Sa 100 na Yabaki na Veiliutaki i Karisito E Yaga Vakacava Vei Iko?

1, 2. Na cava ena cakava na Matanitu ni Kalou, na cava eda nuidei kina ni na yaco dina mai na Matanitu ni Kalou?

ENA vulaitubutubu ni 31 S.K., ena dua na ulunivanua volekati Kapenaumi, a vakavulici ira kina na nona imuri o Jisu mera masuta: “Me yaco mai na nomuni matanitu.” (Maciu 6:10) Era vakatitiqataka e levu nikua na kena yaco mai na Matanitu ni Kalou. Ia eda nuidei ni na saumi na noda masuta mai vu ni lomada me yaco mai na Matanitu ni Kalou.

² O Jiova ena vakayagataka na Matanitu ni Kalou me vakaduavatataki ira kina na lewe ni nona vuvale mai lomalagi kei vuravura. Ena yaco dina na inaki vakalou qori. (Aisea 55:​10, 11) O Jiova mada ga e sa Tui rawa tu ena gauna qo! E vakadinadinataki qori ena veika vakatubuqoroqoro era yaco ena 100 na yabaki sa oti. E cecere qai veivakurabuitaki na veika e cakava tiko na Kalou me baleti ira na vica vata na milioni era yalodina ena nona veiliutaki. (Saka. 14:9; Vkta. 15:3) Erau duidui na kena yaco mai na Matanitu ni Kalou me vaka a vakavulica vei keda o Jisu meda masuta, kei na nona yaco me Tui o Jiova. Erau duidui vakacava, e yaga tale ga vakacava vei keda?

YAVALA NA TUI DIGITAKI I JIOVA

3. (a) Gauna cava e vakatikori kina o Jisu me Tui, ena veiliutaki mai vei? (b) O na vakadinadinataka vakacava ni a tauyavutaki na Matanitu ni Kalou ena 1914? (Raica na ivakamacala e ra.)

³ Ena icavacava ni ika19 ni senitiuri, sa qai vakamatatataki e dua na parofisai a volatukutukutaka o Taniela ena 2,500 na yabaki sa oti: “E na nodra gauna na tui ko ya ena qai vakatura na Kalou ni lomalagi e dua na matanitu, ena sega sara ni vakarusai rawa.” (Tani. 2:44) Sa vicasagavulu na yabaki nodra tukuna voli mai na Gonevuli ni iVolatabu ni gauna vakairogorogo na yabaki 1914. E levu ena gauna ya era vakanamata sara ga kina. Me vaka e vola e dua na dauvolaivola: “Dua na ka na levu ni vakanuinui kei na nanamaki e vuravura ena 1914.” Ia ena icavacava ni yabaki oya, a yaco na iMatai ni iValu Levu, a vakayacori kina na parofisai vakaivolatabu. Na yaco veitaravi ni leqa ni kakana, uneune, matedewa, kei na kena vakayacori eso tale na parofisai vakaivolatabu, e vakadinadinataka ni sa tekivu veiliutaki vakatui o Jisu Karisito ena Matanitu ni Kalou mai lomalagi ena 1914.a Nona vakatikori Luvena me Tui Vakamesaia, qori e dua tale na sala e Tui kina o Jiova!

4. Na cava na imatai ni ka a cakava na Tui digitaki, cava sa qai cakava tarava?

⁴ Na imatai ni ka a cakava na Tui digitaki, oya me valuti Setani na Meca levu i Tamana. O Jisu kei ira na nona agilosi era kolotaki koya tani na Tevoro kei ira nona timoni mai lomalagi. Qo e vakavu marau vakalevu mai lomalagi, ia ena vakilai e levu na leqa e vuravura. (Wilika Vakatakila 12:​7-9, 12.) E vakasavasavataki ira tale ga na nona tamata e vuravura, vakavulici ira, qai vakarautaki ira mera cakava na loma ni Kalou. Meda raica mada na sala era ivakaraitaki vinaka kina vei keda nikua ena nodra talairawarawa ina veidusimaki ni Matanitu ni Kalou.

VAKASAVASAVATAKA NONA TAMATA YALODINA NA TUI VAKAMESAIA

5. Na veivakasavasavataki cava a yaco ena maliwa ni 1914 ina itekitekivu ni 1919?

⁵ Ni sa vakasavasavataki lomalagi o Jisu mai na veivakacalai i Setani kei ira na nona timoni, o Jiova sa qai dusimaki koya me dikeva qai vakasavasavataka na kedra ituvaki vakayalo na nona imuri e vuravura. E vakatoka qori na parofita o Malakai me veivakasavasavataki vakayalo. (Mala. 3:​1-3) E laurai ena itukutuku ni veigauna sa oti ni a yaco qori ena maliwa ni 1914 ina itekitekivu ni 1919.b Me rawa nida lewe ni vuvale i Jiova, e bibi meda savasava. (1 Pita 1:​15, 16) E dodonu me kua ni takavi keda na duka kei lotu lasu se veika vakapolitiki ni vuravura qo.

6. E vakarautaki vakacava na kakana vakayalo, na cava e bibi kina?

⁶ Sa qai vakayagataka o Jisu na nona lewa vakatui me digitaka kina e dua na “dauveiqaravi yalodina e vuku.” Na dauveiqaravi qori ena vakarautaka e veigauna na kakana bulabula vakayalo vei ira kece era lewe ni “dua ga na qelenisipi” ena veidusimaki i Jisu. (Maciu 24:​45-47; Joni 10:16) Me tekivu ena 1919, na dauveiqaravi yalodina e vuku e qarava ena yalodina na itavi bibi ni nodra vakani na “tamata.” Na levu ni kakana vakayalo e vakarautaka, e vakabulabulataki keda me rawa ni vakalevutaka na noda vakabauta. Ena uqeti keda meda saga tiko ga meda savasava vakayalo, vakayago, me savasava noda itovo kei na noda vakasama. Na kakana vakayalo qori e vakavulici keda qai vakarautaki keda meda gumatua ena cakacaka bibi duadua e caka tiko nikua e vuravura. Vakacava o vakayagataka vinaka tiko na isolisoli qori?

VAKAVULICI IRA NA NONA TAMATA NA TUI MERA VUNAU E VURAVURA

7. Na cakacaka bibi cava a tekivuna o Jisu ni se bula voli e vuravura, ena vakacava na kena dede?

⁷ Ni tekivu nona cakacaka vakaitalatala e vuravura o Jisu, e tukuna: “E dodonu meu tukuna tale ga na itukutuku vinaka ni matanitu ni Kalou ena veikoro tale eso, ni qo na ka au talai mai kina.” (Luke 4:43) E vakaliuca sara ga ena nona bula o Jisu na cakacaka qori me tolu veimama na yabaki. E vakaroti ratou na nona tisaipeli: “Ni dou lai vunau, dou kaya, ‘Sa voleka na matanitu vakalomalagi.’ ” (Maciu 10:7) Ni vakaturi oti o Jisu, a parofisaitaka ni ratou na vakatetea na nona imuri na itukutuku qo ena “veivanua yawa sara kei vuravura.” (Caka. 1:8) E yalataka vei ratou ni na tokona na cakacaka bibi qo me yacova mai nikua.​—Maciu 28:​19, 20.

8. Na cava e cakava na Tui me uqeti ira na nona tamata e vuravura?

⁸ Me tekivu mai na 1919, sa qai vakaibalebale vakalevu na “itukutuku vinaka ni matanitu ni Kalou.” (Maciu 24:14) Sa veiliutaki tiko mai lomalagi na Tui, sa kumuna tale ga e vuravura e dua na ilawalawa lailai era sa vakasavasavataki mera vakarurugi ena matanitu ya. Era muria vagumatua sara na ivakaro veiuqeti i Jisu: Vunautaka e veiyasa i vuravura na itukutuku vinaka me baleta na kena sa tauyavu na Matanitu ni Kalou! (Caka. 10:42) Kena ivakaraitaki, voleka ni 20,000 na dau tokona na Matanitu ni Kalou era gole ena dua na soqo cokovata ni veimatanitu e Cedar Point, Ohio, Merika, ena Seviteba 1922. Raitayaloyalotaka mada na nodra marau nira rogoca na ivunau i Brother Rutherford e kena ulutaga “Na Matanitu ni Kalou (The Kingdom)” qai tukuna: “Sa veiliutaki na Tui! Oni na tukuni koya yani e veivanua. Koya gona kacivaka, kacivaka, kacivaka, na Tui kei na nona matanitu.” Era muria na ivakaro qori e ruanaudolu na tacida era tiko ena soqo cokovata ya ena nodra vakaitavi ena vunau lavotaki, nira lakova e rauta ni 72 na kilomita na yawa ni vanua mai na vanua e caka kina na soqo cokovata. E tukuna e dua e uqeti koya na soqo qori: “Au na sega vakadua ni guilecava na kena tukuni me kacivaki na Matanitu ni Kalou, kei na nodra gumatua o ira na tiko ena soqo ya!” Levu e va qori tale ga na nodra rai.

9, 10. (a) Na ituvatuva cava sa caka mera vakavulici kina na daukacivaka na Matanitu ni Kalou? (b) E yaga vakacava vei iko na veivakavulici va qori?

⁹ Ena 1922, e sivia na 17,000 era gumatua ni kacivaka na Matanitu ni Kalou ena 58 na vanua e veiyasa i vuravura. Ia ena vinakati mera vakavulici. A dusimaki ratou vinaka sara ga na nona tisaipeli ena imatai ni senitiuri na Tui digitaki ena ivakarau ni vunau, na ka me ratou vunautaka, kei na vanua me ratou vunau kina. (Maciu 10:​5-7; Luke 9:​1-6; 10:​1-11) E caka tale tiko ga qori nikua, e raica o Jisu mera vakavulici kece o ira na vakaitavi ena vunautaki ni Matanitu ni Kalou, me vakarautaki tale ga eso na ivukevuke me laulau kina na nodra vunau. (2 Tim. 3:17) E vakayagataka tiko gona o Jisu na ivavakoso vaKarisito me vakavulici ira kina na nona tamata ena cakacaka vakaitalatala. Dua na kena ivakaraitaki na Koronivuli ni Vuli Vunau, qori e tiki ni soqoni e dau vakayacori ena sivia na 111,000 na ivavakoso e veiyasa i vuravura. Ni vakayagataki vinaka na veivakavulici qori, era sa vakarautaki kina e sivia na vitu na milioni mera vunau, mera veivakavulici tale ga ena sala me taleitaki kina vei ira “na tamata kece ga.”​—Wilika 1 Korinica 9:​20-23.

¹⁰ E tauyavutaki tale ga eso na koronivuli vakaivolatabu mera vakavulici kina na qase ni ivavakoso, na painia, tagane dawai, o ira na veiwatini lotu vaKarisito, Komiti ni Tabana kei na watidra, ivakatawa dauveilakoyaki kei na watidra, kei ira na daukaulotu.c Ena nodra marautaka na vuli, era tukuna kina na tacida era lewe ni dua na kalasi ni Koronivuli ni Vuli iVolatabu ni Veiwatini: “Na totoka ni veika keimami vakavulici kina e vakatitobutaka na neimami lomani Jiova, e vakarautaki keimami vinaka tale ga ena nodra vukei eso tale.”

11. A rawa vakacava nira vunau tiko ga na imuri i Jisu nira tusaqati?

¹¹ E raica vinaka tiko mai na meca o Setani na noda saga meda vakarabailevutaka na vunautaki ni Matanitu ni Kalou kei na cakacaka ni veivakavulici. E dau vakayagataka na veivakacacani e gole sara ga mai vakadodonu se biu vaqaseqase me tarova na vakatetei ni itukutuku ni Matanitu ni Kalou kei ira era kacivaka tiko. Ia ena guce na nona sasaga. O Jiova e biuti Luvena “me cecere sara vei ira na matanitu kece, na lewa kece, na kaukaua kece, na turaga kece.” (Efeso 1:​20-22) Me vaka ni Tui o Jisu, e vakayagataka na nona lewa me veitaqomaki, me dusimaki ira tale ga na nona tisaipeli me vakayacori dina kina na loma i Tamana.d Sa vunautaki tiko na itukutuku vinaka, e vica vata na milioni na yalomalumalumu era sa vulica na sala i Jiova. E ka dokai dina meda vakaitavi ena cakacaka vakasakiti qori!

VAKARAUTAKI IRA NONA TAMATA NA TUI ENA CAKACAKA LEVU ME CAKA

12. Tukuna eso na veiveisau sa cakava na isoqosoqo me tekivu mai na gauna a tauyavutaki kina na Matanitu ni Kalou.

¹² Ni tauyavutaki na Matanitu ni Kalou ena 1914, e veisautaka na Tui na ituvatuva era dau muria na dauveiqaravi ni Kalou ena kena vakayacori na loma i Tamana. (Wilika Aisea 60:17.) Ena 1919, a lesi e dua me dairekita ni cakacaka (service director) ena ivavakoso yadua me liutaka na cakacaka vakavunau. A tuvanaki ena 1927 me caka na vunau e veivale ena Sigatabu kece. Ena 1931, era sa qai gumatua ga mera vakaitavi vakalevu na daukacivaka na Matanitu ni Kalou ena gauna era sa vakatokai kina ena yaca vakaivolatabu mera iVakadinadina i Jiova. (Aisea 43:​10-12) Ena 1938, na nodra lesi na tagane matua mera veiqaravi ena ivavakoso sa sega ni laveligataki, sa yavutaki ga ena idusidusi vakaivolatabu. Ena 1972, sa sega ni qarava na ivavakoso e dua ga na ivakatawa, ia e sa lesi na ilawalawa qase mera cakava qori. Era uqeti na tagane era veiqaravi tiko va qase se dauveiqaravi ni ivavakoso mera tu vakarau ni ‘vakatawani ira na qelenisipi ni Kalou era lesi mera qarava.’ (1 Pita 5:2) Ena 1976, a tuvanaki me ono na komiti ena iLawalawa Dauvakatulewa me qarava na cakacaka e vauca na Matanitu ni Kalou e veiyasa i vuravura. Tekivu mai na gauna ya, sa tekivu tuvanaki ira vakamatau na nona imuri o Jisu mera cakava na ka me salavata kei na loma ni Kalou.

13. E tara vakacava nomu bula na veika sa cakava na Matanitu ni Kalou ena loma ni 100 na yabaki ni veiliutaki?

¹³ Vakasamataka mada na ka sa cakava taumada na Tui Vakamesaia ena imatai ni 100 na yabaki ni nona veiliutaki. Sa vakasavasavataka e dua na ilawalawa mera matataki Jiova. Sa dusimaka tiko na vunautaki ni itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou ena 239 na vanua, sa vakavulica tale ga e vica vata na milioni ena sala i Jiova. Sa vakaduavatataka e sivia e vitu na milioni na dausokalou yalodina, ra qai yalorawarawa o ira yadua qori mera cakava na inaki i Tamana. (Same 110:3) Io, e cecere qai vakatubuqoroqoro dina na cakacaka i Jiova ni vakayagataka na Matanitu Vakamesaia. Ia e se levu tale na veika vakatubuqoroqoro ena yaco ena veigauna se bera mai!

VEIVAKALOUGATATAKI NI MATANITU VAKAMESAIA ENA GAUNA SE BERA MAI

14. (a) Na cava eda kerea tiko vua na Kalou ena gauna eda masuta kina: “Me yaco mai na nomuni matanitu”? (b) Na cava na noda tikinivolatabu vakayabaki ni 2014, na cava e veiganiti kina qori?

¹⁴ O Jiova a digitaki Jisu Karisito na Luvena me Tui Vakamesaia ena 1914, ia e sega ni kena ibalebale qori ni sa saumi kece kina na noda masuta “me yaco mai na nomuni matanitu.” (Maciu 6:10) E sa parofisaitaki tu ena iVolatabu ni o Jisu ena “lewa e na kedra maliwa na [nona] meca.” (Same 110:2) Na matanitu vakatamata e liutaka tiko o Setani e se tusaqata tiko ga na Matanitu ni Kalou. Nida masuta me yaco mai na Matanitu ni Kalou, eda kerea tiko vua na Kalou me curu takoso mai na Tui Vakamesaia kei ira na nona itokani mera mai vakarusa na veiliutaki vakatamata kei ira era tusaqata tiko e vuravura na Matanitu ni Kalou. Qori ena vakayacori kina na parofisai ena Taniela 2:​44, oya ni Matanitu ni Kalou “ena vurumemeataka [qai] vakaotia na veimatanitu oqori.” Ena vakarusa na veika vakapolitiki, qori na meca ni Matanitu ni Kalou. (Vkta. 6:​1, 2; 13:​1-18; 19:​11-21) Sa voleka sara na gauna me vakayacori kina qori. E veiganiti kina me noda tikinivolatabu ni yabaki qo na Maciu 6:10: “Me yaco mai na nomuni matanitu.” Ena yabaki 2014, sa 100 kina na yabaki nona veiliutaki tiko mai lomalagi o Jisu!

15, 16. (a) Na ka vakatubuqoroqoro cava ena yaco ena loma ni Duanaudolu na Yabaki ni Veiliutaki? (b) Na cava na iotioti ni ka ena cakava o Jisu ena nona Tui Vakamesaia, ena vakayacori kina vakacava na inaki i Jiova me baleti ira kece na luvena?

¹⁵ Ni sa vakarusai ira na meca ni Kalou na Tui vakaMesaia, ena qai kolotaki Setani kei ira na nona timoni ena qara e sega ni vakabotona me duanaudolu na yabaki. (Vkta. 20:​1-3) Me vaka ni na sega ni veivakamuai o Setani ena gauna qori, ena yavala sara na Matanitu ni Kalou me vukei ira na tamata me yaga vei ira na isoro ni veivoli i Jisu, me kau tani tale ga kina na revurevu ni ivalavala ca i Atama. Ena qai vakaturi ira na vica vata na milioni era moce tu ena ibulubulu na Tui qai vakarautaka e dua na porokaramu levu ni veivakavulici mera vulica kina na veika me baleti Jiova. (Vkta. 20:​12, 13) Ena parataisi na vuravura taucoko me vaka ga na were o Iteni. Era na bula uasivi kece na tamata yalodina ena gauna ya.

¹⁶ Ni cava na Duanaudolu na Yabaki ni Veiliutaki i Karisito, sa na vakacavara na Matanitu Vakamesaia na inaki a tauyavutaki kina. Oti qori, sa na solia lesu o Jisu na Matanitu ni Kalou vei Tamana. (Wilika 1 Korinica 15:​24-28.) Sa na sega tale ni gadrevi me dua me matataki keda vei Jiova. O ira na luve ni Kalou mai lomalagi kei ira e vuravura era na duavata kei na Tamadra vakalomalagi mera lewe ni nona vuvale.

17. Na cava o vakadeitaka mo cakava ena vuku ni Matanitu ni Kalou?

¹⁷ Na veika vakatubuqoroqoro era yaco ena loma ni 100 na yabaki ni veiliutaki ni Matanitu ni Kalou e vakadeitaka ni tiko vei Jiova na kaukaua ni veiliutaki, ena vakayacori tale ga na nona inaki e vuravura. Meda yalodina tiko mada ga ena nona veiliutaki da qai kacivaka na veika me baleta na Tui kei na nona Matanitu. Eda nuidei ni sa voleka ni sauma o Jiova na noda dau masuta: “Me yaco mai na nomuni matanitu”!