Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Αθλήματα Έντονων Συγκινήσεων—Να το Διακινδυνέψω;
«ΑΥΤΗ θα είναι η πιο τρομακτική στιγμή της ζωής σου», σου λένε καθώς στέκεσαι τρέμοντας στην εξέδρα. Η αντίστροφη μέτρηση αρχίζει: «Πέντε, τέσσερα, τρία, δύο, ένα—ΠΗΔΑ!» Η πτώση σού κόβει την ανάσα. Πέφτεις γρήγορα προς ένα φαινομενικά βέβαιο θάνατο, αλλά ξαφνικά νιώθεις το βίαιο τράβηγμα ενός ελαστικού σχοινιού. Ένα χαρούμενο αίσθημα ανακούφισης σε κατακλύζει. Έχεις επιζήσει!
Άλμα μπάντζι.a Αυτό το άθλημα έχει προσελκύσει όπως υπολογίζεται ένα ως δύο εκατομμύρια άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο. Είναι απλώς ένα από τα πολλά αθλήματα που πρόσφατα έχουν γνωρίσει φοβερή δημοτικότητα—αθλήματα όπως είναι η αναρρίχηση σε βράχους, η πτήση με αλεξίπτωτο πλαγιάς (parapente), η κατάβαση ορμητικών ποταμών με φουσκωτά σκάφη και το σερφ στον αέρα, για να αναφέρουμε μόνο λίγα. «Η δεκαετία του 1990 είναι η δεκαετία των αθλημάτων που προκαλούν έντονες συγκινήσεις», λέει ένας διοργανωτής αλμάτων μπάντζι.
Οι ριψοκίνδυνες δραστηριότητες δεν ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στους πλούσιους. Αυτοί που αναζητούν τις έντονες συγκινήσεις στις πόλεις μετέχουν σε τέτοια επικίνδυνα (και παράνομα), παράτολμα κατορθώματα, όπως το να ανεβαίνουν στην οροφή κινούμενων ανελκυστήρων, να περιπλανώνται μέσα στους αεραγωγούς μεγάλων κτιρίων, να ανεβαίνουν στην οροφή κινούμενων βαγονιών του υπόγειου σιδηρόδρομου και να γλιστρούν σε λαδωμένες σκάλες.
Τι τους Τραβάει;
«Θα δοκιμάσω όλα όσα με τρομάζουν», λέει ο νεαρός Νόρμπερτ. «Μου αρέσουν όλα τα αθλήματα—το μπέιζμπολ, το μπάσκετ—αλλά το πήδημα από γέφυρες με τρόμαξε πραγματικά! Είναι εντελώς μοναδικό». Ο νεαρός Ντάγκλας συμφωνεί. «Τα συνηθισμένα αθλήματα είναι διασκεδαστικά, αλλά έχουν κάποιο σκοπό», λέει ο ίδιος. «Είσαι πάντοτε περιορισμένος. Μου αρέσει η αίσθηση της πτώσης. Επίσης η ταχύτητα . . . Ποτέ δεν το νιώθεις αυτό με τα άλλα αθλήματα».
Τα αθλήματα έντονων συγκινήσεων δεν προκαλούν απλώς την αθλητική σου ικανότητα· σε φέρνουν πρόσωπο με πρόσωπο με το θάνατο! Αυτοί που συμμετέχουν φαίνεται να απολαμβάνουν το αίσθημα που νιώθουν καθώς ανεβαίνει η αδρεναλίνη. Μερικοί ειδικοί ισχυρίζονται ότι ορισμένοι άνθρωποι είναι γενετικά προγραμματισμένοι να γίνουν προσωπικότητες Τύπου-Τ, δηλαδή να αναζητούν τις έντονες συγκινήσεις. Ωστόσο, οι περισσότεροι νέοι με κάποιον τρόπο ριψοκινδυνεύουν· έτσι δοκιμάζουν τα όριά τους και αναπτύσσουν αυτοπεποίθηση.
Δυστυχώς, οι νέοι δεν χρησιμοποιούν πάντοτε καλή κρίση όταν το κάνουν αυτό. ‘Το καύχημα των νέων είναι η δύναμή τους’, αναφέρει το εδάφιο Παροιμίαι 20:29. Αλλά μερικοί φαίνεται να νομίζουν πως η δύναμή τους είναι απεριόριστη. Ο Δρ Ντέιβιντ Έλκαϊντ λέει ότι οι έφηβοι συνήθως πιστεύουν «πως είναι ξεχωριστοί και μοναδικοί—ότι εξαιρούνται από τους νόμους των πιθανοτήτων που εφαρμόζονται στους άλλους. Αυτή η πεποίθηση ότι είναι ξεχωριστοί, ότι περιβάλλονται από ένα μανδύα που τους κάνει άτρωτους, είναι που συμβάλλει ως επί το πλείστον στις αποφάσεις που παίρνουν οι έφηβοι για να ριψοκινδυνέψουν». Ο Δρ Ρόμπερτ Μπάτεργουορθ σημειώνει παρόμοια: «Όταν κάνεις κάτι όπως η ελεύθερη πτώση, αυτό σου δίνει μια αίσθηση ότι νικάς τις πιθανότητες, ότι ελέγχεις την ίδια σου τη μοίρα».
Ωστόσο, το να ριψοκινδυνεύει κανείς μπορεί επίσης να υποκινείται από σκοτεινότερα κίνητρα. Στο βιβλίο της Παιδικό Άγχος! (Childstress!), η συγγραφέας Μαίρη Σούζαν Μίλερ δείχνει ότι πολλοί παράτολμοι νεαροί ριψοκινδυνεύουν με ανόητο τρόπο επειδή απλώς δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις της ζωής τους. Έτσι, τα αθλήματα έντονων συγκινήσεων μπορεί να αποκαλύπτουν αυτοκαταστροφικές τάσεις ή ακόμη και τάσεις αυτοκτονίας. «Εσκεμμένα εκθέτουν τον εαυτό τους σε επικίνδυνες καταστάσεις», αναφέρει η Μίλερ, «σαν να μην αφήνουν το τέλος τους στα χέρια της μοίρας τους».
Είναι Πράγματι Ριψοκίνδυνα;
Όσο ελκυστικά και αν σου φαίνονται, τα αθλήματα έντονων συγκινήσεων μπορεί να είναι επικίνδυνα. ‘Το ίδιο μπορεί να είναι και το να διασχίζεις το δρόμο’, διαφωνούν μερικοί. Αλλά όταν κάποιος διασχίζει το δρόμο δεν αναζητά εσκεμμένα τον κίνδυνο ή κάποια έντονη συγκίνηση. Επίσης, ενώ πολλά αθλήματα, όπως το άλμα μπάντζι, έχουν αρκετά καλά επίπεδα ασφάλειας, κάτι μπορεί να πάει στραβά. Ο γιατρός Μαρκ Μπράκερ το έθεσε ως εξής: «Με πολλά από αυτά τα αθλήματα υψηλού κινδύνου, όταν κάτι πάει στραβά αυτό μπορεί να είναι καταστροφικό. Όσο μεγαλύτερη είναι η συγκίνηση, συνήθως τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος, είτε πρόκειται για άλμα από αεροπλάνα είτε για αιωροπορία είτε για οδήγηση μοτοσικλέτας». Ένας 20χρονος νέος πήδησε με ελαστικό σχοινί από ένα αερόστατο που αιωρούνταν 58 μέτρα πάνω από το έδαφος. Το πρόβλημα; Το σχοινί του είχε μήκος 79 μέτρα! Η βουτιά του κατέληξε σε φρικτό θάνατο.
Είναι αλήθεια ότι μερικές δραστηριότητες, όπως την οδήγηση μοτοσικλέτας, μπορεί κάποιος να τις απολαύσει με σχετική ασφάλεια και μετριοπάθεια. Αλλά κάποιος ειδικός στην αθλητιατρική λέει για αυτούς που επιζητούν τις έντονες συγκινήσεις: «Καθώς γίνονται όλο και πιο επιδέξιοι, διαλέγουν κάτι όλο και πιο δύσκολο και τελικά τραυματίζονται». Ένας νέος παραδέχτηκε: «Έχω εθιστεί. Τώρα είναι δυσκολότερο να φτάσω σε αυτό το επίπεδο φόβου και στην έντονη ικανοποίηση».
Είναι για Χριστιανούς;
Μήπως η Αγία Γραφή αποκλείει κατηγορηματικά όλα τα αθλήματα; Όχι. Αυτά που καταδικάζονται είναι οι ανόητες ακρότητες. Όπως καταγράφεται στο εδάφιο Εκκλησιαστής 7:17, ο Σολομών ρώτησε: ‘Γιατί να πεθάνεις πριν την ώρα σου;’
‘Η ζωή είναι μικρή. Παίξε δυνατά’, προτρέπει μια διαφήμιση αθλητικών παπουτσιών. Αλλά έχουμε υποχρέωση προς τον εαυτό μας, προς εκείνους που μας αγαπούν και προς τον Δημιουργό μας να θεωρούμε πολύτιμη τη ζωή μας. Η ζωή είναι δώρο από τον Θεό. (Ψαλμός 36:9) Στους Βιβλικούς χρόνους μπορούσαν να επιβληθούν σοβαρές ποινές αν μια ζωή χανόταν από λάθος. (Έξοδος 21:29· Αριθμοί 35:22-25) Συνεπώς, ο λαός του Θεού ενθαρρυνόταν να αποφεύγει τους περιττούς κινδύνους.—Παράβαλε Δευτερονόμιον 22:8.
Παρόμοια οι Χριστιανοί σήμερα έχουν υποχρέωση να δείχνουν σεβασμό για τη ζωή. Θα ήταν κατάλληλο να αναμειχτείς σε κάποιο άθλημα που θα μπορούσε να σε εκθέσει σε άσκοπους κινδύνους; Όταν ο Σατανάς ο Διάβολος προσπάθησε να πειράξει τον Ιησού, υποστήριξε ότι οι άγγελοι θα έπιαναν τον Ιησού αν έριχνε τον εαυτό του κάτω από την έπαλξη του ναού. Ο Ιησούς αποκρίθηκε: «Δεν πρέπει να υποβάλλεις τον Ιεχωβά, τον Θεό σου, σε δοκιμή».—Ματθαίος 4:5-7.
Εκτός από αυτό, όσο δυνατός και υγιής και αν αισθάνεσαι, απλώς δεν είσαι απρόσβλητος από βλάβη. Δεν είναι ρεαλιστικό να σκέφτεσαι: ‘Δεν μπορεί να συμβεί σε εμένα’. Η Αγία Γραφή μάς προειδοποιεί ότι ‘καιρός και απρόβλεπτη περίσταση μας βρίσκει όλους μας’.—Εκκλησιαστής 9:11, ΜΝΚ.
Σκέψου τις Συνέπειες
Είναι λογικό να σκεφτείς σοβαρά τις πιθανές συνέπειες που θα προκύψουν αν πηδήξεις από κάποιο γερανό, αν βουτήξεις από κάποιο αεροπλάνο ή αν κάνεις κάτι που θα μπορούσε να θεωρηθεί υπερβολικά ριψοκίνδυνο. Μη βασιστείς απλώς στις φήμες ή στις ενθουσιώδεις αναφορές άλλων νεαρών. (Παροιμίαι 14:15) Μάθε τα στοιχεία.
Για παράδειγμα, ποια ακριβώς είναι η αναλογία ατυχημάτων για κάποιο συγκεκριμένο άθλημα; Τι μέτρα ασφαλείας παίρνονται; Κάποιος ειδικός αναφέρει για τις αυτόνομες καταδύσεις: «[Οι άνθρωποι νομίζουν ότι] είναι επικίνδυνο να μεταβείς από τον αέρα στο νερό. . . . Αλλά αυτό είναι επικίνδυνο μόνο αν το κάνεις χωρίς τις κατάλληλες οδηγίες». Έτσι πρέπει επίσης να ρωτήσεις: Τι εκπαίδευση και εξοπλισμός χρειάζονται για αυτό το άθλημα; Υπάρχουν κάποια βάσιμα οφέλη, όπως η άσκηση; Είναι οι τυχόν κίνδυνοι απρόβλεπτοι, ή μήπως ο κύριος σκοπός του αθλήματος είναι να αψηφά το θάνατο;
Αν συμβαίνει το τελευταίο, θα μπορούσες να αναρωτηθείς γιατί σε ελκύει τόσο το να ριψοκινδυνεύεις. Είναι απλώς μια αντίδραση στην ανία ή στο άγχος; Τότε γιατί να μη βρεις έναν πιο ασφαλή, πιο υγιή τρόπο για να αντιμετωπίσεις αυτά τα αισθήματα;b Το βιβλίο Εφηβικό Άγχος (Teenage Stress) μας θυμίζει ότι το να ριψοκινδυνεύει κάποιος είναι «επικίνδυνη και απολύτως αναποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης της αρνητικής πλευράς του άγχους».—Παράβαλε Παροιμίαι 21:17.
Αφού ερευνήσεις τα ζητήματα προσεκτικά—και συζητήσεις το θέμα με τους γονείς σου—μπορεί κάλλιστα να συμπεράνεις ότι θα ήταν πολύ καλύτερο το να αποφεύγεις τα ακραία αθλήματα έντονων συγκινήσεων. Οι γονείς σου ίσως προτιμούν να επιδιώκεις δραστηριότητες που από τη φύση τους φαίνονται λιγότερο απειλητικές για τη ζωή, όπως η ποδηλασία, το πατινάζ, το σκι και οι καταδύσεις με μάσκα, για να αναφέρουμε μόνο λίγες. Φυσικά, ακόμη και οι σχετικά ασφαλείς δραστηριότητες μπορεί να είναι επικίνδυνες αν δεν ληφτούν οι κατάλληλες προφυλάξεις.
Αυτό συνέβη σε μια μικρή ομάδα Χριστιανών νέων που αποφάσισαν να πάνε για πεζοπορία. Βγήκαν από το μονοπάτι και άρχισαν να αναρριχιούνται σε ένα στενό πέρασμα πάνω από έναν απότομο γκρεμό. Σύντομα βρέθηκαν ουσιαστικά παγιδευμένοι, καθώς δεν μπορούσαν να προχωρήσουν με ασφάλεια ούτε εμπρός ούτε πίσω. Ο νεαρός αρχηγός της ομάδας τότε άκουσε έναν ξαφνικό θόρυβο. Δυο φίλοι του είχαν πέσει με αποτέλεσμα να σκοτωθούν. Τι τραγικό!
Γι’ αυτό σε παρακαλούμε να προσέχεις! ‘Να χαίρεσαι στη νεότητά σου’, απολαμβάνοντας τη δύναμη και το σθένος με τα οποία έχεις ευλογηθεί. (Εκκλησιαστής 11:9) Αλλά προτού δεχτείς κάποια πρόσκληση για να κάνεις κάτι ριψοκίνδυνο, κάνε ό,τι κάνει ο νεαρός Μπράιαν. Ο ίδιος λέει: «Αναρωτιέμαι: ‘Πώς θα ένιωθε ο Ιεχωβά για αυτό; Τι θα έδειχνε αυτό για τη στάση μου προς το δώρο της ζωής που εκείνος μου έχει δώσει;’» Ναι, να ζυγίζεις τους κινδύνους, να εξετάζεις τα κίνητρά σου. Η ζωή είναι τόσο πολύτιμη που δεν μπορείς να κάνεις διαφορετικά.
[Υποσημειώσεις]
a Το «άλμα μπάντζι» (bungee jumping) είναι ένα άθλημα στο οποίο αυτοί που συμμετέχουν, δεμένοι με ένα μακρύ ελαστικό σχοινί που λέγεται μπάντζι, πηδούν από γέφυρες, γερανούς ακόμη και από αερόστατα. Αυτό επιτρέπει μια ουσιαστικά ελεύθερη πτώση προτού τεντωθεί το σχοινί, σταματώντας τη βουτιά.
b Αν νιώθεις κατάθλιψη ή πολεμάς τις αυτοκαταστροφικές ορμές, γιατί να μη μιλήσεις σε κάποιον και να ζητήσεις βοήθεια αντί να ριψοκινδυνεύεις χωρίς λόγο;—Βλέπε «Οι Νεαροί Ρωτούν . . . Είναι η Αυτοκτονία η Λύση;» στο τεύχος μας του Ξύπνα! 8 Απριλίου 1994.
[Εικόνα στη σελίδα 10]
Πρέπει οι Χριστιανοί νέοι να θέλουν να συμμετέχουν σε αθλήματα έντονων συγκινήσεων όπως είναι το άλμα μπάντζι;