Ερωτήσεις από Αναγνώστες

Πόσο σοβαρά πρέπει να βλέπουν οι Χριστιανοί τον αρραβώνα;

Ο αρραβώνας αποτελεί αιτία χαράς, αλλά είναι και σοβαρό ζήτημα. Κανένας ώριμος Χριστιανός δεν πρέπει να παίρνει στα ελαφρά τον αρραβώνα, νομίζοντας ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να τον διαλύσει για κάποιον ασήμαντο λόγο. Η περίοδος του αρραβώνα είναι επίσης καιρός για να γνωριστεί καλύτερα το ζευγάρι πριν από το γάμο.

Εξετάζοντας αυτό το θέμα, χρειάζεται να αντιληφθούμε ότι τα κοινωνικά έθιμα που περιλαμβάνουν το γάμο, όπως και τα βήματα που οδηγούν σε αυτόν, ποικίλλουν πολύ από τόπο σε τόπο καθώς και σε διάφορες χρονικές περιόδους. Η Αγία Γραφή το δείχνει αυτό ξεκάθαρα.

Οι δυο κόρες του Λωτ, οι οποίες «δεν είχαν ποτέ σχέσεις με άντρα», ήταν κατά κάποιον τρόπο αρραβωνιασμένες με δυο ντόπιους άντρες. Οι “γαμπροί του Λωτ θα έπαιρναν τις κόρες του”, αλλά η Αγία Γραφή δεν μας λέει γιατί ή πώς διευθετήθηκαν οι αρραβώνες. Ήταν ενήλικες οι κόρες; Μετρούσε ο λόγος τους στην επιλογή του γαμήλιου συντρόφου τους; Αρραβωνιάστηκαν κάνοντας κάποια δημόσια πράξη; Δεν γνωρίζουμε. (Γένεση 19:8-14) Γνωρίζουμε όμως ότι ο Ιακώβ συμφώνησε ο ίδιος με τον πατέρα της Ραχήλ να παντρευτεί τη Ραχήλ αφού πρώτα θα εργαζόταν εφτά χρόνια για αυτόν. Μολονότι ο Ιακώβ μίλησε για τη Ραχήλ ως «σύζυγό μου», δεν είχαν σεξουαλικές σχέσεις στη διάρκεια εκείνων των ετών. (Γένεση 29:18-21) Ένα άλλο παράδειγμα: Ο Δαβίδ, προτού μπορέσει να παντρευτεί την κόρη του Σαούλ, έπρεπε να κατακτήσει μια νίκη επί των Φιλισταίων. Όταν ανταποκρίθηκε στην απαίτηση του Σαούλ, ο Δαβίδ μπόρεσε να παντρευτεί την κόρη του, τη Μιχάλ. (1 Σαμουήλ 18:20-28) Εκείνοι οι «αρραβώνες» διέφεραν μεταξύ τους καθώς και από αυτό που συνηθίζεται σε πολλές χώρες σήμερα.

Ο Μωσαϊκός Νόμος περιείχε διατάξεις σχετικά με το γάμο και τον αρραβώνα. Παραδείγματος χάρη, ένας άντρας μπορούσε να έχει περισσότερες από μία συζύγους· μπορούσε να πάρει διαζύγιο για διάφορους λόγους, μολονότι μια σύζυγος προφανώς δεν μπορούσε. (Έξοδος 22:16, 17· Δευτερονόμιο 24:1-4) Ο άντρας που αποπλανούσε κάποια παρθένα η οποία δεν ήταν αρραβωνιασμένη έπρεπε να την παντρευτεί αν συμφωνούσε ο πατέρας της, και δεν θα μπορούσε ποτέ να τη διαζευχθεί. (Δευτερονόμιο 22:28, 29) Εφαρμόζονταν και άλλοι νόμοι στο γάμο, όπως, λόγου χάρη, το πότε έπρεπε να αποφεύγονται οι σεξουαλικές σχέσεις. (Λευιτικό 12:2, 5· 15:24· 18:19) Ποιες διατάξεις αφορούσαν τον αρραβώνα;

Μια αρραβωνιασμένη Ισραηλίτισσα είχε διαφορετική νομική υπόσταση από κάποια γυναίκα που δεν ήταν αρραβωνιασμένη· από μερικές απόψεις θεωρούνταν παντρεμένη. (Δευτερονόμιο 22:23-29· Ματθαίος 1:18, 19) Οι Ισραηλίτες δεν μπορούσαν να αρραβωνιάζονται ή να παντρεύονται ορισμένους συγγενείς. Συνήθως αυτοί ήταν συγγενείς εξ αίματος, αλλά μερικοί αρραβώνες και γάμοι απαγορεύονταν λόγω κληρονομικών δικαιωμάτων. (Λευιτικό 18:6-20· βλέπε Σκοπιά 15 Ιουνίου 1978, σελίδες 25-28.) Είναι σαφές ότι οι υπηρέτες του Θεού δεν έπρεπε να παίρνουν στα ελαφρά τον αρραβώνα.

Οι Ισραηλίτες υπόκειντο σε όλες εκείνες τις διατάξεις του Νόμου, αλλά οι Χριστιανοί δεν υπόκεινται σε αυτόν το Νόμο, περιλαμβανομένων και των διατάξεών του σχετικά με τον αρραβώνα ή το γάμο. (Ρωμαίους 7:4, 6· Εφεσίους 2:15· Εβραίους 8:6, 13) Μάλιστα, ο Ιησούς δίδαξε ότι το Χριστιανικό πρότυπο αναφορικά με το γάμο διέφερε από εκείνο του Νόμου. (Ματθαίος 19:3-9) Εντούτοις, ο Ιησούς δεν μικροποιούσε τη σοβαρότητα ούτε του γάμου ούτε του αρραβώνα. Τι μπορεί, λοιπόν, να λεχθεί για το υπό εξέταση ζήτημα, τον αρραβώνα ανάμεσα σε Χριστιανούς;

Σε πολλές χώρες, τα ίδια τα άτομα επιλέγουν ποιον θα παντρευτούν. Από τη στιγμή που ένας άντρας και μια γυναίκα υπόσχονται να παντρευτούν ο ένας τον άλλον, θεωρούνται αρραβωνιασμένοι. Κανονικά δεν χρειάζεται κάποια άλλη επίσημη ενέργεια για να επικυρωθεί ο αρραβώνας. Ομολογουμένως, σε μερικά μέρη είναι σύνηθες για τον άντρα να δίνει στη μέλλουσα σύζυγό του κάποιο δαχτυλίδι το οποίο κάνει γνωστό τον αρραβώνα τους. Ή συνηθίζεται να ανακοινώνεται ο αρραβώνας στους συγγενείς και στους φίλους, λόγου χάρη σε ένα οικογενειακό γεύμα ή σε κάποια άλλη μικρή συγκέντρωση. Αυτά αποτελούν προσωπικές επιλογές και όχι Γραφικές απαιτήσεις. Εκείνο που φέρνει σε ύπαρξη τον αρραβώνα είναι η συμφωνία μεταξύ των δύο.a

Ο Χριστιανός δεν πρέπει να βιάζεται όσον αφορά τη στενή γνωριμία, τον αρραβώνα ή το γάμο. Εμείς εκδίδουμε ύλη βασισμένη στην Αγία Γραφή η οποία μπορεί να βοηθήσει τα άγαμα άτομα να αποφασίσουν κατά πόσο είναι σοφό να αρχίσουν μια στενή γνωριμία ή να κάνουν βήματα προς τον αρραβώνα ή το γάμο.b Βασικό στοιχείο της συμβουλής που παρέχεται αποτελεί το ότι ο Χριστιανικός γάμος είναι μόνιμος.—Γένεση 2:24· Μάρκος 10:6-9.

Δυο Χριστιανοί πρέπει να γνωρίζουν αρκετά καλά ο ένας τον άλλον προτού αρχίσουν να σκέφτονται τον αρραβώνα. Ο καθένας τους μπορεί να ρωτήσει: “Είμαι πραγματικά βέβαιος για την πνευματικότητα του άλλου και για την αφοσίωσή του στον Θεό; Μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να υπηρετεί τον Θεό με αυτό το άτομο για μια ολόκληρη ζωή; Μας έχουν δοθεί επαρκείς ευκαιρίες να διακρίνουμε τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ο ένας του άλλου; Είμαι πεπεισμένος ότι θα ταιριάζουμε μεταξύ μας διαρκώς; Γνωρίζουμε αρκετά πράγματα για τις προηγούμενες πράξεις και τις τωρινές περιστάσεις ο ένας του άλλου;”

Από τη στιγμή που δυο Χριστιανοί θα μνηστευθούν, είναι κατάλληλο για τους ίδιους και για τους άλλους να αναμένουν ότι θα ακολουθήσει ο γάμος. Ο Ιησούς σύστησε: «Το Ναι το οποίο λέτε ας σημαίνει Ναι, το Όχι σας, Όχι». (Ματθαίος 5:37) Οι Χριστιανοί που αρραβωνιάζονται θα πρέπει να το εννοούν. Σε κάποια σπάνια περίπτωση, όμως, ένας αρραβωνιασμένος Χριστιανός μπορεί να μάθει ότι κάτι σοβαρό δεν αναφέρθηκε ή ότι αποκρύφτηκε προτού μνηστευθούν. Ίσως να πρόκειται για κάποιο σημαντικό γεγονός σχετικά με το παρελθόν του άλλου, ακόμη και για εγκληματικές ή ανήθικες πράξεις. Ο Χριστιανός που θα το μάθει αυτό πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει. Ίσως να συζητήσουν διεξοδικά το ζήτημα οι δυο τους και να συμφωνήσουν να συνεχίσουν τον αρραβώνα τους. Ή μπορεί να αποφασίσουν από κοινού να διαλύσουν τον αρραβώνα. Αν και αυτό μπορεί να είναι ιδιωτικό ζήτημα—και όχι κάτι στο οποίο πρέπει να αναμειχθούν άλλοι ή το οποίο να προσπαθήσουν να ερμηνεύσουν ή να κρίνουν—πρόκειται για βαρυσήμαντη απόφαση. Από την άλλη μεριά, εκείνος που θα μάθει για το σοβαρό ζήτημα μπορεί προσωπικά να νιώθει αναγκασμένος να διαλύσει τον αρραβώνα, ακόμη και αν το άλλο άτομο θέλει να συνεχίσουν.—Βλέπε «Ερωτήσεις από Αναγνώστες» στη Σκοπιά 15 Ιουλίου 1977.

Υπάρχει βάσιμος λόγος να τακτοποιούνται τέτοια ζητήματα πριν από το γάμο. Ο Ιησούς είπε ότι η μοναδική Γραφική βάση για διαζύγιο που καθιστά ελεύθερο κάποιον να ξαναπαντρευτεί είναι η πορνεία, η χονδροειδής σεξουαλική ανηθικότητα από μέρους του άλλου γαμήλιου συντρόφου. (Ματθαίος 5:32· 19:9) Δεν είπε ότι ο νόμιμος γάμος μπορεί να τερματιστεί με διαζύγιο αν ο ένας μάθει για κάποιο σοβαρό πρόβλημα ή αδικοπραγία που προηγήθηκε του γάμου.

Λόγου χάρη, στις ημέρες του Ιησού δεν ήταν καθόλου απίθανο να προσβληθεί κάποιος από λέπρα. Αν ένας Ιουδαίος σύζυγος μάθαινε ότι η σύντροφός του ήταν (εν γνώσει της ή εν αγνοία της) λεπρή όταν τον παντρεύτηκε, θα είχε βάσιμο λόγο για διαζύγιο; Ένας Ιουδαίος υπό το Νόμο μπορούσε να πάρει διαζύγιο, αλλά ο Ιησούς δεν είπε ότι κάτι τέτοιο ήταν κατάλληλο για τους ακολούθους του. Εξετάστε μερικές σύγχρονες καταστάσεις. Κάποιος άντρας που έχει προσβληθεί από σύφιλη, από έρπη των γεννητικών οργάνων, από τον ιό HIV ή από κάποια άλλη σοβαρή μεταδοτική ασθένεια θα μπορούσε να παντρευτεί χωρίς να αποκαλύψει το γεγονός. Ίσως να μολύνθηκε μέσω σεξουαλικής ανηθικότητας πριν ή στη διάρκεια του αρραβώνα. Το ότι η σύζυγος έμαθε αργότερα για την ασθένειά του ή για την προηγούμενη ανήθικη διαγωγή του (ακόμη και για τη στειρότητα ή τη σεξουαλική του ανικανότητα) δεν αλλάζει το γεγονός ότι τώρα είναι παντρεμένοι. Το δυσάρεστο παρελθόν πριν από το γάμο δεν αποτελεί Γραφική βάση για τερματισμό του γάμου, όπως ακριβώς θα ίσχυε το ίδιο αν εκείνη είχε προσβληθεί από κάποια αρρώστια ή ακόμη αν απέκρυψε, όταν παντρεύτηκε, ότι είχε μείνει έγκυος από κάποιον άλλον άντρα. Τώρα είναι παντρεμένοι και έχουν δεσμευτεί ο ένας απέναντι στον άλλον.

Ομολογουμένως, τέτοιες θλιβερές καταστάσεις είναι σπάνιες, αλλά αυτά τα παραδείγματα πρέπει να προσδώσουν έμφαση στο βασικό σημείο: Ο αρραβώνας δεν πρέπει να παίρνεται στα ελαφρά. Πριν από τον αρραβώνα και στη διάρκειά του, οι Χριστιανοί χρειάζεται να προσπαθούν να γνωριστούν καλά μεταξύ τους. Οφείλουν να είναι ειλικρινείς σε ό,τι αφορά τα όσα θέλει ή έχει δικαίωμα να γνωρίζει ο άλλος. (Σε μερικές χώρες, απαιτείται από το νόμο να υποβάλλονται τα ζευγάρια σε ιατρικές εξετάσεις πριν από το γάμο. Άλλοι μπορεί να θέλουν να γίνουν αυτές οι εξετάσεις για δική τους πληροφόρηση.) Έτσι, η χαρά και η σοβαρότητα ενός αρραβώνα θα εξυπηρετούν αξιότιμο σκοπό καθώς τα δυο άτομα θα προχωρούν προς την ακόμη πιο χαρωπή και σοβαρή κατάσταση του γάμου.—Παροιμίες 5:18, 19· Εφεσίους 5:33.

[Υποσημειώσεις]