι που πάσχει από κοιλιοκάκη.

Η κοιλιοκάκη παρουσιάζεται συνήθως στην παιδική ηλικία, αλλά ορισμένα άτομα που έχουν προσβληθεί από αυτήν δεν εμφανίζουν τα συμπτώματα παρά μόνο όταν γίνουν μεσήλικοι. Ωστόσο, οι γιατροί λένε ότι, τουλάχιστον σε μερικές από αυτές τις περιπτώσεις, το πρόβλημα υπήρχε από την αρχή παρότι βρισκόταν σε λανθάνουσα κατάσταση. Ούτως ή άλλως, αν ο ασθενής δεν ακολουθήσει κάποια θεραπεία, η κοιλιοκάκη μπορεί να αποδειχτεί καταστροφική. Κατά κανόνα, τα παιδιά που πάσχουν από αυτή την ασθένεια είναι μικρόσωμα και πολύ αδύνατα, ενώ η κοιλιά τους είναι πρησμένη και οι μύες τους ανεπαρκώς αναπτυγμένοι. Εφόσον η κοιλιοκάκη δυσχεραίνει την απορρόφηση βιταμινών, ενδέχεται να παρουσιαστούν στη συνέχεια αρκετές άλλες ασθένειες, όπως αναιμία, ραχίτιδα και σκορβούτο. Σε προχωρημένο στάδιο, μπορεί να εμφανιστεί παραμόρφωση των οστών ή οστεοπόρωση. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η κοιλιοκάκη μπορεί να αποβεί μοιραία, κυρίως σε ενηλίκους που πάσχουν από κάποια σοβαρή μορφή αυτής της διαταραχής επί πολύ καιρό. Ωστόσο, με κατάλληλη θεραπεία, οι περισσότεροι που πάσχουν από κοιλιοκάκη μπορούν να αντιμετωπίσουν—ακόμη και να βελτιώσουν—την κατάστασή τους.

Τι Μπορεί να Γίνει;

Η καλύτερη θεραπεία για την κοιλιοκάκη είναι να μην καταναλώνει ο ασθενής γλουτένη—δηλαδή να αποφεύγει κάθε τροφή που περιέχει σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι και βρώμη. Ίσως είναι δύσκολο να ακολουθήσει κανείς αυτό το διαιτολόγιο. Ένα άτομο που πάσχει από κοιλιοκάκη εξηγεί: «Αρχικά, όταν μου είπαν ότι δεν έπρεπε να τρώω πια σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη ή βρώμη, σκέφτηκα: “Εύκολο είναι. Απλώς θα αποφεύγω το ψωμί και τα γλυκά”. Αλλά όταν διαπίστωσα τελικά πόσες τροφές έχουν ως συστατικό τους αυτά τα σιτηρά—κυρίως σιτάρι—έπεσα από τα σύννεφα!»

Τα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη πρέπει να διαβάζουν τις ετικέτες των τροφίμων προσεκτικά. Μολονότι πρέπει να αποφεύγουν το σιτάρι, τη σίκαλη, το κριθάρι και τη βρώμη, αυτοί οι ασθενείς μπορούν να τρώνε φαγόπυρο, καλαμπόκι, ρύζι, σόγια, κεχρί και παράγωγα της πατάτας. Υπάρχουν, επίσης, αρκετά μείγματα αλεύρων χωρίς γλουτένη, τα οποία επιτρέπονται. Πράγματι, μπορεί να στενοχωριέστε όταν βλέπετε τα ράφια των σούπερ μάρκετ να είναι ως επί το πλείστον γεμάτα με “απαγορευμένες τροφές”. Αλλά μην αποθαρρύνεστε. Αντίθετα, να επικεντρώνετε την προσοχή σας σε τροφές που μπορείτε να φάτε και όχι σε εκείνες που δεν μπορείτε. Με τον καιρό, θα ψωνίζετε τρόφιμα με μεγαλύτερη ευκολία.

Ίσως πιστεύετε ότι θα αντιμετωπίσετε προβλήματα στην κοινωνική σας ζωή εξαιτίας του ειδικού διαιτολογίου που ακολουθείτε για να αποφεύγετε τη γλουτένη. Αλλά μην απομονωθείτε από τους άλλους επειδή πάσχετε από κοιλιοκάκη. Αντίθετα, πείτε στους φίλους σας τι είναι η κοιλιοκάκη και εξηγήστε τους πώς μπορούν να σας βοηθήσουν να αποφεύγετε τις τροφές που περιέχουν γλουτένη. Όταν οι άλλοι γνωρίζουν τις ανάγκες σας, πιθανώς θα τις λάβουν με χαρά υπόψη τους. Αν κάποιοι κάνουν σχόλια που δείχνουν έλλειψη ευαισθησίας, μην αναπτύξετε πικρόχολη διάθεση. Η δική σας φιλική απόκριση θα τους κάνει πιο συμπονετικούς.

Με το πέρασμα του χρόνου, μερικοί ασθενείς που πάσχουν από ήπια κοιλιοκάκη καταφέρνουν να ξαναρχίσουν να τρώνε τροφές με γλουτένη. Είτε γίνει αυτό στη δική σας περίπτωση είτε όχι, να βλέπετε τα πράγματα θετικά. «Να θυμάστε τα καλά αυτής της αρρώστιας», συστήνει μια ασθενής. Τα καλά αυτής της αρρώστιας; Η ίδια συνεχίζει: «Η κοιλιοκάκη δεν είναι μεταδοτική, και η θεραπεία της είναι απλή και ξεκάθαρη—αυστηρό διαιτολόγιο. Όσο περισσότερο καιρό το ακολουθείτε τόσο καλύτερα θα νιώθετε. Το πιθανότερο είναι ότι θα μπορείτε να νιώθετε πολύ καλά παρότι πάσχετε από κοιλιοκάκη».

[Πλαίσιο στη σελίδα 19]

Παροχή Υποστήριξης

Αν γνωρίζετε κάποιον που πάσχει από κοιλιοκάκη, μην τον θεωρείτε προβληματικό επειδή δεν τρώει κάποια συγκεκριμένη τροφή. Επίσης, μην κάνετε σκληρά σχόλια όπως: «Πώς γίνεται να είσαι άρρωστος τη στιγμή που φαίνεσαι τόσο υγιής;» Και το πιο σπουδαίο, μην προσπαθείτε να πείσετε ένα τέτοιο άτομο να φάει κάτι που περιέχει γλουτένη, ίσως λέγοντάς του: «Δεν θα σε πειράξει αν φας λιγάκι». Είναι σίγουρο ότι θα τον πειράξει! Να θυμάστε ότι το λεπτό έντερο αυτού του ατόμου θεωρεί τη γλουτένη δηλητήριο και αντιδρά ανάλογα.

Δεν είναι δύσκολο να ικανοποιήσετε τις διαιτητικές ανάγκες του ατόμου που έχει κοιλιοκάκη. Αν κάνετε μερικές προσαρμογές στα ψώνια σας, θα υπάρξουν αρκετές τροφές κατάλληλες για τον ασθενή. Μάλιστα ίσως καταφέρετε να μαγειρέψετε όλα τα φαγητά ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς. Χωρίς αμφιβολία, όλοι οι καλεσμένοι σας μπορούν να απολαύσουν φαγητά που δεν έχουν γλουτένη. Πιθανόν να μη διακρίνουν καν τη διαφορά. Εκτός αυτού, ο ασθενής δεν θα αναγκαστεί να γίνει το επίκεντρο της προσοχής—κάτι για το οποίο θα είναι ευγνώμων!

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Τα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη πρέπει να αποφεύγουν το σιτάρι, το κριθάρι, τη σίκαλη και τη βρώμη