Ni Sakitaka na Nomuni Lotu Vakarisito!
“O koya sa via sakitaka e dua na ka, me sakitaka ga na Turaga [o Jiova].”—1 Korinica 1:31, VV.
1. Era raica vakacava na lotu na tamata?
“SEGA na lomakatakata.” A vakayagataka na veivosa oqori e dua e dau vosa ena veika e baleta na lotu me vakaraitaka na ivalavala ni nodra raica na nodra vakabauta e levu na tamata. E kaya: “Na toso ga e laurai me baleta na lotu ena gauna oqo e sega ni baleta na lotu, ia na kena ‘sega na lomakatakata.’” E tomana ena nona vakamacalataka ni ibalebale ni sega na lomakatakata, oya na “nona sega so ni kauaitaka na tamata na lotu e lewena.” E kaya ni levu ga era “vakabauta na Kalou . . . ; ia era sega so ni kauaitaki koya.”
2. (a) Na cava e sega ni kurabuitaki kina na nodra sega ni lomakatakata vakayalo e so? (b) Na cava e rerevaki kina na nodra katakata vakalailai ga na lotu Vakarisito dina?
2 Era sega ni kurabuitaka o ira na vulica na iVolatabu na nodra sega ni lomakatakata e so. (Luke 18:8) E namaki me sega so ni dau kauaitaki na lotu baleta ni sa bau dede dina na nona vakacalai ira qai lasutaki ira voli mai na tamata na lotu lasu. (Vakatakila 17:15, 16) Ia ena ka vakarerevaki toka vei ira na lotu Vakarisito dina mera lomalomarua se sega ni lomakatakata. Ena sega ni rawa meda taura vakamamada tu ga na noda vakabauta se meda sega ni lomakatakatataka na ka dina ena iVolatabu se na noda qarava na Kalou. E vakacala o Jisu na katakata vakalailai ga ena nona vakasalataki ira na ilawalawa lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri mai Leotisea: “O sa sega ni batabata se katakata: au sa vinakata me batabata se katakata. . . . Ko sa katakata vakalailai ga.”—Vakatakila 3:15-18.
Meda Kilai Keda Vinaka
3. Na cava e so na ka eda kilai tani kina na lotu Vakarisito eda dau sakitaka?
3 Me rawa nida qai valuta na lomawele, ena vinakati meda kilai keda vinaka da qai sakitaka na veika eda kilai tani kina na lotu Vakarisito. E vakaraitaka na iVolatabu na veika eda kilai tani kina na dauveiqaravi i Jiova kei na tisaipeli i Karisito. Eda ‘iVakadinadina’ i Jiova, da qai “daucakacaka vata kei koya na Kalou,” nida vunautaka na ‘itukutuku vinaka’ kei ira tale e so. (Aisea 43:10; 1 Korinica 3:9; Maciu 24:14) Eda dau “veilomani” vakataki keda. (Joni 13:34) Nida lotu Vakarisito dina eda ‘sa vakavulica na lomada ka sa rawa meda vakaduiduitaka na vinaka mai na ca.’ (Iperiu 5:14, VV) Eda ‘cina kei vuravura.’ (Filipai 2:15) Eda tovolea me ‘vinaka tiko ga na noda ivakarau ena kedra maliwa na veimatanitu.’—1 Pita 2:12; 2 Pita 3:11, 14, VV.
4. Na cava ena sega ni cakava o koya e sokaloutaki Jiova?
4 Era kila tale ga na dausokaloutaki Jiova na veika e sega ni dodonu mera cakava. “Era sa sega ni vakavuravura,” me vaka ga na nona sega ni vakavuravura na nodra iLiuliu, o Jisu Karisito. (Joni 17:16) Era kaliraki ira tani mai vei ira “na tawa lotu” sa “vakabutobutotaki na nodra vakasama ka sa sega ni veiriti kei na bula ni Kalou.” (Efeso 4:17, 18, VV) Oya na vuna eda sa ‘biuta kina na ivalavala e sega ni vakalou kei na gagadre ca vakavuravura, da qai cakava na ivalavala yalomatua, yalododonu, qai vakalou, e vuravura oqo’ na imuri i Jisu.—Taito 2:12.
5. Na cava na ibalebale ni “sakitaka ga na Turaga [o Jiova]”?
5 Nida kilai keda vinaka kei na noda veiwekani kei na Tui Cecere ni lomalagi kei vuravura, oqo ena uqeti keda meda “sakitaka ga na Turaga [o Jiova].” (1 Korinica 1:31, VV) Eda sakitaka vakacava? Nida lotu Vakarisito dina, eda sakitaka ni noda Kalou o Jiova. Eda muria na ivakasala: “Ko koya sa dokai koya me dokai koya e na ka oqo, ni sa yalomatua me kilai au, ni sai au ko Jiova ka dauia na yalololoma, kei na lewa kei na cakacaka dodonu, e vuravura.” (Jeremaia 9:24) Eda “sakitaka” ni rawa meda mai kila na Kalou, kei na nona rawa ni vakayagataki keda meda vukei ira e so tale.
Ka ni Bolebole
6. Na cava e ka ni bolebole kina na nodra tudei e so ina veika era kilai tani kina na lotu Vakarisito?
6 E macala ni sega ni ka rawarawa na noda tudei ina veika eda kilai tani kina na lotu Vakarisito. E kaya e dua na cauravou e susugi ena vuvale vakarisito ni a malumalumu vakayalo ena dua na gauna: “So na gauna e sega ni matata vei au na vuna au iVakadinadina i Jiova kina. Au se kila na dina ena gauna au se gonelailai kina. So na gauna au dau raica na dina me vaka e dua ga vei ira na lotu.” E so era laiva na ka ni veivakamarautaki, na sala ni vakauitukutuku, kei na itovo ni rai e sega ni vakalou me moica na nodra bula. (Efeso 2:2, 3) So na lotu Vakarisito e vaka era sa lai vakatitiqa tale se lai veisau tale na veika era vakaliuca se vakanuinuitaka.
7. (a) Meda dikevi keda vakacava na dauveiqaravi ni Kalou? (b) Na cava e rawa ni veivakaleqai vakayalo?
7 Ena cala beka kevaka eda dau vakadikevi keda ena so na gauna? Sega. O na rairai nanuma ni a vakauqeti keda na lotu Vakarisito na yapositolo o Paula meda dau dikevi keda: “Dou dikevi kemudou, se dou tu e na vakabauta, se segai; vakatovolei kemudou.” (2 Korinica 13:5) E uqeti keda na yapositolo meda raica e so na noda malumalumu vakayalo da qai saga meda vakavinakataka. Ni vakatovolei koya se e tiko ena vakabauta se sega e dua na lotu Vakarisito, e kena ibalebale me vakadeitaka ni nona vosa kei na nona ivalavala e salavata kei na ka e tukuna ni vakabauta. Ena sega ni yaga qai rawa ni veivakaleqai vakayalo kevaka eda vakadikevi keda ga ena noda ivakatagedegede se ena dua na ivakatagedegede ena taudaku ni noda veiwekani kei Jiova se na ivavakoso vakarisito.a Meda kua ni vakatara me ‘kasa na noda vakabauta’!—1 Timoci 1:19.
Eda Bolei Tale Ga
8, 9. (a) E vakaraitaka vakacava o Mosese na nona vakatitiqa? (b) Na cava e tukuna o Jiova ena vuku ni nona lomalomarua o Mosese? (c) E tarai iko vakacava na veivakadeitaki i Jiova?
8 E dodonu beka mera nanuma e so na lotu Vakarisito era vakatitiqa ena so na gauna nira sa guce? Sega! Mera lomavakacegu baleta ni ka e yacovi ira e sega ni ka vou. E yacovi ira tale ga na ivakadinadina ni Kalou ena veigauna sa oti. E kena ivakaraitaki o Mosese, e dei nona vakabauta, turaga dauloloma, qai yalodina. Ni lesi ina dua na cakacaka e nanuma ni sega ni ganiti koya, e taroga: “Ko cei koi au?” (Lako Yani 3:11) E tukuna tiko o Mosese, ‘Au dua ga na tamata wale!’ se ‘E sega ni ganiti au!’ E rairai vica na ka e vakavuna me tukuna kina o Mosese ni sega ni ganiti koya na ilesilesi: E lewe ni dua na matanitu e bobula tu. Era sega ni vakadonui koya na Isireli. E sega ni taladrodro na nona vosa. (Lako Yani 1:13, 14; 2:11-14; 4:10) E ivakatawanisipi tale ga, na cakacaka era vakasisilataka na kai Ijipita. (Vakatekivu 46:34) Sa rauta me kaya ni sega ni ganiti koya me vakayagataki ena nodra sereki na tamata ni Kalou era bobula tu!
9 E vakadeitaki Mosese o Jiova ena nona yalataka vua e rua na ka: “Au na tiko vakaidina kei iko: ia oqo sa kenai vakatakilakila vei iko, ni’u sa talai iko: Ni ko sa kauti ira tani na tamata mai Ijipita, dou na qarava na Kalou e na ulu-ni-vanua oqo.” (Lako Yani 3:12) E tukuna na Kalou vua na nona dauveiqaravi lomalomarua oqo ni na tokoni koya. E vakaraitaka tale ga o Jiova ni na sereki ira dina na nona tamata. E solia tale ga na Kalou na mataqali veitokoni oqori ena veisenitiuri e muri. Me kena ivakaraitaki, e tukuna ena gusu i Mosese vei ira na lewe ni matanitu o Isireli ni bera nodra curu ina Vanua Yalataki: “Mo ni kaukauwa ka qaqa . . . sa lako vata kei kemuni ko Jiova na nomuni Kalou, ena sega ni weletaki kemuni, se biuti kemuni.” (Vakarua 31:6) E vakadeitaka tale ga o Jiova vei Josua: “Ena sega e dua me vorati iko rawa e na veisiga kecega ko na bula kina: au na tiko vata kei iko . . . au na sega ni weletaki iko, se biuti iko.” (Josua 1:5) E yalataka vei ira na lotu Vakarisito: “Au na sega sara ni biuti iko, se vakalaivi iko.” (Iperiu 13:5) Nida tokoni vaka oqori, eda na sakitaka na noda lotu Vakarisito!
10, 11. E vukei vakacava na Livai o Esafa me taudonu tale na ivakarau ni nona qaravi Jiova?
10 Ni oti e rauta e lima na senitiuri mai vei Mosese, a vola ena lomadina na bete yalodina o Esafa na nona vakatitiqataka ni yaga nona muria na ivalavala dodonu. Ni vosota voli na veivakacacani kei na veivakatovolei ena nona qarava na Kalou, e raica o Esafa nira qaqa ra qai vutuniyau o ira na vakalialia na Kalou. E tarai Esafa vakacava oqo? “Sa voleka ni lako sese na yavaqu,” e kaya o Esafa. “Sa voleka ni tidara na noqui lakolako. Ni’u a vuvutaki ira na lialia, ni’u a raica na nodra tiko vinaka na tamata caka ca.” Sa tekivu vakatitiqataka na yaga ni nona qaravi Jiova. “E dina sa sega ni yaga ni’u sa vuya na lomaqu, ka vuluvulu e nai valavala savasava,” e nanuma o Esafa. “Niu sa yaviti tiko e na siga ka bogi.”—Same 73:2, 3, 13, 14.
11 E walia vakacava o Esafa na nona lomaleqa oqo? E sega beka ni kauaitaka? Sega. E cavuta sara ga ena nona masu vua na Kalou, me vaka eda raica ena ika73 ni Same. E qai veisau na vakasama i Esafa ni sikova na vale tabu. E vulica mai kina ni uasivi duadua ga na qarava na Kalou. Ni sa vakavoui tale na nona raica donu nona sokalou, sa qai matata vua ni cata dina o Jiova na veika ca baleta ena totogitaki ira na tamata ca ena gauna e lokuca. (Same 73:17-19) Ni sa donu tale nona rai, sa qai vaqaqacotaka o Esafa na veika e kilai tani kina, oya ni dauveiqaravi i Jiova. E kaya vua na Kalou: “Ka’u sa tiko ga kei kemuni e na veisiga: o ni sa taura tiko na ligaqu i matau. O ni na tuberi au e na nomuni lewa, ka kauti au emuri ki na vanua vakaiukuuku.” (Same 73:23, 24) E qai marautaka tale o Esafa na nona Kalou.—Same 34:2.
Era Kila Vinaka na Veika Era Kilai Tani Kina
12, 13. Vakamacalataki ira e so era tukuni ena iVolatabu era sakitaka na nodra veiwekani kei na Kalou.
12 E dua na sala eda rawa ni vaqaqacotaka kina na veika eda kilai tani kina na lotu Vakarisito oya meda vakatotomuri ira era a sokalou ena yalodina ra qai marautaka na nodra veiwekani kei na Kalou nira sotava na ituvaki dredre. Vakasamataki Josefa mada, na luve i Jekope. A volitaki o koya me bobula ena gauna e se cauravou lailai kina qai kau i Ijipita. E vica vata na drau na kilomita na yawa ni vanua e tiko mai kina o tamana e dauqarava na Kalou, kei na nona vuvale era dau tokoni koya. Ni tiko e Ijipita o Josefa, e sega ni dua na tamata me vakasalataki koya ni vakatovolei nona yalodina ina itovo savasava kei na nona vakararavi vua na Kalou. Ia e saga vakaukaua me dei tiko ga ina veika e kilai tani kina, oya ni dauveiqaravi ni Kalou. E yalodina tiko ga ina ka e kila ni dodonu. E sakitaka nona sokalou tiko vei Jiova ena gauna e bula voli kina ena ituvaki dredre oya, e sega tale ga ni madua me tukuna na ka e vakabauta.—Vakatekivu 39:7-10.
13 Ni oti e walu na senitiuri, e sega ni guilecava ni dauveiqaravi i Jiova e dua na goneyalewa lailai ni Isireli e qai yaco me bobula i Neamani, na jenerali ni Siria. E yaloqaqa ena nona vakadinadinataki Jiova ena nona tukuni Ilaisa me parofita ni Kalou dina. (2 Tui 5:1-19) Ni oti tale e vica na yabaki, e vakalesuya mai na sokalou dina, qai vakavinakataka na valenisoro ni Kalou na tui gone o Josaia, dina ga ni bula donuya tiko e dua na gauna voravora. E sakitaka na nona vakabauta kei na nona sokalou. (2 Veigauna, wase 34, 35) Ratou sega ni guilecava o Taniela kei na tolu nona itokani Iperiu eratou tiko e Papiloni na ka eratou kilai tani kina, oya ni ratou dauveiqaravi i Jiova. Ratou yalodina tiko ga ena gauna eratou vakatovolei kina. Ratou sakitaka dina na nodratou qaravi Jiova.—Taniela 1:8-20.
Sakitaka na Veika Eda Kilai Tani Kina
14, 15. Na cava e okati ena noda sakitaka nida lotu Vakarisito?
14 Era gumatua na dauveiqaravi ni Kalou oqori baleta nira sakitaka na nodra veiwekani kei na Kalou. Vakacava o keda nikua? Eda na sakitaka vakacava na veika eda kilai tani kina na lotu Vakarisito?
15 Ena tekivu sara ga ena noda vakavinavinakataka na noda mai tamata i Jiova, nona vakadonui keda, kei na nona dau vakalougatataki keda. Na Kalou e kilai ira vinaka na nona tamata. E vola na yapositolo o Paula, donuya na gauna e veilecayaki vakalevu tu kina na lotu: “Sa kilai ira na nona tamata na Turaga [o Jiova].” (2 Timoci 2:19; Tiko Voli mai na Lekutu 16:5) O Jiova e kauaitaki ira “na nona tamata.” E kaya: ‘Ko koya sa tarai kemudou sa tara na loa ni mataqu.’ (Sakaraia 2:8) E vakaraitaka oqo ni lomani keda o Jiova. Meda sauma oqori ena noda yavutaka na noda veiwekani kei koya ena noda lomani koya. E kaya o Paula: “Kevaka e dua sa lomana na Kalou, sa kilai vua ko koya.”—1 Korinica 8:3.
16, 17. Na cava mera sakitaka kina na lotu Vakarisito gone kei na qase na nodra ivotavota vakayalo?
16 Mera dikevi ira na gone era susugi ena vuvale iVakadinadina i Jiova, se e kaukaua cake tiko na nodra kilai tani mera lotu Vakarisito e yavutaki ena nodra veiwekani kei na Kalou se sega. E sega ni rawa mera vakararavi ina nodrau vakabauta na nodra itubutubu. E vola o Paula me baleti ira yadudua na tamata ni Kalou: “Ena tu ko koya, se bale, vua na nona Turaga.” E kuria o Paula: “Eda na dui vakatusai keda kece ga vua na Kalou.” (Roma 14:4, 12) E macala ni noda taura vakamamada tu ga na nodrau sokalou na noda itubutubu ena sega ni vakaukauataka na noda veiwekani voleka kei Jiova.
17 Era bula voli mai na iVakadinadina i Jiova ena veitabagauna sa oti. E tekivu mai vei Epeli na tamata yalodina ena rauta na 60 na senitiuri sa oti me yacovi ira mai na ‘isoqosoqo levu’ ni iVakadinadina ena gauna oqo kei ira na ilawalawa vakaitamera era na qai marautaka na nodra qaravi Jiova me tawamudu. (Vakatakila 7:9; Iperiu 11:4) O keda eda mai tomani ira na dausokalou yalodina oya. E totoka vakaoti na noda ivotavota!
18. E vakaduiduitaki keda vakacava mai vuravura na veika eda vakaliuca kei na noda ivakatagedegede?
18 Noda kilai tani na lotu Vakarisito e okati tale ga kina na veika eda vakaliuca, na noda itovo, kei na noda ivakatagedegede e vakatakilakilataki keda nida lotu Vakarisito. Oqo e dau vakatokai me “Sala,” na sala ni bula uasivi duadua eda rawa ni vakamarautaka kina na Kalou. (Cakacaka 9:2, VV; Efeso 4:22-24) O keda na lotu Vakarisito eda dau “vakatovolea na ka kecega” da qai “taura matua na ka e vinaka”! (1 Cesalonaika 5:21) E matata vinaka vei keda na kedrau duidui levu na lotu Vakarisito kei na vuravura e yawaka na Kalou. E matata vinaka na nona vakaduiduitaka na sokalou dina kei na lotu lasu o Jiova. E kaya o Jiova ena gusu i Malakai na nona parofita: “Dou na qai kunea sara ni sa dua tani na yalododonu ka dua tani na tamata ca, ni sa dua tani ko koya sa qarava na Kalou ka dua tani ko koya sa sega ni qaravi koya.”—Malakai 3:18.
19. Era na sega vakadua ni cava na lotu Vakarisito dina?
19 Ni rui bibi na noda sakitaki Jiova ena vuravura veilecayaki oqo, na cava ena vukei keda meda sakitaka tiko ga na noda Kalou kei na veika eda kilai tani kina na lotu Vakarisito? Ena vukei keda na veika ena vakaraitaki ena ulutaga e tarava. Nida vakasamataka tiko oqori, e rawa meda nuidei nira na sega vakadua ni “sega ni lomakatakata” na lotu Vakarisito dina.
[iVakamacala e ra]
a Oqo e baleta ga na noda bula vakayalo. E so na tauvimate se o ira e tauvi ira na mate ni vakasama ena gadrevi mera raici ira na kena vuniwai.
O se Nanuma Tiko?
• Era na ‘sakitaki Jiova’ vakacava na lotu Vakarisito?
• Na cava o vulica vei rau o Mosese kei Esafa?
• O cei so era cavuti ena iVolatabu era sakitaka na nodra qarava na Kalou?
• Na cava e okati ena noda sakitaka na veika eda kilai tani kina na lotu Vakarisito?
[iYaloyalo ena tabana e 14]
E vakatitiqa o Mosese ena dua na gauna
[iYaloyalo ena tabana e 15]
Era le levu na dauveiqaravi ni Kalou ena gauna sa oti era sakitaka na nodra kilai tani