دوری از حسادت و ترویج صلح

۱.‏ حسادت چه بر سر خانوادهٔ یوسف آورد؟‏

یعقوب همهٔ پسرانش را دوست داشت اما دلبستگی خاصّی به یوسف پسر هفده‌ساله‌اش داشت.‏ برادران یوسف نسبت به این موضوع چه احساسی داشتند؟‏ آنان به یوسف حسادت کردند و بذر نفرت از او را در دلشان کاشتند.‏ یوسف کاری نکرده بود که برادرانش بابت آن از او نفرت داشته باشند.‏ نفرت در دل آنان تا جایی پیش رفت که یوسف را به بردگی فروختند و به دروغ به پدرشان گفتند که حیوانی وحشی پسر عزیزش را کشته است.‏ این حسادت دل پدر پیرشان را شکست و صلح و آرامش خانواده را بر هم زد.‏—‏پیدا ۳۷:‏۳،‏ ۴،‏ ۲۷-‏۳۴‏.‏

۲.‏ طبق غَلاطیان ۵:‏۱۹-‏۲۱ چرا حسادت خطرناک است؟‏

^۲ در کتاب مقدّس،‏ حسدb یکی از «اعمال نفس» شمرده شده است؛‏ اعمالی که به مرگ ابدی می‌انجامد و باعث می‌شود شخص پادشاهی خدا را به میراث نبرد.‏ ‏(‏غَلاطیان ۵:‏۱۹-‏۲۱ خوانده شود.‏)‏ خصوصیات مضر و مخرّبی مثل دشمنی،‏ نزاع و طغیانِ خشم اغلب ریشه در حسادت دارد.‏

۳.‏ در این مقاله به چه موضوعاتی پرداخته می‌شود؟‏

^۳ نمونهٔ برادران یوسف گویای این حقیقت است که حسادت رابطهٔ میان اعضای خانواده را تیره می‌کند و آفت صلح و آرامش است.‏ البته ما هیچ‌وقت همچون برادران یوسف عمل نمی‌کنیم،‏ اما نباید فراموش کنیم که همه ناکاملیم و دلی فریبنده داریم.‏ (‏ار ۱۷:‏۹‏)‏ پس عجیب نیست که گاه با حسادت دست و پنجه نرم کنیم.‏ در ادامه به چند نمونهٔ هشدارآمیز در کتاب مقدّس اشاره می‌شود که نشان می‌دهد چگونه ممکن است حسادت در دلمان ریشه گیرد.‏ سپس راه‌هایی مفید برای ریشه‌کن کردن حسادت و ترویج صلح بررسی می‌شود.‏

چه عواملی حسادت را بر می‌انگیزد؟‏

۴.‏ چرا فلسطینیان به اسحاق حسادت کردند؟‏

^۴ دارایی و ثروت.‏ اسحاق مردی ثروتمند بود و این موضوع،‏ حسادت فلسطینیان را برانگیخت.‏ (‏پیدا ۲۶:‏۱۲-‏۱۴‏)‏ آنان حتی چاه‌هایی را که اسحاق از طریق آن گله‌هایش را سیراب می‌کرد،‏ از خاک پر کردند.‏ (‏پیدا ۲۶:‏۱۵،‏ ۱۶،‏ ۲۷‏)‏ امروزه نیز برخی به کسانی که دارایی و ثروت بیشتری دارند،‏ حسادت می‌کنند.‏ آنان می‌خواهند خود آن دارایی و ثروت را داشته باشند و دیگران از آن محروم شوند.‏

۵.‏ چه چیز حسادت رهبران مذهبی را به عیسی برانگیخته بود؟‏

^۵ محبوبیت.‏ رهبران مذهبی یهود به عیسی حسادت می‌ورزیدند،‏ چون پیش عامهٔ مردم محبوبیت خاصّی داشت.‏ (‏مت ۷:‏۲۸،‏ ۲۹‏)‏ عیسی نمایندهٔ خدا بود و حقیقت را تعلیم می‌داد.‏ اما حسادت رهبران مذهبی تا جایی پیش رفت که برای بدنام کردن عیسی،‏ دروغ‌های شریرانه و تهمت‌های بی‌اساس به او نسبت دادند.‏ (‏مرق ۱۵:‏۱۰؛‏ یو ۱۱:‏۴۷،‏ ۴۸؛‏ ۱۲:‏۱۲،‏ ۱۳،‏ ۱۹‏)‏ این گزارش چه هشداری به ما می‌دهد؟‏ باید مراقب باشیم به کسانی که در جماعت به دلیل خصوصیات خوبشان محبوب دیگرانند حسادت نکنیم.‏ در عوض،‏ باید سعی کنیم آنان را سرمشق قرار دهیم.‏—‏۱قر ۱۱:‏۱؛‏ ۳یو ۱۱‏.‏

۶.‏ دیوتْرِفیس به چه حسادت کرد؟‏

^۶ مسئولیت در جماعت.‏ در قرن اول،‏ دیوتْرِفیس به کسانی که هدایت جماعت مسیحی را بر عهده داشتند حسادت می‌کرد.‏ او می‌خواست که در میان اعضای جماعت «جایگاه اول» را داشته باشد.‏ پس برای بی‌اعتبار کردن یوحنای رسول و دیگر برادران مسئول گفته‌هایی مغرضانه پخش کرد.‏ (‏۳یو ۹،‏ ۱۰‏)‏ البته بسیار بعید است که ما همچون دیوتْرِفیس عمل کنیم.‏ اما ممکن است به هم‌ایمانی حسادت کنیم،‏ چون مسئولیتی که دوست داشتیم به ما واگذار شود به او داده شده است؛‏ به‌خصوص اگر احساس کنیم که ما هم قابلیت و کفایت آن مسئولیت را داریم.‏

۷.‏ حسادت چه تأثیری می‌تواند بر ما داشته باشد؟‏

^۷ حسادت همچون علفی هرز و سمی است.‏ وقتی در دلمان ریشه بگیرد،‏ از بین بردنش دشوار است.‏ احساسات بدی مثل غرور و خودخواهی باعث رشد حسادت می‌شود.‏ همچنین مانع پرورش خصوصیات خوبی مثل محبت،‏ شفقّت و مهربانی می‌شود.‏ اگر پی ببریم که بذر حسادت در دلمان کاشته شده است باید هر چه زودتر آن را ریشه‌کن کنیم.‏ چگونه می‌توان با این خصوصیت ناپسند جنگید؟‏

پرورش تواضع و قناعت

۸.‏ با چه خصوصیاتی می‌توان به جنگ حسادت رفت؟‏

^۸ با پرورش تواضع و قناعت می‌توانیم با حسادت بجنگیم.‏ وقتی دلمان از این خصوصیات خوب پر می‌شود دیگر جایی برای رشد حسادت باقی نمی‌ماند.‏ تواضع باعث می‌شود خود را بزرگ ندانیم یا به اصطلاح خود را کسی ندانیم.‏ شخص متواضع تصوّر نمی‌کند که بیش از دیگران لیاقت دارد.‏ (‏غلا ۶:‏۳،‏ ۴‏)‏ شخص قانع از آنچه دارد راضی است و خود را با دیگران مقایسه نمی‌کند.‏ (‏۱تیمو ۶:‏۷،‏ ۸‏)‏ شخص متواضع و قانع از این که کسی چیزی خوب عایدش شود خوشحال می‌شود.‏

۹.‏ مطابق غَلاطیان ۵:‏۱۶ و فیلیپیان ۲:‏۳،‏ ۴ روح مقدّس یَهُوَه ما را در انجام چه کاری یاری می‌کند؟‏

^۹ برای پرورش تواضع و قناعت و دوری از حسادت که تمایلی نَفْسانی است،‏ به روح مقدّس خدا نیاز داریم.‏ ‏(‏غَلاطیان ۵:‏۱۶؛‏ فیلیپیان ۲:‏۳،‏ ۴ خوانده شود.‏)‏ روح مقدّس یَهُوَه به ما کمک می‌کند که افکار و انگیزه‌های درونی‌مان را بررسی کنیم.‏ با کمک خدا،‏ می‌توانیم افکار و احساسات مفید و بناکننده را جایگزین افکار و احساسات مضر کنیم.‏ (‏مز ۲۶:‏۲؛‏ ۵۱:‏۱۰‏)‏ موسی و پولُس از جمله افرادی بودند که موفق شدند با این تمایل نادرست بجنگند.‏

۱۰.‏ چه موقعیتی می‌توانست آزمایشی برای موسی باشد؟‏ (‏تصویر روی جلد ملاحظه شود.‏)‏

^۱۰ موسی از اختیارات و مسئولیت‌های فراوانی برخوردار بود،‏ اما سعی نمی‌کرد دیگران را از داشتن آن اختیارات محروم کند.‏ برای مثال،‏ یک بار یَهُوَه خدا قدری از روح مقدّسش را از او گرفت و آن را به گروهی از مشایخ قوم که کنار خیمهٔ ملاقات ایستاده بودند داد.‏ کمی پس از آن،‏ موسی شنید که دو نفر از مشایخ که کنار خیمهٔ ملاقات نبودند نیز روح مقدّس را گرفتند و شروع به نبوّت کردند.‏ یوشَع از موسی خواست که آنان را از این کار بازدارد.‏ اما موسی چه واکنشی نشان داد؟‏ موسی به توجهی که یَهُوَه به آن دو مرد نشان داده بود حسادت نکرد.‏ او با تواضع با آنان شادی کرد.‏ (‏اعد ۱۱:‏۲۴-‏۲۹‏)‏ ما از موسی چه درسی می‌گیریم؟‏

۱۱.‏ پیران مسیحی چگونه می‌توانند موسی را سرمشق قرار دهند؟‏

^۱۱ شاید از شما که پیر جماعت هستید،‏ خواسته شود کسی را آموزش دهید تا مسئولیتی را در جماعت بر عهده گیرد؛‏ مسئولیتی که شما واقعاً آن را دوست دارید.‏ برای مثال،‏ شاید شما ادارهٔ مطالعهٔ هفتگی مجلّهٔ برج دیده‌بانی در جماعت را دوست دارید.‏ حال باید برادری دیگر را برای انجام این مسئولیت در آینده آموزش دهید.‏ اگر همچون موسی متواضع باشید،‏ تصوّر نمی‌کنید که این کار از اهمیت و وجههٔ شما می‌کاهد،‏ بلکه کمک به برادرتان خوشحالتان می‌کند.‏

۱۲.‏ امروزه چگونه بسیاری از هم‌ایمانانمان ثابت کرده‌اند که متواضع و قانعند؟‏

^۱۲ موقعیتی دیگر را در نظر بگیرید که بسیاری از برادران مسن با آن روبرویند.‏ آنان برای سال‌های متمادی به عنوان گردانندهٔ هیئت پیران خدمت می‌کردند.‏ اما وقتی به هشتاد سالگی می‌رسند با میل و رغبت این مسئولیت را به دیگران محوّل می‌کنند.‏ سرپرستان حوزه نیز وقتی به هفتاد سالگی می‌رسند با تواضع از این مسئولیت کناره می‌گیرند و مسئولیتی جدید را می‌پذیرند.‏ همچنین در سال‌های اخیر در سراسر دنیا بسیاری از افرادی که در بیت‌ئیل خدمت کرده بودند،‏ خدمت جدیدی را در پشتیبانی از فعالیت موعظه شروع کرده‌اند.‏ شاید مسئولیت قبلی‌شان به برادران و خواهران دیگری سپرده شده است،‏ اما آنان از این برادران و خواهران،‏ دلخور یا رنجیده نیستند.‏

۱۳.‏ چه دلیلی می‌توانست حسادت پولُس را نسبت به ۱۲ رسول عیسی برانگیزد؟‏

^۱۳ پولُس رسول نیز نمونهٔ دیگری از فردی متواضع و قانع است.‏ پولُس اجازه نداد حسادت در دلش رشد کند.‏ او در خدمت موعظه سخت زحمت می‌کشید،‏ اما با تواضع گفت:‏ «من از همهٔ رسولان کوچک‌تر هستم و لایق نیستم که رسول خوانده شوم.‏» (‏۱قر ۱۵:‏۹،‏ ۱۰‏)‏ دوازده رسول عیسی،‏ طی خدمت زمینی او پیرو او بودند،‏ اما پولُس بعد از مرگ و رستاخیز عیسی،‏ مسیحی شد.‏ اگر چه او بعدها به عنوان «رسول غیریهودیان» منصوب شد،‏ اما هرگز این افتخار را نداشت که یکی از ۱۲ رسول عیسی شود.‏ (‏روم ۱۱:‏۱۳؛‏ اعما ۱:‏۲۱-‏۲۶‏)‏ پولُس به جای حسادت ورزیدن به آن ۱۲ رسول و رابطهٔ نزدیکی که با عیسی داشتند،‏ به مسئولیتی که داشت قانع بود.‏

۱۴.‏ اگر متواضع و قانع باشیم چه می‌کنیم؟‏

^۱۴ اگر متواضع و قانع باشیم،‏ همچون پولُس خواهیم بود و به آنانی که از یَهُوَه اختیارات و مسئولیت‌هایی دریافت کرده‌اند،‏ احترام خواهیم گذاشت.‏ (‏اعما ۲۱:‏۲۰-‏۲۶‏)‏ یَهُوَه مردانی را منصوب کرده است تا اختیارات و مسئولیت‌هایی در جماعت مسیحی به عهده گیرند.‏ واضح است که آنان ناکاملند،‏ با این حال یَهُوَه آنان را «عطایا» یا هدایایی به جماعت می‌شمارد.‏ (‏افس ۴:‏۸،‏ ۱۱‏)‏ اگر به این برادران احترام بگذاریم و راهنمایی‌های آنان را با تواضع دنبال کنیم،‏ به یَهُوَه نزدیک می‌مانیم و با هم‌ایمانانمان در صلح و آرامش خواهیم بود.‏

‏‹در پی آنچه باعث برقراری صلح می‌شود،‏ باشیم›‏

۱۵.‏ ما باید مصمم به انجام چه کاری باشیم؟‏

^۱۵ اگر به حسادت میدان دهیم دیگر جایی برای صلح و آرامش باقی نمی‌ماند.‏ ما باید علف هرز حسادت را از دل ریشه‌کن کنیم و مراقب باشیم بذر این احساس مضر را در دل دیگران هم نکاریم.‏ در این صورت،‏ می‌توانیم به فرمان یَهُوَه عمل کنیم که گفت:‏ «در پی آنچه باعث برقراری صلح و بنای یکدیگر می‌شود،‏ باشیم.‏» (‏روم ۱۴:‏۱۹‏)‏ از چه طرق خاصّی می‌توانیم به دیگران کمک کنیم که با حسادت بجنگند و چگونه می‌توانیم صلح را ترویج دهیم؟‏

۱۶.‏ چگونه می‌توانیم به دیگران کمک کنیم که با حسادت بجنگند؟‏

^۱۶ طرز فکر و اعمال ما بر دیگران تأثیر می‌گذارد.‏ دنیای امروز «فخر به مال و منال» را ترویج می‌دهد.‏ (‏۱یو ۲:‏۱۶‏)‏ اما چنین طرز فکری میدان را برای حسادت باز می‌کند.‏ برای این که حسادت را در دل دیگران بیدار نکنیم باید از صحبت بی‌وقفه در مورد آنچه داریم یا می‌خواهیم بخریم،‏ دوری کنیم.‏ راه دیگری که کمک می‌کند مانع بروز حسادت شویم این است که در خصوص مسئولیت‌ها و وظایفی که در جماعت داریم متواضع باشیم.‏ اگر توجه دیگران را به مسئولیت‌هایی که داریم جلب کنیم،‏ ممکن است ناخواسته بذر حسادت را در دل آنان بکاریم.‏ اما اگر به دیگران توجهی خالصانه نشان دهیم و از کارها و زحماتشان قدردانی کنیم،‏ به آنان کمک می‌کنیم که قانع باشند و به این شکل صلح و اتحاد را در جماعت ترویج می‌دهیم.‏

۱۷.‏ برادران یوسف موفق به چه کاری شدند و چرا؟‏

^۱۷ ما می‌توانیم بر حسادت چیره شویم!‏ بار دیگر برادران یوسف را در نظر گیرید.‏ سال‌ها بعد از رفتار بدی که با یوسف داشتند،‏ در مصر دوباره با او روبرو شدند.‏ پیش از این که یوسف هویت خود را برایشان روشن کند،‏ آنان را امتحان کرد تا بفهمد که تغییر کرده‌اند یا خیر.‏ یوسف ترتیبی داد که همه بر سر سفره غذا بخورند و جلوی دیگران به بنیامین برادر کوچک‌ترشان توجهی خاص نشان داد.‏ (‏پیدا ۴۳:‏۳۳،‏ ۳۴‏)‏ اما این کار حسادت برادران دیگر را برنینگیخت.‏ آنان حتی توجه خالصانه‌شان را به برادرشان و پدرشان یعقوب ابراز کردند.‏ (‏پیدا ۴۴:‏۳۰-‏۳۴‏)‏ برادران یوسف موفق شدند صلح و آرامش را در خانواده‌شان برقرار کنند،‏ چرا که دیگر حسادت نورزیدند.‏ (‏پیدا ۴۵:‏۴،‏ ۱۵‏)‏ مشابهاً،‏ اگر ما هم حسادت را از دلمان ریشه‌کن کنیم،‏ صلح و آرامش را در خانواده و جماعت حفظ خواهیم کرد.‏

۱۸.‏ مطابق یعقوب ۳:‏۱۷،‏ ۱۸ نتیجهٔ برقراری شرایطی صلح‌آمیز چیست؟‏

^۱۸ یَهُوَه می‌خواهد که ما دلمان را از حسادت پاک کنیم و در پی صلح و آرامش باشیم.‏ برای موفقیت در این دو زمینه باید سخت تلاش کنیم.‏ همان طور که در این مقاله دیدیم،‏ تمایل به حسادت در ما وجود دارد.‏ (‏یعقو ۴:‏۵‏)‏ به علاوه،‏ دنیای امروز حسادت را ترویج می‌دهد.‏ اما اگر تواضع،‏ قناعت و قدردانی را در خود پرورش دهیم جایی برای رشد حسادت نمی‌گذاریم.‏ بلکه شرایط و فضایی صلح‌آمیز به وجود می‌آوریم که ثمرهٔ درستکاری در آن شکوفا می‌شود.‏—‏یعقوب ۳:‏۱۷،‏ ۱۸ خوانده شود.‏