Ορθή Προφορά

ΔΕΝ έχουν λάβει όλοι οι Χριστιανοί πολυετή σχολική εκπαίδευση. Ακόμη και οι απόστολοι Πέτρος και Ιωάννης χαρακτηρίστηκαν «αγράμματοι και συνηθισμένοι». (Πράξ. 4:13) Εντούτοις, είναι σπουδαίο να μη μειώνετε την παρουσίαση της Βιβλικής αλήθειας επειδή δεν προφέρετε καλά κάποιες λέξεις.

Παράγοντες που Πρέπει να Ληφθούν Υπόψη. Δεν υπάρχει ένα και μόνο σύστημα κανόνων προφοράς που να εφαρμόζεται σε όλες τις γλώσσες. Πολλές γλώσσες χρησιμοποιούν αλφαβητικό σύστημα γραφής. Εκτός από το ελληνικό αλφάβητο, άλλα αλφάβητα είναι το αραβικό, το εβραϊκό, το κυριλλικό και το λατινικό. Στη γραπτή κινεζική δεν χρησιμοποιείται αλφάβητο, αλλά χαρακτήρες που μπορεί να αποτελούνται από αρκετά στοιχεία. Αυτοί οι χαρακτήρες συνήθως συμβολίζουν μια λέξη ή μέρος μιας λέξης. Μολονότι η ιαπωνική και η κορεατική έχουν δανειστεί πολλά από την κινεζική, οι χαρακτήρες μπορεί να χρησιμοποιούνται για να παραστήσουν πολύ διαφορετικούς ήχους και ενδέχεται να μην έχουν την ίδια σημασία.

Σε γλώσσες που χρησιμοποιούν αλφαβητικό σύστημα, η σωστή προφορά προϋποθέτει τη χρήση των κατάλληλων ήχων για κάθε γράμμα ή συνδυασμό γραμμάτων. Όταν μια τέτοια γλώσσα ακολουθεί σταθερούς κανόνες, όπως συμβαίνει με την ελληνική, τη ζουλού και την ισπανική, δεν είναι τόσο δύσκολο να προφέρει κανείς τις λέξεις σωστά. Ωστόσο, σε μερικές γλώσσες οι ξενικές επιρροές μπορεί να οδηγήσουν σε τρόπους προφοράς που αντανακλούν την προέλευση των λέξεων. Ως αποτέλεσμα, ένα συγκεκριμένο γράμμα ή μια ομάδα γραμμάτων μπορεί να προφέρεται με περισσότερους από έναν τρόπους ή, ορισμένες φορές, μπορεί να μην προφέρεται καθόλου. Ίσως χρειάζεται να απομνημονεύονται οι εξαιρέσεις και κατόπιν να χρησιμοποιούνται συχνά στην ομιλία. Στην κινεζική, η σωστή προφορά απαιτεί την απομνημόνευση χιλιάδων χαρακτήρων. Σε μερικές γλώσσες, το νόημα μιας λέξης αλλάζει όταν μεταβάλλεται ο τόνος της φωνής. Αν κάποιος δεν δώσει την απαραίτητη προσοχή σε αυτό το χαρακτηριστικό της γλώσσας, θα μπορούσε ως αποτέλεσμα να μεταδίδει λάθος ιδέες.

Αν οι λέξεις μιας γλώσσας σχηματίζονται από συλλαβές, είναι σημαντικό να τονίζετε τη σωστή συλλαβή. Πολλές γλώσσες που έχουν τέτοια δομή ακολουθούν ένα αρκετά σταθερό σύστημα άγραφου τονισμού. Όπου υπάρχουν εξαιρέσεις σε αυτό το σύστημα, μπορεί να προστίθεται στη γραπτή λέξη ένα τονικό σημάδι. Αυτό καθιστά σχετικά εύκολη τη σωστή προφορά. Ωστόσο, αν το σύστημα δεν είναι συνεπές, το θέμα του τονισμού περιπλέκεται. Για να ξεπεράσει κανείς αυτή τη δυσκολία, χρειάζεται να μάθει πολλά από μνήμης.

Σε μερικές γλώσσες, ένας σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι τα διακριτικά σημεία. Αυτά περιλαμβάνουν σημεία που γράφονται πάνω και κάτω από ορισμένα γράμματα του αλφάβητου, όπως τα εξής: è, é, ô, ñ, ō, ŭ, č, ö, ç. Τα διακριτικά σημεία μπορεί να είναι γραπτά ή μπορεί να αναμένεται από τον αναγνώστη να τα υποθέσει με βάση τα συμφραζόμενα μέσα στα οποία εμφανίζεται η λέξη. Στη δεύτερη περίπτωση, πιθανότατα θα χρειαστεί προσεκτική προετοιμασία όταν λαβαίνει κάποιος διορισμό για δημόσια ανάγνωση.

Αναφορικά με την προφορά, πρέπει να αποφεύγονται ορισμένες παγίδες. Αν κάποιος προφέρει τις λέξεις με υπερβολικά άρτιο τρόπο, αυτό μπορεί να δώσει την εντύπωση της επιτήδευσης, ακόμη και του σνομπισμού. Το ίδιο μπορεί να λεχθεί και για τύπους προφοράς που δεν χρησιμοποιούνται πλέον ευρέως. Το μόνο που επιτυγχάνεται με αυτόν τον τρόπο είναι να στρέφεται η προσοχή στον ομιλητή. Από την άλλη πλευρά, είναι καλό να αποφεύγεται το αντίθετο άκρο, δηλαδή η απρόσεκτη ομιλία και προφορά. Ορισμένα από αυτά τα ζητήματα έχουν ήδη εξεταστεί στη Μελέτη «Καθαρή Άρθρωση».

Η αποδεκτή προφορά των λέξεων μιας γλώσσας μπορεί να διαφέρει από χώρα σε χώρα, ακόμη και από περιοχή σε περιοχή μέσα στην ίδια χώρα. Κάποιο άτομο από άλλη χώρα μπορεί να μιλάει την τοπική γλώσσα με ιδιάζουσα προφορά. Σε μερικές γλώσσες, τα λεξικά μπορεί να καταχωρίζουν πάνω από μία αποδεκτή προφορά για κάποια λέξη. Ιδίως στην περίπτωση που ένα άτομο δεν είχε την ευκαιρία να λάβει αρκετή σχολική μόρφωση ή που η γλώσσα την οποία μιλάει τώρα δεν είναι η μητρική του, θα ωφεληθεί πάρα πολύ αν ακούει προσεκτικά αυτούς που μιλούν καλά την τοπική γλώσσα και κατόπιν ακολουθεί τη δική τους προφορά. Ως Μάρτυρες του Ιεχωβά, εμείς θέλουμε να μιλάμε με τρόπο που να προσδίδει αξιοπρέπεια στο άγγελμά μας και που να είναι εύληπτος για τους ανθρώπους της περιοχής μας.

Στην καθημερινή ομιλία, το καλύτερο είναι συνήθως να χρησιμοποιείτε λέξεις με τις οποίες είστε καλά εξοικειωμένοι. Κατά κανόνα, η προφορά δεν αποτελεί πρόβλημα στις κοινές συζητήσεις. Ωστόσο, όταν διαβάζετε μεγαλόφωνα, ίσως συναντάτε κάποιες λέξεις τις οποίες δεν χρησιμοποιείτε στην καθημερινή ομιλία. Μάλιστα οι Μάρτυρες του Ιεχωβά κάνουν πολύ συχνά ανάγνωση μεγαλόφωνα. Όταν δίνουμε μαρτυρία στους ανθρώπους, διαβάζουμε από την Αγία Γραφή. Ορισμένοι αδελφοί καλούνται να διαβάσουν τις παραγράφους στη Μελέτη Σκοπιάς ή στη Μελέτη Βιβλίου Εκκλησίας. Είναι σημαντικό να διαβάζουμε με ακρίβεια και να μη μειώνουμε τη δύναμη του αγγέλματος προφέροντας κάποιες λέξεις λάθος.

Μήπως δυσκολεύεστε να προφέρετε ορισμένα κύρια ονόματα στην Αγία Γραφή; Αν ναι, τότε θα ήταν καλό να εξασκηθείτε στην προφορά αυτών των ονομάτων, διαβάζοντάς τα προσεκτικά και δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στον τονισμό τους.

Τρόποι Βελτίωσης. Πολλά άτομα δεν καταλαβαίνουν ότι έχουν πρόβλημα στην προφορά τους. Αν ο επίσκοπος της σχολής σας επισημάνει κάποια πράγματα που χρειάζεται να προσέξετε στην προφορά σας, δείξτε εκτίμηση για την ευγενική του υπόδειξη. Έχοντας πλέον υπόψη σας το πρόβλημα, πώς μπορείτε να βελτιωθείτε;

Πρώτα από όλα, όταν έχετε έναν διορισμό για δημόσια ανάγνωση, διαθέστε χρόνο για να συμβουλευτείτε κάποιο λεξικό. Βρείτε τις λέξεις που δεν ξέρετε. Αν δεν έχετε πείρα στη χρήση λεξικών, ανοίξτε στις αρχικές σελίδες για να δείτε πώς εξηγούνται τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται στο λεξικό ή, αν είναι απαραίτητο, ζητήστε από κάποιον να σας τα εξηγήσει. Το λεξικό δείχνει πού τονίζονται οι λέξεις οι οποίες έχουν πάνω από μία συλλαβή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, κάποια λέξη μπορεί να προφέρεται με περισσότερους από έναν τρόπους, ανάλογα με το κείμενο στο οποίο χρησιμοποιείται. Όποια λέξη και αν κοιτάζετε, πείτε την μεγαλόφωνα αρκετές φορές προτού κλείσετε το λεξικό.

Ένας δεύτερος τρόπος με τον οποίο μπορεί να βελτιωθεί η προφορά είναι το να διαβάζετε σε κάποιο άλλο άτομο—το οποίο μιλάει με σωστή προφορά—ζητώντας του να διορθώνει τα λάθη σας.

Ένας τρίτος τρόπος για να βελτιώσετε την προφορά σας είναι το να ακούτε προσεκτικά καλούς ομιλητές. Αν υπάρχουν ηχογραφημένες κασέτες της Μετάφρασης Νέου Κόσμου ή των περιοδικών Σκοπιά και Ξύπνα! αξιοποιήστε τες. Καθώς ακούτε τις κασέτες, προσέξτε τις λέξεις που προφέρονται με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που θα χρησιμοποιούσατε εσείς. Γράψτε και επαναλάβετε αυτές τις λέξεις. Με τον καιρό η ομιλία σας θα απαλλαχτεί από τα λάθη της κακής προφοράς, και έτσι θα βελτιωθεί πολύ ο τρόπος με τον οποίο μιλάτε.