WASE VITU
“[A]u na Vakaukauataki Koya e Oca”
1. Na veivakalougatataki cava o vakanamata kina ena vuravura vou?
NI O rogoca ni cavuti na “vuravura vou,” de dua o na vakasamataka eso na veivakalougatataki e parofisaitaki ni na marautaki e kea. Kena ivakaraitaki, na bula uasivi, kakana bulabula, manumanu manoa, kei na vale totoka. O na rairai kila vinaka tale ga na tikinivolatabu e yavutaki kina nomu nuitaka na veivakalougatataki qori. Ia ena gauna tale ga ya sa na totoka vakaoti na noda bula vakayalo kei na ivakarau ni lomada. Ke sa vinaka rawa e rua na ka qori, sa na qai taucoko na kena marautaki na vo ni veivakalougatataki.
2, 3. Ena yaga vakacava vei keda na ivola i Jeremaia?
2 E uqeti Jeremaia na Kalou me parofisaitaka na veika era na vakila na Jiu nira sereki mai Papiloni: “O na taura tale na nomu tibereli mo lai meke ena marau.” (Wilika Jeremaia 30:18, 19; 31:4, 12-14.) E tukuna tale ga na Kalou e dua na ka ena rairai vakayaloqaqataki iko: “[A]u na vakaukauataki koya e oca, au na vakacegui ira yadua na rarawa tu.”—Jere. 31:25.
3 Dua dina na ka totoka ya! E tukuna o Jiova ni na vakaukauataki koya e oca qai yalolailai. Io, e dau dina na Kalou ena nona yalayala. E vakadeitaka vei keda na ivola i Jeremaia nida na vakaukauataki tale ga. Na veika e vola e vakayalomatuataki keda ena gauna qo meda rawa ni yaloqaqa qai dei noda inuinui. E dusimaki keda tale ga ena sala meda veivakayaloqaqataki kina, meda vakaukauataki ira na oca.
4. Na cava eda sega ni vulagi kina ena veika e vakila o Jeremaia?
4 A vakacegui Jeremaia na yalayala ni Kalou. Ena rawa ni vakacegui keda tale ga baleta e tukuni ena Wase 1 ni ivola qo, ni rau “tamata ga vakataki keda” o Jeremaia kei Ilaija. (Jeme. 5:17) Ia e yalolailai qai lomabibi ena so na gauna o Jeremaia ena vuku ni ituvaki e sotava. Nida dikeva tiko qori, vakasamataka na ka o na rairai vakila ke o sotava na ituvaki va ya kei na vuna ena rawa ni vakayalolailaitaki iko kina.—Roma 15:4.
5. Na cava e rairai vakayalolailaitaki Jeremaia?
5 A rairai vakayalolailaitaki Jeremaia na veika e sotava ena nona koro o Anacoci. Qori na nodra koro na Livai e toka ena vuaicake kei Jerusalemi ra qai tiko kina na nona itokani kei na wekana. A vakadinadinataka o Jeremaia na ka e kaya o Jisu, ni na sega ni rokovi na parofita ena nona vanua. (Joni 4:44) Era sega ni kauaitaki Jeremaia na kainona, era beci koya tale ga. E tukuna na Kalou nira “via vakamatei [Jeremaia]” ena dua na gauna “na lewe i Anacoci.” Era kaya ena cudru: “Mo kua ni parofisai ena yaca i Jiova, de o na mate ena liga i keimami.” Io, o ira sara ga na kainona kei na wekana e dodonu mera tokoni koya era qai veivakarerei tale!—Jere. 1:1; 11:21.
6. Ena yaga vakacava vei iko na ivakaraitaki i Jeremaia ke ra veivakasaurarataki nomu itokani vakacakacaka se so tale?
6 Ena vakayaloqaqataki iko na veika e cakava na Kalou vei Jeremaia, ke ra dau veivakasaurarataki o ira oni tiko veitikivi, nomu icaba e koronivuli, itokani vakacakacaka, se lewe ni nomu vuvale. A kaya na Kalou ni na “totogitaki ira” e Anacoci nira saqata na nona parofita. (Wilika Jeremaia 11:22, 23.) Na ka e vakadeitaka qori na Kalou e vakayaloqaqataki Jeremaia sara ga nira tusaqati koya na kainona. Ena dua na gauna e muri, a qai “kauta mai na ca vei ira na lewe i Anacoci” na Kalou. Mo nuidei gona ni raica tale tu ga o Jiova na veika o sotava. (Same 11:4; 66:7) Ke o “tudei” ena ivakavuvuli vakaivolatabu o qai cakava na ka dodonu, o rawa ni vukei ira eso na dauveitusaqati mera veisau mera kua kina ni totogitaki.—1 Tim. 4:16.
Na cava e tukuna o Jeremaia e kilai kina ni dau kauaitaka na Kalou na veika era vakila na nona tamata? E yaga vakacava qori vua na parofita?
ITUVAKI E DAU VEIVAKAYALOLAILAITAKI
7, 8. Na ivakarau vakaloloma cava e caka vei Jeremaia? E tarai koya vakacava qori?
7 Era sega ni vakarerei Jeremaia ga na kainona ena ka era tukuna. E vakadinadinataki qori ena ka e cakava o Pasuri, e dua na bete qai turaga dokai e Jerusalemi.a Gauna e rogoca kina na parofisai ni Kalou, “e . . . mokuti Jeremaia na parofita o Pasuri, e vesuki koya ena ivesu kau.” (Jere. 20:1, 2) Kena ibalebale a rairai sega ni lausaba ga o Jeremaia. Era kaya eso ni kuitataki Jeremaia vaka40 o Pasuri. (Vkru. 25:3) De dua era vakalialiai Jeremaia, era vosa vakacacataki koya se kasiviti koya na lewenivanua ni vakayacori tiko vua na ivakarau vakaloloma. Sega ni ka ga e caka vei Jeremaia ya. E vesuki koya tale ga o Pasuri ena “ivesu kau” me dua na bogi taucoko. Na vosa vakaIperiu e vakayagataki e keri e vakavotuya na mosimosi ni ka e caka vei Jeremaia. Io, a vakararawataki o Jeremaia ena bogi taucoko e vesu tu kina ena ivesu kau.
8 E tarai Jeremaia vakacava na ivakarau vakaloloma e caka vua? E kaya vua na Kalou: “Au dredrevaki ena siga taucoko.” (Jere. 20:3-7) A nanuma tale ga me sa kua ni kacivaka na itukutuku ni Kalou. Ia na itukutuku qori e ‘vaka na bukawaqa e sogo tu e suina,’ e sega gona ni rawa ni galuvaka. E sega ni dua na ka ena tarova nona kacivaka na itukutuku i Jiova.—Wilika Jeremaia 20:8, 9.
9. Ena vakayaloqaqataki keda vakacava na ivakaraitaki i Jeremaia?
9 Ena vakayaloqaqataki keda na ivakaraitaki i Jeremaia ke ra vosa vakacacataki keda se vakalialiai keda na wekada, o ira eda tiko veitikivi, itokani vakacakacaka, se icaba e koronivuli. Meda kua ni kurabui ke vakayalolailaitaki keda ena so na gauna na veitusaqati va qori. E rawa ni vakayacori vei keda na ivakarau vakaloloma nida tokona na sokalou dina. E ivalavala ca o Jeremaia qai tarai koya na veika e sotava. Nida tamata ga vakataki koya, e rawa nida dau vakila tale ga na ka e vakila o Jeremaia. Ia e valuta na nona yalolailai o Jeremaia ni vukei koya na Kalou me marau qai nuidei tale. Kena ibalebale eda rawa ni valuta tale ga na yalolailai.—2 Kor. 4:16-18.
10. Na cava e kaya na iVolatabu me baleta na ivakarau ni yalo i Jeremaia?
10 E dau veiveisau na ivakarau ni yalo i Jeremaia. De dua o vakila tale ga qori ena dua na gauna. O mamarau qai donu tu nomu rai, ia e vakasauri ga nomu yalolailai kei na nomu rarawa. Raica mada na ka e tukuni ena Jeremaia 20:12, 13. (Wilika.) E vakalolomataki Jeremaia o Pasuri, ia e marau tu ga o Jeremaia me vaka ga nodra marau na dravudravua era vakabulai “mai na ligadra na daucaka ca.” Ni o vakabulai mai na dua na ituvaki leqataki se yaco e dua na ka marautaki ena nomu bula se na nomu qaravi Jiova, de dua o via lagasere sara ga vei Jiova ena levu ni nomu marau. E totoka dina na ivakarau ni yalo va qori!—Caka. 16:25, 26.
E rawa ni tarai keda vakacava na veitusaqati se veivakalialiai?
11. Na cava eda vulica vei Jeremaia ke dau veiveisau na ivakarau ni yaloda?
11 Nida ivalavala ca, e rawa ni veiveisau na ivakarau ni yaloda me vakataki Jeremaia. A rairai yalolailai o Jeremaia qai tagi ni oti ga nona “sere vei Jiova.” (Wilika Jeremaia 20:14-16.) Na levu ni nona yalolailai e nanuma kina o Jeremaia ni a vinaka cake me kua ni sucu mai! E kaya tale ga ena levu ni nona rarawa ni vakaloloma na tamata e vakarogoya na nona sucu, me vaka ga na vakaloloma ni kedrau ituvaki o Sotoma kei Komora. Ia na ka ga e bibi me kilai: Vakacava e yalolailai tu ga o Jeremaia? A soro ni nanuma sa na sega ni valuta rawa na yalolailai? Sega, a rairai cakava ga eso na ka me valuta kina nona yalolailai qai rawa vinaka na nona sasaga. Raica tale mada e dua na ituvaki qo. A lai raici Jeremaia na ikarua ni Pasuri e turaga e Juta, ni via kila o Tui Setekaia na macala ni nodra bukudruadruataki Jerusalemi na kai Papiloni. E sega ni rere o Jeremaia, e yaloqaqa ga ni vakarogoya na itukutuku ni vakataulewa i Jiova kei na veika ena yaco. (Jere. 21:1-7) Kena ibalebale a veiqaravi tu ga vakaparofita o Jeremaia ke yalolailai mada ga ena so na gauna!
12, 13. Na cava eda rawa ni cakava ke dau veiveisau na ivakarau ni yaloda?
12 E dau veiveisau na ivakarau ni yalodra eso na tacida nikua ena vuku ni kedra ituvaki vakayago. De dua ena vakatututaka na vuniwai e kenadau ena leqa qori, na ka e rawa ni cakava e dua me lewa vinaka kina na ivakarau ni yalona. (Luke 5:31) E levu era sega ni dau marau se rarawa vakasivia, e sega tale ga ni ka vou vei ira na ivakarau ni yalo va qori. Io, eso na ivakarau ni yalo eda vakila e sa tiki ga ni noda bula na tamata ivalavala ca. Ena rawa ni vakilai qori ena gauna eda oca kina se ni takali e dua eda dau veivolekati. Nida sotava na ituvaki va qori, meda nanuma tiko ni a veiveisau tale ga na ivakarau ni yalo i Jeremaia. Ia e vakadonui koya tu ga na Kalou. De dua ena gadrevi meda cakava eso na ka ni veiveisau na ivakarau ni yaloda. Kena ivakaraitaki, meda veisautaka noda ituvatuva meda vakacegu vinaka kina. Ni takali e dua na wekada se itokani, meda kua ni saga me vakaseavutaki totolo noda rarawa ni na taura toka qori na gauna. E bibi meda kua ni dau calata na soqoni, meda vakaitavi wasoma tale ga ena cakacaka vakalou. Qori ena vukei keda me donu tu ga noda rai, me kua tale ga ni seavu noda marau nida qarava tiko na Kalou.—Maciu 5:3; Roma 12:10-12.
13 Ena vakacegui iko dina na ivakaraitaki i Jeremaia, se mani vakavudua nomu yalolailai se o sotava wasoma ena vuku ni veiveisau ni ivakarau ni yalomu. Me vaka ga eda sa raica mai, a yalolailai ena so na gauna o Jeremaia. Ia e sega ni vakalaiva me vakamalumalumutaki koya qori. E lomana tu ga na Kalou qai qaravi koya tiko ga ena yalodina. Nira sauma ena ca na dauveitusaqati na nona caka vinaka, e masu o Jeremaia vei Jiova qai nuitaki koya. (Jere. 18:19, 20, 23) Saga sara mo vakatotomuri Jeremaia.—Lele 3:55-57.
Na cava o vulica ena ivola i Jeremaia ena yaga ni o yalolailai se rarawa?
VAKAUKAUATAKI KOYA E OCA
14. E vakayaloqaqataki vakacava o Jeremaia?
14 E bibi meda vakasamataka na sala e vakayaloqaqataki kina o Jeremaia, kei na ka e cakava me vakayaloqaqataki ira kina ‘era oca.’ (Jere. 31:25) A vakayaloqaqataki Jeremaia vakalevu o Jiova. E macala ga ni o na yaloqaqa tale ga ke tukuna vei iko o Jiova: “[A]u lesi iko nikua mo koro taqomaki vinaka, . . . era na valuti iko dina, ia era na sega ni qaqa vei iko, ‘niu tokoni iko,’ e kaya o Jiova, ‘meu vakabulai iko.’” (Jere. 1:18, 19) Sa rauta me tukuna o Jeremaia me baleti Jiova: “Na noqu kaukaua, na noqu koro kaukaua, na vanua meu dro kina ena siga ni rarawa.”—Jere. 16:19.
15, 16. Na cava eda rawa ni cakava nida veivakayaloqaqataki?
15 A tukuna vei Jeremaia o Jiova: ‘Au tokoni iko.’ Qori me soli vakasama vei iko ena ka o rawa ni cakava ke vinakata e dua me vakayaloqaqataki. E sega ni rauta mo kila wale ga ni vinakata e dua na tacimu vakayalo se wekamu me vakayaloqaqataki, e bibi sara mo cakava e dua na ka mo vakacegui koya kina. Me vaka ga e cakava vei Jeremaia na Kalou, na nomu tokoni koya e yalolailai e ka vinaka duadua o rawa ni cakava. De dua ni o tiko kei koya, o rawa ni tauca vua eso na vosa ni veivakayaloqaqataki. Ia vakalewa vinaka na levu ni ka o kaya. E vinaka mo cavuta ga e vica na vosa, ia me veiuqeti qai veivakayaloqaqataki. E sega ni tukuni me veivakadrukai na ka o tukuna. Vakayagataka na vosa rawarawa ga, qai laurai kina na veikauaitaki, veinanumi, kei na loloma. Na vosa va qori ena veiuqeti vakalevu.—Wilika Vosa Vakaibalebale 25:11.
16 A masuta o Jeremaia: “Kemuni Jiova, moni nanumi au, moni kauaitaki au.” E tomana na parofita: “E kune na nomuni vosa, au kania sara, na nomuni vosa e ka ni marau, e ka ni reki e lomaqu.” (Jere. 15:15, 16) De dua ena vinakata tale ga o koya e yalolailai mo kauaitaki koya vakayalololoma. Ena sega ni totoka vakaoti na nomu vosa me vakataki Jiova. Ia o se rawa ga ni vakayagataka na nona Vosa ni o veivakayaloqaqataki. Ena marau sara ga o koya e yalolailai ke raica ni vu mai lomamu na nomu wasea vua eso na tikinivolatabu.—Wilika Jeremaia 17:7, 8.
17. Na cava eda vulica ena ka e cakava o Jeremaia vei Setekaia kei Joenani?
17 A vakatotomuria o Jeremaia na nona dau veivakayaloqaqataki na Kalou. Kena ivakaraitaki, a tukuna vei Jeremaia o Tui Setekaia ni leqataka nodra sa lai to kei ira na kai Papiloni na Jiu. A qai vakayaloqaqataka na tui na parofita, a uqeti koya me talairawarawa vei Jiova me vinaka kina. (Jere. 38:19, 20) Ni vakarusai oti o Jerusalemi, e nanuma o Joenani na iliuliu ni mataivalu me kauti ira na ivovo ni Jiu i Ijipita. E lai tarogi Jeremaia rawa ena ka e via cakava qori. E rogoca na parofita na ka e kaya o Joenani qai masu vei Jiova. Oti e lesu vei Joenani me lai vakarogoya vua ni vinakata o Jiova mera tiko ga ena nodra vanua mera kua kina ni sotava na leqa. (Jere. 42:1-12) E vakarorogo vinaka o Jeremaia ena ituvaki ruarua qori. Io, e vakarorogo qai vosa. E bibi tale ga meda dau vakarorogo nida veivakayaloqaqataki. Solia na gauna vua e yalolailai me talaucaka na lomana. Vakarorogo ni vakamacalataka na ka e kauai kina se leqataka. Ke o raica ni veiganiti mo tauca eso na vosa ni veivakayaloqaqataki, cakava sara qori. Ena sega ni tukuna vei iko na Kalou na vosa mo cavuta vua e yalolailai. Ia e tu ena nona Vosa na veitikinivolatabu o rawa ni vakayagataka, e vakamacalataki kina na veika totoka me baleta na gauna se bera mai.—Jere. 31:7-14.
18, 19. Na cava eda vulica me baleta na veivakayaloqaqataki ena nodra ivakaraitaki na luvei Rekapi kei Epetimeleki?
18 Era na rairai sega ni taleitaka eso nikua na nomu veivakayaloqaqataki, me vaka ga nodrau sega ni taleitaka na veivakayaloqaqataki i Jeremaia o Setekaia kei Joenani. Me kua ni vakayalolailaitaki iko qori. Eso tale era marautaka na veivakayaloqaqataki i Jeremaia, era na rawa gona ni marautaka tale ga eso na nomu veivakayaloqaqataki. Vakasamataki ira tale mada na luvei Rekapi, sa vakayabaki nodra veitokani voli kei ira na Jiu. A vakaroti ira na tukadra o Jionatapi mera kua ni gunu waini nira tiko vulagi. Nira ravuravu yani na kai Papiloni, e kauti ira sara na luvei Rekapi o Jeremaia ina dua na rumunikana ena valenisoro. E dusimaki Jeremaia na Kalou me biuta e matadra na waini. Era sega ni gunuva na waini na luvei Rekapi nira doka na ivakaro i tukadra ra qai via talairawarawa tiko ga kina. Qori e veicalati sara kei na nodra dau talaidredre na Isireli. (Jere. 35:3-10) E tukuna vei ira na luvei Rekapi o Jeremaia ni vakacaucautaka o Jiova na ka era cakava, ena vakalougatataki ira tale ga ena gauna se bera mai. (Wilika Jeremaia 35:14, 17-19.) Na cava eda vulica e keri? Nida veivakayaloqaqataki, e vinaka meda dau veivakacaucautaki tale ga mai vu ni lomada.
19 A cakava tale ga qori o Jeremaia vei Epetimeleki, na turaga ni Iciopea e veiqaravi tiko ena vale i Tui Setekaia. Era biuti Jeremaia na turaga e Juta ena dua na ikeliniwai lolobo, era vinakata me mate e kea. E kerekere sara vei Tui Setekaia o Epetimeleki me lai vukei Jeremaia, mani vakadonuya na tui. E kaitani na turaga qori, ia e bolea me veivuke ke tusaqati mada ga kina. (Jere. 38:7-13) De dua e leqataka o Epetimeleki se cava ena yaco vua ni kila era sega ni taleitaka na turaga e Juta na ka e cakava. Sega tale ni wawa o Jeremaia, e vukei Epetimeleki sara ga me valuta nona rere. E cakava vakacava qori? E vakayaloqaqataki Epetimeleki ni tukuna vua na veivakalougatataki e yalataka tu na Kalou me baleti koya.—Jere. 39:15-18.
20. Na cava e uqeti meda cakava kece, gone se qase?
20 Io, e levu sara na ivakaraitaki totoka eda vulica ena ivola i Jeremaia. Qori ena uqeti keda meda muria tale ga na nona ivakasala na yapositolo o Paula vei ira na mataveitacini mai Cesalonaika: “Moni veivakayaloqaqataki tiko, moni veivakauqeti, . . . me tiko mada ga kei kemuni na loloma soli wale ni noda Turaga o Jisu Karisito.”—1 Ces. 5:11, 28.
Na cava o vulica vei Jeremaia o na via vakatotomuria ni o veivakayaloqaqataki?
a A bula donuya na veiliutaki i Setekaia e dua tale na Pasuri, qori na turaga a tukuna vua na tui me vakamatei o Jeremaia.—Jere. 38:1-5.