Το Λιμάνι της Νέας Υόρκης Είναι ο Άμβων Μου
Αφήγησις του Ανς Ίνσμπεργκ
ΜΙΑ Κυριακάτικη ηρεμία απλώνεται σε όλη τη λιμενική περιοχή της Νέας Υόρκης. Την προηγούμενη ακριβώς το λιμάνι ήταν ένας λαβύρινθος από ρυμουλκά και φορτηγά πλοία, δεξαμενόπλοια και φορτηγίδες, υπερωκεάνια κι ελικόπτερα που βομβούσαν. Σήμερα όλα είναι ήσυχα, εκτός από λίγα «Φέρρυ-μπωτς» που περνούσαν το ένα μετά το άλλο μεταξύ του κάτω Μανχάτταν και της Στάτεν Άιλαντ. Ο προμεσημβρινός ήλιος αντανακλάται πέρα από τις σειρές των παραθύρων των ουρανοξυστών της Ουώλ Στρητ, που ήσαν πάρα πολύ ψηλά. Τα πρωινά τροχοφόρα τρέχουν κατά μήκος του καταστρώματος της μεγάλης λεωφόρου παράπλευρα στην παραλία. Κάτω από τις σημαίες 170 ατμοπλοϊκών εταιριών υπάρχουν διαδοχικές σειρές από φρεσκοβαμμένα υπερωκεάνια σαν να είναι ξαπλωμένα στον ήλιο. Αυτό είναι το λιμάνι της Νέας Υόρκης, το πλουσιώτερο λιμάνι του κόσμου. Είναι, επίσης, ο άμβωνάς μου, όπως και υπήρξε στα περασμένα είκοσι χρόνια.
Στην πύλη του Λιμεναρχείου ένας λιμενοφύλακας με στολή ελέγχει την κάρτα μου και με εισάγει μέσα. Κατευθύνομαι προς την πλησιέστερη σκάλα πλοίου και προχωρώ κάτω από το κατάστρωμα, με τη Γραφή στο ένα μου χέρι και την τσάντα της μαρτυρίας στο άλλο. Εδώ κι εκεί υπάρχουν όμιλοι θαλασσινών που συζητούν ενδιαφέροντα πράγματα, όπως είναι η πιθανότης πολέμου για το Βερολίνον. Συχνά κηρύττω στους μαγείρους και τους ναύτας πρώτα, και κατόπιν προχωρώ από κατάστρωμα σε κατάστρωμα προς τους αξιωματούχους του πλοίου, τους μηχανικούς, τους υποπλοιάρχους, τους ασυρματιστάς και τελικά τον πλοίαρχο. Μ’ αυτόν τον τρόπο προσπαθώ να μη μου ξεφύγη κανείς κι ωστόσο καλύπτω τρία έως πέντε πλοία την ημέρα.
Κάνοντας σύγκρισι με τους χερσαίους, βρίσκω τους θαλασσινούς ανθρώπους ευρυτέρας αντιλήψεως και καλύτερα κατατοπισμένους στην Αγία Γραφή. Ίσως αυτό να οφείλεται στο ότι έχουν περισσότερο χρόνο για μελέτη και σκέψι. Εξ άλλου, αυτοί έχουν ταξιδεύσει περισσότερο και έχουν δαπανήσει πολύν χρόνον κοντά στο έργο των χειρών του Θεού—τη θάλασσα και τους γεμάτους από άστρα ουρανούς.
Σ’ ένα Γαλλικό πλοίο, αυτοσυστήθηκα στον αρχιμηχανικό. «Έλα στην καμπίνα μου,» είπε. «Θα σου δείξω δύο βιβλία, που μου έδωσαν πολλή ικανοποίησι κι ευχαρίστησι. Τα εδιάβαζα στις ελεύθερες ώρες μου.» Προς ευχαρίστησί μου είδα να μου παρουσιάζη δύο γνωστά τεύχη του περιοδικού Η Σκοπιά, στη Γαλλική γλώσσα και τα βιβλία «Έστω ο Θεός Αληθής» και «Η Αλήθεια Ελευθερώσει Υμάς». Ο μηχανικός ευχαρίστως εδέχθη το νέο μας βοήθημα Γραφικής μελέτης Από τον Απολεσθέντα Παράδεισο στον Αποκαταστημένο Παράδεισο. Κατόπιν, ο πλοίαρχος επρομηθεύθη το ίδιο βιβλίο. Τώρα και οι δύο έχουν κάποιο ενδιαφέρον και σπουδαίο νέο ανάγνωσμα να περιμένη τη σειρά του.
Σ’ ένα άλλο πλοίο βρήκα μια ομάδα Ισπανών θαλασσινών με φιλικό πνεύμα. «Ελάτε γύρω μου, παιδιά, και θα σας δείξω κάτι!» Ανοίγοντας σε μια ωραία εικόνα του βιβλίου Παράδεισος, ριψοκινδυνεύω λίγα κακώς προφερόμενα Ισπανικά: «Βλέπετε; Νο μας γκουέρρα, νο μας μουέρτε.» («Όχι πια πόλεμος, όχι πια θάνατος.») «Θα θέλατε να ζήσετε σ’ ένα κόσμο σαν αυτόν;» («Σι!» «Ναι!») Τους προσέφερα το βιβλίο βάσει μιας μικρής εισφοράς, αλλά έλαβα την απάντησι, «Νο τέγκο ντινέρο.» («Δεν έχω χρήματα.») Διαβεβαιώνοντάς τους ότι το χρήμα δεν είναι το σπουδαίο πράγμα συγκρινόμενο με το να εισαγάγουν τα αγαθά μέσα στη διάνοιά τους, δέχθηκα να τους αφήσω το βιβλίο για λίγα κέρματα, αλλ’ υπό ένα όρον: «Πρέπει να το περάσετε από χέρι σε χέρι σαν μια κυκλοφορούσα βιβλιοθήκη.» Το δέχθηκαν. Όλοι δε έλαβαν και μερικά φυλλάδια στην Ισπανική πριν τελειώση η ευχάριστη επίσκεψις.
ΑΠ’ ΟΛΑ ΤΑ ΕΘΝΗ
Οι γλώσσες κι οι θρησκείες διαφέρουν από πλοίο σε πλοίο. Οι πιο πολλοί θαλασσινοί που συναντώ είναι Ισπανοί, Πορτογάλοι και Σκανδιναυοί. Υπάρχουν, επίσης, μέλη του πληρώματος από την Ιταλία, Ιαπωνία, Γερμανία, Ινδία και άλλες χώρες. Πραγματικά, το λιμάνι της Νέας Υόρκης δέχεται πλοία από κάθε ναυτιλιακή χώρα του κόσμου. Δεν είναι ασύνηθες να βρεθώ σε συζήτησι περί της βασιλείας του Θεού με Μουσουλμάνους, Ρωμαιοκαθολικούς, Διαμαρτυρομένους, Ινδουιστάς ή Βουδδιστάς. Οι περισσότεροι μιλούν την Αγγλική. Εγώ μιλώ Αγγλικά, Ρωσικά και Λεττονικά, και λίγες φράσεις Ισπανικές και Γερμανικές. Εν τούτοις, έχω μαζί μου το βιβλιάριο της Εταιρίας Σκοπιά Κήρυξον τον Λόγον, που εξηγεί ακριβώς σε τριάντα κυριώτερες γλώσσες γιατί είμαι πάνω στο πλοίο.
Μια μέρα, σ’ ένα Ιαπωνικό φορτηγό πλοίο, πήγα στο διαμέρισμα του πλοιάρχου κι αυτοσυστήθηκα ως διάκονος του ευαγγελίου. Ο πλοίαρχος ηγέρθη και μου προσέφερε φιλόφρονα το κάθισμά του. Γύρω από το τραπέζι του εκάθηντο οι επισκέπται του, ο αντιπλοίαρχος και ο πρώτος μηχανικός, που ήξεραν όλοι Αγγλικά. «Σε λίγο, κάτω από τη βασιλεία του Θεού, τα πάντα στη γη θα είναι ωραία,» είπα. Ο πλοίαρχος αγόρασε μια μεγάλη Γραφή στην Ιαπωνική γλώσσα. Βρήκαμε το εδάφιο Ματθαίον 24:14, την προφητεία του Ιησού που προλέγει ότι θα δοθή μια παγκόσμια μαρτυρία για τη βασιλεία λίγο πριν έλθη το τέλος. «Αυτή η Γραφική περικοπή εκπληρώνεται πάνω στο πλοίο σας σήμερα,» τους εξήγησα, «καθώς και σε 181 χώρες γύρω σ’ όλο τον κόσμο από τους μάρτυρας του Ιεχωβά.» Ο πλοίαρχος χτύπησε το κουδούνι να έλθη ο ‘σερβιτόρος’. Σε λίγο απηλαύσαμε ζεστό καφέ και αναψυκτικά. Ένοιωσα μια ευχαρίστησι από το ότι διέθεσα στον πλοίαρχο το ενδιαφέρον βιβλίο Τι Έκαμε η Θρησκεία για το Ανθρώπινο Γένος;
«ΠΡΟΒΑΤΑ ΚΑΙ ΕΡΙΦΙΑ»
Πριν από λίγον ακριβώς καιρό, η Εταιρία Σκοπιά μού έδωσε μια επιστολή που είχε λάβει από μια κυρία στη Φλόριντα, που ζητούσε ένα Μάρτυρα να επισκεφθή τον πατέρα της, δεύτερο μηχανικό σ’ ένα πλοίο στο λιμάνι. Όταν βρήκα αυτόν τον κύριο, του εξήγησα τον σκοπό της επισκέψεώς μου και χάρηκα που τον άκουσα να λέγη, «Πέρασε μέσα, εγώ σε περίμενα.» «Αφού είναι έτσι,» απήντησα εγώ, «να σας δείξω πώς η θυγατέρα σας και τα δύο εγγόνια σας κηρύττουν τ’ αγαθά νέα της βασιλείας του Θεού με τους μάρτυρας του Ιεχωβά.» Άκουσε προσεκτικά μια σύντομη Γραφική ομιλία για τον σκοπό του Θεού να φέρη ειρήνη, υγεία και ζωή στους ευπειθείς από το ανθρώπινο γένος. Ενεγράφη αμέσως συνδρομητής στη Σκοπιά. Οι ναυτικοί συνήθως παραλαμβάνουν το ταχυδρομείο τους από τα γραφεία της ατμοπλοϊκής εταιρίας στο Μανχάτταν, όταν επιστρέφουν στο λιμάνι. Αφού εγράφη η συνδρομή του, ο μηχανικός ερώτησε αν θα ήθελα να παρακαθήσω στο δείπνο. Ενώ απελάμβανα την παράθεσι των πουλερικών, μπόρεσα να εξηγήσω την αποστολή μου στους άλλους, περιλαμβανομένου και του Ισπανού ‘σερβιτόρου’, ο οποίος επρομηθεύθη ένα αντίτυπον του βιβλίου Παράδεισος στη μητρική του γλώσσα. Προτού φύγω από το πλοίο, μ’ ευχαρίστησι απήντησα σε μερικές Γραφικές απορίες του πλοιάρχου κι έγραψα συνδρομητή στη Σκοπιά έναν άλλο αξιωματικό του πλοίου. Έτσι ετελείωσε μια ευτυχισμένη μέρα κατά μήκος της θαλασσίας περιοχής μου.
Γενικά οι ναυτικοί είναι πολύ δεκτικοί και φιλόξενοι. Υπάρχουν, βέβαια, και εξαιρέσεις του κανόνος αυτού. Πριν από λίγες μέρες πάνω σ’ ένα Σουηδικό πλοίο με ωνείδισαν πολύ, με απείλησαν και τελικά με διέταξαν να φύγω απ’ το πλοίο. Σε μια προηγούμενη περίπτωσι, μερικοί Ιταλοί ναυτικοί με απέκρουσαν κατ’ ευθείαν: «Είμεθα Καθολικοί και Κομμουνισταί εδώ!» Ωστόσο, αυτή η εχθρότης δεν είναι η συνήθης. Οι πιο επαινετοί ακροαταί μου είναι Ισπανοί και Πορτογάλοι Καθολικοί.
Οι σπάνιες αντικρούσεις γρήγορα θάπτονται από ευτυχείς πείρες, όπως αυτή την οποία προσφάτως απήλαυσα σ’ ένα Βρεττανικό πλοίο, επανδρωμένο με Νιγηριανό πλήρωμα. Οι Νιγηριανοί συνεκεντρώθησαν για ν’ ακούσουν την ομιλία μου, η οποία προεκάλεσε πολλές Γραφικές απορίες. Τρία μέλη του πληρώματος επρομηθεύθησαν αντίτυπα του βιβλίου Παράδεισος. «Θα έλθετε να επισκεφθήτε τα κεντρικά γραφεία της Εταιρίας Σκοπιά;» τους ερώτησα. Εδέχθησαν να έλθουν την άλλη μέρα. Ήλθε η Δευτέρα, αλλά ήλθαν και έξη Νιγηριανοί μ’ έναν Βρεττανό αξιωματικό. Όλοι απήλαυσαν ένα ενδιαφεροντα γύρο στις συμπαγείς τυπογραφικές εγκαταστάσεις της Εταιρίας. «Γιατί δεν κτίζετε και στη χώρα μας ένα ωραίο κτίριο σαν αυτό;» ερώτησε ένας από τους ναυτικούς. Ίσως να έχη ιδεί ως τώρα το κομψό κτίριο του τμήματος της Εταιρίας στη Νιγηρία. Οι επισκέπται με απεχαιρέτησαν, αποκομίζοντας μεγάλη εντύπωσι από την ειρήνη και ενότητα που υπάρχει στα κεντρικά Γραφεία της Οργανώσεως του Ιεχωβά.
Το να λέγω «καλό ταξίδι» είναι το δυσκολώτερο μέρος του έργου μου, διότι το ‘γκουντ-μπάυ’ είναι συνήθως για καλό. Δεν ξαναβλέπω τους πιο πολλούς από τους ακροατάς μου, διότι το προσωπικό των πλοίων αλλάσσει κάθε τρεις μήνες περίπου. Υπάρχει κάποια ανταλλαγή επιστολών, αλλά μόνον η κατά καιρούς ευχαρίστησις μιας σύντομης συναντήσεως. Γι’ αυτόν τον λόγο, πριν τελειώση οποιαδήποτε συζήτησις με ενδιαφερομένους ναυτικούς, δείχνω πάντοτε τον κατάλογο των γραφείων των τμημάτων της Εταιρίας Σκοπιά που βρίσκεται στο πίσω μέρος των εντύπων. Τους λέγω, «Έχετε μια θαυμάσια ευκαιρία να μπορέσετε να γνωρίσετε μάρτυρας του Ιεχωβά όπου κι αν πάτε.» «Σπάνια θα υπάρξη χώρα, στην οποία πηγαίνετε, που να μην έχη ένα από τα τμήματά μας. Φροντίστε να γνωρισθήτε καλύτερα στο επόμενο λιμάνι σας.» Κατόπιν τους υποδεικνύω πώς να βοηθούνται από τη Γραφική μελέτη, να θέτουν τις ερωτήσεις που είναι στο κάτω μέρος των σελίδων, κι έτσι ν’ αποκτούν μια καλύτερη κατανόησι του σκοπού του Ιεχωβά που οδηγεί σε αιώνια ζωή.
ΠΩΣ ΑΡΧΙΣΑΝ ΟΛ’ ΑΥΤΑ
Πώς συνέβη ν’ απαιτήσω το πελώριο αυτό λιμάνι για τόπο του κηρύγματος μου; Ήταν μια ευτυχής απόφασις που είχε γίνει πριν από δύο δεκαετηρίδες μετά την επίσκεψί μου σ’ έναν παλιό μου φίλο πάνω σ’ ένα πλοίο στα Ναυπηγεία της Βηθλεέμ. Στη διάρκεια της συνομιλίας συνεζητήσαμε τ’ αγαθά νέα της βασιλείας του Θεού. Κι εκείνος κι εγώ απηλαύσαμε αυτή τη συζήτησι. Απηύθυνα στον εαυτό μου την ερώτησι, «Γιατί να μην το κάνω αυτό και σε άλλα πλοία;»
Δεν ήμουν, βέβαια, ξένος στα πλοία. Επί δεκαπέντε χρόνια εταξίδευα υπό τις σημαίες της Αμερικής, της Βρεττανίας, της Σουηδίας και της Γερμανίας. Επάνω σ’ ένα πλοίο στο Νότιο Ημισφαίριο μια αίθρια, έναστρη νύχτα άνοιξα την καρδιά μου στον Κύριο και τον παρεκάλεσα να με οδηγήση σ’ εκείνους, οι οποίοι πραγματικά τον ελάτρευαν εν πνεύματι και εν αληθεία. Διέκρινα πολλή υποκρισία μεταξύ των εκκλησιαζομένων στη γενέτειρά μου Λεττονία κι αργότερα στη Ρωσία, και δεν ήθελα τίποτ’ απ’ αυτά. Στην προσευχή μου εδόθη απάντησις, όταν παρακολούθησα στο Κλήβελαντ, Οχάιο, το 1914, μια προβολή της ταινίας το «Φωτόδραμα της Δημιουργίας» που έχει γίνει από την Εταιρία. Επί τέλους βρήκα την αλήθεια—πόσο τέλεια έφερε αυτό σε αρμονία την Αγία Γραφή με την επιστήμη και την ιστορία! Ύστερ’ από δύο χρόνια βαπτίσθηκα κι ανέλαβα το έργον του κηρύγματος, επανερχόμενος στη θάλασσα, όταν εξαντλούσα τα μέσα συντηρήσεως. Το θέρος του 1922 έλαβα πρόσκλησι από τον Δικαστή Ρόδερφορδ, πρόεδρον της Εταιρίας Σκοπιά, να προστεθώ στο προσωπικό των κεντρικών γραφείων, όπου και υπηρετούσα από τότε. Απ’ αυτό το κτίριο, που κείται στα Μπρούκλυν Χάιτς, ταξιδεύω στον θαλάσσιο τομέα μου κάθε Κυριακή πρωί.
Όταν κηρύττω σ’ αυτούς τους ναυτικούς, που είναι μακριά απ’ τον τόπο τους, σκέπτομαι πότε-πότε τα παιδικά μου χρόνια στη Λεττονία, όπου ο πατέρας μου συνήθιζε να διαβάζη δύο ή τρία κεφάλαια από τη Γραφή κάθε μέρα στο πρόγευμα. Η αγάπη για τον Θεό, που μου ενεστάλαξε αυτό, υψώθη όταν πήγαμε στα ανώμαλα Ουράλια Όρη της Ρωσίας. Μέσα στο νου μου οι ουραναξύσται του Μανχάτταν αλλάζουν όψι και παρουσιάζονται ως γνωστά όρη, βαθιές λαγκαδιές και καταρράκτες. Μπορώ ν’ ακούω ακόμη το άσμα του κούκου μετά από τις μεγαλειώδεις βροντοθύελλες και τα λαμπρά ουράνια τόξα. Δεν μπορώ να ξεχάσω το πολύ πρωινό κελάδημα των αηδονιών, ούτε τις εκτυφλωτικές χιονοθύελλες, καθώς και τα μικρά ζουμπούλια που ανοίγουν το δρόμο τους προς τα πάνω μέσ’ από το χιόνι για ν’ αναγγείλουν την έλευσι της ανοίξεως. Πόσες φορές εφύλαγα τα πρόβατα του πατέρα μου σε πρασίνους ορεινούς τόπους βοσκής!
Ακόμη ποιμαίνω «πρόβατα» εδώ ακριβώς στο λιμάνι, για τον ουράνιο Πατέρα μου, τον Ιεχωβά. Κι ο ίδιος ο Ιησούς είχε εύρει πολλούς πράους, προβατοειδείς ακροατάς κατά μήκος της θαλασσίας περιοχής της Γαλιλαίας. Δεκαεννέα αιώνες έφεραν πλοία μεγαλύτερα από τα μικρά αλιευτικά πλοιάρια της Γαλιλαίας—και μεγαλύτερες μέριμνες. Οι ταπεινοί ναύται αγαπούν ακόμη τ’ αγαθά νέα ότι ο Θεός έχει μια κυβέρνησι Βασιλείας, που θ’ αποκαταστήση τον παράδεισο στη γη. Μ’ ένα τόσο ευτυχές άγγελμα και τόσο πολλούς προθύμους ακροατάς, μπορείτε να φαντασθήτε γιατί αναμένω το πρωί της προσεχούς Κυριακής, οπότε, με τη Γραφή και την τσάντα της μαρτυρίας, θα ξεκινήσω για τον θελκτικό μου άμβωνα.