ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΠΕΤΡΕΣ
Πετράδια που κόβονται και στιλβώνονται για να χρησιμοποιηθούν στην κοσμηματοποιία ή στη διακόσμηση αντικειμένων. Τα κοσμήματα από πολύτιμο μέταλλο (κυρίως χρυσάφι ή ασήμι) μπορεί να φέρουν ένθετες πέτρες αυτού του είδους. Τέτοια πετράδια χρησιμοποιούσαν για τον καλλωπισμό τους τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες από την αρχαία Βιβλική εποχή. Σήμερα, πολύτιμες πέτρες με την αυστηρή έννοια του όρου θεωρούνται το διαμάντι, το ζαφείρι, το ρουμπίνι και το σμαράγδι, ενώ άλλες σπάνιες και ωραίες πέτρες θεωρούνται ημιπολύτιμες. Ωστόσο, η εβραϊκή έκφραση που αποδίδεται «πολύτιμη πέτρα» έχει ευρύτερη εφαρμογή, όπως φαίνεται από τα εδάφια Ιεζεκιήλ 28:12, 13. Αυτές οι πολύτιμες πέτρες διακρίνονται από άλλα ορυκτά κυρίως επειδή είναι σπάνιες, ωραίες και ανθεκτικές.
Η πρώτη Βιβλική αναφορά σε πολύτιμη πέτρα γίνεται στα εδάφια Γένεση 2:11, 12, όπου η Αβιλά προσδιορίζεται ως γη στην οποία υπήρχε καλό χρυσάφι, «βδέλλιο και η πέτρα του όνυχα».
Ένα από τα στοιχεία βάσει των οποίων υπολογιζόταν ο πλούτος ήταν οι πολύτιμες πέτρες. Βασιλιάδες όπως ο Σολομών και ο Εζεκίας διέθεταν προφανώς μεγάλες ποσότητες τέτοιων λίθων. (1Βα 10:11· 2Χρ 9:10· 32:27) Οι πολύτιμες πέτρες δίνονταν ως δώρα (1Βα 10:2, 10· 2Χρ 9:1, 9), μπορεί να αποτελούσαν μέρος της πολεμικής λείας (2Σα 12:29, 30· 1Χρ 20:2) και χρησιμοποιούνταν ως εμπορεύσιμο είδος, όπως για παράδειγμα μεταξύ των αρχαίων Τυρίων (Ιεζ 27:16, 22). Σε μια θεόπνευστη θρηνωδία σχετικά με «το βασιλιά της Τύρου», ο Ιεζεκιήλ δήλωσε: «Κάθε πολύτιμη πέτρα ήταν περικάλυμμά σου—ρουμπίνι, τοπάζι και ίασπης· χρυσόλιθος, όνυχας και νεφρίτης· ζαφείρι, καλλαΐτης και σμαράγδι· και από χρυσάφι ήταν η κατασκευή των πλαισίων σου και των υποδοχών σου σε εσένα». (Ιεζ 28:12, 13) Η συμβολική Βαβυλώνα η Μεγάλη παρουσιάζεται πλούσια στολισμένη με πολύτιμες πέτρες.—Απ 17:3-5· 18:11-17.
Μολονότι οι αρχαίοι στρογγύλευαν και στίλβωναν τις πολύτιμες πέτρες, γενικά δεν φαίνεται να τις έκοβαν έτσι ώστε να δημιουργήσουν έδρες, όπως κάνουν οι σύγχρονοι τεχνίτες. Οι Εβραίοι και οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν τη σμύριδα (κορούνδιο) ή τη σμυριδόσκονη για να στιλβώνουν τις πολύτιμες πέτρες. Συνήθως αυτές τις πέτρες τις λάξευαν και τις σκάλιζαν. Κατά τα φαινόμενα, οι Εβραίοι ήξεραν να σκαλίζουν πολύτιμες πέτρες πολύ προτού βρεθούν υπόδουλοι στην Αίγυπτο, όπου το σκάλισμα των πολύτιμων λίθων θεωρούνταν επίσης τέχνη. Το σφραγιδοφόρο δαχτυλίδι του Ιούδα ήταν προφανώς σκαλισμένο. (Γε 38:18) Για περαιτέρω αναλύσεις γύρω από τα αρχαία κοσμήματα και στολίδια, βλέπε ΒΡΑΧΙΟΛΙ· ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ· ΚΡΙΚΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΥΤΗ· ΠΕΡΙΔΕΡΑΙΟ· ΠΕΡΙΣΦΥΡΙΟ· ΠΟΡΠΗ· ΣΚΟΥΛΑΡΙΚΙ· ΣΤΟΛΙΔΙΑ· ΧΑΝΤΡΕΣ.
Χρήσεις Σχετικές με τη Λατρεία. Οι Ισραηλίτες στην έρημο είχαν το προνόμιο να συνεισφέρουν διάφορα πολύτιμα πράγματα για τη σκηνή της μαρτυρίας, καθώς και για το εφόδ και για το περιστήθιο του αρχιερέα, προσφέροντας αναμφίβολα αντικείμενα που τους είχαν δώσει οι Αιγύπτιοι όταν τους πίεζαν να φύγουν. (Εξ 12:35, 36) Σε αυτά περιλαμβάνονταν «πέτρες όνυχα και πέτρες ένθεσης για το εφόδ και για το περιστήθιο». (Εξ 25:1-7· 35:5, 9, 27) Το εφόδ του αρχιερέα είχε δύο πέτρες όνυχα στα κομμάτια που ξεκινούσαν από τους ώμους, και στην κάθε πέτρα ήταν χαραγμένα τα ονόματα των 6 από τις 12 φυλές του Ισραήλ. «Το περιστήθιο της κρίσης» ήταν διακοσμημένο με τέσσερις σειρές από πολύτιμες πέτρες, σχετικά με τις οποίες η αφήγηση λέει: «Σειρά από ρουμπίνι, τοπάζι και σμαράγδι ήταν η πρώτη σειρά. Και η δεύτερη σειρά ήταν καλλαΐτης, ζαφείρι και ίασπης. Και η τρίτη σειρά ήταν λίθος λέσεμ, αχάτης και αμέθυστος. Και η τέταρτη σειρά ήταν χρυσόλιθος και όνυχας και νεφρίτης. Ήταν στερεωμένες στις θέσεις τους με χρυσά πλαίσια». Σε καθεμιά από αυτές τις πέτρες ήταν χαραγμένο το όνομα μιας από τις 12 φυλές του Ισραήλ.—Εξ 39:6-14· 28:9-21· βλέπε ΠΕΡΙΣΤΗΘΙΟ.
Μολονότι ο Ιεχωβά δεν επέτρεψε στον Δαβίδ να χτίσει το ναό στην Ιερουσαλήμ (1Χρ 22:6-10), ο ηλικιωμένος βασιλιάς ετοίμασε με χαρά πολύτιμα υλικά για την κατασκευή του, μεταξύ των οποίων «πέτρες όνυχα και πέτρες για να στερεωθούν με σκληρό κονίαμα και ψηφίδες μωσαϊκού και κάθε πολύτιμη πέτρα και πέτρες αλάβαστρου σε μεγάλη ποσότητα». Ο ίδιος έκανε σημαντικότατες προσφορές υλικών, συνεισέφερε δε και ο λαός γενικά. (1Χρ 29:2-9) Όταν ο Σολομών έχτισε το ναό, «επικάλυψε τον οίκο με πολύτιμη πέτρα για ομορφιά», δηλαδή τον διακόσμησε με πολύτιμες πέτρες.—2Χρ 3:6.
Μεταφορική Χρήση. Ο απόστολος Παύλος, αφού προσδιόρισε τον Ιησού Χριστό ως το θεμέλιο πάνω στο οποίο πρέπει να χτίζουν οι Χριστιανοί, ανέφερε διαφόρων ειδών οικοδομικά υλικά σε σχέση με τη Χριστιανική διακονία. Έδειξε ότι στα εκλεκτά υλικά θα περιλαμβάνονταν μεταφορικές «πολύτιμες πέτρες», ικανές να αντέξουν τη δύναμη της «φωτιάς».—1Κο 3:10-15.
Οι πολύτιμες πέτρες χρησιμοποιούνται μερικές φορές στην Αγία Γραφή για να συμβολίσουν ιδιότητες ουράνιων ή πνευματικών πραγμάτων ή προσώπων. Οι ουρανοί ανοίχτηκαν στον Ιεζεκιήλ, και σε δύο οράματα αυτός είδε τέσσερα φτερωτά ζωντανά πλάσματα συνοδευόμενα από τέσσερις τροχούς, η θέα δε του κάθε τροχού ήταν όμοια με «τη λάμψη χρυσόλιθου», δηλαδή είχε κίτρινη ή πιθανόν πράσινη απόχρωση. (Ιεζ 1:1-6, 15, 16· 10:9) Μεταγενέστερα, ο Δανιήλ είδε έναν άγγελο, «κάποιον άντρα ντυμένο στα λινά», του οποίου “το σώμα ήταν σαν χρυσόλιθος”.—Δα 10:1, 4-6.
Επίσης ο Ιεζεκιήλ, σε όραμα της δόξας του Ιεχωβά, είδε “κάτι του οποίου η θέα ήταν σαν πέτρα ζαφειριού [με βαθυγάλαζο χρώμα], τη μορφή θρόνου”. (Ιεζ 1:25-28· 10:1) Η δόξα του ίδιου του Ιεχωβά Θεού παρομοιάζεται με την εκθαμβωτική ομορφιά των πετραδιών, διότι όταν ο απόστολος Ιωάννης είδε τον ουράνιο θρόνο του Θεού, είπε: «Αυτός που κάθεται είναι στην εμφάνιση όμοιος με πέτρα ίασπη και με πολύτιμη κοκκινόχρωμη πέτρα, και ολόγυρα από το θρόνο υπάρχει ένα ουράνιο τόξο όμοιο με σμαράγδι στην εμφάνιση».—Απ 4:1-3, 9-11.
“Η άγια πόλη, η Νέα Ιερουσαλήμ”, δηλαδή “η σύζυγος του Αρνιού”, παρουσιάζεται να ακτινοβολεί σαν «μια πολυτιμότατη πέτρα, σαν πέτρα ίασπη που λάμπει καθαρά σαν κρύσταλλο». Τα 12 θεμέλια του τείχους της «ήταν στολισμένα με κάθε είδους πολύτιμη πέτρα», μια διαφορετική πέτρα για κάθε θεμέλιο: ίασπης, ζαφείρι, χαλκηδόνιος, σμαράγδι, σαρδόνυχας, σάρδιο, χρυσόλιθος, βήρυλλος, τοπάζι, χρυσοπράσιο, υάκινθος και αμέθυστος. Οι 12 πύλες της πόλης ήταν 12 μαργαριτάρια.—Απ 21:2, 9-21· βλέπε ΚΟΡΑΛΛΙ και ξεχωριστά λήμματα για κάθε είδος πολύτιμης πέτρας.