Γλώσσα Σφυριγμάτων​—Ευφυής Τρόπος «Συνομιλίας»

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΟ ΜΕΞΙΚΟ

◼ Στα βουνά της Οαχάκα, στο Μεξικό, τα μέλη της ντόπιας φυλής των Μασατέκων δεν έχουν ούτε σταθερά ούτε κινητά τηλέφωνα. Ωστόσο, κατορθώνουν να επικοινωνούν από απόσταση δύο και πλέον χιλιομέτρων​—για παράδειγμα, καθώς εργάζονται στις φυτείες καφεόδεντρων που υπάρχουν στις λοφοπλαγιές. Ποιο είναι το μυστικό τους; Πριν από πολύ καιρό, οι Μασατέκοι επινόησαν μια σφυριχτή παραλλαγή της γλώσσας τους. Ο Πέντρο, ένας νεαρός Μασατέκος, λέει: «Η μασατική είναι τονική γλώσσα. Όταν, λοιπόν, σφυρίζουμε, μιμούμαστε τον τόνο και το ρυθμό της ομιλούμενης γλώσσας. Και σφυρίζουμε μόνο με τα χείλη, χωρίς τη βοήθεια των δαχτύλων μας».a

Ένας φίλος του Πέντρο, ο Φιντένσιο, εξηγεί το πλεονέκτημα της γλώσσας των σφυριγμάτων: «Χρησιμοποιούμε αυτή τη μορφή επικοινωνίας για μεγάλες αποστάσεις και συνήθως για σύντομες συζητήσεις. Λόγου χάρη, ένας πατέρας μπορεί να έστειλε το γιο του να αγοράσει τορτίγιες αλλά ξέχασε να του πει να πάρει και ντομάτες. Αν το αγόρι είναι τόσο μακριά ώστε δεν μπορεί να ακούσει την προφερόμενη λέξη, τότε ο πατέρας του μπορεί να του σφυρίξει τις οδηγίες».

Και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά επίσης σφυρίζουν μερικές φορές για να συνεννοηθούν μεταξύ τους. Ο Πέντρο εξηγεί: «Όταν επισκέπτομαι απομονωμένους τομείς και θέλω να προσκαλέσω κάποιον πνευματικό αδελφό να έρθει μαζί μου, δεν χρειάζεται να κάνω τον κόπο να πάω στο σπίτι του. Απλώς σφυρίζω».

«Για να καταλαβαίνουμε ποιος “μιλάει”», λέει ο Πέντρο, «ο καθένας μας έχει το προσωπικό του σφύριγμα. Συνήθως, μόνο οι άντρες Μασατέκοι χρησιμοποιούν τη γλώσσα των σφυριγμάτων. Μια γυναίκα μπορεί να την καταλαβαίνει και ίσως να τη χρησιμοποιεί στην οικογένεια, αλλά δεν θα τη χρησιμοποιούσε για να επικοινωνήσει με οποιονδήποτε άντρα. Αυτό θα θεωρούνταν ανάρμοστο».

Οι Μασατέκοι δεν είναι οι μόνοι που επικοινωνούν με τη γλώσσα των σφυριγμάτων. Άνθρωποι που συνεννοούνται με σφυρίγματα υπάρχουν και στα Κανάρια Νησιά, στην Κίνα και στην Παπούα-Νέα Γουινέα. Συνήθως ζουν σε βουνά και σε πυκνά δάση. Στην πραγματικότητα, ίσως υπάρχουν πάνω από 70 σφυριχτές γλώσσες, από τις οποίες έχουν μελετηθεί τουλάχιστον 12.

Ασφαλώς, η ανθρώπινη δημιουργικότητα προξενεί θαυμασμό. Όταν δε αυτό το ταλέντο συνδυάζεται με τη φλογερή επιθυμία για επικοινωνία, τότε τα μόνα όρια είναι αυτά που βάζει η φαντασία μας​—και αυτή, από ό,τι φαίνεται, δεν έχει σχεδόν κανένα όριο!

[Υποσημείωση]