Papitaiso Ena Yaca i Tamada, na Luvena kei na Yalo Tabu

“Ni lako moni vakavulici ira . . . . mera noqu tisaipeli, ni papitaisotaki ira ena yaca i Tamada kei na Luvena kei na yalo tabu.”​—MACIU 28:19.

1, 2. (a) Na cava e yaco e Jerusalemi ena siga ni Penitiko ni 33 S.K.? (b) Na cava era papitaiso kina e levu?

E OSODRIGI o Jerusalemi vei ira na gole mai na veivanua. Ena siga ni Penitiko ni 33 S.K., a vakayacori kina e dua na soqo bibi, ra qai tiko kina e levu na vulagi. Ia mani yaco e dua na ka veivakurabuitaki ni oti nona vunau veiuqeti na yapositolo o Pita. Era veivutuni ra qai papitaiso na le 3,000 na Jiu kei ira na tavuki mai, ni uqeti ira na ivunau ya. E vakaikuritaki kina na iwiliwili ni lewe ni ivavakoso vaKarisito e tauyavu vou. (Caka. 2:41) E rairai vakavu maue ena veiyasai Jerusalemi na nodra papitaiso ena tobu ni sisili se na taqi ni wai na lewe vuqa!

² Na cava era papitaiso kina e levu? Ena siga tiko ga qori, “e qai rogo vakasauri mai lomalagi e dua na rorogo e vaka na cagi vakacevaruru.” E sobuti ira na le 120 na tisaipeli na yalo tabu ena dua na tabavale e cake. Sega ni bera nodra soqoni vata yani na turaga kei na marama daulotu nira kurabuitaka nodra rogoci ira na tisaipeli nira “vosataka na veimataqali vosa.” E levu vei ira qori “e mosi sara ga na lomadra” nira rogoca na vosa i Pita, okati kina nona ivakamacala momona me baleta na mate i Jisu. Na cava mera cakava? E sauma o Pita: “Ni veivutuni, ni papitaiso kece ena yaca i Jisu Karisito . . . , ena qai soli vei kemuni na iloloma soli wale, na yalo tabu.”​—Caka. 2:​1-4, 36-38.

3. Na cava mera cakava na Jiu kei ira na tavuki mai era veivutuni ena siga ni Penitiko?

³ Vakasamataka mada na ivakarau ni nodra sokalou na Jiu kei ira na tavuki mai era rogoci Pita ena gauna ya. Era kila ni o Jiova e nodra Kalou. Era kila ena iVolatabu vakaIperiu ni tekivu vakayagataka na Kalou na nona igu kaukaua na yalo tabu ena siga ni nona bulibuli. (Vkte. 1:2; Dvei. 14:​5, 6; 1 Sam. 10:6; Same 33:6) Ia e sega ni yaco ga ekea na ka mera kila. E bibi mera kila na sala e vakarautaka na Kalou me rawati kina na bula​—ya na Mesaia o Jisu. Mani vakadreta o Pita mera “papitaiso kece ena yaca i Jisu Karisito.” Ni bera ya, ni vakaturi o Jisu, a vakaroti Pita kei na so tale mera veipapitaisotaki “ena yaca i Tamada kei na Luvena kei na yalo tabu.” (Maciu 28:​19, 20) E vakaibalebale dina qori ena imatai ni senitiuri vaka kina ena gauna qo. Na cava ya?

Ena Yaca i Tamada

4. Na veisau cava e yaco vei ira na veiwekani kei Jiova?

⁴ O ira na vakarogoca tiko na ivunau i Pita ena gauna ya, eda kila nira qaravi Jiova ra veiwekani tale ga kei koya. Era saga mera muria nona Lawa, ya na vuna era gole mai kina i Jerusalemi e levu tale mai na veivanua. (Caka. 2:​5-11) Ia sa veisau na ivakarau ni nona vakaraitaka vei keda na nona inaki na Kalou. Sa sega tale ni vakadonui ira na Jiu mera nona matanitu digitaki; sa sega tale ga ni yavu ni nodra vakadonui nodra muria na Lawa. (Maciu 21:43; Kolo. 2:14) Ke ra vinakata mera veiwekani tiko ga kei Jiova, e tiko e dua tale na ka mera cakava.

5, 6. Na cava era cakava na Jiu kei ira na tavuki mai ena imatai ni senitiuri mera veiwekani kina kei na Kalou?

⁵ E sega ni kena ibalebale ya mera vakanadakuya na nodra Vunibula o Jiova. (Caka. 4:24) Era kila o ira na muria na vunau i Pita ni o Jiova e Tama dauloloma. E tala mai na Mesaia me vakabulai ira qai vosoti ira sara mada ga, e kaya kina o Pita: “Mera kila na vuvale kece e Isireli ni o Jisu oni vakota e lesi koya na Kalou me Turaga, me Karisito tale ga.” Koya gona, o ira kece na muria na vosa i Pita mera vakavinavinakataka vakalevu na ka e cakava o Jiova vei ira kece na via veiwekani kei koya!​—Wilika Cakacaka 2:​30-36.

⁶ Era sa qai kila ena gauna ya na Jiu kei ira na tavuki mai, ni bibi ena nodra veiwekani vinaka kei Jiova nodra ciqoma ni na veivakabulai ena vuku i Jisu. O na rawa ni kila ena tikina qo na vu ni nodra veivutunitaka nodra cala, e wili tiko kina nona vakamatei o Jisu se mani ra kila se sega nira vakaitavi kina. Sa rauta tale ga me tukuni ni loma ni vica na siga e tarava, era “cuqena tiko ga na nodra ivakavuvuli na yapositolo.” (Caka. 2:42) Sa rawa nira “torova na idabedabe vakaturaga ni loloma soli wale.”​—Iper. 4:16.

7. Era veisautaka vakacava e levu nikua na nodra rai me baleta na Kalou, ra qai papitaiso ena yaca i Tamada?

⁷ A duatani tu nodra rai me baleta na Kalou e milioni era sa mai kilai Jiova nikua nira vulica na iVolatabu. (Aisea 2:​2, 3) Eso vei ira qo era a sega tu ni vakabauta na Kalou, so tale era vakabauta ni tiko e dua na Kalou, ia era sega ni vakabauta ni kauaitaka na veika e bulia. Era sa qai vakadeitaka qo ni tiko e dua na Dauveibuli e rawa nira veiwekani vinaka kei koya. So tale era vakabauta na letoluvakalou se ra qaravi matakau. Era vulica ni Kalou Cecere duadua o Jiova, era sa vakayagataka sara na yacana ena gauna qo. Qori e salavata sara ga kei na nona tukuna o Jisu mera papitaiso na nona tisaipeli ena yaca i Tamada.

8. Na cava mera kila me baleti Tamada o ira na sega ni kila ni vakadewa mai o Atama na ivalavala ca?

⁸ Era vulica tale ga ni vakadewa mai o Atama na ivalavala ca. (Roma 5:12) Qori e dua na ka vou e dodonu mera vakabauta ni dina. O ira qo e vaka ga e dua e sega ni kila na mate e tauvi koya tiko. De na vakila eso na kena ivakatakilakila, e momosi beka na yagona ena so na gauna. Ni sega ni kilai na mate e tauvi koya tiko, ena rairai nanuma kina ni bulabula vinaka tu. Ia e sega ni dina na tikina qori. (Vakatauvatana 1 Korinica 4:4.) Vakacava ke sa kilai na mate dina e tauvi koya tiko? Ena ka vakayalomatua me qara na veiqaravi vakavuniwai e kilai qai vakadinadinataki ni vinaka duadua. E tautauvata tale ga qo kei na nodra mai vulica e levu na ka dina me baleta na ivalavala ca eda sucukaya mai. Era ciqoma na ka e “tukuna” na iVolatabu, ra qai kila ni vakarautaka na kena “iwali” na Kalou. Io, ena vinakati vei ira na yawaka na Tamada Vakalomalagi mera toro vua mera rawata kina na “bula.”​—Efeso 4:​17-19.

9. Na cava e cakava o Jiova meda veiwekani kina kei koya?

⁹ Ke o sa yalataki iko vei Jiova na Kalou, o sa dua na lotu vaKarisito papitaiso, o na vakila na totoka ni noda veiwekani kei koya. O na marautaka sara vakalevu ena gauna qo nona dauloloma na Tamada o Jiova. (Wilika Roma 5:8.) Erau valavala ca vua o Atama kei Ivi, ia a vakaliuliu me vukei ira na nodrau kawa​—wili kina o keda​—meda veiwekani vinaka kei koya. Nona cakava qori, a vosota kina nona vakararawataki na Luvena lomani, lai vakamatei sara. Sega beka ni uqeti keda noda kila qori meda vakamalumalumu ena nona veiliutaki na Kalou, da qai muria nona ivakaro nida lomani koya? Ke o se bera ni cakava qori, e tiko na vuna vinaka mo yalataki iko kina vua na Kalou qai papitaiso.

Ena Yaca i Luvena

10, 11. (a) O na vakavinavinakataki Jisu vakacava? (b) Na cava o nanuma me baleta nona mate vakaisoro o Jisu?

¹⁰ Vakasamataka tale nona vosa o Pita vei ira na lewe vuqa. A vakabibitaka me ciqomi o Jisu, qori e salavata kei na nona papitaiso e dua “ena yaca i . . . Luvena.” Na cava e bibi kina qori ena gauna ya kei na gauna qo? Na noda ciqomi Jisu kei na noda papitaiso ena yacana e kena ibalebale noda ciqoma na nona itavi ena noda veiwekani kei na Dauveibuli. A lauvako ena kaunirarawa o Jisu me sereki ira na Jiu mai na cudru a vu mai na Lawa; ia e yaga raraba nona mate. (Kala. 3:13) A vakarautaka na ivoli ni veisereki vua na kawatamata. (Efeso 2:​15, 16; Kolo. 1:20; 1 Joni 2:​1, 2) Me rawati qori, a vosota o Jisu na ivalavala tawadodonu, na veivakasewasewani, veivakararawataki, kei na mate. E vakacava sara mada na levu ni nomu vakavinavinakataka na nona isoro? Kaya mada ke o dua na cauravou yabaki 12 o vodo tiko ena Titanic, na waqa a coqa na waicevata qai dromu ena 1912. O a tovolea mo lade ena waqa ni vakalele, ia sa sinai tu. E duri sara mai e dua na turaga a vodo tiko ena waqa ni vakalele, reguci watina, lade ena dreke ni waqa qai keveti iko mo vodo ena waqa ni vakalele. Na cava nomu rai me baleta na ka e cakava na turaga ya? Sega ni vakataratututaki ni o na vakavinavinakataki koya vakalevu! Qori sara ga na ka e vakila e dua na cauravou e sotava dina na ituvaki qori.a Ia e uasivi na ka e cakava vei iko o Jisu. E mate mo rawata kina na bula tawavakaiyalayala.

¹¹ O raica vakacava na ka e cakava vei iko na Luve ni Kalou? (Wilika 2 Korinica 5:​14, 15.) De dua o marautaka dina. E uqeti iko sara ga mo yalataki iko vua na Kalou, mo ‘kua ni bula ena vukumu ga, mo bula ga ena vuku i koya e mate ena vukumu.’ Na papitaiso ena yaca i Luvena e dusia na nomu vakadinata na ka e cakava vei iko o Jisu kei na nomu ciqoma nona lewa “me iLiuliu Levu, me iVakabula.” (Caka. 3:15; 5:31) Eliu, o sega tu ni veiwekani kei na Dauveibuli, sega tale ga ni dei nomu inuinui. Ia ni o vakabauta na dra vakadavei i Jisu Karisito o qai papitaiso, drau sa qai veiwekani kei na Tamada. (Efeso 2:​12, 13) E vola na yapositolo Paula: “Oni a yawaka tu na Kalou, oni meca, ni oni dau vakasamataka na ka ca. Qo oni sa mai vakaduavatataki tale ena vuku ni yagoi [Jisu o] koya a solia nona bula me vakamatei, me vakarautaki kemuni kina moni savasava.”​—Kolo. 1:​21, 22.

12, 13. (a) Ni o papitaiso ena yaca i Luvena, na cava o na cakava ke dua e vakacudrui iko? (b) Na cava mo cakava ni o dua na lotu vaKarisito papitaiso ena yaca i Jisu?

¹² O sa papitaiso ena yaca i Luvena, ia o kila vinaka ni o sucukaya mai na ivalavala ca. Ena yaga sara e veisiga nomu nanuma tiko qori. Me kena ivakaraitaki, ni dua e vakacudrui iko, ena votu mai nomu vakasama ni drau ivalavala ca ruarua? Drau na vinakata me vosoti kemudrau na Kalou, e dodonu gona mo drau dau veivosoti. (Mari. 11:25) E laurai na bibi ni tikina qo, ena vosa vakatautauvata i Jisu: A bokoca e dua na turaga na dinau nei nona bobula e rauta ni 60,000,000 na ilavo siliva. Ia na bobula qo a sega ni bokoca na nona dinau e dua tale na bobula e dinautaka vua e duanadrau na ilavo siliva. E vakabibitaka eke o Jisu e dua na lesoni: O Jiova ena sega ni vosoti koya e sega ni vosota na tacina. (Maciu 18:​23-35) Io, na papitaiso ena yaca i Luvena, e dusia noda ciqoma na lewa e soli vei Jisu da qai vakatotomuri koya kei na nona ivakavuvuli, dua ya meda yalorawarawa ni veivosoti.​—1 Pita 2:21; 1 Joni 2:6.

¹³ Ena sega ni vinaka vakaoti noda muri Jisu nida sega ni uasivi. Ni vu mai lomada noda yalayala vua na Kalou, eda na via vakatotomuri Jisu ena kena vinaka duadua. Eda cakava qori ena noda biuta na itovo makawa da qai tokara na itovo vou. (Wilika Efeso 4:​20-24.) Ni o doka e dua na nomu itokani, de dua o na tovolea mo vuli ena nona ivakaraitaki kei na nona itovo. Me va sara ga qori na noda via vuli vei Jisu kei na noda vakatotomuri koya.

14. O na vakaraitaka vakacava ni o doka na lewa e soli vei Jisu na Tui vakalomalagi?

¹⁴ E tiko e dua tale na sala mo vakaraitaka kina ni matata tiko vei iko na ibalebale ni papitaiso ena yaca i Luvena. “E vakamalumalumutaka tale ga na Kalou na ka kece e ruku ni yavana [o Jisu], qai vakacerecerei koya me ulu ni ka kece ena vuku ni ivavakoso.” (Efeso 1:22) Io, mo doka na sala e veidusimaki kina o Jisu vei ira na yalayala vei Jiova. E vakayagataki ira na sega ni uasivi o Karisito, vakabibi o ira na tagane matua vakayalo era lesi mera qase ni ivavakoso. Era digitaki “mera vakadodonutaki kina na yalosavasava, . . . me buli cake kina na yagoi Karisito.” (Efeso 4:​11, 12) Ke cala mada ga e dua e sega ni uasivi, e rawa vua na Tui ni Matanitu vakalomalagi o Jisu, me walia na ituvaki ya ena nona gauna kei na sala e vakadonuya. O vakadinata na tikina qori?

15. Ke o se sega ni papitaiso, na veivakalougatataki cava o na marautaka ni o sa papitaiso?

¹⁵ Ia era se sega tiko ga ni yalayala vei Jiova eso mera papitaiso. Ke o dua vei ira, sa tukuni mai cake ni noda kilai Luvena e ka vakayalomatua mo cakava, e ivakaraitaki tale ga ni nomu vakavinavinaka. O na vakalougatataki vakalevu ni o papitaiso ena yaca i Luvena.​—Wilika Joni 10:​9-11.

Ena Yaca ni Yalo Tabu

16, 17. Na cava na ibalebale ni nomu papitaiso ena yaca ni yalo tabu?

¹⁶ Na cava na ibalebale ni papitaiso ena yaca ni yalo tabu? Me vaka sa laurai oti mai, o ira na rogoci Pita ena siga ni Penitiko era kila na yalo tabu. Era vakadinadinataka sara ga ni vakayagataka tiko na Kalou na yalo tabu. O Pita sara mada ga a dua vei ira na ‘sobuti ena yalo tabu qai vosataka na veimataqali vosa.’ (Caka. 2:​4, 8) Na papitaiso gona ena yaca ni yalo tabu e kena ibalebale nona vakadinata e dua ni tiko na itavi ni yalo tabu ena vakayacori ni inaki ni Kalou.

¹⁷ O qai kila na cakacaka ni yalo tabu ni o mai vulica na iVolatabu. Me kena ivakaraitaki, o sa mai kila ni yalo tabu e uqeta na volai ni iVolatabu. (2 Tim. 3:16) Ni o toso vakayalo, o sa mai kila ni ‘Tamada mai lomalagi e solia na yalo tabu vei ira era kerea vua,’ wili tale ga kina o iko. (Luke 11:13) De o sa vakila tiko na cakacaka ni yalo tabu ena nomu bula. Ia ke o bera ni papitaiso ena yaca ni yalo tabu, nona vakadeitaka o Jisu ni solia na yalo tabu o Tamana e dusia ni o na vakalougatataki vakalevu ni dusimaki iko na yalo tabu.

18. Era na vakalougatataki vakacava na papitaiso ena yaca ni yalo tabu?

¹⁸ E vakadinadinataki tale ga nikua ni dusimaka qai liutaka tiko o Jiova na ivavakoso lotu vaKarisito ena nona yalo tabu. Na yalo tabu tale ga e noda ivukevuke ena veisiga. Noda papitaiso ena yaca ni yalo tabu e dusia na noda kila na ka e cakava ena noda bula da qai muria ena marau na kena veidusimaki. De ra na vaqaqa tu eso se rawa vakacava meda dina ena noda yalayala vei Jiova, e yaga tale ga vakacava ena tikina qori na yalo tabu. Ena qai veivosakitaki qori ena ulutaga tarava.

[iVakamacala e ra]

O se Nanuma Tiko?

• Na cava e okati ena nomu papitaiso ena yaca i Tamada?

• Na cava na ibalebale ni papitaiso ena yaca i Luvena?

• O na vakavinavinakataka vakacava na bibi ni papitaiso ena yaca i Tamada kei na Luvena?

• Na cava na ibalebale ni papitaiso ena yaca ni yalo tabu?

[iYaloyalo ena tabana e 10]

Era veiwekani vakacava na tisaipeli vou kei na Tamada ni oti na siga ni Penitiko, ni 33 S.K.?

[Credit Line]

By permission of the Israel Museum, Jerusalem