Είναι Κακό να Μασάτε Καρύδα του Βετέλ;

ΣΕ ΕΝΑΝ δρόμο στη νότια Ασία, κάποιος περαστικός με φιλική όψη χαμογελάει, αποκαλύπτοντας τα μαυρισμένα του δόντια και ένα στόμα πλημμυρισμένο με σάλιο στο χρώμα του αίματος. Κατόπιν φτύνει στο πεζοδρόμιο, αφήνοντας μια αποκρουστική κατακόκκινη κηλίδα. Άλλος ένας που μασάει καρύδα του βετέλ.

Από την ανατολική Αφρική, το Πακιστάν και την Ινδία μέχρι τη νοτιοανατολική Ασία, την Παπούα Νέα Γουινέα και τη Μικρονησία, τα άτομα που κάνουν χρήση της καρύδας του βετέλ αριθμούν εκατοντάδες εκατομμύρια​—νούμερο που αντιστοιχεί περίπου στο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι πωλητές αυτού του καρπού στήνουν τους πάγκους τους σε λαϊκές αγορές και σε δρόμους, συνοδευόμενοι κάποιες φορές και από τα παιδιά τους. Κάποιοι άλλοι πάλι «επιστρατεύουν» επιγραφές νέον και κοπέλες με αποκαλυπτικό ντύσιμο​—τις «καλλονές του βετέλ»—​προκειμένου να προσελκύσουν πελατεία.

Τα κέρδη από τις πωλήσεις ανέρχονται παγκοσμίως σε δισεκατομμύρια δολάρια. Αλλά τι ακριβώς είναι η καρύδα του βετέλ; Γιατί έχει τόσους οπαδούς; Τι αντίκτυπο έχει στην υγεία τους; Ποια είναι η άποψη της Αγίας Γραφής για αυτή τη συνήθεια; Και πώς μπορούν όσοι έχουν υποδουλωθεί να απαγκιστρωθούν;

Τι Είναι;

Αυτό που κοινώς αποκαλείται καρύδα του βετέλ είναι ο σαρκώδης καρπός του φοίνικα αρέκα (Areca catechu), ενός τροπικού φυτού που συναντάται στον Ειρηνικό και στη νοτιοανατολική Ασία. Η ονομασία βετέλ προέρχεται από το φυτό πέπερι βετέλ, που ανήκει σε άλλη οικογένεια. Αυτοί που μασούν καρύδα του βετέλ τυλίγουν ένα κομμάτι καρπού αρέκας σε ένα φύλλο από πέπερι βετέλ μαζί με λίγο ασβέστη. Ο ασβέστης ευνοεί την έκλυση αλκαλοειδών διεγερτικών. Μερικοί προσθέτουν μπαχαρικά, καπνό ή γλυκαντικά για να βελτιώσουν τη γεύση.

Αυτό το μείγμα διεγείρει την έκκριση σάλιου και του δίνει κατακόκκινο χρώμα. Ως εκ τούτου, όσοι το μασούν χρειάζεται να φτύνουν κάθε τρεις και λίγο, ακόμα και μέσα από το αυτοκίνητό τους την ώρα που οδηγούν​—αλίμονο στους περαστικούς!

«Μασούν» την Ίδια τους τη Ζωή!

Το περιοδικό Στοματική Υγεία (Oral Health) αναφέρει σε ένα άρθρο του: «Ο καρπός της αρέκας χρησιμοποιείται από αρχαιοτάτων χρόνων και έχει ασκήσει σημαντική επιρροή σε κοινωνικό, πολιτιστικό, ακόμα και θρησκευτικό επίπεδο. Οι χρήστες του συνήθως το θεωρούν αβλαβές και αναφέρουν ότι τους φέρνει ευεξία, ευφορία [και] μια αίσθηση ζεστασιάς στο σώμα . . . Τα στοιχεία όμως δείχνουν ότι απέχει παρασάγγας από το να χαρακτηριστεί αβλαβές». Γιατί;

Οι φορείς που έχουν ως αντικείμενο την καταπολέμηση των ναρκωτικών πιστεύουν ότι ένα από τα αλκαλοειδή που περιέχονται στην καρύδα του βετέλ μπορεί να προκαλέσει εθισμό. Και όντως, μερικά άτομα μασούν μέχρι και 50 τέτοιους καρπούς την ημέρα! Τα δόντια δεν αργούν να γεμίσουν λεκέδες και το επόμενο στάδιο μπορεί να είναι η εμφάνιση ουλίτιδας. Σύμφωνα με το παραπάνω περιοδικό, όσοι κάνουν συστηματική χρήση ίσως διαπιστώσουν ότι ο βλεννογόνος του στόματός τους​—η μεμβράνη που καλύπτει το εσωτερικό της στοματικής κοιλότητας—​ζαρώνει και αποκτάει καφεκόκκινη όψη. Επίσης, κινδυνεύουν να εμφανίσουν «χρόνιες εξελισσόμενες ουλές . . . του στοματικού βλεννογόνου», κατάσταση που ονομάζεται υποβλεννογόνια ίνωση.

Η χρήση καρύδας του βετέλ έχει συνδεθεί επίσης με έναν τύπο καρκίνου του στόματος που ονομάζεται ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, ο οποίος μπορεί επίσης να εμφανιστεί στο οπίσθιο τοίχωμα του φάρυγγα. Η πληθώρα κρουσμάτων καρκίνου του στόματος μεταξύ ενηλίκων στη νοτιοανατολική Ασία φαίνεται να το επιβεβαιώνει αυτό. Στην περιοχή της Ταϊβάν, γύρω στο 85% των περιστατικών καρκίνου του στόματος αφορά άτομα που μασούν αυτόν τον καρπό. Επιπρόσθετα, όπως δηλώνει η εφημερίδα The China Post, «στην Ταϊβάν ο ρυθμός εμφάνισης καρκίνου του στόματος​—μιας από τις 10 κύριες αιτίες θανάτου στη χώρα—​έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί τα τελευταία 40 χρόνια».

Η κατάσταση είναι πάνω κάτω η ίδια και σε άλλα μέρη. Η εφημερίδα Papua New Guinea Post-Courier αναφέρει: «Η αγαπημένη συνήθεια των κατοίκων της Παπούας Νέας Γουινέας​—το μάσημα καρύδας του βετέλ—​σκοτώνει τουλάχιστον 2.000 ανθρώπους το χρόνο και ευθύνεται για πολλά προβλήματα υγείας, σύμφωνα με τον Ιατρικό Σύλλογο της Παπούας Νέας Γουινέας». Σύμφωνα με έναν γιατρό και ιατρικό συγγραφέα, «το εύρος των συνεπειών της χρόνιας χρήσης βετέλ είναι, στην καλύτερη περίπτωση, παραπλήσιο με αυτό του καπνίσματος», ενώ περιλαμβάνει και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Ποια Είναι η Άποψη της Γραφής;

Η Γραφή δεν είναι ιατρικό εγχειρίδιο και δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στη συνήθεια να μασάει κάποιος καρύδα του βετέλ. Περιέχει ωστόσο πλήθος αρχών χάρη στις οποίες μπορούμε να ζούμε πιο καθαρή, πιο υγιή και πιο καλή ζωή. Εξετάστε τα ακόλουθα Γραφικά εδάφια και τις ερωτήσεις που γεννιούνται.

«Αγαπητοί, ας καθαρίσουμε τον εαυτό μας από κάθε μόλυσμα σάρκας και πνεύματος, τελειοποιώντας αγιότητα με φόβο Θεού». (2 Κορινθίους 7:1) “Παρουσιάστε τα σώματά σας ως . . . άγια, ευπρόσδεκτα στον Θεό”. (Ρωμαίους 12:1) Θα ήταν ένα άτομο άγιο, ή καθαρό, στα μάτια του Θεού αν μόλυνε το σώμα του μασώντας καρύδα του βετέλ;

«Από [τον Θεό] έχουμε ζωή». (Πράξεις 17:28) «Κάθε καλό δώρο και κάθε τέλειο δώρημα έρχεται από πάνω». (Ιακώβου 1:17) Η ζωή είναι πολύτιμο δώρο από τον Θεό. Δείχνει ένα άτομο που εντρυφά σε συνήθειες οι οποίες μπορούν να βλάψουν την υγεία του ότι σέβεται αυτό το δώρο;

«Κανείς δεν μπορεί να υπηρετεί ως δούλος δύο κυρίους». (Ματθαίος 6:24) «Εγώ δεν θα αφήσω να με εξουσιάσει τίποτα». (1 Κορινθίους 6:12) Θα ήταν σωστό για κάποιον που θέλει να ευαρεστεί τον Θεό να επιτρέψει στον εαυτό του να γίνει δούλος μιας ακάθαρτης συνήθειας, αφήνοντάς την να εξουσιάζει τη ζωή του;

«Πρέπει να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου». (Μάρκος 12:31) «Η αγάπη ποτέ δεν κάνει κακό στον πλησίον». (Ρωμαίους 13:10, Η Καινή Διαθήκη, Αθανάσιου Ι. Δεληκωστόπουλου) Θα δείχναμε πραγματική αγάπη για τους άλλους αν φτύναμε κόκκινο σάλιο στους δρόμους, στα πεζοδρόμια ή αλλού​—πράγμα αντιαισθητικό και ανθυγιεινό;

Αναπόφευκτα, “θερίζουμε ό,τι σπέρνουμε”. (Γαλάτες 6:7, 8) Πρόκειται για έναν θεμελιώδη φυσικό νόμο. Έτσι λοιπόν, αν σπέρνουμε κακές συνήθειες, θα θερίζουμε κακές συνέπειες. Ωστόσο, αν ζούμε όπως ήθελε ο Θεός να ζούμε, έχοντας μεταξύ άλλων καλές συνήθειες, όχι μόνο θα θερίσουμε το καλό αλλά επίσης θα βρούμε αληθινή και διαρκή ευτυχία. Αν έχετε τη συνήθεια να μασάτε καρύδα του βετέλ αλλά θέλετε να ζήσετε μια καλύτερη, πιο ανταμειφτική ζωή κάνοντας το σωστό στα μάτια του Θεού, πώς μπορείτε να υπερνικήσετε τον εθισμό σας; Σας προτρέπουμε να σκεφτείτε με προσευχή τα τρία δοκιμασμένα βήματα που ακολουθούν.

Το Τρίπτυχο της Επιτυχίας

1. Βρείτε κίνητρο. Προκειμένου να υπερνικήσετε μια κακή συνήθεια, χρειάζεστε ισχυρότερο κίνητρο από το να ξέρετε απλώς τους κινδύνους για την υγεία σας. Άλλωστε, τόσοι και τόσοι συνεχίζουν να μασούν καρύδα του βετέλ, να καπνίζουν ή να παίρνουν ναρκωτικά παρότι ξέρουν πολύ καλά ότι αυτό που κάνουν θέτει σε κίνδυνο την υγεία τους και τη ζωή τους. Κάτι που μπορείτε να κάνετε για να ισχυροποιήσετε το κίνητρό σας είναι να μελετήσετε τη Γραφή ώστε να μάθετε για τον Δημιουργό σας και για το πόσο πολύ σας αγαπάει. Το εδάφιο Εβραίους 4:12 λέει: «Ο λόγος του Θεού είναι ζωντανός και ασκεί δύναμη».

2. Ζητήστε βοήθεια από τον Θεό. Ο Ιησούς Χριστός είπε: «Εξακολουθήστε να ζητάτε και θα σας δοθεί· εξακολουθήστε να ψάχνετε και θα βρείτε· εξακολουθήστε να χτυπάτε και θα σας ανοιχτεί. Διότι όποιος ζητάει λαβαίνει, και όποιος ψάχνει βρίσκει, και σε εκείνον που χτυπάει θα ανοιχτεί». (Λουκάς 11:9, 10) Όταν ο αληθινός Θεός, ο Ιεχωβά, δει ότι στρέφεστε σε εκείνον για υποστήριξη και δύναμη με ειλικρίνεια και μέσω προσευχής, δεν πρόκειται να σας αγνοήσει. «Ο Θεός είναι αγάπη», λέει το εδάφιο 1 Ιωάννη 4:8. Κάποιος που γεύτηκε αυτή την αγάπη ήταν ο απόστολος Παύλος, ο οποίος έγραψε: «Για όλα τα πράγματα έχω τη δύναμη χάρη σε αυτόν που μου δίνει δύναμη».​—Φιλιππησίους 4:13.

3. Ζητήστε βοήθεια από άλλους. Οι παρέες σας μπορούν να έχουν ισχυρή επιρροή πάνω σας είτε για καλό είτε για κακό. «Αυτός που περπατάει με σοφούς θα γίνει σοφός, αλλά αυτός που έχει δοσοληψίες με τους άφρονες θα έχει κακή κατάληξη», λέει το εδάφιο Παροιμίες 13:20. Γι’ αυτό, να διαλέγετε τις παρέες σας σοφά! Ανάμεσα στους Μάρτυρες του Ιεχωβά υπάρχουν πολλοί που άλλοτε χρησιμοποιούσαν καρύδα του βετέλ. Αλλά η παρέα με ομοπίστους τους και η μελέτη της Γραφής τούς έδωσαν την επιπρόσθετη βοήθεια που χρειάζονταν για να υπερνικήσουν την ακάθαρτη συνήθειά τους.

[Πλαίσιο/​Εικόνες στις σελίδες 24, 25]

ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ!

Το Ξύπνα! πήρε συνέντευξη από πέντε άτομα που άλλοτε μασούσαν καρύδα του βετέλ αλλά κατάφεραν να απαγκιστρωθούν από αυτή τη συνήθεια. Προσέξτε τι έχουν να μας πουν.

Πώς άρχισες να μασάς καρύδα του βετέλ;

Πολίν: Μου το έμαθαν οι γονείς μου όταν ήμουν μικρό παιδί. Έτσι συνηθιζόταν στο χωριό μου, σε ένα νησί στην Παπούα Νέα Γουινέα.

Μπέτι: Ήμουν μόλις δύο χρονών όταν ο πατέρας μου μού έδωσε να δοκιμάσω. Στην εφηβεία μου κουβαλούσα πάνω μου τόσο πολλές καρύδες του βετέλ ώστε ήμουν σαν κινούμενο δέντρο! Είχα εθιστεί σε τέτοιον βαθμό ώστε το πρώτο πράγμα που έκανα όταν άνοιγα τα μάτια μου ήταν να μασήσω καρύδα του βετέλ.

Γουέν-Τζουν: Εγώ άρχισα στα 16 μου. Ήταν ένας τρόπος να δείξεις ότι δεν είσαι πια παιδί, ότι είσαι μέσα στα πράγματα, και εγώ λαχταρούσα την αποδοχή των άλλων.

Τζιάο-Λιάν: Εμένα ήταν η δουλειά μου να πουλάω καρύδα του βετέλ. Για να πετύχω σε αυτό που έκανα, ήθελα να είμαι σίγουρη ότι το εμπόρευμά μου ήταν άριστης ποιότητας, οπότε άρχισα να δοκιμάζω. Κάπως έτσι, εθίστηκα.

Πώς επηρεάστηκε η υγεία σου;

Τζιάο-Λιάν: Στόμα, δόντια, χείλια, ήταν όλα κόκκινα σαν αίμα. Ντρέπομαι όταν βλέπω φωτογραφίες μου από εκείνη την εποχή. Ακόμα ταλαιπωρούμαι από επιχείλια έλκη.

Πολίν: Κάθε τόσο υπέφερα από στοματικά έλκη, ναυτία και διάρροια.

Μπέτι: Ζύγιζα μόλις 35 κιλά, βάρος τραγικό για ένα ενήλικο άτομο του δικού μου ύψους. Τα δόντια μου είχαν αποκρουστική όψη και προσπαθούσα να τα καθαρίσω και να τα γυαλίσω με σύρμα.

Σαμ: Πάθαινα συχνά διάρροια και ουλίτιδα. Τώρα μου έχει μείνει μόνο ένα δόντι! Από ό,τι φαίνεται, δεν βοήθησε και πολύ η περιποίηση με σύρμα.

Τι σε έκανε να σταματήσεις;

Πολίν: Διάβασα στη Γραφή, στο εδάφιο 2 Κορινθίους 7:1, ότι ο Θεός θέλει να «καθαρίσουμε τον εαυτό μας από κάθε μόλυσμα σάρκας». Τότε πήρα την απόφαση να παλέψω σκληρά για να ευχαριστώ τον Δημιουργό μου.

Σαμ: Ήθελα να βλέπω στη ζωή μου την επίδραση του αγίου πνεύματος του Ιεχωβά Θεού, γι’ αυτό προσευχόμουν να με βοηθήσει ο Ιεχωβά να αντισταθώ σε αυτόν τον πειρασμό. Εκείνος απάντησε στις προσευχές μου. Εδώ και 30 χρόνια δεν έχω βάλει στο στόμα μου καρύδα του βετέλ.

Τζιάο-Λιάν: Καθώς διάβαζα τη Γραφή, το βλέμμα μου στάθηκε στα λόγια: «Καθαρίστε τα χέρια σας, αμαρτωλοί». (Ιακώβου 4:8) Αυτή η εντολή με ταρακούνησε. Ήταν σωστό να μασάω και να πουλάω καρύδα του βετέλ τη στιγμή που γνώριζα πόσο κακό κάνει; Αποφάσισα επί τόπου να “καθαρίσω τα χέρια μου” από αυτή τη συνήθεια που με μόλυνε σωματικά και πνευματικά.

Πώς βελτιώθηκε η ζωή σου;

Γουέν-Τζουν: Άρχισα να μασάω καρύδα του βετέλ επειδή ήθελα να με αποδέχονται τα άλλα παιδιά. Τώρα έχω ασύγκριτα πιο πολύτιμες φιλίες, τόσο με τον Ιεχωβά όσο και με τους πνευματικούς αδελφούς και αδελφές μου.

Σαμ: Είμαι πολύ πιο υγιής​—σωματικά και πνευματικά. Και επειδή δεν σκορπάω τα λεφτά μου σε βλαβερές συνήθειες, μπορώ να φροντίζω καλύτερα την οικογένειά μου.

Πολίν: Νιώθω ελεύθερη και καθαρή. Τα δόντια μου είναι άσπρα και γερά. Όσο για το σπίτι μου και τον κήπο μου, δεν βλέπεις πια φλούδες καρύδας του βετέλ και άθλιους κατακόκκινους λεκέδες.

Μπέτι: Έχω καθαρή συνείδηση και πολύ καλύτερη υγεία. Μάλιστα, είμαι σε θέση να εργάζομαι ως δασκάλα και παράλληλα να υπηρετώ ως ολοχρόνια Χριστιανή διάκονος.

[Εικόνες]

Μπέτι

Πολίν

Γουέν-Τζουν

Τζιάο-Λιάν

Σαμ

[Διάγραμμα/​Εικόνες στη σελίδα 23]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Η χρόνια χρήση καρύδας του βετέλ μπορεί να προκαλέσει σοβαρές παθήσεις

Λεκιασμένα δόντια και ουλίτιδα

Υποβλεννογόνια ίνωση

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα

[Εικόνα στη σελίδα 22]

Καρύδες του βετέλ τυλιγμένες σε φύλλα από πέπερι βετέλ