Μήπως Κυβερνάει τη Ζωή σας η Πίστη στη Μοίρα;
ΤΟ Σεπτέμβριο του 1988 χτύπησε η καταστροφή. Τα ορμητικά νερά στο τεράστιο δέλτα των ποταμών Γάγγη και Βραχμαπούτρα έφτασαν τα 9 μέτρα ύψος και καταπόντισαν τα τρία τέταρτα του Μπαγκλαντές. Χιλιάδες άνθρωποι πνίγηκαν. Περίπου 37.000.000 άτομα έμειναν άστεγα. Πάνω από 60.000 χιλιόμετρα του οδικού δικτύου εξαφανίστηκαν.
Επειδή τέτοιοι κατακλυσμοί έχουν πλήξει επανειλημμένα το Μπαγκλαντές, μια εφημερίδα ονόμασε τη χώρα ‘το Δέλτα της Καταδίκης’. Αυτή η περιγραφή αντανακλά την άποψη που έχουν πολλοί άνθρωποι σχετικά με το ποια είναι η αιτία τέτοιων αλλεπάλληλων καταστροφών: η καταδίκη ή η μοίρα.
Αν και μερικοί μπορεί να πιστεύουν ότι η μοίρα δεν κυβερνάει τη ζωή τους, στην πραγματικότητα οι μοιρολατρικές απόψεις είναι πολύ διαδεδομένες σ’ ολόκληρη την υδρόγειο. Γιατί πιστεύουν τόσο πολλοί άνθρωποι στη μοίρα, και τι είναι η μοιρολατρία;
Ο Ρόλος της Θρησκείας
Ο λατινικός όρος fatum, για τη λέξη «μοίρα», σημαίνει «αυτό που έχει ειπωθεί».a Οι μοιρολάτρες πιστεύουν ότι αυτά που συμβαίνουν έχουν καθοριστεί εκ των προτέρων και ότι οι άνθρωποι δεν έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τα πράγματα. Αυτή η άποψη έχει διαδοθεί από διάφορες θρησκείες και έχει διαμορφώσει τις αντιλήψεις εκατομμυρίων πιστών. Μια ματιά στις τρεις μεγαλύτερες θρησκείες που υπάρχουν στον κόσμο δείχνει ότι η μοίρα παρουσιάζεται με διαφορετικά προσωπεία—τόσο διαφορετικά όσο είναι και το σχήμα των Ινδουιστικών ναών, των Ισλαμικών τζαμιών και των εκκλησιών του Χριστιανικού κόσμου.
Για παράδειγμα, τα 900 περίπου εκατομμύρια των Μουσουλμάνων, που υπάρχουν στον κόσμο, υποστηρίζουν ότι η μοίρα (Κισμέτ) έχει καθοριστεί από το θείο θέλημα.b Το Κοράνιο δηλώνει: «Κάθε συμφορά και κάθε κακό έργο εδώ στη γη . . . , είναι γραμμένο σ’ ένα βιβλίο πριν ακόμη το διαπράξουμε». «Και καμιά ψυχή δεν πρόκειται να πεθάνει αν δεν το επιτρέψει ο Αλλάχ· αυτό είναι πέρα για πέρα αληθινό».—Σούρα 57:22· 3:145.
Η Κάρμα είναι ο νόμος της αιτίας και του αποτελέσματος—μια άλλη όψη της μοίρας—η οποία επηρεάζει τη ζωή των 700 περίπου εκατομμυρίων Ινδουιστών που υπάρχουν στον κόσμο. Αυτοί υποστηρίζουν ότι τα γεγονότα που συμβαίνουν στην τωρινή ζωή ενός Ινδουιστή καθορίζονται από τις πράξεις που έκανε στην προηγούμενη ζωή του. Η Γκαρούντα Πουράνα, ένα αρχαίο Ινδουιστικό σύγγραμμα, λέει: «Οι πράξεις που κάνουμε στην προηγούμενη ύπαρξή μας είναι αυτές που καθορίζουν το είδος του οργανισμού που θα έχουμε στην επόμενη, καθώς επίσης και το τι είδους ασθένειες, φυσικές ή διανοητικές, πρόκειται να μας προσβάλουν . . . Ο άνθρωπος παίρνει στη ζωή του αυτό που του δίνει η μοίρα».
Τι θα πούμε για τα 1.700.000.000 περίπου μέλη του Χριστιανικού κόσμου; Είναι γεγονός ότι μερικά μέλη του Χριστιανικού κόσμου μπορεί να ισχυρίζονται ότι έχουν αντικαταστήσει τη μοίρα με τον Θεό, και τη μοιρολατρία με τον προκαθορισμό. Αλλά η Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκείας και της Ηθικής παραδέχεται: «Δεν μπορεί να λεχτεί ότι η Χριστιανοσύνη είναι . . . εντελώς απαλλαγμένη από την πίστη στη Μοίρα». Μερικές θρησκευτικές ομάδες εξακολουθούν να αποδέχονται τις δοξασίες του μεταρρυθμιστή του 16ου αιώνα Μαρτίνου Λούθηρου, ο οποίος δήλωσε κάποτε ότι ο άνθρωπος είναι τόσο «ανελεύθερος, όσο ένα κομμάτι ξύλου, μια πέτρα, ένας βώλος λάσπη ή μια στήλη άλατος».
Κορόνα Γράμματα και Ωροσκόπια
Αν και τέτοιου είδους άκαμπτες απόψεις δεν επικρατούν πια στα πιστεύω των κύριων θρησκειών του Χριστιανικού κόσμου, ένας θεολόγος παραδέχεται ότι πολλά από τα μέλη του Χριστιανικού κόσμου δέχονται ακόμη αυτή την πεποίθηση «σε μια εκλαϊκευμένη μορφή». Σ’ αυτή τη μορφή, η μοίρα μπορεί να χαμογελάει παροδικά και να ονομάζεται τύχη. Πιθανόν να γνωρίζετε πολλούς που ρίχνουν κάπου-κάπου κέρματα κορόνα γράμματα σε μια προσπάθεια να επικαλεστούν την τύχη ή τη μοίρα. Αν και μπορεί να λένε ότι το κάνουν απλώς από συνήθεια, ωστόσο συνεχίζουν να το κάνουν, και, μερικές φορές, νομίζουν ότι αυτό φέρνει αποτελέσματα. Για παράδειγμα, η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times) ανέφερε πρόσφατα την περίπτωση ενός άντρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο οποίος, αφού αγόρασε μερικά λαχεία, βρήκε ένα σεντ (κέρμα) με την κορόνα προς τα πάνω. Αυτός είπε: «Κάθε φορά που βρίσκω κάποιο σεντ με την κορόνα προς τα πάνω, μου συμβαίνει κάτι καλό». Σ’ αυτή την περίπτωση, κέρδισε 25,7 εκατομμύρια δολάρια. Νομίζετε ότι έχει μειωθεί η πίστη του στην τύχη ή στη μοίρα;
Μερικοί άνθρωποι περιγελούν τη συνήθεια τού να παίζουν κέρματα κορόνα γράμματα. Ωστόσο, αυτοί μπορεί να πιστεύουν ότι το μέλλον τους προκαθορίζεται από τις κινήσεις των άστρων—μια άλλη όψη της μοίρας. Στη Βόρεια Αμερική και μόνο, περίπου 1.200 εφημερίδες περιέχουν στήλη με ωροσκόπια. Μια σφυγμομέτρηση έδειξε ότι το 55 τοις εκατό των νεαρών στις Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι η αστρολογία μπορεί να προβλέψει το μέλλον.
Ναι, άσχετα με το αν ονομάζεται Κισμέτ, Κάρμα, Θεός, τύχη, ή άστρα, η πίστη στη μοίρα είναι διαδεδομένη παγκόσμια και μάλιστα αυτό συμβαίνει εδώ και αιώνες. Γνωρίζετε, για παράδειγμα, ότι από όλα τα ιστορικά πρόσωπα που καταγράφονται εδώ, μόνο ένας δεν πίστευε στη μοιρολατρία; Ποιος ήταν αυτός; Και πώς μπορεί η δική του άποψη για τη μοίρα να επηρεάσει τη δική σας;
[Υποσημειώσεις]
a Η Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκείας (The Encyclopedia of Religion), Τόμος 5, σελίδα 290, αναφέρει: «ΜΟΙΡΑ. Η αγγλική της ονομασία fate προέρχεται από τη λατινική λέξη fatum (κάτι που ειπώθηκε, προφητική δήλωση, πρόβλεψη, θεία απόφαση)».
b «Το Κισμέτ διαφέρει από τη Μοίρα μόνο στο ότι αναφέρεται σε μια πανίσχυρη Βούληση· κάθε ανθρώπινη προσπάθεια ενάντια σ’ αυτήν είναι μάταιη».—Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκείας και της Ηθικής (Encyclopædia of Religion and Ethics), του Χέιστινγκς, Τόμος Ε΄, σελίδα 774.
[Πλαίσιο στη σελίδα 4]
ΠΟΙΟΣ ΠΙΣΤΕΥΕ ΣΤΗ ΜΟΙΡΟΛΑΤΡΙΑ;
Μασκαριπούτρα Γκοζάλα Ιησούς Χριστός
Ινδός ασκητής Ιδρυτής της Χριστιανοσύνης,
του 6ου/5ου αιώνα Π.Κ.Χ. τον 1ο αιώνα Κ.Χ.
Ζήνων ο Κιτιεύς Γιαμ, ο γιος του Σαφουάν
Έλληνας φιλόσοφος Μουσουλμάνος δάσκαλος
του 4ου/3ου αιώνα Π.Κ.Χ. του 8ου αιώνα Κ.Χ.
Πόπλιος Βιργίλιος Μάρων Ιωάννης Καλβίνος
Ρωμαίος ποιητής Γάλλος θεολόγος και μεταρρυθμιστής
του 1ου αιώνα Π.Κ.Χ. του 16ου αιώνα Κ.Χ.