ΜΕΛΕΤΗ 29
Ποιότητα Φωνής
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ επηρεάζονται πάρα πολύ, όχι μόνο από τα λόγια που ακούν, αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο λέγονται αυτά τα λόγια. Αν το άτομο που σας μιλάει έχει ευχάριστη, θερμή, φιλική και καλοσυνάτη φωνή, δεν είναι αλήθεια ότι τον ακούτε με πιο ευνοϊκή διάθεση από ό,τι αν η φωνή του ήταν ψυχρή και τραχιά;
Η απόκτηση της επιθυμητής ποιότητας φωνής δεν αφορά αποκλειστικά το μηχανισμό λειτουργίας της φωνής. Μπορεί επίσης να περιλαμβάνει και την προσωπικότητα του ατόμου. Καθώς το άτομο προοδεύει στη γνώση και στην εφαρμογή της Βιβλικής αλήθειας, αρχίζουν να γίνονται φανερές διάφορες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο μιλάει. Η φωνή του αντανακλά θεϊκές ιδιότητες όπως αγάπη, χαρά και καλοσύνη. (Γαλ. 5:22, 23) Όταν νιώθει γνήσιο ενδιαφέρον για τους άλλους, η φωνή του το δείχνει αυτό. Όταν η ευγνωμοσύνη αντικαθιστά ένα χρόνιο πνεύμα παραπόνων, τόσο τα λόγια του όσο και ο τόνος της φωνής του το φανερώνουν αυτό. (Θρήνοι 3:39-42· 1 Τιμ. 1:12· Ιούδα 16) Ακόμη και αν δεν καταλαβαίνετε κάποια γλώσσα, όταν ένα άτομο ακούγεται αλαζονικό, αδιάλλακτο, επικριτικό και απότομο ενώ ένα άλλο άτομο ακούγεται ταπεινό, υπομονετικό, καλοσυνάτο και στοργικό, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθείτε τη διαφορά.
Σε μερικές περιπτώσεις, η ανεπιθύμητη ποιότητα φωνής μπορεί να οφείλεται σε κάποια αρρώστια που προκάλεσε βλάβη στο λάρυγγα του ατόμου ή σε κάποιο εγγενές ανατομικό ελάττωμα. Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να είναι τόσο σοβαρές ώστε να μη γίνεται να διορθωθούν εντελώς σε αυτό το σύστημα πραγμάτων. Συνήθως, όμως, είναι δυνατόν να δει κάποιος βελτίωση καθώς μαθαίνει να χρησιμοποιεί τα όργανα της ομιλίας του σωστά.
Ευθύς εξαρχής, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι τα φωνητικά χαρακτηριστικά διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Στόχος σας δεν πρέπει να είναι να κάνετε τη φωνή σας να μοιάζει με τη φωνή κάποιου άλλου. Απεναντίας, καλλιεργήστε τις δυνατότητες της δικής σας φωνής, με τις δικές της ιδιαιτερότητες. Τι μπορεί να σας βοηθήσει σε αυτό; Υπάρχουν δύο ουσιώδη στοιχεία.
Κατάλληλος Έλεγχος της Παροχής Αέρα. Για να έχετε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα στη χρήση της φωνής σας χρειάζεστε επαρκή παροχή αέρα καθώς και σωστό έλεγχο της αναπνοής. Χωρίς αυτά, η φωνή σας μπορεί να ακούγεται αδύνατη και η εκφώνησή σας κοφτή.
Το μεγαλύτερο τμήμα των πνευμόνων δεν βρίσκεται στο ανώτερο τμήμα του θώρακα. Αυτή η περιοχή απλώς φαίνεται μεγαλύτερη λόγω των οστών της ωμοπλάτης. Απεναντίας, οι πνεύμονες είναι πλατύτεροι ακριβώς πάνω από το διάφραγμα. Το διάφραγμα είναι προσαρτημένο στις κατώτερες θωρακικές πλευρές και χωρίζει τη θωρακική από την κοιλιακή κοιλότητα.
Αν γεμίσετε μόνο το ανώτερο τμήμα των πνευμόνων σας όταν εισπνέετε, σε λίγο θα σας κοπεί η ανάσα. Η φωνή σας δεν θα είναι δυνατή και θα κουραστείτε εύκολα. Για να αναπνέετε σωστά, πρέπει να κάθεστε ή να σηκώνεστε με το κορμί ίσιο και να τραβάτε τους ώμους σας προς τα πίσω. Κάντε συνειδητή προσπάθεια να μη διευρύνετε μόνο το ανώτερο τμήμα του θώρακά σας όταν εισπνέετε για να μιλήσετε. Να γεμίζετε πρώτα το κατώτερο τμήμα των πνευμόνων σας. Όταν γεμίζει αυτό το τμήμα των πνευμόνων, το κάτω μέρος του θωρακικού κλωβού διευρύνεται προς τα πλάγια. Συγχρόνως, το διάφραγμα κινείται προς τα κάτω, μετατοπίζοντας ελαφρά το στομάχι και τα έντερα, γι’ αυτό και νιώθετε στην κοιλιά σας την πίεση της ζώνης σας ή των άλλων ρούχων που φοράτε. Αλλά οι πνεύμονες δεν βρίσκονται εκεί κάτω—βρίσκονται μέσα στο θωρακικό κλωβό. Αν θέλετε να κάνετε μια δοκιμή, βάλτε τα χέρια σας σε κάθε πλευρά του κατώτερου τμήματος του θωρακικού κλωβού. Τώρα πάρτε βαθιά αναπνοή. Αν αναπνέετε σωστά, δεν θα ρουφάτε την κοιλιά σας ούτε θα σηκώνετε τους ώμους σας. Αντ’ αυτού, θα νιώθετε τα πλευρά σας να κινούνται ελαφρώς προς τα πάνω και προς τα έξω.
Κατόπιν, εξασκηθείτε στην εκπνοή. Μη σπαταλάτε τον αέρα που έχετε μέσα σας βγάζοντάς τον απότομα. Να τον εκβάλλετε σταδιακά. Μην προσπαθείτε να τον ελέγχετε σφίγγοντας το λαιμό σας. Κάτι τέτοιο θα είχε ως άμεσο αποτέλεσμα να ακούγεται η φωνή βεβιασμένη ή αφύσικα οξεία. Η πίεση που ασκούν οι κοιλιακοί μύες και οι μεσοπλεύριοι μύες εκβάλλει τον αέρα, ενώ το διάφραγμα επηρεάζει την ταχύτητα εκβολής του.
Όπως ο δρομέας προπονείται για έναν αγώνα, έτσι και ο ομιλητής μπορεί να αποκτήσει κατάλληλο έλεγχο της αναπνοής μέσω εξάσκησης. Σταθείτε με το κορμί ίσιο και τους ώμους τραβηγμένους προς τα πίσω, αναπνεύστε γεμίζοντας το κατώτερο τμήμα των πνευμόνων και αρχίστε να εκπνέετε σταδιακά, ενώ ταυτόχρονα, με αργό και ομαλό ρυθμό, μετράτε όσο περισσότερους αριθμούς μπορείτε με μια και μόνο αναπνοή. Κατόπιν κάντε εξάσκηση διαβάζοντας μεγαλόφωνα, ενώ ταυτόχρονα αναπνέετε με τον ίδιο τρόπο.
Χαλαρώστε τους Τεντωμένους Μυς. Ένα άλλο ουσιώδες στοιχείο για να έχετε καλή ποιότητα φωνής είναι το εξής: Χαλάρωση! Είναι πράγματι εκπληκτικό πόση πρόοδο μπορείτε να κάνετε αν μάθετε να χαλαρώνετε όταν μιλάτε. Πρέπει να είναι χαλαρωμένο και το μυαλό αλλά και το σώμα, γιατί η διανοητική ένταση προκαλεί μυϊκή ένταση.
Η χαλάρωση από τη διανοητική ένταση επιτυγχάνεται όταν έχετε τη σωστή άποψη για τους ακροατές σας. Αν πρόκειται για ανθρώπους που συναντάτε στη διακονία αγρού, να θυμάστε ότι, ακόμη και αν εσείς μελετάτε την Αγία Γραφή λίγους μόνο μήνες, γνωρίζετε πολύτιμα πράγματα για το σκοπό του Ιεχωβά τα οποία μπορείτε να τους μεταδώσετε. Ο λόγος δε για τον οποίο τους επισκέπτεστε είναι ότι χρειάζονται βοήθεια, είτε το καταλαβαίνουν είτε όχι. Από την άλλη πλευρά, αν κάνετε ομιλία στην Αίθουσα Βασιλείας, οι περισσότεροι ακροατές σας ανήκουν στο λαό του Ιεχωβά. Είναι φίλοι σας και θέλουν να τα καταφέρετε. Κανένας στον κόσμο δεν απευθύνεται σε τόσο φιλικό και καλοσυνάτο ακροατήριο σαν αυτό στο οποίο απευθυνόμαστε εμείς τακτικά.
Χαλαρώστε τους μυς του λάρυγγα συγκεντρώνοντας τις σκέψεις σας σε αυτούς και προσπαθώντας συνειδητά να μην τους σφίγγετε. Να θυμάστε ότι οι φωνητικές σας χορδές δονούνται από τον αέρα που περνάει ανάμεσά τους. Ο τόνος της φωνής αλλάζει ανάλογα με το αν οι μύες του λάρυγγα τεντώνουν ή χαλαρώνουν, όπως ακριβώς ο τόνος του ήχου που παράγει η χορδή μιας κιθάρας ή ενός βιολιού αλλάζει ανάλογα με το αν η χορδή είναι τεντωμένη ή χαλαρή. Όταν χαλαρώνετε τις φωνητικές χορδές, ο τόνος γίνεται χαμηλότερος. Η χαλάρωση των μυών του λάρυγγα βοηθάει επίσης να διατηρούνται ανοιχτές οι ρινικές δίοδοι, κάτι που θα έχει καθοριστική επίδραση στην ποιότητα της φωνής σας.
Χαλαρώστε ολόκληρο το σώμα σας—τα γόνατα, τα χέρια, τους ώμους, το λαιμό σας. Αυτό βοηθάει στο να υπάρχει η απαιτούμενη αντήχηση προκειμένου να έχει η φωνή σας ηχηρότητα. Αντήχηση παράγεται όταν όλο το σώμα λειτουργεί ως ηχείο, αλλά αυτό παρεμποδίζεται όταν υπάρχει ένταση. Ο ήχος της φωνής, ο οποίος παράγεται στο λάρυγγα, δεν αντηχεί μόνο στις ρινικές κοιλότητες αλλά και στην οστέινη κατασκευή του θώρακα, στα δόντια, στον ουρανίσκο και στους παραρρινικούς κόλπους. Όλα αυτά συμβάλλουν στην ποιότητα της αντήχησης. Αν βάλετε κάποιο βάρος πάνω στο ηχείο μιας κιθάρας, ο ήχος νεκρώνεται—το ηχείο πρέπει να δονείται ελεύθερα για να αντηχεί σωστά. Το ίδιο συμβαίνει και με την οστέινη κατασκευή του σώματός μας, την οποία συγκρατούν στη θέση της οι μύες. Αν η φωνή σας έχει αντήχηση, θα μπορεί να κάνει τις κατάλληλες διακυμάνσεις και να εκφράζει αποχρώσεις αισθημάτων. Θα είστε δε σε θέση να ακούγεστε σε μεγάλο ακροατήριο χωρίς να καταπονείτε τη φωνή σας.