Etɛ ka Nɔ Nyí Hwɛsɔ́kɛmɛ?
Xósin e Biblu na é
Agɔ e mɛɖé jɛ dó mɛ é jijodó wɛ nɔ nyí hwɛsɔ́kɛmɛ. Ðò Biblu mɛ ɔ, xókwín Glɛkigbe tɔn e è lilɛ dó “hwɛsɔ́kɛmɛ” é sín tinmɛ tlɔlɔ wɛ nyí “è jó dó.” É cí lee è nɔ ɖu axɔ́ dó mɛɖé bɔ mɛ ɔ ma nɔ byɔ ɖɔ è ni sú ǎ é ɖɔhun. Jezu zán nǔjlɛdonǔwu enɛ hwenu e é kplɔ́n ɖɛ elɔ ahwanvu tɔn lɛ é: “Sɔ́ hwɛ mǐtɔn lɛ kɛ mǐ, ɖó mǐ lɔ nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ e nɔ jɛ agɔ dó mǐ lɛ bǐ.” (Luki 11:4) Mɔ̌ ɖokpo ɔ, ɖò lǒ e Jezu dó dó mɛsɛntɔ́ e ma kú nǔblawu nú mɛ ǎ é wu é mɛ ɔ, é xlɛ́ ɖɔ hwɛ sísɔ́ kɛ mɛ cí axɔ́ ɖé sísɔ́ kɛ mɛ ɖɔhun.—Matie 18:23-35.
Enyi mǐ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ɖevo lɛ ɔ, mǐ nɔ hɛn ye dó xomɛ ǎ, mǐ ka nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ yí axɔ́su agɔ e ye jɛ dó mǐ é, alǒ nǔ e ye hɛn gblé dó mǐ wu é tɔn ǎ. Biblu kplɔ́n mɛ ɖɔ wanyiyi e ma nyí cejɛnnabi tɔn ǎ é jí wɛ hwɛsɔ́kɛmɛ nɔ jinjɔn, ɖó wanyiyi “nɔ . . . hɛn mɛ dó xomɛ ǎ.”—1 Kɔlɛntinu lɛ 13:4, 5.
Nǔ e hwɛsɔ́kɛmɛ ma nyí ǎ lɛ é
Vɛ̌ didó nú nǔwanyido ɔ. Biblu dóhwɛ mɛ ɖěɖee nɔ ɖɔ ɖɔ nǔ nyanya kún nɔ hɛn nǔ gblé ó alǒ è sixu yí gbè na lɛ é.—Ezayíi 5:20.
È na bló nǔ cí nǔ ɖɔ nǔɖe kún jɛ ó ɖɔhun. Mawu sɔ́ hwɛ syɛnsyɛn e Axɔ́su Davidi hu lɛ é kɛ ɛ, amɔ̌, É sú ali dó nǔ e nǔwiwa tɔn lɛ jì lɛ é sín sin súnsún ǎ. Mawu tlɛ bló bɔ è wlán hwɛ Davidi tɔn lɛ ɖ’ayǐ, bonu è na nɔ flín égbé.—2 Samuwɛli 12:9-13.
Gbeyiyi bonu mɛ ɖevo lɛ ni táfú mɛ. Mǐ ni ɖɔ ɖɔ a nya akwɛ nú mɛɖé, bɔ é zán akwɛ ɔ dó akpa mɛ, lobo sɔ́ wá kpéwú bo sú axɔ́ ɔ we lee é ko d’akpá tɔn gbɔn é ǎ. Nǔ e é wà é vɛ́ n’i bɔ é dó kɛnklɛn nú we. A sixu wá gbeta ɔ kɔn bo na sɔ́ hwɛ kɛ ɛ, é wɛ nyí ɖɔ a na hɛn ɛ dó xomɛ ǎ, a na nɔ ɖò nǔ e é wà nyi dó é vɔ́ ɖɔ n’i wɛ gbɛmɛ kpowun ǎ, bɔ vlafo a tlɛ sixu sɔ́ axɔ́ e é ɖu é kɛ ɛ. É ɖò mɔ̌ có, a sixu lɛ́ wá gbeta ɔ kɔn bo sɔ́ na nya akwɛ ɖě n’i kpɔ́n ǎ.—Ðɛhan 37:21; Nǔnywɛxó 14:15; 22:3; Galatinu lɛ 6:7.
Hwɛjijɔ ɖagbe ɖé ɖè ǎ bɔ è ka sɔ́ hwɛ kɛ mɛ. Mɛ ɖěɖee nɔ jló bo nɔ hu hwɛ, nɔ gbɛ́ ɖɔ emi kún na yí hwɛ gbè ó, bo ma nɔ lɛkɔ sín ali nyanya e ye mlɛ́ é gudo ǎ, lobo ma nɔ dó kɛnklɛn nú mɛ e ye jɛ agɔ dó lɛ é ǎ lɛ é ɔ, Mawu nɔ sɔ́ hwɛ kɛ ye ǎ. (Nǔnywɛxó 28:13; Mɛsɛ́dó 26:20; Eblée lɛ 10:26) Nǔwanyidotɔ́ e ma lɛkɔ sín hwɛ yetɔn lɛ gudo ǎ lɛ é wɛ nú mɛ mɔ̌hun lɛ, bɔ ye nɔ huzu kɛntɔ́ Mawu tɔn lɛ. Mawu ka byɔ mǐ ɖɔ mǐ ni sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ɖěɖee éyɛ ma sɔ́ hwɛ kɛ ǎ lɛ é ǎ.—Ðɛhan 139:21, 22.
Enyi mɛɖé wà nǔ agɔ xá we dó adaka mɛ, bo gbɛ́ ɖɔ emi kún na dó kɛnklɛn ó alǒ tlɛ gbɛ́ ɖɔ emi kún na yí hwɛ gbè ó ɔ ka lo? Biblu ɖè wě xá mǐ ɖɔ: “Jǒ xomɛsin dó, jǒ hunnylanylá dó.” (Ðɛhan 37:8) Nǔ ɔ hɛn ɔ é na vɛ́ nú we, amɔ̌, kánɖeji bo ma sin xomɛ ó. Ðeji ɖɔ Mawu na ba hlɔn. (Eblée lɛ 10:30, 31) Gbè ɖokpo ka na wá sù bɔ Mawu na bló bɔ mǐ sɔ́ na sè vivɛ̌ e mǐ nɔ sè égbé dìn lɛ é ɖebǔ ǎ. Enɛ hinhɛn d’ayi mɛ sixu lɛ́ dó gbɔ nú we.—Ezayíi 65:17; Nǔɖexlɛ́mɛ 21:4.
Nǔ e mǐ mɔ ɖɔ agɔ wɛ é nyí bɔ è jɛ dó mǐ lɛ é bǐ ‘sísɔ́ kɛ mɛ.’ Hweɖelɛnu ɔ, é sixu byɔ ɖɔ mǐ ni yí gbè ɖɔ mǐ kún ɖó hwɛjijɔ ɖebǔ bo na sin xomɛ, bɔ hwɛjijɔ enɛ wu wɛ é na sín dìn bɔ mǐ ɖó na sɔ́ hwɛ kɛ mɛ e jɛ agɔ dó mǐ enyíì é ɖé é ó. Biblu ɖɔ: “È ma nɔ yawǔ sin xomɛ ó, ɖó mɛ e ma nɔ lin tamɛ ganji ǎ lɛ wɛ ma nɔ lín sin xomɛ ǎ.”—Nǔnywɛtɔ́xó 7:9.
Lee è na sɔ́ hwɛ kɛ mɛɖé gbɔn é
Flín nǔ e hwɛsɔ́kɛmɛ nyí é. É nyí a na yí gbè nú agɔ e è jɛ dó we é alǒ bló nǔ cí nǔ ɖɔ nǔɖe kún jɛ ó ɖɔhun wɛ ǎ, loɔ, a na jó nǔ ɔ dó alǒ jó xó dó kpowun wɛ.
Tuùn ɖɔ hwɛsɔ́kɛmɛ ɖó lè gegě. Nú a jó xomɛ e sin we é dó bo ma lɛ́ hɛn mɛ dó xomɛ ǎ ɔ, enɛ sixu d’alɔ we bɔ a na vo ɖò hwiɖée mɛ, lanmɛ towe na ɖò ganji, bɔ awǎjijɛ towe na lɛ́ jɛji. (Nǔnywɛxó 14:30; Matie 5:9) Taji hú mɔ̌ ɔ, hwɛ sísɔ́ kɛ mɛ ɖevo lɛ wɛ na zɔ́n bɔ Mawu na sɔ́ hwɛ hwiɖesunɔ tɔn lɛ kɛ we.—Matie 6:14, 15.
Sè wuvɛ̌ xá mɛ. Mǐ bǐ wɛ nyí hwɛhutɔ́. (Jaki 3:2) Ði lee mǐ nɔ ba ɖɔ è ni nɔ sɔ́ hwɛ mǐtɔn lɛ kɛ mǐ gbɔn é ɔ, mɔ̌ ɖokpo ɔ wɛ mǐ lɔ ɖó na nɔ sɔ́ hwɛ mɛ ɖevo lɛ tɔn lɛ kɛ ye.—Matie 7:12.
Nɔ jlɛ̌ jí. Enyi nǔ e è wà nyi dò nú mǐ é ma nyí nǔ kaka ɖé ǎ ɔ, mǐ sixu zán wěɖexámɛ Biblu tɔn elɔ: “Mi nɔ mɔ miɖée gbɔ.”—Kolosinu lɛ 3:13.
Yawǔ wà nǔ. Tɛ́n kpɔ́n bo yawǔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ lee a kpéwú gbɔn é, ma lɔn nú xomɛ e sin we é wá dó kpan ó.—Efɛzinu lɛ 4:26, 27.