Γιατί οι Παραβολές του Ιησού Βοηθούσαν τους Ανθρώπους

ΟΤΑΝ ο Ιησούς ήταν στη γη ο αντικειμενικός του σκοπός ήταν να βοηθή τους ανθρώπους. Σπλαγχνιζόταν τους ανθρώπους, ιδιαίτερα τους ασθενείς και τους καταπιεζομένους, επειδή έβλεπε ότι ήσαν «εκλελυμένοι και εσκορπισμένοι ως πρόβατα μη έχοντα ποιμένα.» (Ματθ. 9:36) Θεράπευσε πολλούς απ’ αυτούς τους ανθρώπους. Όταν ένας λεπρός έπεσε στα γόνατα και τον παρακάλεσε λέγοντας: «Εάν θέλης, δύνασαι να με καθαρίσης,» ο Ιησούς, υποκινούμενος από οίκτο, άπλωσε το χέρι του και του είπε: «Θέλω, καθαρίσθητι.»—Μάρκ. 1:40, 41.

Αλλά ο Ιησούς βοήθησε τους ανθρώπους μ’ έναν πολύ πιο επωφελή και διαρκή τρόπο από απλές σωματικές θεραπείες. Στην πραγματικότητα, οι θεραπείες που έκανε ο Ιησούς δεν αποτελούσαν το κύριο χαρακτηριστικό του έργου του. Αυτοί που θεραπεύθηκαν ήσαν σχετικά λίγοι, αλλά όλοι σ’ εκείνη τη χώρα άκουσαν τις διδασκαλίες του.

ΠΩΣ ΒΟΗΘΟΥΝ ΟΙ ΠΑΡΑΒΟΛΕΣ

Οι παραβολές απετέλεσαν ένα εξέχον μέρος της διδασκαλίας του Ιησού στα πλήθη των ανθρώπων που τον άκουσαν. Η αφήγησις της Αγίας Γραφής αναφέρει: «Χωρίς δε παραβολής δεν ελάλει προς αυτούς· κατ’ ιδίαν όμως εξηγεί πάντα εις τους μαθητάς αυτού.» (Μάρκ. 4:34) Πώς οι παραβολές του ήσαν ιδιαίτερα υποβοηθητικές σ’ εκείνους που πραγματικά ήθελαν να γνωρίζουν την εξήγησί των; Κατ’ αρχήν, έκαμαν τα πνευματικά πράγματα, τις οδούς και τον τρόπο σκέψεως του Θεού, κατανοητά στους ανθρώπους. Ο Ιησούς χρησιμοποιούσε τις καθημερινές υποθέσεις και ασχολίες της ζωής για να δείξη αφηρημένα και βαθύτερα ζητήματα. Ένας άνθρωπος δεν χρειάζεται ‘ανωτέρα μόρφωσι’ για να καταλάβη τις αρχές που περιλαμβάνονται σ’ αυτές τις παραβολές. Οι παραβολές του Ιησού είναι τόσο εφαρμόσιμες και κατάλληλες σήμερα όσο ήσαν και όταν τις είπε.

Επί παραδείγματι, ποιος δεν μπορεί να εννοήση στην παραβολή του αχάριστου δούλου, την αρχή ότι πρέπει να δείχνωμε έλεος και συγχωρητικότητα ο ένας στον άλλον; Σ’ αυτή την παραβολή ο Ιησούς μίλησε για ένα βασιλέα στον οποίον ένας από τους δούλους του χρωστούσε εξήντα εκατομμύρια δηνάρια. Ο βασιλεύς, επειδή συγκινήθηκε από τις παρακλήσεις του δούλου, ακύρωσε το χρέος. Αλλ’ αυτός ο δούλος βγήκε έξω και βρήκε έναν από τους συνδούλους του ο οποίος του χρωστούσε μόνο εκατό δηνάρια (εξακόσιες χιλιάδες φορές λιγώτερα) και, αρπάζοντάς τον, άρχισε να του φωνάζη λέγοντας: «Απόδος μοι ό,τι χρεωστείς.» Ο βασιλεύς, όταν έμαθε γι’ αυτή την άσπλαγχνη πράξι, θύμωσε πολύ κι έρριξε τον αχάριστο δούλο στη φυλακή. Ο Ιησούς τελείωσε την παραβολή, λέγοντας: «Ούτω και ο Πατήρ μου ο επουράνιος θέλει κάμει εις εσάς, εάν δεν συγχωρήσητε εκ καρδίας σας έκαστος εις τον αδελφόν αυτού τα πταίσματα αυτών.»—Ματθ. 18:23-35.

ΟΙ ΠΑΡΑΒΟΛΕΣ ΑΓΓΙΖΟΥΝ ΤΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΙ

Αλλά οι παραβολές του Ιησού είναι υποβοηθητικές όχι μόνο λόγω της απλότητός των. Οι παραβολές συχνά φθάνουν στις καρδιές και στις συνειδήσεις αυτών που τις ακούουν πιο αποτελεσματικά από μια απλή δήλωσι ενός γεγονότος, ή από έναν απερίφραστο έλεγχο. Αυτό φαίνεται πολύ καθαρά στην εκπαίδευσι των αποστόλων και μαθητών από τον Ιησού.

Ο Ιησούς διέκρινε στους μαθητάς του τα πολλά σφάλματα, τα λάθη και τις εσφαλμένες τάσεις που είχαν ως ατελείς αμαρτωλοί. Αλλά πουθενά δεν τον βλέπομε να τους κατηγορή ότι ήσαν υπερήφανοι, φιλόδοξοι, άπληστοι, ανελεήμονες ή οκνηροί. Αυτό θα τους πλήγωνε και θα τους έκαμε να αισθάνωνται καταδικασμένοι. Θα νόμιζαν ότι ο Ιησούς τούς θεωρούσε αυτού του είδους ανθρώπους. Μολονότι έδειξαν μερικές απ’ αυτές τις κακές τάσεις κατά καιρούς, βασικά όμως δεν ήσαν εκ χαρακτήρος άπληστοι, υπερήφανοι και τα όμοια. Ο Ιησούς ήθελε να τους βοηθήση, όχι να τους κατακρίνη. Γι’ αυτό, αντί να τους ταπεινώνη δημοσίως, τους έλεγε παραβολές που τους έκαμαν να σκεφθούν—να διακρίνουν τις αρχές που περιλαμβάνονται και να τις εφαρμόσουν στη δική τους καρδιά και συνείδησι. Μπορούσαν να διακρίνουν το λάθος που είχαν διαπράξει ή την κακή στάσι που είχαν δείξει και κατόπιν να κάμουν τις αναγκαίες διορθώσεις. Αυτή η μέθοδος ήταν πολύ πιο πειστική από έναν απερίφραστο έλεγχο και πολύ πιο αποτελεσματική.

Επί παραδείγματι, όταν οι μαθηταί διαφωνούσαν μεταξύ τους για το ποιος φαινόταν να είναι μεγαλύτερος, ο Ιησούς δεν θύμωσε μαζί τους ούτε τους επέπληξε αυστηρά. Δεν τους απεκάλεσε υπερήφανους, εγωιστάς, άπληστους ή φιλόδοξους. Υπέδειξε τους κοσμικούς άρχοντες σαν παράδειγμα αυτής της κακής στάσεως και του αποτελέσματός της, λέγοντας: «Οι βασιλείς των εθνών κυριεύουσιν αυτά, και οι εξουσιάζοντες αυτά ονομάζονται ευεργέται. Σεις όμως ουχί ούτως.» Οι μαθηταί εγνώριζαν καλά τα άσχημα αποτελέσματα αυτής της ‘ανωτέρας’ στάσεως. Κατόπιν, για να τονίση την αντίθεσι, ο Ιησούς αναφέρθηκε στο δικό του παράδειγμα ως δούλου ανάμεσα τους, μολονότι ήταν ο αρχηγός τους.—Λουκ. 22:24-27.

Σε μια άλλη περίπτωσι ο Ιησούς έβαλε ένα μικρό παιδί ανάμεσά τους λέγοντας ότι όλοι τους, για να εισέλθουν στη βασιλεία του Θεού, πρέπει να γίνουν τόσο ταπεινοί όσο ένα μικρό παιδί. Επί πλέον, ότι θα πρέπει να δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για άτομα που, όπως ένα μικρό παιδί, ήσαν απονήρευτα και πιστά. Με ποιον άλλο τρόπο θα μπορούσε να κάμη αυτό το σημείο τόσο σαφές στους μαθητάς του;—Ματθ. 18:1-6.

Βεβαίως, οι μαθηταί του Ιησού έβαζαν αυτά τα πράγματα στην καρδιά τους και διόρθωναν τον εσφαλμένο τρόπο σκέψεώς τους. Αυτό φαίνεται από τον τρόπο με τον οποίο εφέροντο στους Χριστιανούς αδελφούς των όταν, μετά τον θάνατο και την ανάστασι του Ιησού, επωμίσθηκαν οι ίδιοι το φορτίο της ευθύνης για τις Χριστιανικές εκκλησίες. Οι επιστολές του Πέτρου, του Ιακώβου και του Ιωάννου αντανακλούν το θαυμάσιο ταπεινό πνεύμα που ο Χριστός είχε ενσταλάξει σ’ αυτούς.

Επί πλέον, οι παραβολές είναι αποτελεσματικές στο να βοηθούν ένα άτομο να διορθωθή, διότι δίνουν στον ακροατή την ευκαιρία να σκεφθή μόνος του χωρίς να επηρεασθή ή να τυφλωθή από προκατάληψι. Καθώς κάποιος εξετάζει μια παραβολή, η οποία συνήθως ασχολείται με άτομα αλλά εκτός αυτού που την ακούει και δεν αναφέρεται άμεσα σ’ αυτόν, θα διακρίνη ότι η παραβολή ταιριάζει στις δικές του περιστάσεις ή πράξεις. Τότε μπορεί να φθάση στο δικό του συμπέρασμα ή κρίσι. Και δεν δικαιολογείται να θυμώση, εφόσον ο ομιλητής δεν τον κατηγόρησε άμεσα για κάτι.

Αυτό συνέβη στην περίπτωσι ενός ανθρώπου ο οποίος εγνώριζε τον νόμο του Μωυσέως και ο οποίος ρώτησε τον Ιησού τι απαιτείτο να κάνη για να κληρονομήση αιώνια ζωή. Ο Ιησούς του υπέδειξε ότι ένας άνθρωπος πρέπει ν’ αγαπά τον Θεό με όλη του την καρδιά, την ψυχή, τη διάνοια και τη δύναμι και ν’ αγαπά τον πλησίον του όπως τον εαυτό του. Θέλοντας να δικαιώση τον εαυτό του, ο άνδρας ρώτησε: «Και τις είναι ο πλησίον μου;» Ο Ιησούς γνώριζε την αφιλόξενη στάσι των Ιουδαίων απέναντι των Σαμαρειτών, τους οποίους περιφρονούσαν. Γι’ αυτό είπε τότε την παραβολή του ‘Καλού Σαμαρείτου.’ Αν ο Ιησούς έλεγε άμεσα σ’ αυτόν τον άνδρα ότι οι Σαμαρείται ήσαν μεταξύ εκείνων τους οποίους έπρεπε ν’ αγαπά σαν τον εαυτό του, αυτός ο προκατειλημμένος άνθρωπος δεν θα το παραδεχόταν ποτέ.—Λουκ. 10:25-37.

ΟΙ ΠΑΡΑΒΟΛΕΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΣΤΑΣΙ

Μερικές από τις παραβολές του Ιησού επίσης εχρησίμευσαν για ν’ αποδειχθή αν οι άνθρωποι ενδιεφέροντο ή δεν ενδιεφέροντο ή ακόμη αν εναντιώνοντο στον Ιησού ως προφήτη του Θεού. Σε μια περίπτωσι ο Ιησούς είπε ότι μιλούσε σ’ αυτά τα άτομα ώστε ‘ακούοντες να μη νοούσι.’ (Ματθ. 13:10-15) Μ’ αυτόν τον τρόπο οι παραβολές ‘απεκάλυπταν’ εκείνους που δεν ενδιεφέροντο να κατανοήσουν το άγγελμα του Ιησού, διότι αυτοί δεν τον πλησίαζαν να τον ρωτήσουν για την εξήγησι των παραβολών όπως έκαμαν εκείνοι που ενδιεφέροντο ειλικρινά.—Ματθ. 13:36.

Κάτι ακόμη πιο σημαντικό ήταν το γεγονός ότι οι παραβολές βοηθούσαν τους αληθινούς μαθητάς με το να κρατούν μακρυά απ’ αυτούς εκείνους που ήσαν υποκριταί και οι οποίοι θα δημιουργούσαν διαιρέσεις και διχοστασίες. Οι άνθρωποι θα μπορούσαν, καθώς άκουγαν τις παραβολές, να δείξουν ‘το πραγματικό τους πρόσωπο.’ Όταν ο Ιησούς είπε: «Όστις τρώγει την σάρκα μου και πίνει το αίμα μου, έχει ζωήν αιώνιον,» τότε «πολλοί των μαθητών αυτού εστράφησαν εις τα οπίσω και δεν περιεπάτουν πλέον μετ’ αυτού.» Εν τούτοις, οι αληθινοί μαθηταί του προσεκολλήθησαν σ’ αυτόν και κατενόησαν τη ζωοπάροχη σημασία αυτών των λόγων.—Ιωάν. 6:54, 60-66.

Οι παραβολές του Ιησού προσφέρουν ανεκτίμητη βοήθεια στους Χριστιανούς σήμερα, διότι εκτός του γεγονότος ότι εκθέτουν κατευθυντήριες αρχές, είναι επίσης προφητικές και πολλές απ’ αυτές έχουν μια μεγαλύτερη εκπλήρωσι στην εποχή μας. Μας βοηθούν να κατανοήσουμε ότι η βασιλεία των ουρανών σύντομα θ’ αναλάβη πλήρη δράσι επάνω στη γη. Μας βοηθούν ν’ αντιληφθούμε ποια είναι η ορθή πορεία σ’ αυτούς τους κρίσιμους καιρούς, έτσι ώστε να βρισκώμεθα στην ορθή πλευρά με την αιώνια ζωή υπ’ όψιν.

Επίσης, οι παραβολές του Ιησού μάς καθιστούν ικανούς να συμπεριφερώμεθα στους άλλους, ιδιαίτερα στους Χριστιανούς αδελφούς μας, με καλωσύνη. Όπως ακριβώς ο Ιησούς υπέδειξε στους μαθητάς του πόσο κακές ήσαν μερικές από τις ενέργειες και απόψεις των χωρίς να τους αποκαλή «κακούς» ανθρώπους, έτσι κι εμείς μπορούμε να βοηθούμε τους αδελφούς μας με το να υποδεικνύωμε πόσο άσοφη, κακή ή εσφαλμένη είναι μια πράξις των, χωρίς να τους κατακρίνωμε ή να τους χαρακτηρίζωμε «υπεροπτικούς,» «υπερηφάνους» ή «κακούς» ανθρώπους. Είμεθα εναντίον της κακίας αλλά όχι εναντίον των Χριστιανών αδελφών μας οι οποίοι κατά καιρούς μπορεί να παρασυρθούν και να κάμουν κάποιο σφάλμα ή άλλα άσχημα πράγματα.—Ιούδ. 22, 23· Γαλ. 6:1.

Ο λόγος που οι παραβολές του Ιησού είναι τόσο υποβοηθητικές είναι το γεγονός ότι αποτελούν σοφία από τον Δημιουργό, ο οποίος γνωρίζει πλήρως την κατασκευή μας. (Ιωάν. 5:19) Δεν είναι ανεφάρμοστες ούτε μη πρακτικές. Πραγματικά διδάσκουν. Ταιριάζουν στην ανθρώπινη φύσι και στις ανθρώπινες ανάγκες σε όλους τους καιρούς και κάτω από κάθε περίστασι. Ένα άτομο που μελετά τις παραβολές του Ιησού μπορεί να θέση καλό θεμέλιο στον εαυτό του για να διδάσκη τους άλλους.