Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς να Υπερνικήσω την Έμμονη Ιδέα που Έχω με το Βάρος;

«Αυτό που με απασχολεί περισσότερο στη ζωή μου είναι το αν θα βάλω μαγιονέζα στο σάντουιτς. Πώς μπορώ να συγκεντρωθώ σε κάτι όταν έχω έμμονη ιδέα με τη μαγιονέζα; Τελική απόφαση; Όχι μαγιονέζα—έχει πάρα πολλές θερμίδες. Η ανορεξία νίκησε ξανά. Εγώ έχασα».—Τζέιμι.

ΟΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ της διατροφής βασανίζουν εκατομμύρια νεαρά άτομα.a Στην αρχή, τα περισσότερα δεν είχαν την πρόθεση να λιμοκτονήσουν εσκεμμένα (ανορεξία) ούτε να αποκτήσουν τη συνήθεια της ακατάσχετης πολυφαγίας και της εκούσιας αποβολής της τροφής (βουλιμία). Αντιθέτως, πολλά από αυτά τα άτομα άρχισαν έχοντας ως στόχο απλώς να χάσουν λίγα κιλά. Ωστόσο, προτού το καταλάβουν, είχαν παγιδευτεί σε έναν παράξενο κύκλο λιμοκτονίας ή ακατάσχετης πολυφαγίας. «Άρχισα δίαιτα για να ελέγξω το βάρος μου, αλλά τώρα αυτή ελέγχει εμένα», λέει η Τζέιμι.

Αν διαπιστώσεις ότι έχεις έμμονη ιδέα με το φαγητό και με το πώς αυτό επηρεάζει το βάρος σου, τι μπορείς να κάνεις; Πρώτα-πρώτα, πρέπει να συνειδητοποιήσεις ότι πολλοί άλλοι νέοι έχουν παλέψει με τις διαταραχές της διατροφής και έχουν νικήσει! Αλλά πώς;

Μια Ματιά στον Καθρέφτη

Ένα σημαντικό βήμα για να κερδίσεις τη μάχη ενάντια σε κάποια διαταραχή της διατροφής είναι να αποδεχτείς την εμφάνισή σου. «Οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από διαταραχές της διατροφής έχουν διαστρεβλωμένη άποψη για τον εαυτό τους», λέει το βιβλίο Αλλαγές στο Σώμα, Αλλαγές στη Ζωή (Changing Bodies, Changing Lives). «Δεν βλέπουν το σώμα τους με ρεαλιστικό τρόπο και είναι φοβερά επικριτικοί με τον εαυτό τους, ειδικά με την εμφάνισή τους».

Μάλιστα, μερικοί έφηβοι βασίζουν ολόκληρη την άποψη που έχουν για τον εαυτό τους στη σωματική τους διάπλαση· οποιοδήποτε ελάττωμα το θεωρούν καταστροφικό. «Είμαι τόσο παχιά, που δεν το αντέχω», λέει η 17χρονη Βίκι. «Έχω τόσο μεγάλη μέση ώστε δεν μπορώ να βάζω τις μπλούζες μου μέσα στη φούστα μου». Ακόμα και αφού έχασε 10 κιλά, η Βίκι δεν ήταν ικανοποιημένη. Είτε αρνούνταν να φάει είτε έτρωγε ακατάσχετα και κατόπιν έκανε εκούσια εμετό.

Ασφαλώς δεν είναι εσφαλμένο να σε απασχολεί σε κάποιο βαθμό η εμφάνισή σου. Σε αυτό το σημείο, είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη μας ότι η Αγία Γραφή σχολιάζει ευνοϊκά τη σωματική διάπλαση και την εμφάνιση αρκετών γυναικών και αντρών, όπως ήταν η Σάρρα, η Ραχήλ, ο Ιωσήφ, ο Δαβίδ και η Αβιγαία.b Η Αγία Γραφή μάλιστα λέει ότι η νοσοκόμα του Δαβίδ, η Αβισάγ, ήταν «εξαιρετικά όμορφη».—1 Βασιλέων 1:4.

Ποια Είναι η Αληθινή Ομορφιά

Παρ’ όλα αυτά, η Αγία Γραφή δεν θέτει την έμφαση πρωτίστως στην εμφάνιση κάποιου ή στη σωματική του διάπλαση. Αντίθετα, εγκωμιάζει “τον κρυφό άνθρωπο της καρδιάς”. (1 Πέτρου 3:4) Ο εσωτερικός άνθρωπος είναι εκείνος που πραγματικά κάνει κάποιο άτομο ελκυστικό ή απεχθές στα μάτια του Θεού και των ανθρώπων.—Παροιμίες 11:20, 22.

Σκέψου το γιο του Βασιλιά Δαβίδ, τον Αβεσσαλώμ. Η Αγία Γραφή λέει: «Δεν υπήρχε άντρας τόσο όμορφος σε όλο τον Ισραήλ, ώστε να εξυμνείται τόσο πολύ. Από το πέλμα του ποδιού του ως την κορυφή του κεφαλιού του δεν υπήρχε ελάττωμα σε αυτόν». (2 Σαμουήλ 14:25) Εντούτοις, εκείνος ο νεαρός άντρας ήταν δόλιος. Η υπερηφάνεια και η φιλοδοξία τον ώθησαν να προσπαθήσει να υποσκελίσει το διορισμένο βασιλιά του Ιεχωβά. Γι’ αυτό η Αγία Γραφή δεν παρουσιάζει μια όμορφη εικόνα για τον Αβεσσαλώμ, αλλά τον περιγράφει ως έναν άντρα με αδιάντροπη ανοσιότητα και δολοφονικό μίσος.

Η αληθινή ομορφιά, ή η ωραιότητα, ενός ατόμου δεν εξαρτάται από τη σωματική διάπλαση. Δικαιολογημένα, η Αγία Γραφή δηλώνει: «Απόκτησε σοφία· και μαζί με όλα όσα αποκτάς, απόκτησε κατανόηση. Θα βάλει στο κεφάλι σου στεφάνι θελκτικότητας· στέμμα ωραιότητας θα σου χαρίσει».—Παροιμίες 4:7, 9.

Ομολογουμένως, όμως, οι διαταραχές της διατροφής πολλές φορές δεν προξενούνται απλώς και μόνο επειδή το άτομο δεν είναι ικανοποιημένο με την εμφάνισή του. Ένα σύγγραμμα λέει: «Οι άνθρωποι που αποκτούν έμμονη ιδέα με το φαγητό και πέφτουν στην παγίδα των διαταραχών της διατροφής, όπως είναι η νευρική ανορεξία, η βουλιμία και η υπερκατανάλωση τροφής, έχουν γενικά χαμηλή αυτοεκτίμηση—δεν έχουν μεγάλη ιδέα για την προσωπική τους αξία και αισθάνονται πως ούτε οι άλλοι τους εκτιμούν».

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες οι οποίοι μπορεί να δημιουργήσουν αισθήματα χαμηλού αυτοσεβασμού. Η έναρξη της εφηβείας, για παράδειγμα, μπορεί να σε κατακλύζει με αισθήματα αβεβαιότητας—ειδικά αν έχεις αναπτυχθεί πιο γρήγορα από τους συνομηλίκους σου. Επίσης, μερικοί νέοι μεγαλώνουν σε σπίτια όπου υπάρχει συνεχής αναστάτωση, ίσως μάλιστα και σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση. Ανεξάρτητα από τα αίτια, η ανάρρωση συνήθως προϋποθέτει το να αναγνωρίσεις τι είναι εκείνο που τροφοδοτεί τα αισθήματα αναξιότητας. Αυτό σημαίνει ότι θα φτάσεις στο σημείο να εκτιμήσεις την αληθινή αξία που έχεις ως άτομο. Ασφαλώς, ο καθένας έχει τουλάχιστον κάποιες αξιόλογες ιδιότητες. (Παράβαλε 1 Κορινθίους 12:14-18.) Είναι αλήθεια ότι εσύ μπορεί να μη διακρίνεις τις δικές σου, αλλά ένας ώριμος φίλος ίσως είναι σε θέση να σου τις επισημάνει.

Αλλά τι μπορεί να γίνει αν πρέπει πραγματικά να χάσεις βάρος για σοβαρούς λόγους υγείας; Η Αγία Γραφή συστήνει να είμαστε «μετριοπαθείς στις συνήθειες». (1 Τιμόθεο 3:11) Επομένως, είναι καλύτερο να αποφεύγεις να φτάνεις στα άκρα όταν κάνεις δίαιτα και να προσέχεις να μην πέσεις θύμα κάποιων προγραμμάτων γρήγορου αδυνατίσματος. Πιθανώς, ο καλύτερος τρόπος για να χάσεις τα περιττά κιλά είναι να τρέφεσαι υγιεινά και να ασκείσαι σε λογικό βαθμό. «Όπως, σχεδόν, και με οτιδήποτε άλλο», λέει το περιοδικό Ο Καταναλωτής, της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA Consumer), «υπάρχει ορθός και εσφαλμένος τρόπος για να χάσεις βάρος. Ο εσφαλμένος τρόπος είναι να παραλείπεις γεύματα, να επιμένεις να μην τρως τίποτα άλλο από ψωμί διαίτης και νερό, να παίρνεις χάπια αδυνατίσματος ή να κάνεις εκούσια εμετό».

Το να Ανοίξεις την Καρδιά σου θα σε Βοηθήσει

Η κοινωνική λειτουργός Νάνσι Κολόντνι λέει ότι το να πάσχεις από μια διαταραχή της διατροφής είναι σαν να «μπαίνεις σε ένα λαβύρινθο μόνος, χωρίς χάρτη ή πυξίδα, χωρίς να είσαι βέβαιος για το πού βρίσκονται οι έξοδοι και για το πότε θα βρεις, ή αν θα βρεις, το δρόμο για να βγεις έξω. . . . Όσο περισσότερο μένεις μέσα τόσο περισσότερο μπερδεύεσαι και απογοητεύεσαι καθώς προσπαθείς να ελευθερωθείς». Επομένως, αν έχεις συμπτώματα ανορεξίας ή βουλιμίας, πρέπει να ζητήσεις βοήθεια. Δεν μπορείς να βγεις από το «λαβύρινθο» χωρίς βοήθεια. Γι’ αυτό, άνοιξε την καρδιά σου στους γονείς σου ή σε κάποιον έμπιστο ενήλικο. Μια Βιβλική παροιμία δηλώνει: «Ο αληθινός σύντροφος αγαπάει πάντοτε και είναι αδελφός που γεννιέται για καιρό στενοχώριας».—Παροιμίες 17:17.

Πολλοί Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν βρει τέτοιους αξιόπιστους συντρόφους ανάμεσα στους πρεσβυτέρους της Χριστιανικής εκκλησίας. Ασφαλώς, οι πρεσβύτεροι δεν είναι γιατροί, και η βοήθειά τους δεν αντικαθιστά την ιατρική βοήθεια. Ωστόσο, οι Χριστιανοί επίσκοποι δεν θα αδιαφορήσουν για την «παραπονετική κραυγή του ασήμαντου», ενώ οι συμβουλές τους και οι προσευχές τους μπορούν να βοηθήσουν στο να “γίνει καλά εκείνος που πάσχει” από πνευματική άποψη.—Παροιμίες 21:13· Ιακώβου 5:13-15.

Αν δεν νιώθεις άνετα να ανοίξεις την καρδιά σου σε κάποιον μιλώντας πρόσωπο με πρόσωπο, μπορείς να διατυπώσεις τις σκέψεις σου γράφοντας ένα γράμμα στο οποίο να ζητάς μια απάντηση. Το σημαντικό είναι να αποκαλύψεις το ζήτημα σε κάποιο άτομο. «Αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι δεν μπορείς πια να αντιμετωπίσεις την κατάσταση χωρίς βοήθεια», γράφει η Νάνσι Κολόντνι, «δεσμεύεσαι να αφήσεις κάποιον άλλον να σε βοηθήσει από εκεί και έπειτα», και προσθέτει: «Ίσως δυσκολεύεσαι να σκεφτείς και να κάνεις τέτοιου είδους ενέργειες, αλλά αυτά είναι θετικά βήματα τα οποία θα σε βάλουν στο σωστό δρόμο για να βγεις από το λαβύρινθο».

Οι Χριστιανοί νέοι έχουν άλλη μια ισχυρή πηγή βοήθειας—την προσευχή. Η προσευχή στον Θεό δεν είναι ψυχολογικό υποστήριγμα. Είναι πραγματική και ζωτική επικοινωνία με τον Δημιουργό, ο οποίος σε καταλαβαίνει καλύτερα από ό,τι καταλαβαίνεις εσύ τον εαυτό σου! (1 Ιωάννη 3:19, 20) Επομένως, μολονότι δεν έχει έρθει ο ορισμένος καιρός του Ιεχωβά για να εξαλείψει όλες τις ασθένειες, ο στοργικός Θεός μας μπορεί να κατευθύνει τα βήματά σου ώστε να μην κλονιστείς. (Ψαλμός 55:22) Από προσωπική του εμπειρία, ο ψαλμωδός Δαβίδ έγραψε: «Ρώτησα τον Ιεχωβά και μου απάντησε, και από όλους τους φόβους μου με ελευθέρωσε. Αυτός ο ταλαιπωρημένος φώναξε και ο Ιεχωβά άκουσε. Και από όλες τις στενοχώριες του τον έσωσε».—Ψαλμός 34:4, 6.

Μη διστάζεις, λοιπόν, να εκφράζεις τα βαθύτερα αισθήματά σου στον Ιεχωβά Θεό. “Ρίξε κάθε ανησυχία σου πάνω του”, έγραψε ο απόστολος Πέτρος, “επειδή αυτός ενδιαφέρεται για εσένα”. (1 Πέτρου 5:7) Προκειμένου να οικοδομήσεις εκτίμηση για τη στοργική καλοσύνη του Ιεχωβά, γιατί να μη διαβάσεις προσεκτικά τους Ψαλμούς 34, 77, 86, 103 και 139; Το να κάνεις στοχασμούς γύρω από αυτούς τους ψαλμούς θα ενισχύσει την πεποίθησή σου ότι ο Ιεχωβά είναι όσιος και θέλει να τα καταφέρεις. Διαβάζοντας το Λόγο του, θα νιώσεις τελικά όπως και ο Δαβίδ, ο οποίος έγραψε: «Όταν είμαι ανήσυχος και στενοχωρημένος, εσύ με παρηγορείς και με κάνεις χαρούμενο».—Ψαλμός 94:19, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση (Today’s English Version).

Να Κάνεις Υπομονή—Η Ανάρρωση Είναι Σταδιακή

Τα περισσότερα άτομα που δέχονται βοήθεια για κάποια διαταραχή της διατροφής δεν αναρρώνουν από τη μια μέρα στην άλλη. Σκέψου την Τζέιμι, η οποία αναφέρθηκε στην αρχή του άρθρου. Ακόμα και αφού άρχισε να λαβαίνει βοήθεια, δυσκολευόταν να φάει έστω και κάτι τόσο απλό όσο ένα μπολ με δημητριακά. «Πρέπει να υπενθυμίζω συνεχώς στον εαυτό μου ότι το φαγητό είναι για το καλό μου και ότι το χρειάζομαι για να ζήσω», λέει η Τζέιμι. «Κάθε κουταλιά που τρώω μου φαίνεται πως ζυγίζει χίλια κιλά».

Αν και κάποτε η Τζέιμι κόντεψε να πεθάνει, αποφάσισε να υπερνικήσει την έμμονη ιδέα που είχε με το φαγητό. «Δεν θα πεθάνω», είπε. «Θα πολεμήσω και θα νικήσω. Θα ξεπεράσω την ανορεξία. Θα είναι δύσκολο, αλλά θα τα καταφέρω». Και εσύ μπορείς να τα καταφέρεις!

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 19]

Η ισορροπημένη διατροφή και η άσκηση σε λογικό βαθμό μπορούν να σε βοηθήσουν να ελέγχεις το βάρος σου