Αβοκάντο—Ένα Φρούτο με Πολλαπλή Χρησιμότητα!

Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στην Κολομβία

ΟΙ ΙΣΠΑΝΟΙ κονκισταδόρες στις αρχές του 16ου αιώνα δεν είχαν δει ποτέ κάτι τέτοιο. Έμοιαζε στο μέγεθος και στο σχήμα με ένα μεγάλο αχλάδι, αλλά παρέμενε πράσινο ακόμη και όταν ωρίμαζε. Η σάρκα του ήταν μαλακή με βουτυρώδη υφή, και η γεύση του θύμιζε ξηρούς καρπούς. Τελικά, έγινε γνωστό ως αβοκάντο από τη λέξη των Αζτέκων αουακάτλ.

Το ευρωπαϊκό κοινό γνώρισε το αβοκάντο το 1519 χάρη στον Μαρτίν Φερνάντεζ δε Ενσίσο. Ο Ενσίσο είχε δει το φρούτο αυτό στην Κολομβία, κοντά στη σημερινή Σάντα Μάρτα, τον καιρό μιας από τις πρώτες ισπανικές αποστολές στη Νότια Αμερική. Εκείνα τα χρόνια των εξερευνήσεων, οι Ευρωπαίοι γεύτηκαν για πρώτη φορά και άλλες καινούριες τροφές εκτός από το αβοκάντο, μεταξύ αυτών τη σοκολάτα, το καλαμπόκι και την πατάτα.

Φυσικά, καμιά από αυτές τις τροφές δεν ήταν στ’ αλήθεια καινούρια. Οι ιθαγενείς των εύκρατων περιοχών του Δυτικού Ημισφαιρίου τις γνώριζαν όλες επί αιώνες και τις απολάμβαναν. Μερικές από τις αυτόχθονες φυλές θεωρούσαν τόσο πολύτιμο το αβοκάντο ώστε συνήθιζαν να το προσφέρουν ως γαμήλιο δώρο ή για να καλωσορίζουν τους επισκέπτες.

Η Καλλιέργεια του Αβοκάντο

Σήμερα το αβοκάντο καλλιεργείται σε πολλές περιοχές με θερμό ή εύκρατο κλίμα, περιλαμβανομένης της Αυστραλίας, της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής, του Ισραήλ, της Κένυας, της Νέας Ζηλανδίας καθώς και των Φιλιππίνων. Είναι ένα από τα περίπου 20 τροπικά φρούτα που έχουν υψηλή εμπορικότητα παγκόσμια.

Σε όλες δε τις τροπικές χώρες της Αμερικής υπάρχουν πολλά είδη αβοκάντο. Το μέγεθος των καρπών ποικίλλει· μπορεί να είναι μικροί σαν αβγό κότας μέχρι πολύ μεγάλοι σαν ένα μέτριο πεπόνι βάρους έως και δύο κιλών. Το χρώμα τους είναι από πράσινο μέχρι βαθύ πορφυρό, και ο φλοιός σε μερικές ποικιλίες είναι τραχύς και άγριος, ενώ σε άλλες είναι λεπτός και λείος. Ωστόσο, μπορεί κανείς να καλλιεργεί φυτείες που να παράγουν αβοκάντο με ομοιόμορφη εμφάνιση και ποιότητα.

Στην περίοδο της ανθοφορίας, τα δέντρα αβοκάντο είναι καλυμμένα με χιλιάδες αχνοκίτρινα άνθη. Ωστόσο, μόνο 1 στα 5.000 άνθη θα γίνει αβοκάντο. Ένα ασυνήθιστο χαρακτηριστικό αυτών των ανθέων είναι ότι το καθένα διαθέτει στήμονα, δηλαδή όργανο παραγωγής γύρης, και ταυτόχρονα ύπερο, δηλαδή όργανο το οποίο φέρει τα ωάρια. Επομένως θα ήταν δυνατή η αυτογονιμοποίηση αν το δέντρο του αβοκάντο δεν διέθετε έναν εκπληκτικό μηχανισμό που προγραμματίζει την ετερόχρονη λειτουργία αυτών των οργάνων.

Ως αποτέλεσμα, μερικά δέντρα ανοίγουν τα άνθη τους με τον πρωινό ήλιο ως δέκτες γύρης και κλείνουν τα άνθη τους το μεσημέρι. Τα ίδια αυτά άνθη στη συνέχεια ανοίγουν ξανά το βράδυ ως παραγωγοί γύρης. Άλλα γειτονικά δέντρα λειτουργούν αντίστροφα. Η επικονίαση λαβαίνει χώρα όταν ένα δέντρο που παράγει γύρη βρίσκεται κοντά σε ένα άλλο που εκείνη την ώρα δέχεται γύρη. Επίσης, οι μέλισσες ή άλλα έντομα παίζουν σημαντικό ρόλο στη μεταφορά της γύρης. Έτσι, ένας πολύπλοκος συντονισμός ηλιακού φωτός, θερμότητας, εντόμων, ανέμου και θέσης καθιστά δυνατή την αναπαραγωγή αυτού του δέντρου.

Θρεπτικό και Χρήσιμο

Το αβοκάντο έχει εξαιρετική θρεπτική αξία, δεδομένου ότι έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, ριβοφλαβίνη, νιασίνη, κάλιο και βιταμίνη C. Λέγεται ότι περιέχει τουλάχιστον 11 βιταμίνες και 14 μεταλλικά στοιχεία. Σε μερικά μέρη της Κεντρικής Αμερικής, το αβοκάντο μαζί με τορτίγιες θεωρείται πλήρες γεύμα. Το αβοκάντο είναι επίσης πλούσιο σε λιπαρά, και το λάδι του μοιάζει με το ελαιόλαδο, από την άποψη ότι περιέχει μονοακόρεστα λιπαρά. Το λάδι του χρησιμοποιείται επίσης στην παρασκευή σαπουνιών και καλλυντικών.

Σχεδόν κάθε τμήμα του δέντρου αβοκάντο είναι χρήσιμο. Το ξύλο χρησιμοποιείται ως καύσιμο. Το κουκούτσι, ή αλλιώς ο σπόρος, χρησιμοποιείται στη Νότια Αμερική για την αποτύπωση σχημάτων σε υφάσματα, επειδή αφήνει ανεξίτηλο σημάδι. Σε μερικές περιοχές των Φιλιππίνων φτιάχνουν τσάι με τα φύλλα. Αναφέρεται ότι ο φλοιός του δέντρου μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην επεξεργασία δερμάτων.

Πώς να το Αγοράσετε και πώς να το Φάτε

Αν πάτε στην αγορά για να αγοράσετε αβοκάντο, μην προσπαθήσετε να κρίνετε το πόσο ώριμα είναι τα φρούτα από το χρώμα του φλοιού τους, επειδή αυτό διαφέρει από ποικιλία σε ποικιλία. Απλώς πιέστε απαλά τον καρπό. Αν είναι ελαφρώς μαλακός, είναι ώριμος. Τα αβοκάντο πρέπει να αποθηκεύονται σε ζεστούς, καλά αεριζόμενους χώρους, και μπορείτε να επισπεύσετε ελαφρώς τη διαδικασία ωρίμανσης τυλίγοντάς τα σε εφημερίδα. Επίσης, διατηρούνται στο ψυγείο ακόμη και κομμένα. Αν ραντίσετε την κομμένη επιφάνεια με χυμό λεμονιού, μπορεί να εμποδίσετε το εσωτερικό του να μαυρίσει.

Σε πολλούς αρέσουν τα αβοκάντο μαζί με εσπεριδοειδή ή ντομάτες. Μπορείτε να εμπλουτίσετε τη γεύση τους με μια ξινή ή πικάντικη σάλτσα. Επίσης, τα αβοκάντο συνδυάζονται ωραία με γαρίδες, καβούρια ή αστακό και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συνοδευτικό σε διάφορες σαλάτες. Μερικοί τα αναμειγνύουν με άλλα φρούτα φτιάχνοντας αναψυκτικούς χυμούς.

Λιώνοντας αβοκάντο και προσθέτοντας μπαχαρικά και άλλες ουσίες δημιουργείται μια εύγευστη κρέμα την οποία μπορεί να αλείψει κανείς σε κράκερ. Δεν πρέπει να παραβλέψουμε βέβαια το φημισμένο γκουακαμόλε, το οποίο φτιάχνεται από αβοκάντο, ντομάτες, κρεμμύδια, πράσινες πιπεριές και μπαχαρικά. Το αβοκάντο μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε μαγειρεμένα φαγητά, ως μέρος του κύριου πιάτου. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να το προσθέσετε την τελευταία στιγμή και να βγάλετε την κατσαρόλα από τη φωτιά.

Το αβοκάντο ίσως παίζει ήδη σημαντικό ρόλο στη διατροφή σας. Ωστόσο, σε μερικά μέρη του κόσμου μπορεί να θεωρείται εξωτικό και σπάνιο φρούτο. Αν δεν έχετε δοκιμάσει ποτέ αβοκάντο, γιατί να μη δοκιμάσετε με την πρώτη ευκαιρία; Ίσως διαπιστώσετε ότι αυτό το πολλαπλά χρήσιμο φρούτο είναι παράλληλα και εύγευστο!