Nǔ ɖěɖěe nǔ e Jakɔ́bu ɖo kúzan jí bo ɖɔ ɖ’ayǐ é sixú kplɔ́n mǐ lɛ́ é: Akpáxwé 1

1-2. Cóbónú Jakɔ́bu ná kú ɔ, étɛ́ é ka wa? Étɛ́wú? (Kpɔ́n ɖiɖe ɔ lɔmɔ̌.)

MƐSƐNTƆ́ gbejínɔtɔ́ Jexóva tɔn Jakɔ́bu sɛ tɛn sín Kanáa yi Ejípu kpó xwédo tɔn kpó din é ɔ, xwe 17 mɔ̌ ko wá yi. (Bǐb. 47:28) Hwe énɛ́ lɛ́ nu ɔ, mɔ e é lɛ́vɔ́ wá mɔ vǐ súnnu vívɛ́ná tɔn Jozɛ́fu, bɔ xwédo tɔn bǐ lɛ́vɔ́ wá nɔ kpɔ́ é d’awǎjijɛ ɖaxó n’i. Amɔ̌, Jakɔ́bu mɔ din ɖɔ kú émítɔn ɖo sisɛkpɔ́ wɛ. Énɛ́ wú ɔ, é bló kplé tají ɖé xá xwédo tɔn.—Bǐb. 49:28.

² Hwenɛ́nu ɔ, walɔ mɛ wɛ é ko ɖe nú mɛ lɛ́ bɔ ényí tatɔ́ xwédo tɔn ɖé ja kúkú gbé ɔ, é nɔ xo mɛ e ɖo xwédo tɔn mɛ lɛ́ é bǐ kplé bo nɔ ɖe wě gǔdo gúdo tɔn lɛ́ xá yě. (Eza. 38:1) Ðo kplé énɛ́ domɛ ɔ, é sixú lɛ́ ɖɔ mɛ e ná nyí tatɔ́ nú xwédo ɔ ɖo kú tɔn gúdo é.

3. Étɛ́ Bǐbɛ́mɛ 49:1, 2 ka kplɔ́n mǐ?

³ Xa Bǐbɛ́mɛ 49:1, 2. Amɔ̌, kplé énɛ́ nyí kplé e è nɔ bló ɖo xwédo mɛ é ɖé kpowun ǎ. Jakɔ́bu ɖɔ nǔ e ná wá jɛ ɖo sɔgúdo é ɖ’ayǐ. Kpó alɔdó Jexóva tɔn kpó ɔ, Jakɔ́bu ɖɔ nǔ tají tají ɖěɖěe ná wá jɛ dó yě kpó xwédo yětɔn lɛ́ kpó wú ɖo sɔgúdo lɛ́ é sín xó. Hwɛjijɔ énɛ́ wú wɛ è nɔ ylɔ́ xó ɖěɖěe Jakɔ́bu ɖɔ ɖo kúzan jí é ɖɔ nǔɖɔɖayǐ hweɖélɛ́nu.

4. Étɛ́ mǐ ka ɖó ná hɛn dó ayi mɛ hwenu e mǐ ná ɖo nǔ e Jakɔ́bu ɖo kúzan jí bo ɖɔ ɖ’ayǐ é gbéjé kpɔ́n wɛ é? (Kpɔ́n gbǎví “Xwédo Jakɔ́bu tɔn” ɔ lɔmɔ̌.)

⁴ Ðo xóta élɔ́ mɛ ɔ, mǐ ná gbéjé nǔ e Jakɔ́bu ɖɔ nú vǐ súnnu tɔn lɛ́ ɛnɛ é kpɔ́n: Hwlibɛ́ni, Sinmɛnyɔ́ɔ, Levíi kpó Judáa kpó. Ðo xóta e bɔ d’é wú é mɛ ɔ, mǐ ná ɖɔ xó dó xó e Jakɔ́bu ɖɔ nú vǐ súnnu tɔn tántɔn ɖě lɛ́ é jí. Lěe mǐ ná wá mɔ gbɔn é ɔ, é nyí vǐ súnnu Jakɔ́bu tɔn lɛ́ kɛ́ɖɛ́ wú wɛ Jakɔ́bu ɖɔ xó dó ǎ, loɔ, é lɛ́ ɖɔ xó dó kúnkan yětɔn éé ná wá húzú akɔta Izlayɛ́li hwexónu tɔn ɔ é wú. Tan akɔta énɛ́ tɔn gbígbéjé kpɔ́n ná xlɛ́ lěe xó Jakɔ́bu tɔn lɛ́ wá jɛnu gbɔn é nyi wɛn. Gɔ́ ná ɔ, ényí mǐ gbéjé xó tɔn lɛ́ kpɔ́n ɔ, mǐ ná mɔ nǔkplɔ́nmɛ xɔ akwɛ́ ɖěɖěe sixú d’alɔ mǐ bɔ nǔ mǐtɔn ná nyɔ́ Tɔ́ mǐtɔn jǐxwé tɔn Jexóva nukúnmɛ lɛ́ é.

HWLIBƐ́NI

5. Wǔjɔmɛ tɛ́ Hwlibɛ́ni ka sixú ko ɖo nukún ɖó wɛ sín tɔ́ tɔn gɔ́n?

⁵ Hwlibɛ́ni wɛ Jakɔ́bu ɖɔ xó ná jɛ nukɔn bo ɖɔ: “Hwi wɛ nyí nukɔngbéví ce.” (Bǐb. 49:3) Ðó Hwlibɛ́ni wɛ nyí nukɔngbéví ɔ wútu ɔ, é sixú ko ɖo nukún ɖó wɛ ɖɔ émí wɛ ná yí nǔɖókan tɔ́ émítɔn tɔn e nɔví émítɔn ɖokpó ná yí é donu we. É sixú ko lɛ́ ɖó nukún ɖɔ ényí tɔ́ émítɔn kú ɔ, émí wɛ ná húzú tatɔ́ xwédo ɔ tɔn, bɔ kúnkan émítɔn ná ɖó wǔjɔmɛ ɔ bo ná jɛ tɛn émítɔn mɛ ɖo nukɔnmɛ.

6. Étɛ́wú Hwlibɛ́ni ka hɛn vǐɖaxó sín acɛ e é ɖó é bú? (Bǐbɛ́mɛ 49:3, 4)

⁶ Amɔ̌, Hwlibɛ́ni hɛn vǐɖaxó sín acɛ e é ɖó é bú. (1 Tan 5:1) Étɛ́wú? Xwe ɖé lɛ́ ɖíe ɔ, é ɖó xó xá Jakɔ́bu sín xɔnnɔ Bilúha. Asi yí wǎn ná Jakɔ́bu tɔn Hlacɛ́li e kú é sín mɛsɛntɔ́ nyɔ̌nu wɛ. (Bǐb. 35:19, 22) Jakɔ́bu sín asi ɖěvo e nɔ nyí Lěya é sín vǐ wɛ Hwlibɛ́ni ka nyí. Bóyá, xóɖóxámɛ sín zɛn syɛ́nsyɛ́n wɛ sixú ko sɔ́ Hwlibɛ́ni. Alǒ, é sixú ko hwlɛ́n kan xá Bilúha bo ná dó bló bónú é ní ma jɛ tɛn e mɛ nɔ tɔn ɖe ɖo Jakɔ́bu sín ayi mɛ é ó. Ðěbǔ wɛ é ná bo nyí ɔ, nǔ e é wa é nylá tawun ɖo Jexóva kpó tɔ́ tɔn kpó nukúnmɛ.—Xa Bǐbɛ́mɛ 49:3, 4.

7. Étɛ́ ka jɛ dó Hwlibɛ́ni kpó kúnkan tɔn kpó jí? (Kpɔ́n gbǎví “Nǔ e Jakɔ́bu ɖo kúzan jí bo ɖɔ ɖ’ayǐ é” ɔ lɔmɔ̌.)

⁷ Jakɔ́bu ɖɔ nú Hwlibɛ́ni ɖɔ: “Nukɔngbéví e a nyǐ ɔ sín acɛ ɔ, a sɔ́ ná ɖó ǎ.” Xó énɛ́ lɛ́ wá jɛnu. Biblu ɖɔ ɖo fí ɖěbǔ ɖɔ mɛ e gosín kúnkan Hwlibɛ́ni tɔn mɛ é ɖé wá húzú axɔ́sú, vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ alǒ gbeyíɖɔ ǎ. É ɖo mɔ̌ có, Jakɔ́bu gbɛ́ vǐ súnnu tɔn sín vǐ mɛ ǎ, bɔ kúnkan Hwlibɛ́ni tɔn wá húzú akɔta blěbú ɖo Izlayɛ́li. (Joz. 12:6) Hwlibɛ́ni ɖe jijɔ ɖagbe lɛ́ xlɛ́ ɖo ninɔmɛ ɖěvo lɛ́ mɛ, gɔ́ ná ɔ, è wlán dó fí ɖě ɖɔ é lɛ́vɔ́ wá lɛ aga ǎ.—Bǐb. 37:20-22; 42:37.

8. Étɛ́ lɛ́ kpɔ́ndéwú Hwlibɛ́ni tɔn ka sixú kplɔ́n mǐ?

⁸ Nǔkplɔ́nmɛ ɔ? Mǐ ɖó ná dó gǎn dó nǔjɔnǔ mɛ bo ná nɔ ɖu ɖo mǐɖée jí, bo ná lɛ́ nyi alɔ nú xóɖóxámɛ e ma sɔgbe ǎ é. Ényí mǐ wá mɔ mǐɖée ɖo ninɔmɛ e ná zɔ́n bɔ mǐ ná hu hwɛ é ɖé mɛ gbeɖé ɔ, mǐ ɖó ná nɔ te bo lin tamɛ dó lěe nǔwiwa mǐtɔn ná dó xomɛsin nú Jexóva, xwédo mǐtɔn kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó gbɔn é jí. Mǐ ɖó ná lɛ́ flín ɖɔ “nǔ e mɛɖé dó é wɛ é ná ya.” (Ga. 6:7) Ðo alɔ ɖěvo mɛ ɔ, nǔ e jɛ dó Hwlibɛ́ni jí é nɔ flín mǐ nǔbláwǔkúnúmɛ Jexóva tɔn. Nǔgbó wɛ ɖɔ Jexóva kún ná bló bónú mǐ ná gɔn xɔxɔ nǔ e mǐ wa nyi do lɛ́ é tɔn se ó, amɔ̌, é ná kɔn nyɔ̌ná dó gǎn e dó wɛ mǐ ɖe bo ná wa nǔ e sɔgbe é jí.

SINMƐNYƆ́Ɔ KPÓ LEVÍI KPÓ

9. Étɛ́wú nǔ e Sinmɛnyɔ́ɔ kpó Levíi kpó wa é ma ka nyɔ́ Jakɔ́bu nukúnmɛ ɖěbǔ ǎ? (Bǐbɛ́mɛ 49:5-7)

⁹ Xa Bǐbɛ́mɛ 49:5-7. Énɛ́ gúdo ɔ, Jakɔ́bu ɖɔ xó nú Sinmɛnyɔ́ɔ kpó Levíi kpó bo xlɛ́ dó nǔjɔnǔ mɛ ɖɔ nǔ e yě wa é kún nyɔ́ nukún émítɔn mɛ ó. Xwe ɖé lɛ́ ɖíe ɔ, nya ɖé nɔ nɔ Kanáa bo nɔ nyí Sikɛ́mu, bo ɖó xó xá Jakɔ́bu sín vǐ nyɔ̌nu Dina gǎnnugǎnnu. Jakɔ́bu sín vǐ súnnu lɛ́ bǐ sin xomɛ tawun ɖó nǔ e jɛ dó nɔví nyɔ̌nu yětɔn jí é wú, b’ɛ ka sɔgbe. Amɔ̌, Sinmɛnyɔ́ɔ kpó Levíi kpó ɖu ɖo xomɛsin yětɔn jí ǎ. Yě zán ayi wínníwínní bo d’akpá ɖɔ émí ná jɛ fífá sín akɔ xá Sikɛ́mu sín mɛ lɛ́, ényí yě bǐ yí gbe bá gbo ada ɔ nɛ́. Mɛ lɛ́ yí gbe. Hwenu e ada ɔ kpo ɖo nǔ wa xá yě wɛ ganjí é ɔ, Sinmɛnyɔ́ɔ kpó Levíi kpó “sún hwǐ, bo byɔ́ toxo ɔ mɛ, bo hu súnnu e ɖo toxo ɔ mɛ lɛ́ bǐ; mɛɖé lɛ́n nǔ mɔ̌hunkɔ dó yě wú ǎ.”—Bǐb. 34:25-29.

10. Nɛ̌ nǔ e Jakɔ́bu ɖɔ ɖ’ayǐ dó Sinmɛnyɔ́ɔ kpó Levíi kpó wú é ka jɛnu gbɔn? (Kpɔ́n gbǎví “Nǔ e Jakɔ́bu ɖo kúzan jí bo ɖɔ ɖ’ayǐ é” ɔ lɔmɔ̌.)

¹⁰ Alǎnnú énɛ́ e Jakɔ́bu sín vǐ we lɛ́ wa é gba ayi dó nú Jakɔ́bu tawun. É ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ è ná gba vǐ yětɔn lɛ́ dó gbɔn Izlayɛ́li, è ná fúnfún yě gbɔn to ɔ bǐ mɛ. Nǔɖɔɖayǐ énɛ́ jɛnu xwe 200 jɛjí gúdo ée akɔta Izlayɛ́li tɔn yi Akpádídó yíkúngban ɔ jí é. Hɛ̌nnu Sinmɛnyɔ́ɔ tɔn ɖu toxo ɖé lɛ́ sín gǔ gbɔn ayǐkúngban Judáa tɔn jí. (Joz. 19:1) Hɛ̌nnu Levíi tɔn ɖu toxo 48 sín gǔ gbɔn Izlayɛ́li.—Joz. 21:41.

11. Nǔ ɖagbe tɛ́ lɛ́ mɛ e ɖo hɛ̌nnu Sinmɛnyɔ́ɔ kpó Levíi kpó tɔn mɛ lɛ́ é ka wa?

¹¹ Kúnkan Sinmɛnyɔ́ɔ kpó Levíi kpó tɔn sɔ́ wá wa nǔ ɖokpó ɔ lɛ́ e tɔ́gbó yětɔn lɛ́ wa nyi do é ǎ. Levíi ví lɛ́ gěgé sɛn Jexóva kpó gbejíninɔ kpó. Hwenu e Mɔyízi yi Sɛ́n ɔ yí gbé ɖo Jexóva gɔ́n ɖo só Sinayíi tɔn jí é ɔ, Izlayɛ́li ví gěgé sɛn nyibúví sín bǒcyɔ, amɔ̌, Levíi ví lɛ́ jɛ Mɔyízi jí bo d’alɔ bɔ è sú nǔ nyanya énɛ́ sín kún dó. (Tín. 32:26-29) Jexóva cyán súnnu e ɖo hɛ̌nnu Levíi tɔn mɛ lɛ́ é bɔ yě ná nyí vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ ɖo Izlayɛ́li. (Tín. 40:12-15; Kɛ́n. 3:11, 12) Nukɔnmɛ ɔ, hɛ̌nnu Sinmɛnyɔ́ɔ tɔn d’alɔ hɛ̌nnu Judáa tɔn bɔ yě fun ahwan xá Kanáanu lɛ́ dó ayǐkúngban yětɔn tamɛ ɖo Akpádídó yíkúngban ɔ jí.—Hwɛ. 1:3, 17.

12. Étɛ́ lɛ́ kpɔ́ndéwú Sinmɛnyɔ́ɔ kpó Levíi kpó tɔn ka sixú kplɔ́n mǐ?

¹² Nǔkplɔ́nmɛ ɔ? Ma lɔn gbeɖé bónú xomɛsin ní xlɛ́ ali gbeta towe lɛ́ kpó nǔwiwa towe lɛ́ kpó ó. Ényí è wa nǔ agɔ xá we alǒ xá mɛ e a yí wǎn ná é ɖé ɔ, jɔwámɔnú wɛ é nyí ɖɔ xomɛ ní sin we. (Ðɛh. 4:5) É ɖo mɔ̌ có, mǐ ɖó ná flín ɖɔ Jexóva kún nɔ yí wǎn nú xógbe kpó nǔwiwa kpó ɖěɖěe nɔ ɖe xomɛsin syɛ́nsyɛ́n xlɛ́ lɛ́ é ó. (Ja. 1:20) Mǐ nɔ zán nǔgbódodó Biblu tɔn lɛ́ dó ɖí xwi xá nǔagɔwaxámɛ, é sixú nyí ɖo agun ɔ mɛ alǒ ɖo agun ɔ gúdo, mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ nɔ nyi alɔ nú nǔ nyanya e xomɛsin e jí è ma ɖu ɖe ǎ é nɔ ji é. (Hlɔ̌. 12:17, 19; 1 Pi. 3:9) Ényí mɛjitɔ́ towe lɛ́ tlɛ nɔ wa nǔ e ma nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ ǎ lɛ́ é hǔn, flín ɖɔ é kún nyí dandan wɛ ɖɔ a ní xwedó kpɔ́ndéwú yětɔn ó. Ma wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ émí ko nyí zɛ̌n jɛ ado gúdo, bɔ Jexóva kún sɔ́ sixú kɔn nyɔ̌ná dó émí jí ó ó. Jexóva ná gɔn nyɔ̌ná kɔn dó jǐ we nú gǎn ɖěɖěe dó wɛ a ɖe bá yi nukɔn, bá lɛ́ wa nǔ e sɔgbe é ǎ.

JUDÁA

13. Hwenu e ahwan jɛ Judáa jí b’ɛ ná se xó ɖo tɔ́ tɔn sín nu é ɔ, étɛ́wú ado ka sixú ko hu i?

¹³ Judáa wɛ nyí vǐ e Jakɔ́bu ná ɖɔ xó ná bɔ d’é wú din é. Ée Judáa se xó e Jakɔ́bu ɖɔ nú fofó tɔn lɛ́ é ɔ, ado sixú ko jɛ huhu i jí. É lɔ wa nǔ syɛ́nsyɛ́n ɖé lɛ́ nyi do. É ɖo wɛn ɖɔ, é lɔ ɖ’alɔ ɖo dɔkun e ɖo toxo Sikɛ́mu tɔn mɛ lɛ́ é bíbɛ́ xó ɔ mɛ. (Bǐb. 34:27) É xo kpóɖó nú nɔví tɔn lɛ́ bɔ yě sa Jozɛ́fu dó kannumɔgbénu, bo lɛ́ ɖ’adingban nú tɔ́ yětɔn. (Bǐb. 37:31-33) Nukɔnmɛ ɔ, é ɖó xó xá vǐ tɔn sín asi Tamáa, ɖó é lin ɖɔ agalɛtɔ́ wɛ n’i.—Bǐb. 38:15-18.

14. Nǔ ɖagbe tɛ́ lɛ́ Judáa ka wa? (Bǐbɛ́mɛ 49:8, 9)

¹⁴ É ɖo mɔ̌ có, Jexóva sɔ́ d’ayi mɛ nú Jakɔ́bu bɔ kpa kɛ́ɖɛ́ wɛ é kpa Judáa, bo lɛ́ d’akpá n’i ɖɔ nǔ ɖagbe lɛ́ ná jɛ dó é kpó xwédo tɔn kpó jí. (Xa Bǐbɛ́mɛ 49:8, 9.) Judáa xlɛ́ ɖɔ tɔ́ émítɔn e ko nyí mɛxómɔ é sín nǔ nɔ ɖu ayi mɛ nú émí tawun. Gɔ́ ná ɔ, é lɛ́ se wǔvɛ́ xá nɔví tɔn kpɛví Bɛnjamɛ́ɛ.—Bǐb. 44:18, 30-34.

15. Ali tɛ́ lɛ́ nu ɖɛ e è xo dó Judáa jí é ka cɛ ɖe?

¹⁵ Jakɔ́bu ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ axɔ́sú wɛ Judáa ná nyí ɖo nɔví tɔn lɛ́ tɛ́ntin. É ɖo mɔ̌ có, xwe 200 mɔ̌ ko wá yi hwɛ̌, cóbɔ nǔɖɔɖayǐ énɛ́ jɛ jijɛnu jí. Ée Izlayɛ́li ví lɛ́ gosín Ejípu bo ɖo zɔnlin zun wɛ gbɔn gbětótló mɛ xwe Akpádídó yíkúngban ɔ jí é ɔ, hɛ̌nnu Judáa tɔn wɛ jɛ nukɔn bɔ hɛ̌nnu e kpo lɛ́ é jɛ gǔdo tɔn. (Kɛ́n. 10:14) Xwe lɛ́ gúdo ɔ, Judáa wɛ Jexóva sɔ́ b’ɛ ná yi tɔ́n ahwan Kanáanu lɛ́ jɛ nukɔn bá dó yí Akpádídó yíkúngban ɔ. (Hwɛ. 1:1, 2) Gɔ́ ná ɔ, Davídi wɛ nyí mɛ nukɔntɔn ɖo axɔ́sú tootóbú e gosín kúnkan Judáa tɔn mɛ lɛ́ é mɛ. Amɔ̌, é lɛ́ kpo ali e nu nǔ e è ɖɔ ɖ’ayǐ dó Judáa wú é jɛnu ɖe é ɖěvo lɛ́.

16. Nɛ̌ nǔɖɔɖayǐ e ɖo Bǐbɛ́mɛ 49:10 mɛ é ka jɛnu gbɔn? (Kpɔ́n gbǎví “Nǔ e Jakɔ́bu ɖo kúzan jí bo ɖɔ ɖ’ayǐ é” ɔ lɔmɔ̌.)

¹⁶ Jakɔ́bu ɖe xlɛ́ ɖɔ Judáa sín kúnkan mɛ wɛ mɛ e ná kp’acɛ dó gbɛtɔ́ lɛ́ nu káká sɔ́yi é ná gosín. (Xa Bǐbɛ́mɛ 49:10.) Axɔ́sú énɛ́ wɛ nyí Jezu Klísu. Wɛnsagun ɖé ɖɔ dó Jezu wú ɖɔ: “Jexóva Mawu ná ná ɛ axɔ́súzinkpo tɔ́ tɔn Davídi tɔn.” (Luk. 1:32, 33) È lɛ́ ylɔ́ Jezu ɖɔ “Kinnikínní akɔta Judáa tɔn tɔn.”—Nǔɖe. 5:5.

17. Nɛ̌ mǐ ka sixú xwedó kpɔ́ndéwú Jexóva tɔn ɖo linlin e mǐ nɔ ɖó dó mɛ ɖěvo lɛ́ wú é kpáxwé gbɔn?

¹⁷ Nǔkplɔ́nmɛ ɔ? Judáa tlɛ ɖe afɔ syɛ́nsyɛ́n ɖé lɛ́ nyi do có, Jexóva ka kɔn nyɔ̌ná dó jǐ tɔn. Amɔ̌, Judáa sín nɔví lɛ́ ka sixú ko kan nǔ e Jexóva mɔ ɖo Judáa sí é byɔ́ yěɖée wɛ a? Ðěbǔ wɛ é ná bo nyí ɔ, Jexóva mɔ nǔ ɖagbe ɖo Judáa gɔ́n bo kɔn nyɔ̌ná dó jǐ tɔn ɖó énɛ́ wú. Nɛ̌ mǐ ka sixú xwedó kpɔ́ndéwú Jexóva tɔn gbɔn? Ényí klisánwun hǎtɔ́ ɖé mɔ wǔjɔmɛ bǔnɔ ɖé ɔ, nǔ nukɔntɔn e jí mǐ ma nyɔ́ bló ǎ ɔ mǐ sixú sɔ́ ayi ɖó é wɛ nyí fí e mɛ ɔ vɔ́ da ɖe lɛ́ é. Amɔ̌, é ná nyɔ́ ɖɔ mǐ ní flín ɖɔ jijɔ ɖagbe e é ɖó lɛ́ é nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ. Énɛ́ ɖo wɛn. Jijɔ ɖagbe e mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ ɖó lɛ́ é wɛ Jexóva nɔ ba. Mi nú mǐ ní dó gǎn bo wa nǔ ɖokpó ɔ.

18. Étɛ́wú é ka byɔ́ ɖɔ mǐ ní nɔ ɖó suúlu?

¹⁸ Nǔ ɖěvo e kpɔ́ndéwú Judáa tɔn sixú kplɔ́n mǐ é wɛ nyí ɖɔ, é ɖo tají ɖɔ mǐ ní nɔ ɖó suúlu. Jexóva nɔ ɖe akpá tɔn lɛ́ hwebǐnu, amɔ̌, é nɔ bló lěe mǐ ba gbɔn é alǒ hwenu e mǐ ɖó nukún tɔn do é hwebǐnu ǎ. É nyí afɔjíafɔjí wɛ kúnkan Judáa tɔn jɛ nukɔn nɔ jí ɖo togun Mawu tɔn mɛ ǎ. Amɔ̌, yě nɔ gǔdo nú mɛ ɖěɖěe Jexóva sɔ́ bɔ yě ná nɔ nukɔn nú togun tɔn é kpó gbejíninɔ kpó, ɖi Mɔyízi e nyí Levíi ví é, Jozuwée e gosín kúnkan Eflayímu tɔn mɛ é, alǒ axɔ́sú Sawúlu e gosín Bɛnjamɛ́ɛ kún mɛ é. Mi nú mǐ lɔ ní nɔ nɔ gǔdo nú mɛ ɖěbǔ e Jexóva sɔ́ b’ɛ ná nɔ nukɔn nú mǐ ɖo égbé é.—Ebl. 6:12.

19. Étɛ́ xó énɛ́ e mǐ ɖɔ ɖó kpɔ́ dó nǔ e Jakɔ́bu ɖo kúzan jí bo ɖɔ ɖ’ayǐ é wú é ka sixú kplɔ́n mǐ dó Jexóva wú?

¹⁹ Étɛ́ lɛ́ mǐ ka kplɔ́n ɖo xó gǔdo gúdo tɔn ɖěɖěe Jakɔ́bu ɖɔ nú vǐ súnnu tɔn lɛ́ ɛnɛ é mɛ? É ɖo wɛn ɖɔ ‘nǔ e nyí nǔ xɔ akwɛ́ ɖo gbɛtɔ́ lɛ́ nukúnmɛ ɔ kún nɔ xɔ akwɛ́ ɖo Mawu nukúnmɛ ó.’ (1 Sam. 16:7) Jexóva nɔ ɖó suúlu tawun, bo nɔ lɛ́ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ɖésú. Nǔgbó wɛ ɖɔ Jexóva kún nɔ yí gbe nú walɔ nyanya ó, amɔ̌, é nɔ lɛ́ ɖó nukún ɖɔ mɛsɛntɔ́ émítɔn lɛ́ ní nyí mɛ maɖóblɔ̌ ǎ. Ényí mɛ e ɖe afɔ syɛ́nsyɛ́n nyi do wá yi lɛ́ é sín hwɛ lɛ́ vɛ́ nú yě dó nǔjɔnǔ mɛ, bɔ yě lɛ́ jɛ nǔ ɖagbe wa jí ɔ, é tlɛ sixú kɔn nyɔ̌ná dó yě jí. Ðo xóta e bɔ d’é wú é mɛ ɔ, mǐ ná gbéjé nǔ e Jakɔ́bu ɖɔ nú vǐ súnnu tɔn tántɔn e kpo lɛ́ é kpɔ́n.