«Ημείς Προσκυνούμεν Εκείνο το Οποίον Εξεύρομεν»

«Ο Πατέρας Ακατανόητος, ο Γιος Ακατανόητος, και το Άγιο Πνεύμα Ακατανόητο. Ο Πατέρας Αιώνιος, ο Γιος Αιώνιος, και το Άγιο Πνεύμα Αιώνιο και όμως δεν είναι Τρεις Αιώνιοι αλλά Ένας Αιώνιος. Όπως επίσης δεν υπάρχουν Τρεις Αδημιούργητοι, ούτε Τρεις Ακατανόητοι, αλλά Ένας Αδημιούργητος, και Ένας Ακατανόητος». Ένας ή τρεις, ο Θεός του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου, όπως ορίζεται εδώ από το Σύμβολο Πίστης του Αθανασίου, είναι πραγματικά ένας μυστηριώδης, ακατανόητος, άγνωστος Θεός.

«Ημείς προσκυνούμεν εκείνο το οποίον εξεύρομεν», είπε ο Ιησούς. (Ιωάννης 4:22) Μιλούσε σαν μέλος ενός λαού στον οποίο ο Μωυσής είχε πει: «Άκουε, Ισραήλ· Κύριος [Ιεχωβά, ΜΝΚ] ο Θεός ημών είναι είς Κύριος [Ιεχωβά, ΜΝΚ]». Ναι, οι πιστοί Ιουδαίοι λάτρευαν ένα Θεό τον οποίο ήξεραν. Όσο για τους Χριστιανούς, οι οποίοι δεν ήταν κάτω από τη διαθήκη του Ιουδαϊκού Νόμου αλλά φέρθηκαν σε μια νέα διαθήκη, ειπώθηκε προφητικά γι’ αυτούς: «Και δεν θέλουσι διδάσκει έκαστος τον πλησίον αυτού και έκαστος τον αδελφόν αυτού, λέγων· Γνώρισον τον Κύριον [Ιεχωβά, ΜΝΚ]· διότι πάντες θέλουσι με γνωρίζει από μικρού έως μεγάλου αυτών». Αυτοί οι Χριστιανοί πραγματικά γνωρίζουν τον Θεό τους.—Δευτερονόμιον 6:4· Εβραίους 8:11.

«Είς Θεός ο Πατήρ»

Λέγεται για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά ότι επειδή δεν πιστεύουν στη διδασκαλία της Τριάδας, ασκούν «μια μορφή Αριανισμού».a Αλλά το γεγονός ότι δεν είναι Τριαδιστές δεν τους κάνει Αριανούς. Σ’ ένα από τα λίγα συγγράμματα του Άριου που επέζησαν, ο Άριος ισχυρίζεται ότι ο Θεός είναι πέρα από κάθε κατανόηση, ακόμη και για το Γιο. Σχετικά με αυτό, ο ιστορικός Χ. Μ. Γουάτκιν αναφέρει στο βιβλίο του Η Αντιλογία του Άριου: «Ο Θεός του Άριου είναι ένας άγνωστος Θεός, του οποίου η ύπαρξη είναι συγκαλυμμένη σ’ ένα αιώνιο μυστήριο. Κανένα πλάσμα δεν μπορεί να τον αποκαλύψει, κι αυτός δεν μπορεί να αποκαλύψει τον εαυτό του». Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δε λατρεύουν ούτε τον «ακατανόητο» Θεό των Τριαδιστών ούτε τον «άγνωστο» Θεό του Άριου. Λένε, μαζί με τον απόστολο Παύλο: «Αλλ’ εις ημάς είναι είς Θεός ο Πατήρ, εξ ου τα πάντα».—1 Κορινθίους 8:6.

Δείχνοντας πόσο ζωτικό είναι να γνωρίσουμε το Θεό, ο Ιησούς είπε προσευχόμενος στον Πατέρα του: «Αύτη δε είναι η αιώνιος ζωή, το να γνωρίζωσι σε τον μόνον αληθινόν Θεόν». (Ιωάννης 17:3) Ο ίδιος απόστολος που κατέγραψε αυτά τα λόγια του Ιησού έγραψε επίσης: «Εξεύρομεν δε ότι ο Υιός του Θεού ήλθε και έδωκεν εις ημάς νόησιν, δια να γνωρίζωμεν τον αληθινόν [Ιεχωβά]· και είμεθα εν τω αληθινώ, εν τω Υιώ αυτού Ιησού Χριστώ. Ούτος είναι ο αληθινός Θεός και η ζωή η αιώνιος».—1 Ιωάννου 5:20.

Μερικοί μεταφραστές δίνουν μια Τριαδιστική διαστροφή στο εδάφιο 1 Ιωάννου 5:20. Η Ζωντανή Βίβλος αποδίδει το τέλος αυτού του εδαφίου: «Ιησούς Χριστός ο Γιος του, που είναι ο μόνος αληθινός Θεός· και αυτός είναι η αιώνιος ζωή». Φυσικά, και Καθολικές και Προτεσταντικές Γραφές κάνουν διάκριση ανάμεσα στον Ιησού και στον «μόνο αληθινό Θεό» στο εδάφιο Ιωάννης 17:3. Και στο βιβλίο του Θεολογικές Έρευνες, ο φημισμένος Καθολικός λόγιος Καρλ Ράνερ αναφέρει ότι «στην Πρώτη Επιστολή του Άγιου Ιωάννη ο Θεός τόσο συχνά σημαίνει τον Πατέρα ώστε πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτή η λέξη αποδίδεται στον Πατέρα σ’ όλη την Επιστολή». Επίσης, η Γαλλική Προτεσταντική Καινή Διαθήκη παραδέχεται σε μια υποσημείωση ότι η Ελληνική γλώσσα επιτρέπει μετάφραση με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υποστηρίζεται η Τριάδα. Παρεμπιπτόντως, δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι, πιθανόν τον τέταρτο αιώνα μ.Χ., ένας υπερ-ζηλωτής Τριαδιστής Λατίνος γραφέας πρόσθεσε στο εδάφιο 1 Ιωάννου 5:7 τα λόγια «ο Πατήρ, ο Λόγος και το Άγιο Πνεύμα· και αυτοί οι τρεις έν είναι». Η προσθήκη αυτή, που είναι τεχνικά γνωστή σαν το «Ιωαννινό Κόμμα», προστατεύτηκε από το Βατικανό μέχρι το 1927, παρά το γεγονός ότι ακόμη και μερικοί Καθολικοί λόγιοι είχαν εκφράσει τις αμφιβολίες τους για την αυθεντικότητά του στις αρχές του έκτου αιώνα. Αυτή η ανέντιμη παρεμβολή δείχνει πόσο μακριά οι Τριαδιστές θα πάνε στην προσπάθειά τους να αποδείξουν τη διδασκαλία τους.

Το Όνομα του Θεού και η Τριάδα

Κάτι που κάνει το Θεό πολύ πραγματικό στους Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι η γνώση τους και η τακτική χρήση του προσωπικού του ονόματος, Ιεχωβά. (Ψαλμός 83:18) Όταν ένα μέλος μιας εκκλησίας του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου διαβάσει στη Γραφή του την ανώνυμη έκφραση «το όνομα του Κυρίου», αυτό δε σημαίνει σχεδόν τίποτα γι’ αυτόν. Παρόμοια, όταν προσεύχεται «αγιασθήτω το όνομά σου», οι πιθανότητες είναι να μην ξέρει σε ποιο όνομα προσεύχεται. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ξέρουν το Θεό τους, ξέρουν το όνομά του και, σαν τον ψαλμωδό και τον ίδιο τον Ιησού, αγαπούν το όνομα του ουράνιου Πατέρα τους.—Ψαλμός 5:11, 12· Ιωάννης 12:28· 17:6, 26.

Επειδή το προσωπικό όνομα του Θεού εμφανίζεται στην κυριολεξία χιλιάδες φορές στην πρωτότυπη γλώσσα της Βίβλου, γιατί το έχουν αποκρύψει πολλές μεταφράσεις της Βίβλου τού λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου, και γιατί δε χρησιμοποιείται ποτέ από τις εκατοντάδες εκατομμύρια των Καθολικών, Ορθόδοξων και Προτεσταντών «Χριστιανών»; Μήπως η διδασκαλία της Τριάδας έχει να κάνει τίποτα με την απόκρυψη αυτού του σπουδαιότατου θρησκευτικού γεγονότος;

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Καθολική Βίβλος της Ιερουσαλήμ αποδίδει με τον εξής τρόπο το εδάφιο Δευτερονόμιον 6:4: «Άκουε προσεκτικά, Ισραήλ: Γιαχβέ ο Θεός μας είναι ο ένας Γιαχβέ». Και μια υποσημείωση, αφού δίνει μια άλλη πιθανή μετάφραση, αναφέρει: «Το πιο πιθανό είναι ότι εδώ έχουμε μια δήλωση μονοθεϊστικής πίστης». Αυτός, λοιπόν, είναι ο ένας Θεός για τον οποίο ο Ιησούς, μιλώντας σαν Ιουδαίος, ανέφερε: «Ημείς προσκυνούμεν εκείνο το οποίον εξεύρομεν». (Ιωάννης 4:22) Και αυτή η Καθολική Βίβλος παραδέχεται ότι το όνομα αυτού του ενός Θεού είναι Γιαχβέ, ή Ιεχωβά.b Τώρα, σύμφωνα με την Τριαδική θεολογία, Γιαχβέ ή Ιεχωβά είναι το όνομα του Θεού των Εβραίων πατριαρχών και των Ιουδαίων, του Θεού τον οποίον ο Ιησούς ήρθε να αποκαλύψει σαν «τον Πατέρα» ή «Θεό τον Πατέρα». Έπεται λοιπόν, ότι για τους Τριαδιστές το θείο όνομα Γιαχβέ ή Ιεχωβά προσδιορίζει μόνο ένα από τα υποτιθέμενα «Τρία Πρόσωπο» της «Θεότητας». Το «Δεύτερο Πρόσωπο» έχει όνομα (Ιησούς), αλλά το «Τρίτο Πρόσωπο» είναι το ανώνυμο «Άγιο Πνεύμα». Οι εκκλησίες του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου δεν μπορούν λογικά να χρησιμοποιούν ένα όνομα για το Θεό που δεν προσδιορίζει ολόκληρη τη «Θεότητα». Έτσι, τα μέλη τους είναι καταδικασμένα να λατρεύουν έναν μυστηριώδη τρισυπόστατο Θεό που δεν έχει όνομα.

Ωστόσο, ενστικτωδώς, πολλοί Καθολικοί νιώθουν την ανάγκη να λατρεύουν κάποιον που μπορούν να γνωρίζουν και να ονομάζουν. Αυτό, χωρίς αμφιβολία, εξηγεί το γιατί πολλοί από αυτούς λατρεύουν τον Ιησού ή ακόμη και τη Μαρία. Αυτό το ίδιο ένστικτο να λατρεύουν ένα Θεό που μπορούν να ονομάζουν αντανακλάται μάλιστα στη θρησκευτική αρχιτεκτονική τους. Σε πολλά Καθολικά παρεκκλήσια, εκκλησίες και καθεδρικούς ναούς στη Γαλλία και σ’ άλλες χώρες, πάνω από την αγία τράπεζα ή κάπου αλλού, υπάρχει μια επιχρυσωμένη, ακτινοβολούσα νεφέλη που παριστάνει τη θεία δόξα. Στο κέντρο βρίσκεται ένα τρίγωνο που συμβολίζει την Τριάδα. Παράδοξα, μέσα στο τρίγωνο υπάρχει το Τετραγράμματο, τα τέσσερα Εβραϊκά σύμφωνα του ονόματος του Θεού, Ιεχωβά. Αλλά πόσοι Καθολικοί σήμερα αντιλαμβάνονται ότι αυτό είναι το όνομα του Θεού;

«Είς Κύριος, Ιησούς Χριστός»

Αφού δήλωσε: «Αλλ’ εις ημάς είναι είς Θεός ο Πατήρ, εξ ου τα πάντα και ημείς εις αυτόν», ο απόστολος Παύλος πρόσθεσε: «Και είς Κύριος Ιησούς Χριστός, δι’ ού τα πάντα και ημείς δι’ αυτού». (1 Κορινθίους 8:6) Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά συμφωνούν μ’ αυτήν την περαιτέρω δήλωση. Ο Ιεχωβά, ο Πατέρας, είναι η Πηγή· ο Ιησούς, ο «μονογενής υιός» του Θεού, ο «πρωτότοκος πάσης κτίσεως», είναι αυτός μέσω τού οποίου ο Θεός εκπληρώνει το θέλημά Του.—Ιωάννης 1:2, 3, 14· Κολοσσαείς 1:15, 16. 

Επειδή ο διαφωνών θεολόγος Άριος του τέταρτου αιώνα ανέφερε τη Βιβλική αλήθεια ότι «ο Γιος δεν υπάρχει χωρίς να έχει γεννηθεί», και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δέχονται αυτή την αλήθεια, Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα δηλώνει: «Η Χριστολογία των Μαρτύρων του Ιεχωβά επίσης είναι μια μορφή Αριανισμού». Πρώτα, πρέπει ν’ αναφέρουμε ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν έχουν καμιά ιδιαίτερη «Χριστολογία», που ορίζεται σαν «η θεολογική ερμηνεία του προσώπου και του έργου του Χριστού». Συμμερίζονται την άποψη του Χριστιανού λαϊκού ο οποίος καταγράφεται ότι είπε απότομα στους θεολόγους που λογομαχούσαν και είχαν συγκεντρωθεί στη Νίκαια το 325 μ.Χ.: ‘Ο Χριστός δε μας δίδαξε διαλεκτική, τέχνη, ή μάταιες πανουργίες, αλλά την ειλικρινή απλότητα, η οποία διατηρείται μέσω πίστης και καλών έργων’. Προφανώς ο άνθρωπος αυτός είχε υποφέρει για την πίστη στον Χριστό, όπως ακριβώς υποφέρουν και πολλοί Μάρτυρες του Ιεχωβά. Σαν κι αυτόν, δεν έχουν καμιά πίστη στη θεολογική φιλοσοφία. Δέχονται με απλότητα ό,τι δηλώνει η Βίβλος για το Θεό, το Χριστό και το άγιο πνεύμα, και είναι πρόθυμοι να υποφέρουν για την απλή τους πίστη και να την αποδείξουν μέσω καλών έργων.

Δεύτερον, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν μπορούν να κατηγορηθούν για Αριανισμό, εφόσον διαφωνούν με τις απόψεις του Άριου σε πολλούς τομείς. Για παράδειγμα, ο Άριος αρνιόταν ότι ο Γιος αναγνωρίζει πραγματικά τον Πατέρα. Η Βίβλος διδάσκει ότι ο Γιος ‘γνωρίζει πλήρως’ τον Πατέρα και ότι ο Γιος είναι ο μόνος που «εφανέρωσεν αυτόν». (Ματθαίος 11:27· Ιωάννης 1:14, 18) Ο Άριος ισχυρίστηκε ότι ο Λόγος έγινε Γιος του Θεού «μέσω υιοθεσίας» εξαιτίας της αρετής του ή ηθικής ακεραιότητας. Η Βίβλος λέει ότι δημιουργήθηκε από τον Ιεχωβά σαν ‘μονογενής γιος του’. (Ιωάννης 1:14· 3:16· Εβραίους 1:2· Αποκάλυψις 3:14) Ο Άριος δίδαξε ότι οι Χριστιανοί θα μπορούσαν να ελπίζουν να γίνουν ίσοι με το Χριστό, ενώ η Βίβλος δηλώνει ότι ο Θεός τού έδωσε «όνομα το υπέρ παν όνομα». (Φιλιππησίους 2:9-11) Αντί να είναι σύγχρονοι Αριανοί, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά πιστεύουν ό,τι λέει η Βίβλος.

«Ο Μονογενής Θεός»

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν αρνιούνται τη θεότητα του Ιησού. Αλλά δε συμμερίζονται τη φιλοσοφική κατανόηση των Τριαδιστών γι’ αυτούς τους όρους. Όταν οι Τριαδιστές μιλούν για τη «θεότητα του Ιησού», δεν εννοούν ότι αυτός είναι «ένας θεός» ή «θεοειδής», αλλά ότι αυτός είναι «ο Θεός», ένα από τα τρία συναιώνια άτομα της «Θεότητας». Ίσως αυτό εξηγεί το γιατί πολλές από τις Γραφές του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου αποδίδουν το εδάφιο Ιωάννης 1:18: «Κανείς δεν είδε ποτέ το Θεό· ο μοναδικός Γιος, που είναι στην αγκαλιά τού Πατέρα, αυτός τον έχει κάνει γνωστό». (Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφραση) Η πλειονότητα των αρχαιότερων Ελληνικών χειρογράφων αναφέρει, όχι «ο μοναδικός Υιός», αλλά «ο μονογενής θεός». Η Ελληνική Διαθήκη του Ερμηνευτή παραδέχεται: «Το αυθεντικό χειρόγραφο είναι υπέρ της ανάγνωσης θεός· ενώ οι μεταφράσεις και οι Πατέρες [της Εκκλησίας] είναι υπέρ του αντίθετου». Γιατί; Επειδή φοβήθηκαν τους αντι-Τριαδιστές τους οποίους «αυτή η ονομασία [‘μονογενής θεός’] τους ευνοούσε γιατί έκανε διάκριση [του Γιου] από τον Πατέρα».c

Αναγνωρίζοντας το Γραφικό γεγονός ότι ο Ιησούς είναι «θεός» ή «ισχυρός», οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν ενοχλούνται από το εδάφιο Ιωάννης 20:28, όπου αναφέρεται ότι ο απόστολος Θωμάς αναφώνησε στον Ιησού: «Ο Κύριός μου και ο Θεός μου»! Πρώτ’ απ’ όλα, ο Θωμάς μπορεί να χρησιμοποίησε τη λέξη «Θεός» όπως ο αρχαίος Μανωέ. (Κριτές 13:20-22) Αλλά ακόμη κι αν δε συνέβαινε αυτό, δε θα μπορούσε να δημιουργηθεί σύγχυση, γιατί ο Ιησούς είχε πρόσφατα στείλει ένα άγγελμα στους αποστόλους, λέγοντας: «Αναβαίνω προς τον Πατέρα μου και Πατέρας σας και Θεόν μου και Θεόν σας». (Ιωάννης 20:17· παράβαλε 2 Κορινθίους 1:3.) Και ο Ιωάννης λέει ότι κατέγραψε αυτές τις λεπτομέρειες (περιλαμβανομένης και της αναφώνησης του Θωμά) «δια να πιστεύσητε ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός ο Υιός τού Θεού».—Ιωάννης 20:31.

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν πιστεύουν ότι ο Ιησούς ήταν «ο Θεός ενσαρκωμένος», ένας «Θεάνθρωπος», σύμφωνα με την φιλοσοφική θεωρία της Ενσάρκωσης των «δύο φύσεων», της ανθρώπινης και της θείας. Σύμφωνα με τη Βίβλο, πιστεύουν ότι «ο Λόγος έγινεν σαρξ». (Ιωάννης 1:14) Έτσι, «εκκένωσεν εαυτόν» από την προηγούμενη πνευματική του ύπαρξη και έγινε άνθρωπος, ‘κατώτερος από τους αγγέλους’, έτσι ώστε να προσφέρει τον εαυτό του σαν «αντίλυτρο υπέρ πάντων». (Φιλιππησίους 2:7, 8· Εβραίους 2:9· 1 Τιμόθεον 2:6) Η άποψη των Τριαδιστών ότι «η απελευθέρωση του ανθρώπου από την αμαρτία και το θάνατο εξασφαλίζεται μόνο αν ο Χριστός είναι πλήρης Θεός και πλήρης άνθρωπος» είναι αντιγραφική φιλοσοφία. Για να εξαγοραστεί αυτό που έχασε ο Αδάμ για το ανθρώπινο γένος, ο Ιησούς χρειάστηκε να θυσιάσει μια τέλεια ανθρώπινη ζωή, τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο. (Έξοδος 21:23· 1 Κορινθίους 15:22, 45, 47· Ρωμαίους 5:18, 19, RS, Καθολικές και Προτεσταντικές εκδόσεις· Ματθαίος 20:28) Και μόνο αυτό διαψεύδει τις διδασκαλίες της Ενσάρκωσης και της Τριάδας.

Αν και «θεός», ο Ιησούς «δεν διαλογίστηκε αρπαγή, δηλαδή, το να είναι ίσος με το Θεό [Ιεχωβά]». (Φιλιππησίους 2:6, ΜΝΚ) Η υποταγή του στον Ιεχωβά είναι σαφής, τώρα και στο μέλλον. (1 Κορινθίους 15:27, 28) Πρόθυμα αναγνώρισε την υπεροχή του Πατέρα του. (Ιωάννης 14:28· παράβαλε 1 Κορινθίους 11:3.) Στην ανάστασή του, ‘ζωοποιήθηκε δια του πνεύματος’, ‘στεφανώθηκε με δόξα και τιμή’ και ‘υπερυψώθηκε’, ‘δια να κλίνη εις το όνομα του Ιησού παν γόνυ επουρανίων και επιγείων». (1 Πέτρου 3:18· Εβραίους 2:9· Φιλιππησίους 2:9, 10) Αφού έτσι έχουν τα πράγματα, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν εκπλήσσονται όταν διαβάζουν το εδάφιο Εβραίους 1:6 ότι οι άγγελοι προσκαλούνται να «προσκυνήσωσιν εις αυτόν», «να δώσουν σ’ αυτόν υποταγή [Η Νέα Αγγλική Βίβλος]» ή «να λατρέψουν αυτόν [Η Βίβλος της Ιερουσαλήμ]». (Παράβαλε Αποκάλυψη 5:11, 12.) Αυτό με κανέναν τρόπο δεν αντιφάσκει με το εδάφιο Ματθαίος 4:10, όπου ο Ιησούς—παραθέτοντας από το Δευτερονόμιο—λέει ότι μόνο ο Ιεχωβά Θεός πρέπει να λατρεύεται. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Καθολική Βίβλος της Ιερουσαλήμ, που λέει «να λατρέψουν αυτόν» στο εδάφιο Εβραίους 1:6, αναφέρει στις περιθωριακές σημειώσεις της το εδάφιο Δευτερονόμιον 32:43 (Ελληνική των Εβδομήκοντα) και τον Ψαλμό 97:7, όπου αναφέρονται τα ίδια λόγια, αντίστοιχα, «να δώσουν σ’ αυτόν υποταγή» και «να υποκλιθούν». Γιατί αυτή η Καθολική Βίβλος είναι ασυνεπής; Προφανώς για Τριαδιστικούς λόγους.

‘Το Υποσχεμένο Άγιο Πνεύμα’

Την Πεντηκοστή, ο απόστολος Πέτρος δήλωσε: «Τούτον τον Ιησούν ανέστησεν ο Θεός, του οποίου πάντες ημείς είμεθα μάρτυρες. Αφού λοιπόν υψώθη δια της δεξιάς του Θεού και έλαβε παρά του Πατρός την επαγγελίαν του Αγίου Πνεύματος [το υποσχεμένο άγιο πνεύμα, ΜΝΚ], εξέχεε τούτο, το οποίον τώρα σεις βλέπετε και ακούετε». (Πράξεις 2:32, 33) Τι λοιπόν είναι αυτό το υποσχεμένο «άγιο πνεύμα»; Είναι «το τρίτο πρόσωπο της Τριάδας»; Τι αποκαλύπτουν διάφορα λεξικά;

Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια: «Πουθενά στην Παλαιά Διαθήκη δε βρίσκουμε σαφή ένδειξη για ένα Τρίτο Πρόσωπο».

Ένα Καθολικό Λεξικό: «Στο σύνολο, η Καινή Διαθήκη, όπως η Παλαιά, μιλάει για το πνεύμα σαν μια θεία ενέργεια ή δύναμη».—Τα πλάγια γράμματα δικά μας.

Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα: «Η εμφάνιση των εικασιών για Τριάδα στην πρώτη εκκλησιαστική θεολογία οδήγησε σε μεγάλες δυσκολίες στο άρθρο σχετικά με το Άγιο Πνεύμα. Γιατί η ύπαρξη του Αγίου Πνεύματος σαν προσώπου, που γίνεται φανερή στην Καινή Διαθήκη σαν θεία δύναμη . . . δε θα μπορούσε να κατανοηθεί σαφώς. . . . Το Άγιο Πνεύμα θεωρούνταν όχι σαν πρόσωπο αλλά μάλλον σαν δύναμη». (Τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Παρ’ όλ’ αυτά, με τον Αθανάσιο (που πέθανε το 373) επιτεύχθηκε η άποψη της πλήρους ομοουσίας του Αγίου Πνεύματος με τον Πατέρα και το Γιο».

Ένα Καθολικό Λεξικό: «Η αληθινή θεότητα του τρίτου Προσώπου υποστηρίχτηκε σε μια Σύνοδο που έγινε στην Αλεξάνδρεια το 362, . . . και τελικά στη Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης το 381».

Αυτό έγινε τρεισήμισι αιώνες μετά την έκχυση του αγίου πνεύματος την Πεντηκοστή του 33 μ.Χ.!

Αν και ο Άριος δε δέχτηκε τη θεωρία του Αθανασίου ότι το άγιο πνεύμα ήταν της ίδιας ουσίας με τον Πατέρα, θεωρούσε το πνεύμα σαν πρόσωπο. Αυτό παρέχει περαιτέρω απόδειξη ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν είναι οπαδοί του Άριου γιατί συμμερίζονται την Βιβλική άποψη των πρώτων Χριστιανών, δηλαδή, ότι το άγιο πνεύμα είναι η ενεργός δύναμη του Θεού, την οποία χρησιμοποιεί ο Θεός με πολλούς τρόπους για να εκτελέσει το θέλημά του. (Πράξεις 5:32) Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν εδάφια μέσα στη Γραφή που το πνεύμα είναι προσωποποιημένο. Αλλά αυτό δεν αποδεικνύει τίποτα. Ακόμη και Ένα Καθολικό Λεξικό παραδέχεται: «Τα περισσότερα απ’ αυτά τα εδάφια δεν παρέχουν καμιά πειστική απόδειξη ότι είναι προσωπικότητα. . . . Δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι η Κ[αινή] Δ[ιαθήκη] προσωποποιεί απλές ιδιότητες όπως είναι η αγάπη (1 Κορ. 13:4), και η αμαρτία (Ρωμ. 7:11), ή μάλλον, ακόμη και αφηρημένα και άψυχα πράγματα, όπως είναι ο νόμος (Ρωμ. 3:19), το νερό και το αίμα (1 Ιωάν. 5:8)». Από την άλλη μεριά, η Βίβλος αναφέρει για το πνεύμα ότι ‘εκχύθηκε’, και ότι οι άνθρωποι ‘γέμισαν με άγιο πνεύμα’, ότι έλαβαν το πνεύμα σαν «δωρεά», και ότι ‘βαφτίζονταν στο άγιο πνεύμα’, που τίποτα από όλα αυτά δε θα είχε νόημα αν το άγιο πνεύμα ήταν πρόσωπο.d—Πράξεις 2:4, 17, 38· 4:31· Ιωάννης 1:33.

Ας Διακηρύξουμε το Θεό που Γνωρίζουμε!

Ο Παύλος ανέφερε στους Αθηναίους οι οποίοι λάτρευαν ‘άγνωστους θεούς’: «Εκείνον λοιπόν, τον οποίον αγνοούντες λατρεύετε, τούτον εγώ κηρύττω προς εσάς». (Πράξεις 17:23) Πόσο ευγνώμονες πρέπει να είμαστε που έχουμε απελευθερωθεί από το ακατανόητο «μυστήριο» της Τριάδας και μπορούμε να λέμε, σαν τον Ιησού: «Ημείς προσκυνούμεν εκείνο το οποίον εξεύρομεν»! (Ιωάννης 4:22) Λατρεύουμε τον Ιεχωβά, κάτω από την ηγεσία τού Γιου του, του Χριστού Ιησού, και με τη βοήθεια του πνεύματός Του. Είθε να συνεχίσουμε με ζήλο να κάνουμε γνωστό τον θαυμαστό Θεό μας, γιατί ο Ιεχωβά είναι «μέγας . . . και αινετός σφόδρα. . . . Διότι ούτος ο Θεός είναι ο Θεός ημών εις τον αιώνα του αιώνος».—Ψαλμός 48:1, 14.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνες στη σελίδα 27]

Καθεδρικός ναός στην Ορλεάνη (Γαλλία)

Το Τετραγράμματο στον άμβωνα (Καθεδρικός ναός Ορλεάνης)

[Εικόνες στη σελίδα 29]

Το Τετραγράμματο πάνω στην αγία τράπεζα στο παρεκκλήσι, των Ανακτόρων των Βερσαλλιών