معنی واقعی پاکیزگی چیست؟
به دلیل شرایط غیر بهداشتی بسیار بد در خِلال قرنهای هجدهم و نوزدهم در اروپا و ایالات متّحده، موعظهٔ میسیونرهای آن عصر را میتوان «تعلیمی از پاکیزگی» نامید. در این تعلیم، ناپاکی معادل گناه بود در صورتی که گفته میشد نظافت موجب تقرّب به خدا است. شاید گفتهٔ مشهور «خداشناسی یعنی پاکیزگی» از آنجا سرچشمه میگیرد.
این نظریه مورد تأیید سپاه رستگاری بود که پایهگذارانش ویلیام و کاترین بوت بودند. یکی از اوّلین شعارهای آنها با استناد بر کتاب «بهداشت و طب در عرف انجیلی» ( انگل.) «صابون، سوپ و رستگاری» بود. سپس، زمانی که لوئی پاستور و دانشمندان دیگر بدون هیچ شبههای رابطهٔ بین بیماری و باکتری را ثابت کردند، به جنبشی که در راه افزایش بهداشت بر پایهٔ علوم به وجود آمده بود، افزودند.
بعضی از این اقدامات که بیدرنگ اتخاذ شد از این قرار بود: از هیچ شاهدی در محضر دادگاه دیگر تقاضا نشد تا کتاب مقدّس را ببوسد. لیوانهای عمومی برای نوشیدن آب در مدارس و ایستگاههای راهآهن برچیده شدند. حتّی تلاشهایی برای جایگزین کردن جام شراب عمومی با جام شراب فردی در مراسم مذهبی کلیساها به عمل آمد. بلی، به نظر میرسد که نخستین میسیونرها در عوض کردن طرز فکر مردم دربارهٔ نظافت به موفقیّتهای قابل توجهی دست یافتند. تأثیر آن تا حدّی بود که یک نویسنده نتیجه را، «عشق ورزی به پاکیزگی» خواند.
از قرار معلوم این «عشق ورزی به پاکیزگی» سطحی و ظاهری بود. طولی نکشید که شرکتهای بازرگانی صابون را به یک فرآوردهٔ زیبایی تبدیل کردند. آگهیهای تجارتیِ زیرکانه باعث شد مردم باور کنند که استفاده از مارکهای بخصوصی از محصولات بهداشتی مانند صابون به آنها منزلت اجتماعی بیشتری خواهد بخشید که دیگران به آن دست نخواهند یافت. از این رو فردی، که از آن نوع کالا استفاده میکرد مورد غبطهٔ دیگران قرار میگرفت. امروزه تلویزیون به این تصوّر تداوم میبخشد. مردم موفق و جذابی که در آگهیهای بازرگانی و سریالهای تلویزیونی به نمایش گذاشته میشوند بندرت در حال تمیز کردن خانه، جاروب کردن حیاط، برداشتن زباله و یا جمع کردن مدفوع سگ و گربهٔ خود دیده میشوند.
عدهای نیز استدلال میکنند که کار خارج از منزل مخارج زندگی را میپردازد، در صورتی که خانهداری و یا کارهای سخت نظافت روزانه ثمرات مالی به همراه ندارد. آنها میگویند که چون حقوقی دریافت نمیکنند، چرا باید به محیط خانه توجه نشان دهند؟ نتیجه این است که بعضی گمان میکنند نظافت یعنی حفظ بهداشت فردی.
پاکیزگی از نظر خدا
بدون شک، آن تلاشهای اوّلیه در راه تعلیم نظافت به بهبود شرایط زندگی مردم کمک کرد، و میبایست این چنین میبود، چون پاکیزگی خصیصهای است که به خدا تعلّق دارد و سرچشمهٔ آن خدای پاک و مقدّس یعنی یَهُوَه میباشد. او ما را تعلیم میدهد تا در تمام راههای زندگی خود پاک بوده، سود ببریم. — اِشَعْیا ۴۸:۱۷؛ ۱پِطْرُس ۱:۱۵.
یَهُوَه خدا در این مورد نمونه است. پاکی و خصایص نادیدهٔ دیگر او بروشنی در آفرینشش قابل رؤیت است. ( رومیان ۱:۲۰) ما میتوانیم مشاهده کنیم که کائنات سبب آلودگی دائمی نمیباشند. زمین با چرخههای اکولوژی خود به گونهای شگفتآور پاکسازی میشود و طوری طراحی شده است که میتوان در آن به یک زندگی بهداشتی و پاک دست یافت. تنها یک طراح با ذهنی پاک قادر به ارائهٔ این کار است. بدین ترتیب میتوان نتیجه گرفت که پرستندگان خدا باید از هر لحاظ در زندگی پاک باشند.
چهار نوع پاکیزگی
کتاب مقدّس به چهار نوع پاکیزگی اشاره میکند که پرستندگان خدا باید در راه عمل به آنها همت کنند. بگذارید به بررسی یکایک آنها بپردازیم.
پاکیزگی روحانی. پاکیزگی روحانی را میتوان یکی از مهمترین موارد پاکی دانست چون به زندگی ابدی شخص در آینده ارتباط دارد. با این همه، غالباً به آن کمتر توجه میشود. به گونهای بسیار ساده میتوان گفت، پاکیزگی روحانی یعنی عبور نکردن از مرزی که خدا بین پرستش پاک و پرستش کاذب قرار داده است؛ در نظر خدا هر نوع پرستش کاذب ناپاک میباشد. پولُس رسول چنین نوشت: «از میان ایشان بیرون آیید و جدا شوید و چیز ناپاک را لمس مکنید تا من شما را مقبول بدارم.» ( ۲قُرِنتیان ۶:۱۷) یعقوب شاگرد نیز با روشنی تمام به این موضوع اشاره کرده میگوید: «پرستش صاف و بیعیب نزد خدا و پدر این است که . . . خود را از آلایش دنیا نگاه دارند.» — یعقوب ۱:۲۷.
یَهُوَه نشان داد که ادغام پرستش پاک با پرستش کاذب او را خشنود نمیکند. معمولاً پرستش کاذب شامل اَعمال ناپاکی بود که برای بتها و خدایان مشمئزکننده انجام میگرفت. ( اِرْمیا ۳۲:۳۵) بنابراین، از مسیحیان حقیقی خواسته میشود که در هیچ پرستش ناپاکی شرکت نکنند. — ۱قُرِنتیان ۱۰:۲۰، ۲۱؛ مکاشفه ۱۸:۴.
پاکیزگی اخلاقی. از نظر اخلاقی نیز خدا فرق بین پاکی و ناپاکی را بوضوح مشخص کرده است. به طور کلّی دنیا به گونهای درآمده، که در اَفَسُسیان ۴:۱۷-۱۹ به آن اشاره شده است، در آنجا میخوانیم: «امّتها . . . در عقل خود تاریک هستند و از حیات خدا محروم . . . که بیفکر شده، خود را به فجور تسلیم کردهاند تا هر قِسم ناپاکی را به حرص به عمل آورند.» نتیجهٔ افکار غیراخلاقی را میتوان بعضی اوقات آشکارا مشاهده کرد در صورتی که در بعضی مواقع برای مشاهدهٔ آنها بدقّت بیشتری احتیاج خواهد بود. از این رو مسیحیان باید از خود مراقبت کنند.
دوستداران خدا واقفاند که فَحشاگری، همجنسگرایی، همبستری قبل از ازدواج و پورنوگرافی مخالف معیارهای پاک و اخلاقی خدا میباشند. امّا در دنیای مد و تفریحات این اَعمال بسیار پیش پا افتاده تلقّی میشود. پس مسیحیان باید از خود محافظت کرده تا به این چیزها گرایش پیدا نکنند. پوشیدن لباسهای بسیار کوتاه و بدنما در جلسات مسیحی و یا در مهمانیها نظر دیگران را به بدن شما جلب کرده، حاکی از این است که شما در آن زمان از رفتاری پاک و اخلاقی دوری گزیدهاید. گذشته از این، راه افکار ناپاک دنیوی را به نشست و برخاستهای مسیحی باز میکنید. پوشیدن این لباسها میتواند افکاری ناپاک را در دیگران ایجاد کند. در این ضمیمه مسیحیان باید سخت بکوشند تا به «آن حکمت که از بالا است» عمل کنند. — یعقوب ۳:۱۷.
پاکیزگی افکار. افکار نهفتهٔ ما نباید انباشته از افکار ناپاک باشد. عیسی بر علیه افکار ناپاک هشدار داده گفت: «هر کس به زنی نظر شهوت اندازد، همان دم در دل خود با او زنا کرده است.» ( متّیٰ ۵:۲۸؛ مَرقُس ۷:۲۰-۲۳) این گفتهٔ عیسی شامل تماشای فیلمها و مجلات سکسی، خواندن شرح حال اَعمال جنسی و شهوانی و گوشدادن به اشعار و موسیقیهای وسوسهانگیز نیز میباشد. بنابراین مسیحیان باید از آلوده کردن خود به وسیلهٔ افکار ناپاک که میتواند موجب گفتار و اَعمال ناپسند شود، جلوگیری کنند. — متّیٰ ۱۲:۳۴؛ ۱۵:۱۸.
پاکیزگی جسمانی. در کتاب مقدّس، قدّوسیّت و نظافت به یکدیگر مربوط میباشند. برای مثال پولُس نوشت: «ای عزیزان، چون این وعدهها را داریم، خویشتن را از هر نجاست جسم و روح طاهر بسازیم و قدّوسیّت را در خداترسی به کمال رسانیم.» ( ۲قُرِنتیان ۷:۱) از این رو، مسیحیان حقیقی باید سعی کنند تا بدن، خانه، و اطراف خود را در حد امکان پاک و مرتب نگاه دارند. حتّی در مکانهایی که آب برای شستن و حمام کردن کمیاب میباشد، مسیحیان باید حداکثر سعی خود را کرده تا پاکیزه بوده، و دارای ظاهری آراسته باشند.
پاکیزه نگاهداشتن جسم، یعنی دوری از دخانیات به اَشکال مختلف، تعادل در نوشیدن مشروبات الکلی و سوءاستفاده نکردن از مواد مخدّر که به بدن صدمه زده، آن را از بین میبرد. در غزلهای سلیمان از شبانی یاد میشود که رایحهٔ دلانگیز لباس دختر شولمّیت مایهٔ شعف او است. ( غزلهای سلیمان ۴:۱۱) توجه به نظافت شخصی نشانهٔ محبّت به دیگران است چون مایل نیستیم بوی بد بدن ما آنها را ناراحت کند. عطر و اُدوکلن رایحهٔ دلانگیزی به ما میبخشد امّا نمیتواند جایگزین حمام کردن و لباس تمیز شود.
تعادل را حفظ کن
ممکن است مردم در پاکیزگی افراط به خرج دهند. از یک سو، وسواس در نظافت وقت زیادی برده، سبب از دست دادن شعف در زندگی شود. و از سوی دیگر، خانههایی که کثیف بوده و به آنها توجه نمیشود هزینهٔ هنگفتی برای تعمیر به خود اختصاص میدهند. در این میان عملیترین و معقولترین راه، پاکیزه و آراسته نگاهداشتن خود و خانهٔ خود میباشد.
خانه را ساده نگاه دارید. نظافت خانه و یا اتاقی در هم ریخته و شلوغ آسان نبوده، و از طرفی بسختی میتوان آلودگی را در آن دید. خانهای مرتب و منظم وقت کمتری برای نظافت به خود اختصاص میدهد. در کتاب مقدّس به ما سفارش میشود که طریقهٔ زندگی خود را ساده نگاه داریم، در آنجا میخوانیم: «پس اگر خوراک و پوشاک داریم، به آنها قانع خواهیم بود.» — ۱تیموتاؤس ۶:۸.
خانه را مرتب نگاه دارید. مسئولیّت نظافت خانه بر عهدهٔ تمام اعضای آن میباشد. معمولاً بینظمی از اتاقی شروع شده، تمام خانه را در بر میگیرد. در یک خانهٔ مرتب همه چیز در جای خود قرار دارد. برای مثال، محل لباسهای چرک نباید کف اتاق خواب باشد. ریختن اسباببازی و لوازم کار در منزل بسیار خطرناک است. دلیل بروز بسیاری از حوادث در خانه، عادت به بینظمی است.
حقیقتاً که پاکیزگی و زندگی مسیحی جداییناپذیر میباشند. اِشَعْیا نبی زندگی خداپسندانه را «طریق مقدّس» خواند. او سپس به این مسئلهٔ مهم اشاره کرده میگوید: «نجسان از آن عبور نخواهند کرد.» ( اِشَعْیا ۳۵:۸) بلی، رعایت پاکیزگی نشانگر اعتقاد ما به وعدهٔ خداست که بزودی زمین را به بهشت تبدیل میکند. در آن هنگام، مردم این زمین زیبا با پیروی از اصول کامل پاکیزگی یَهُوَه خدا، او را تمجید خواهند کرد. — مکاشفه ۷:۹.
[تصویر در صفحهٔ ۶]
مسئولیت نظافت خانه بر عهدهٔ تمام اعضای آن است
[تصویر در صفحهٔ ۶]
آلودهزدایی خود زمین شگفتانگیز است