Κεφάλαιο 2

Γιατί Δεν με Καταλαβαίνουν οι Γονείς Μου;

ΕΙΝΑΙ ανθρώπινο να θέλεις να σε καταλαβαίνουν. Κι αν οι γονείς σου επικρίνουν—ή δεν ενδιαφέρονται για—τα πράγματα που σου αρέσουν ή που νομίζεις ότι είναι σπουδαία, μπορεί να αισθάνεσαι μεγάλη απογοήτευση.

Ο δεκαεξάχρονος Ρόμπερτ νομίζει ότι ο πατέρας του δεν καταλαβαίνει γιατί του αρέσει κάποιο είδος μουσικής. «Όλο φωνάζει και λέει: ‘Κλείσ’ το αυτό το πράγμα!’» είπε ο Ρόμπερτ. «Έτσι κι εγώ δεν ακούω ούτε αυτό το πράγμα ούτε εκείνον». Μ’ έναν παρόμοιο τρόπο, πολλοί νεαροί κλείνονται συναισθηματικά στο δικό τους κόσμο, όταν φαίνεται ότι δεν βρίσκουν κατανόηση από τους γονείς τους. Σε μια εκτεταμένη μελέτη που περιλάμβανε νεαρά άτομα, το 26 τοις εκατό των νεαρών που έλαβαν μέρος στις συζητήσεις παραδέχτηκαν: «Προσπαθώ να λείπω από το σπίτι όσο πιο πολύ γίνεται».

Έτσι σε πολλά σπίτια υπάρχει ένα τεράστιο ρήγμα ή χάσμα ανάμεσα στους νεαρούς και στους γονείς τους. Τι είναι εκείνο που το προκαλεί;

Από τη μια η ‘Δύναμη’ και από την Άλλη τα ‘Γκρίζα Μαλλιά’

Το εδάφιο Παροιμίαι 20:29 δηλώνει: «Καύχημα των νέων είναι η δύναμις αυτών». Ωστόσο, αυτή η ‘δύναμη’ μπορεί να είναι η αφορμή για να δημιουργηθούν πολλές συγκρούσεις ανάμεσα σε σένα και στους γονείς σου. Η παροιμία συνεχίζει: «Και δόξα των γερόντων η πολιά [τα γκρίζα μαλλιά, ΜΝΚ]». Οι γονείς σου ίσως να μην έχουν κατά γράμμα ‘γκρίζα μαλλιά’ όμως είναι μεγαλύτεροι από σένα και έχουν την τάση να βλέπουν τη ζωή διαφορετικά. Ξέρουν πως κάθε περίσταση της ζωής δεν έχει καλό τέλος. Οι πικρές προσωπικές εμπειρίες ίσως να έχουν μετριάσει την τάση για εξιδανίκευση που είχαν κάποτε, όταν ήταν νεαροί. Εξαιτίας αυτής της σοφίας που απέκτησαν με την πείρα—τα ‘γκρίζα μαλλιά’, σαν να λέγαμε—μπορεί να μη συμμερίζονται τον ενθουσιασμό σου για ορισμένα ζητήματα.

Ο νεαρός Τζιμ λέει: «Οι γονείς μου (παιδιά της εποχής της οικονομικής κρίσης) νομίζουν ότι το χρήμα πρέπει να το αποταμιεύεις και να το διαθέτεις μόνο για τα πράγματα που αξίζουν τον κόπο. Αλλά εγώ ζω και για το παρόν. . . . Θέλω να κάνω πολλά ταξίδια». Είναι αλήθεια ότι ανάμεσα στη νεανική ‘δύναμη’ που έχει ένα άτομο και ‘στα γκρίζα μαλλιά’ που έχουν οι γονείς του μπορεί να υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα. Κι έτσι πολλές οικογένειες είναι θλιβερά διαιρεμένες σχετικά με ζητήματα όπως το ντύσιμο και η εμφάνιση, η συμπεριφορά με το αντίθετο φύλο, η χρήση ναρκωτικών και οινοπνευματωδών ποτών, η ώρα που πρέπει να γυρίζουν τα παιδιά στο σπίτι, οι παρέες τους και οι μικροδουλειές που πρέπει να κάνουν. Το χάσμα των γενεών μπορεί να γεφυρωθεί. Αλλά, πρέπει πρώτα εσύ να προσπαθήσεις να καταλάβεις τους γονείς σου, για να μπορείς να αναμένεις απ’ αυτούς να σε καταλαβαίνουν.

Και οι Γονείς Είναι Άνθρωποι

«Όταν ήμουν πιο μικρός ήταν φυσικό να πιστεύω πως η μητέρα μου ήταν ‘τέλεια’ και δεν είχε τις αδυναμίες ή τα αισθήματα που είχα εγώ», λέει ο Τζον. Οι γονείς του κατόπιν πήραν διαζύγιο, και η μητέρα του έπρεπε να φροντίζει μόνη της για τα εφτά παιδιά της. Η αδελφή του Τζον, η Έιπριλ, αναπολεί: «Θυμάμαι που την είδα να κλαίει επειδή είχε απογοητευτεί προσπαθώντας να τα καταφέρει όλα. Τότε κατάλαβα πόσο λάθος βλέπαμε τα πράγματα. Δεν μπορεί να τα κάνει όλα όταν πρέπει και όπως πρέπει. Καταλάβαμε ότι κι εκείνη έχει αισθήματα, κι εκείνη είναι άνθρωπος».

Αναγνωρίζοντας ότι και οι γονείς σου είναι κι αυτοί άνθρωποι, με αισθήματα σαν τα δικά σου, έχεις κάνει ένα μεγάλο βήμα για να τους καταλάβεις. Για παράδειγμα, ίσως να αισθάνονται πολύ ανασφαλείς για το αν μπορούν να σε αναθρέψουν κατάλληλα. Ή, μην ξέροντας τι να κάνουν με όλους αυτούς τους ηθικούς κινδύνους και τους πειρασμούς που αντιμετωπίζεις, μπορεί να έχουν την τάση να αντιδρούν υπερβολικά έντονα μερικές φορές. Μπορεί επίσης να έχουν σωματικά, οικονομικά ή συναισθηματικά προβλήματα. Για παράδειγμα, ένας πατέρας μπορεί να αντιπαθεί τη δουλειά του, αλλά ποτέ να μην παραπονιέται. Έτσι όταν το παιδί του λέει, «Δεν αντέχω το σχολείο», δεν είναι άξιο απορίας που, αντί να του δείξει κατανόηση, μπορεί να του πει: «Τι έπαθες πάλι; Εσείς τα παιδιά καλά τα περνάτε!»

Δείξε ‘Προσωπικό Ενδιαφέρον’

Πώς μπορείς λοιπόν, να μάθεις πώς αισθάνονται οι γονείς σου; ‘Δίνοντας προσοχή με προσωπικό ενδιαφέρον, όχι απλώς και μόνο στα δικά σου ζητήματα, αλλά και στα ζητήματα των άλλων’. (Φιλιππησίους 2:4, ΜΝΚ) Ρώτησε, λόγου χάρη, τη μητέρα σου πώς ήταν στα εφηβικά της χρόνια. Ποια ήταν τα αισθήματά της, οι στόχοι της; «Υπάρχει πιθανότητα», αναφέρει το περιοδικό ’Teen, «αν καταλάβει πως ενδιαφέρεσαι γι’ αυτήν, πως καταλαβαίνεις τους λόγους για μερικά από τα δικά της αισθήματα, να προσπαθήσει να καταλάβει καλύτερα και τα δικά σου». Το ίδιο αναμφίβολα αληθεύει και για τον πατέρα σου.

Αν δημιουργηθεί μια σύγκρουση, μη βιαστείς να κατηγορήσεις τους γονείς σου λέγοντας ότι είναι αναίσθητοι. Ρώτα τον εαυτό σου: «Μήπως ο γονέας μου δεν αισθάνεται καλά ή ίσως είναι στενοχωρημένος για κάποιο ζήτημα; Μήπως πληγώθηκε από κάτι που έκανα ή είπα πάνω στην ‘απερισκεψία’ μου; Μήπως απλώς και μόνο δεν καταλαβαίνουν τι εννοώ;» (Παροιμίαι 12:18, ΜΝΚ) Όταν δείχνεις τέτοια κατανόηση κάνεις μια καλή αρχή για να κλείσει αυτό το χάσμα των γενεών. Στη συνέχεια, μπορείς να καταβάλλεις προσπάθειες για να κάνεις τους γονείς σου να καταλαβαίνουν εσένα! Ωστόσο, μερικοί νεαροί το κάνουν αυτό υπερβολικά δύσκολο. Με ποιο τρόπο;

Ζώντας Διπλή Ζωή

Η δεκαεφτάχρονη Βίκι ζούσε ακριβώς μ’ αυτόν τον τρόπο, βγαίνοντας κρυφά ραντεβού μ’ ένα αγόρι αντίθετα προς τις επιθυμίες των γονέων της. Ήταν βέβαιη ότι οι γονείς της δεν θα καταλάβαιναν τα αισθήματά της για το φίλο της. Όπως ήταν φυσικό, το χάσμα ανάμεσα σ’ αυτήν και στους γονείς της μεγάλωσε. «Ο ένας έκανε τη ζωή του άλλου άθλια», λέει η Βίκι. «Δεν ήθελα να γυρίζω στο σπίτι». Αυτή αποφάσισε να παντρευτεί—να κάνει οτιδήποτε για να φύγει από το σπίτι!

Παρόμοια, πολλοί νεαροί ζουν διπλή ζωή—κάνοντας, εν αγνοία των γονέων τους, πράγματα που αυτοί τους έχουν απαγορεύσει—κι έπειτα θρηνούν για το γεγονός ότι οι γονείς τους ‘δεν τους καταλαβαίνουν’! Ευτυχώς, μια μεγαλύτερη Χριστιανή βοήθησε τη Βίκι λέγοντάς της: «Βίκι, για σκέψου και λιγάκι τους γονείς σου . . . Αυτοί σε μεγάλωσαν. Αν δεν μπορείς να τα πας καλά σ’ αυτή τη σχέση, πώς είναι δυνατόν να τα πας καλά σε μια σχέση με κάποιον της ηλικίας σου που δεν σου έχει αφιερώσει 17 ολόκληρα χρόνια αγάπης;»

Η Βίκι εξέτασε με ειλικρίνεια τον εαυτό της. Σύντομα αναγνώρισε ότι οι γονείς της είχαν δίκιο και ότι η δική της καρδιά έκανε λάθος. Σταμάτησε τη σχέση της με το φίλο της και άρχισε να κλείνει το ρήγμα που υπήρχε ανάμεσα σ’ αυτήν και στους γονείς της. Αν κι εσύ έχεις κρατήσει ένα σημαντικό μέρος της ζωής σου κρυφό από τους γονείς σου, δεν είναι καιρός να μιλήσεις ειλικρινά μαζί τους;—Βλέπε το πλαίσιο «Πώς να το Πω στους Γονείς Μου;»

Να Διαθέτεις Χρόνο για να Μιλάτε

‘Ποτέ μου δεν είχα περάσει τόσο ωραία με τον μπαμπά!’ είπε ο Τζον για ένα ταξίδι που έκαναν μαζί αυτός και ο πατέρας του. «Ποτέ σ’ ολόκληρη τη ζωή μου δεν είχα περάσει έξι ώρες μόνος μου μαζί του. Έξι ώρες να πάμε και έξι να γυρίσουμε. Δεν βάλαμε καθόλου το ραδιόφωνο. Πραγματικά συζητήσαμε. Ήταν σαν να ανακαλύπταμε ο ένας τον άλλον. Ούτε που φανταζόμουν τι άνθρωπος ήταν. Αυτό μας έκανε φίλους». Γιατί να μην προσπαθείς κι εσύ να συζητάς ουσιαστικά με τη μαμά σου και με τον μπαμπά σου—τακτικά;

Αυτό επίσης βοηθάει να αποκτήσεις φιλίες και με άλλους ενήλικους. «Δεν μπορούσα να επικοινωνήσω καθόλου με τα πιο ηλικιωμένα άτομα. Αλλά αποφάσισα να πηγαίνω μαζί με τους γονείς μου όταν έκαναν παρέα με άλλους ενήλικους. Με τον καιρό δημιούργησα φιλίες με άτομα που είχαν την ίδια ηλικία με τους γονείς μου, κι αυτό με έκανε να βλέπω πιο ισορροπημένα τα πράγματα. Ήταν ευκολότερο για μένα να συζητώ με τους γονείς μου. Η ατμόσφαιρα στο σπίτι βελτιώθηκε καταπληκτικά».

Η συναναστροφή μ’ εκείνους που έχουν αποκτήσει σοφία με το πέρασμα του χρόνου, δεν θα σε αφήσει επίσης να υιοθετήσεις μια στενή, περιορισμένη άποψη για τη ζωή, πράγμα που μπορεί να συμβεί αν κάνεις παρέα μόνο με νεαρούς της ηλικίας σου.—Παροιμίαι 13:20.

Να Εκφράζεις τα Αισθήματά Σου

«Οι λόγοι μου εξέρχονται κατ’ ευθείαν από την καρδιά μου και ομιλούν ειλικρινώς την γνώσιν των χειλέων μου», είπε ο νεαρός Ελιού. (Ιώβ 33:3, ΛΧ) Μιλάς εσύ έτσι με τους γονείς σου όταν διαφωνείς μαζί τους σχετικά με ορισμένα ζητήματα όπως το ντύσιμο, ποια ώρα πρέπει να γυρίζεις στο σπίτι ή η μουσική;

Ο νεαρός Γκρέγκορι νόμιζε ότι η μητέρα του ήταν εντελώς παράλογη. Αντιμετώπιζε κάθε έντονη διαφωνία που υπήρχε μεταξύ τους λείποντας από το σπίτι όσο περισσότερο μπορούσε. Μετά άρχισε να ενεργεί σύμφωνα με τη συμβουλή μερικών Χριστιανών πρεσβυτέρων. Ο ίδιος λέει: «Άρχισα να λέω στη μαμά μου πώς αισθανόμουν. Της έλεγα γιατί ήθελα να κάνω ορισμένα πράγματα και δεν υπέθετα ότι αυτό θα έπρεπε να το ξέρει. Συχνά, της άνοιγα την καρδιά μου και της εξηγούσα ότι δεν προσπαθούσα να κάνω κάτι που ήταν εσφαλμένο και πόσο άσχημα αισθανόμουν που με μεταχειριζόταν σαν μικρό παιδάκι. Μετά άρχισε να καταλαβαίνει και σιγά-σιγά τα πράγματα βελτιώθηκαν πάρα πολύ».

Κι εσύ μπορεί να διαπιστώσεις ότι το να μιλάς ‘μέσα από την καρδιά’ σου μπορεί να συντελέσει στη διευθέτηση πολλών παρεξηγήσεων.

Αντιμετώπιση Διαφωνιών

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι οι γονείς σου θα αρχίσουν αμέσως να βλέπουν τα πράγματα με το δικό σου τρόπο. Πρέπει, λοιπόν, να συγκρατείς τα συναισθήματά σου. «Ο άφρων εκθέτει όλην αυτού την ψυχήν [τις παρορμήσεις]· ο δε σοφός αναχαιτίζει αυτήν εις τα οπίσω [τη διατηρεί ήρεμη ως το τέλος, ΜΝΚ]». (Παροιμίαι 29:11) Να συζητάς ήρεμα τους λόγους που υποστηρίζουν την άποψή σου. Μην ξεφεύγεις από το θέμα και μη φέρνεις τη δικαιολογία ότι «όλοι το κάνουν αυτό!»

Μερικές φορές οι γονείς σου πρόκειται να σου πουν όχι. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν σε καταλαβαίνουν. Μπορεί απλώς να θέλουν να προλάβουν μια καταστροφή. «Η μητέρα μου είναι αυστηρή απέναντί μου», παραδέχεται ένα 16χρονο κορίτσι. «Με ενοχλεί όταν μου λέει ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι ή [ότι πρέπει] να γυρίζω στο σπίτι μια ορισμένη ώρα. Αλλά βαθιά μέσα της, ενδιαφέρεται πραγματικά. . . . με προσέχει».

Η ασφάλεια και η ζεστασιά που φέρνει η αμοιβαία κατανόηση σε μια οικογένεια δεν περιγράφεται. Κάνει το σπίτι ένα καταφύγιο σε καιρούς δυσκολιών. Όμως, χρειάζεται να καταβάλλουν πραγματική προσπάθεια όλα τα μέλη της οικογένειας.

Ερωτήσεις για Συζήτηση

◻ Γιατί τα νεαρά άτομα και οι γονείς τους συχνά έρχονται σε σύγκρουση;

◻ Πώς μπορεί να επηρεαστεί η άποψη που έχεις για τους γονείς σου, αν εσύ τους καταλάβεις καλύτερα;

◻ Πώς μπορείς να φτάσεις στο σημείο να καταλαβαίνεις τους γονείς σου καλύτερα;

◻ Γιατί το να ζεις διπλή ζωή βαθαίνει το ρήγμα ανάμεσα σε σένα και στους γονείς σου;

◻ Όταν αντιμετωπίζεις σοβαρά προβλήματα, γιατί είναι καλύτερα να το λες στους γονείς σου; Πώς μπορείς να τους το πεις;

◻ Πώς μπορείς να βοηθήσεις τους γονείς σου να σε καταλαβαίνουν καλύτερα;

[Πρόταση που Τονίζεται στη σελίδα 22]

«Αν [η μητέρα σου] καταλάβει πως ενδιαφέρεσαι γι’ αυτήν, και πως καταλαβαίνεις τους λόγους για μερικά από τα δικά της αισθήματα, θα προσπαθήσει να καταλάβει καλύτερα και τα δικά σου».—Περιοδικό ’Teen

[Πλαίσιο/Εικόνα στις σελίδες 20, 21]

Πώς να το Πω στους Γονείς Μου;

Δεν είναι ευχάριστο να ομολογήσεις κάποιο σφάλμα σου στους γονείς σου. Ο νεαρός Βινς λέει: «Πάντοτε αισθανόμουν ότι οι γονείς μου με εμπιστεύονταν πολύ και γι’ αυτό μου ήταν δύσκολο να τους πλησιάσω, γιατί δεν ήθελα να τους πληγώσω».

Τα νεαρά άτομα που προτιμούν να κρύβουν αυτά που κάνουν συχνά υποφέρουν από τις τύψεις μιας πληγωμένης συνείδησης. (Ρωμαίους 2:15, ΝΔΜ) Τα λάθη τους μπορούν να γίνουν «φορτίον βαρύ», τόσο μεγάλο που δεν θα μπορούν να το σηκώσουν. (Ψαλμός 38:4) Και όπως είναι μάλλον αναπόφευκτο, αναγκάζονται να εξαπατούν τους γονείς τους λέγοντάς τους ψέματα, και συνεπώς κάνουν κι άλλες παραβάσεις. Μ’ αυτόν τον τρόπο καταστρέφεται η σχέση τους με τον Θεό.

Η Αγία Γραφή λέει: «Ο κρύπτων τας αμαρτίας αυτού δεν θέλει ευοδωθή· ο δε εξομολογούμενος και παραιτών αυτάς θέλει ελεηθή». (Παροιμίαι 28:13) Όπως ακριβώς λέει και η 19χρονη Μπέτι: «Έτσι κι αλλιώς ο Ιεχωβά βλέπει το καθετί».

Αν το ζήτημα που σε απασχολεί αφορά σοβαρή αδικοπραγία, ζήτησε από τον Ιεχωβά να σε συγχωρήσει, ομολογώντας το λάθος σου μέσω προσευχής. (Ψαλμός 62:8) Στη συνέχεια, πες το στους γονείς σου. (Παροιμίαι 23:26) Αυτοί έχουν πείρα στη ζωή και συχνά μπορούν να σε βοηθήσουν να ξεπεράσεις τα λάθη σου και να αποφύγεις να τα επαναλάβεις. «Σε βοηθάει πραγματικά το να τους μιλήσεις γι’ αυτό», αναφέρει ο 18χρονος Κρις. «Νιώθεις ανακούφιση όταν το βγάλεις τελικά από το μυαλό σου». Το πρόβλημα είναι πώς να το πεις στους γονείς σου;

Η Αγία Γραφή λέει ότι υπάρχει ‘λόγος που λέγεται στην κατάλληλη στιγμή’. (Παροιμίαι 25:11, ΜΝΚ· παράβαλε Εκκλησιαστής 3:1, 7.) Ποια μπορεί να είναι αυτή η κατάλληλη στιγμή; Ο Κρις συνεχίζει: «Περιμένω μέχρι την ώρα του βραδινού φαγητού και μετά λέω στον μπαμπά ότι θέλω να του μιλήσω». Ο γιος μιας διαζευγμένης διαλέγει μια άλλη στιγμή: «Συνήθως μιλάω στη μαμά λίγο πριν πάμε για ύπνο· τότε είναι πιο χαλαρωμένη. Όταν έρχεται σπίτι από τη δουλειά, βρίσκεται σε ένταση».

Ίσως θα μπορούσες να πεις κάτι σαν κι αυτό: «Μαμά, μπαμπά υπάρχει κάτι που με προβληματίζει». Και τι γίνεται αν σου φαίνεται ότι οι γονείς σου είναι τόσο απασχολημένοι που δεν θα σου δώσουν σημασία; Θα μπορούσες να πεις κάτι σαν κι αυτό: «Ξέρω ότι είστε απασχολημένοι, αλλά υπάρχει κάτι που πραγματικά με προβληματίζει. Μπορούμε να μιλήσουμε;» Στη συνέχεια, θα μπορούσες να ρωτήσεις: «Έχετε κάνει ποτέ κάτι για το οποίο να ντρέπεστε να μιλήσετε;»

Τώρα έρχεται το δύσκολο μέρος: να πεις στους γονείς σου ποιο ήταν το λάθος σου. Να είσαι ταπεινός και ‘να πεις την αλήθεια’, δίχως να μετριάζεις τη σοβαρότητα του σφάλματός σου ή να προσπαθείς να κρύψεις μερικές από τις πιο δυσάρεστες λεπτομέρειες. (Εφεσίους 4:25· παράβαλε Λουκάς 15:21.) Χρησιμοποίησε λέξεις που θα καταλάβουν οι γονείς σου, όχι εκφράσεις που τις καταλαβαίνουν μόνο οι νεαροί.

Φυσικά, οι γονείς σου μπορεί να αισθανθούν πληγωμένοι ή απογοητευμένοι στην αρχή. Γι’ αυτό μην εκπλαγείς και μην αγανακτήσεις αν δεχτείς έναν καταιγισμό από έντονα λόγια! Αν είχες ακούσει τις προειδοποιήσεις που σου είχαν δώσει, ίσως να μη βρισκόσουν σ’ αυτή τη θέση. Έτσι, παράμεινε ήρεμος. (Παροιμίαι 17:27) Άκουσε τους γονείς σου και απάντησε στις ερωτήσεις τους, άσχετα με το πώς σου κάνουν αυτές τις ερωτήσεις.

Χωρίς αμφιβολία το γεγονός ότι έσπευσες να τακτοποιήσεις τα ζητήματα θα τους κάνει βαθιά εντύπωση. (Παράβαλε 2 Κορινθίους 7:11.) Ωστόσο, να είσαι προετοιμασμένος να δεχτείς την τιμωρία που σου αξίζει. «Πάσα δε παιδεία προς μεν το παρόν δεν φαίνεται ότι είναι πρόξενος χαράς, αλλά λύπης, ύστερον όμως αποδίδει εις τους γυμνασθέντας δι’ αυτής καρπόν ειρηνικόν δικαιοσύνης». (Εβραίους 12:11) Να θυμάσαι, επίσης, ότι αυτή δεν θα είναι η τελευταία φορά που θα χρειαστείς τη βοήθεια των γονέων σου και την ώριμη συμβουλή τους. Κάνε συνήθειά σου να τους εκμυστηρεύεσαι τα μικρά προβλήματά σου, ώστε, όταν ανακύψουν μεγάλα προβλήματα, δεν θα φοβάσαι να τους πεις αυτό που σε απασχολεί.

[Εικόνα]

Διάλεξε τη στιγμή που οι γονείς σου θα βρίσκονται σε πιο κατάλληλη ψυχική διάθεση