Ani Naatsii Haa Onijiaŋ Jeɔ Wui?
NAATSII! Mɔ ko mɔ ko sumɔɔɔ; shi kɛlɛ, eshɛɔ bei komɛi ni esa akɛ wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ kɛ nɛkɛ nibii nɛɛ akpe yɛ gbɛ ko nɔ. Shi, ani bei komɛi lɛ onijiaŋ jeɔ wui akɛni oshihilɛ efee tamɔ nɔ ni naatsii babaoo yɛ mli tsɔ lɛ hewɔ? Ekolɛ kɛji otsake osusumɔ nɛɛ lɛ, eeeha oshihilɛ lɛ ahi fioo kɛha bo. Yɛ nɔ najiaŋ ni oooye awerɛho yɛ nɔ ni onyɛŋ ofee lɛ he lɛ, mɛni hewɔ oŋɔɔɔ heyelii ni onaa mli ŋɔɔmɔ lɛ ahe hegbɛ lɛ ni okɛtsu nii jogbaŋŋ moŋ kɛmɔ shi?
Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, mɛi ni ji ohiafoi yɛ shika gbɛfaŋ lɛ ateŋ mɛi pii ná ni amɛyɛ nii. Shi kɛlɛ, eyɛ mli akɛ ohia tsĩɔ nɔ ni wɔbaanyɛ wɔfee yɛ nibii agbɛjianɔtoo nɛɛ mli lɛ naa moŋ, shi mɛi fɛɛ anine shɛɔ nibii ni he hiaa yɛ shihilɛ mli lɛ nɔ. Ohiafoi kɛ shikatsɛmɛi fɛɛ naa suɔlɔi, amɛboteɔ gbalashihilɛ mli, amɛfɔɔ bii, amɛnaa naanyobɔɔ kpakpa mli ŋɔɔmɔ, kɛ nibii krokomɛi. Ni nɔ ni he hiaa fe fɛɛ ji akɛ, ohiafoi kɛ shikatsɛmɛi fɛɛ le Yehowa, ni amɛkpaa jeŋ hee ni ewo shi yɛ he lɛ gbɛ. Ohiafoi kɛ shikatsɛmɛi fɛɛ yaa hiɛ yɛ Kristofoi anilee kɛ sɛɛyoomɔ, ni hi kwraa fe ninamɔ lɛ mli. (Abɛi 2:1-9; Jajelɔ 7:12) Amɛ fɛɛ—shikatsɛmɛi kɛ ohiafoi fɛɛ—baanyɛ afee gbɛi kpakpa waa amɛha amɛhe yɛ Yehowa hiɛ. (Jajelɔ 7:1) Yɛ Paulo gbii amli lɛ, mɛi ni amɛshihilɛ baa shi ji mɛi titri ni yɔɔ Kristofoi asafo lɛ mli—ni amɛteŋ mɛi komɛi po lɛ, nyɔji ji amɛ—ni amɛkɛ heyeli ni amɛshihilɛ baaŋmɛ gbɛ lɛ tsu nii yɛ nilee mli kɛmɔ shi.—1 Korintobii 1:26-29.
Ŋmalɛ Naa Yitsoyeli
Yɛ Kristofoi agbalashihilɛ mli lɛ, ŋa lɛ baa ehe shi ehaa ewu lɛ—ni ji gbɛjianɔtoo ko ni ato shishi koni ehe aba sɛɛnamɔ kɛha weku muu lɛ fɛɛ. (Efesobii 5:22-24) Ani esa akɛ ŋa lɛ anu he akɛ aba lɛ shi yɛ enɛ hewɔ? Dabi kwraa. Wu lɛ kɛ ŋa lɛ fɛɛ feɔ ekome akɛ kuu. Kɛ nuu lɛ tsu eyitsoyeli lɛ he nii yɛ Kristo su lɛ sɛɛnyiɛmɔ mli lɛ, ekɛ naatsii fioo pɛ shwieɔ eŋa lɛ nɔ, ni eshĩɔ hegbɛi pii ehaa yoo lɛ ni eeetsɔ nɔ ejie enyɛmɔi akpo. (Efesobii 5:25, 31) “Yoo kpakpa” ni awie ehe yɛ Abɛi yitso 31 lɛ kɛ edeka tsuɔ nitsumɔi babaoo ni yɔɔ miishɛɛ ni kaa mɔ hu lɛ ahe nii. Eka shi faŋŋ akɛ, ehe shi ni ebaa ehaa ewu lɛ efeee nijiaŋwujee kɛhaaa lɛ.—Abɛi 31:10-29.
Nakai nɔŋŋ hu, gbɛjianɔtoo ko bɛ kɛha yoo akɛ enyiɛ hii ni yɔɔ hesaa lɛ ahiɛ yɛ Kristofoi asafo lɛ mli. (1 Korintobii 14:34; 1 Timoteo 2:11, 12) Ani esa akɛ Kristofoi yei lɛ awerɛ aho amɛhe yɛ nakai naatsii lɛ shishi? Dabi. Mɛi pii ahiɛ sɔɔ waa akɛ amɛaana akɛ aatsu nakai Kristofoi asɔɔmɔ lɛ he nii yɛ teokrase gbɛ nɔ. Amɛnaa miishɛɛ akɛ amɛnaa onukpai ni ahala amɛ lɛ akwɛmɔ kɛ amɛ nitsɔɔmɔ lɛ he sɛɛ, ni amɛkɛ amɛjwɛŋmɔ fɔ̃ɔ nitsumɔ ni he hiaa waa ni ji shiɛmɔ kɛ kaselɔ feemɔ nitsumɔ lɛ moŋ nɔ. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Kristofoi yei tsuɔ babaoo yɛ enɛ mli, ni enɛ haa amɛnaa woo yɛ Yehowa Nyɔŋmɔ hiɛ.—Lala 68:12; Abɛi 3:35.
Naatsii ni Yɔɔ Gbekɛbii Anɔ
Bei komɛi lɛ, gbekɛbii lɛ hu wieɔ akɛ aaatsi amɛshihilɛ naa tsɔ̃, bei pii lɛ, akɛni amɛyɔɔ amɛfɔlɔi ahewalɛ shishi lɛ hewɔ. Ni kɛlɛ, enɛ hu damɔ Ŋmalɛ nɔ. (Efesobii 6:1) Yɛ nɔ najiaŋ ni amɛaaha naatsii ni amɛfɔlɔi kɛshwieɔ amɛnɔ lɛ aha amɛmli afu lɛ, Kristofoi obalaŋtai ni le nii lɛ haa amɛjwɛŋmɔ hiɔ heyelii ni amɛyɔɔ lɛ mli miishɛɛ ni amɛaana lɛ moŋ nɔ—ni bei pii lɛ, enɛɛmɛi ateŋ ekomɛi ji gbɛnaa nii ni tsii lɛ amli heyeli. Enɛ hewɔ lɛ amɛbaanyɛ amɛŋɔ amɛbalaŋtaiaŋ hewalɛ kɛ amɛshihilɛi ahe hegbɛ ni amɛyɔɔ lɛ ni amɛkɛsaa amɛhe kɛha amɛdalɛ beaŋ shihilɛ.
Tsutsu kpokpaa nɔkwɛlɔ ko yɛ Brazil kaiɔ gbekɛ nuu ko ni eye afii 12, ni fata shiɛlɔi akuu bibioo ko he, ni atsĩ enaa yɛ nɔ ni ebaanyɛ efee lɛ mli lɛ waa. Mɔ ni kwɛɔ nibii ni aŋmalaa ashwieɔ shi lɛ ahe nitsumɔ nɔ lɛ kɛ ebe babaoo tsuɔ eheloonaa nitsumɔ, ni no hewɔ lɛ enaaa be ni fa kɛha kuu lɛ, shi eto gbɛjianɔ koni nɛkɛ obalanyo nɛɛ aye abua lɛ. Ekase he ni akɛ woji ni aŋmalaa nɔ lɛ fɛɛ shwieɔ, ni be fɛɛ be lɛ eyɛ he ni amɛkpeɔ yɛ lɛ koni eye ebua amɛ. Miishɛɛ ni eyɔɔ lɛ woɔ mɔ hewalɛ waa, ni eji hefatalɔ anɔkwafo hu yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli. Amrɔ nɛɛ ahala nɛkɛ obalanyo nɛɛ akɛ onukpa.
Shihilɛi krokomɛi babaoo hu yɛ ni ekolɛ ebaanyɛ etsĩ mɔ heyeli naa. Mɛi komɛi lɛ, helai tsĩɔ amɛnaa. Mɛi komɛi hu yɛ shiai ni mli egbala mli, ni amɛnaa akɛ nibii ni amɛhefatalɔi ni heee yeee lɛ biɔ kɛjɛɔ amɛdɛŋ lɛ tsĩɔ amɛheyeli naa. Eyɛ mli akɛ mɛi ni yɔɔ naatsii shishi lɛ ná ni nibii fee sɔrɔto moŋ, shi kɛlɛ amɛbaanyɛ amɛhi shihilɛ ni haa mɔ tsui nyɔɔ emli lɛ mli. Nɛkɛ wolo tɛtrɛɛ nɛɛ eŋmala nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ, ni amɛwo mɛi krokomɛi ahewalɛ waa akɛni amɛkɛ amɛhe fɔ̃ Yehowa nɔ, ni amɛtsu amɛshihilɛi lɛ ahe nii jogbaŋŋ kɛmɔ shi bɔ ni amɛaanyɛ lɛ ahe saji babaoo.
Beni ewieɔ shihilɛ ni yɔɔ he fɛɛ he yɛ lɛ diɛŋtsɛ egbii lɛ amli lɛ he lɛ, bɔfo Paulo wie akɛ: “Kɛ tsulɔ jio ni atsɛo jiŋŋ, kaaha miidɔo; shi kɛ ooonyɛ ohe oye lɛ, bɔɔ he mɔdɛŋ.” (1 Korintobii 7:21) Mɛɛ susumɔ ni ŋmɛɔ pɛpɛɛpɛ nɛ! Shihilɛi lɛ ekomɛi tsakeɔ. Obalaŋtai daraa. Bei komɛi lɛ hefatalɔi ni teɔ shi woɔ lɛ kpɛlɛɔ anɔkwale lɛ nɔ. Ale shika gbɛfaŋ shihilɛi komɛi ni hiɔ saŋŋ. Ekolɛ mɛi ni he yeɔ lɛ baana hewalɛ bɔ ni sa. Yɛ shihilɛi krokomɛi amli lɛ, ekolɛ nibii tsakeŋ aahu, ja Yehowa jeŋ hee lɛ eba dã. Shi kɛlɛ, mɛni aaaná kɛaajɛ awerɛho ni aaaye, akɛni anyɛɛɛ afee nɔ ni mɛi krokomɛi feɔ hewɔ lɛ mli?
Ani okwɛ loofɔji ni miifiliki yɛ ŋwɛi yɛ shikpɔŋ lɛ yiteŋ, ni oná bɔ ni amɛfilikimɔ lɛ yɔɔ fɛo hã, ni heyeli hu yɔɔ mli lɛ he miishɛɛ dã? Ekolɛ oná ni kulɛ bo hu obaanyɛ ofiliki tamɔ nakai. Ojogbaŋŋ, onyɛŋ, ni onyɛŋ ofiliki tamɔ bɔ ni loofɔji lɛ filikiɔ lɛ kɔkɔɔkɔ! Shi ekolɛ enɛ edɔɔɔ bo ni ooowie he. Shi moŋ, onyaa yɛ nyɛmɔi ni Nyɔŋmɔ kɛha bo lɛ ahe. Obɔɔ shihilɛ lɛ he mɔdɛŋ jogbaŋŋ, ni onyiɛɔ kɛyaa kɛbaa yɛ shikpɔŋ lɛ hiɛ. Nakai nɔŋŋ hu, bɔ fɛɛ bɔ ni wɔshihilɛ ji lɛ, kɛ wɔkɛ wɔjwɛŋmɔ fɔ̃ nɔ ni wɔbaanyɛ wɔfee lɛ nɔ, moŋ fe ni wɔɔye awerɛho yɛ nɔ ni wɔnyɛŋ wɔfee lɛ he lɛ, ebaaha wɔna shihilɛ lɛ he miishɛɛ, ni wɔmli baafili wɔ yɛ Yehowa sɔɔmɔ mli.—Lala 126:5, 6.
[Mfoniri ni yɔɔ baafa 28]
Ani onuɔ he akɛ ofɔlɔi efo afabaŋ amɛwo ohe?