AWTIK POU ÉTIDYÉ 35
KANTIK 121 Apprenons la maîtrise de soi
Ou pé rivé about a sé mové lanvi-la ou ni la !
« Pa lésé péché-la kontinyé dominé kò a zòt, ki pé mò, é pa lésé-y fè-zòt obéyi sé lanvi-la kò-la tini » (WOM. 6:12).
ON TI LIDÉ ASI SA NOU KAY VWÈ
Awtik-lasa ké édé-nou pou nou pa dékourajé lèwvwè nou ni on mové lanvi é nou ké vwè kijan nou pé kenbé douvan tantasyon.
1. Èvè ki biten noutout ka goumé ?
ÈS SA ja rivé kè ou anvi fè on biten Jéova pa enmé ? Si sa ja rivé-w pa dékourajé. Labib ka di : « Tout sé tantasyon-la zò sibi la, sé sé menm tantasyon-lasa toutmoun ka sibi » (1 Kor. 10:13). Sa vé di kè kèlkèswa mové lanvi-la ou ka goumé èvè-y la, ni dòt moun ki an menm sitiyasyon-la. Ou pa tousèl é grasa Jéova ou pé gangné konba-la.
2. Èvè ki biten on moun ki batizé é on moun ki ka étidyé Labib pé touvé-yo ka goumé ? (gadé imaj-la osi).
2 Labib ka di osi kè : « Chakmoun anba on éprèv lè i ka lésé pwòp anvi a-y menné-y é sédui-y » (Jak 1:14). Vèwsé-lasa ka montré-nou kè sa ki pé tanté on moun pa oblijé menm biten ki sa ki ké tanté ondòt moun. Pa ègzanp, ni sa ki ka goumé pou yo pa fè makonmè é pou yo pa fè zanmi. É ni dòt aprézan ki ka goumé pou yo pa fè pondòt péché sèksyèl. Ni sa ki ka goumé pou yo pa viré gadé pòwnografi. Ni sa osi ki té ka pran dwòg oben ki té ka bwè alkòl adépasé é ki ka goumé pou yo pa woutonbé adan sa ankò. Pawmi sé moun-lasa ni sa ki batizé é ni sa ki ka étidyé Labib. Onlè noutout ka rèsanti menm biten ki lapòt Pòl. Mi sa i di : « Lè an vlé fè sa ki jis, sé sa ki mové ki andidan an mwen » (Wom. 7:21).
A nenpòt ki moman é nenpòt ki koté, on tantasyon pé enn vin touvé-nou (gadé paragraf 2 la).c
3. Si on moun toujou ka goumé èvè menm mové lanvi-la, kijan i pé ka santi-y ?
3 Si ou toujou ka goumé èvè menm mové lanvi-la, ou pé pansé kè ou pé’é jen rivé kenbé douvan on tantasyon. Pétèt osi ou ka pansé kè pa ni pon èspwa ba-w pas akòz dè sé mové lanvi-la ou ni la, Jéova pé’é pèwmèt kè ou viv adan paradi-la. Men ou pé sèten kè ponyonn adan sé lidé-lasa pa vré. Pou nou konprann poukwa nou ka di sa, awtik-lasa ké édé-nou réponn a sé 2 kèsyon-lasa : 1) Kimoun ki vlé nou mèt sé lidé-lasa an tèt an nou ? 2) Kijan nou pé gangné konba-la nou ka menné la èvè sé mové lanvi-la ?
SA SATAN VÉ FÈ-NOU KONPRANN
4. a) Poukwa Satan bizwen fè-nou konprann kè nou pé’é jen kenbé douvan on tantasyon ? b) Lè nou ni on mové lanvi, poukwa nou pé sèten nou pé kenbé ?
4 Satan vé fè-nou konprann kè nou pé’é jen rivé kenbé douvan tantasyon. Nou sav sa pas mi sa Jézi di adan priyè a-y : « Édé-nou pou tantasyon-la pa pran lanmen asi nou, men woté-nou anba men a méchan-la » (Mat. 6:13). Dapré-y, lè nou ké douvan on tantasyon, olyé nou obéyi Jéova nou ké préféré bat dèyè (Jòb 2:4, 5). Men si ou byen gadé, prèmyé moun ki désidé fè sa lanvi a-y té ka di-y fè olyé i té obéyi Jéova, sé Satan. I dwèt ka konprann kè nou menm biten ki-y, é kè si nou douvan on tantasyon, nou paré a lagé Jéova. Satan jou konprann kè lè i té’é mèt on tantasyon douvan Gason a Bondyé ki té pawfè, i té’é bigidi (Mat. 4:8, 9). É nou, ès sa vé di kè nou pé’é pé kenbé douvan on tantasyon ? Anponjan ! Nou dakò èvè lapòt Pòl lè i ka di : « An ni fòs pou tout biten, grasa sila ki ka ban-mwen puisans la » (Filip. 4:13).
5. Kijan nou fè sav kè Jéova sèten kè menmsi nou ni mové lanvi nou pé rivé about a yo ?
5 Jéova pa kon Satan. I sèten nou pé kenbé menmsi nou anvi fè on mové biten. Kijan nou fè sav sa ? Jéova té ja anonsé kè on gran foulmoun té’é rété fidèl a-y é kè yo té’é pasé gwo tribilasyon-la vivan. Ou ka imajiné ka sa vé di ? Jéova di kè onpakèt moun « lavé gran wòb a yo é yo blanchi sé wòb-lasa adan san a Timouton-la », kifè a pa déotwa moun tousèl ki ké rantré adan paradi-la (Rév. 7:9, 13, 14). Donk sa ka byen montré kè pou Jéova, menmsi nou ni mové lanvi andidan an nou, nou pé rivé about a yo !
6-7. Ka Satan bizwen fè-nou konprann ?
6 Satan vé fè-nou kwè osi kè pas nou ni mové lanvi Jéova pé’é jen ban-nou lavi étèwnèl. Men anréyalité, sé Satan ki pé’é viv pou touttan pas Jéova ké détwi-y (Jén. 3:15 ; Rév. 20:10). Nou ka tou konprann poukwa Satan kòlè toubònman. I kòlè pas nou nou pé viv pou touttan. Kifè i ka fè tousa i pé pou nou mèt an tèt an nou kè nou kon-y é kè nou pa ni pon èspwa pou dèmen. Men manti a-y ! Nou pa ni ayen a vwè èvè-y menm ! Labib ka di kè Jéova vé édé-nou pou nou pé sa viv pou touttan. I ka di : « I vé pa ponmoun détwi, men i vé kè toutmoun rivé rèpanti » (2 Pyè 3:9).
7 Si nou ka mèt an tèt an nou kè lè nou ni mové lanvi pa ni mwayen nou kenbé é kè pa ni pon èspwa ban nou, sé lésé nou ka lésé Satan kouyonné-nou. Lè nou ka konprann sa, sa ka édé-nou doubout douvan Dyab-la (1 Pyè 5:8, 9).
SA NOU PÉ KA PANSÉ DAVWA NOU ENPAWFÈ
8. Ki dòt biten ki pé ban-nou lenprésyon kè nou pé’é jen rivé kenbé douvan tantasyon-la oben kè pa ni pon èspwa ban nou ? (Sòm 51:5 ; gadé nòt-la « Pou nou byen konprann » osi).
8 Satan vé fè-nou konprann kè nou pé’é jen rivé kenbé douvan tantasyon-la oben kè pa ni pon èspwa ban nou. Péché-la Adan é Èv lésé ban nou la ka fè menm travay-la asi nou osia (Jòb 14:4 ; li Sòm 51:5).
9-10. a) Lè Adan é Èv vin enpawfè, kijan sa aji asi yo ? (gadé imaj-la osi). b) Konm nou ni péché-la andidan an nou, kijan nou pé santi-nou ?
9 Gadé kijan Adan é Èv té yé apré yo péché. Apré yo dézobéyi Bondyé, yo ay kaché kò a yo é yo ay chèché on biten pou mèt anlè yo. Akòz dè péché-la, yo té ka santi-yo koupab, yo té angwasé, lèspri a yo pa té trankil é yo té wont. Sé konsi yo té fèmé adan on kaz ki ni enki 4 pyès adan. Sèl biten yo té pé fè sé sòti adan on pyès rantré adan ondòt men pa té ni mwayen yo sòti an kaz-la. Menmjan-la, pa té ni mwayen yo chapé anba péché-la.
10 Adan é Èv pé pa bénéfisyé dè ranson-la. Men sitiyasyon an nou pa kon ta yo, pas grasa ranson-la, Bondyé pé padonné péché an nou é nou pé vin bon bon zanmi èvè-y (1 Kor. 6:11). Malérèzman, konm nou anba jouk a péché-la toujou, délè nou pé santi-nou koupab é nou pé enkyèt. Anplisdisa, sa pé rivé kè lèspri an nou pa trankil é nou pé wont. Labib ka di kè péché-la ka aji asi noutout é sa valab osi pou « moun ki pa fè on péché kon péché la Adan fè la » (Wom. 5:14). Men a pa paskè nou ni péché-la andidan an nou dépi lè nou fèt kè nou pé pa fè sa ki bon oben kè nou pa ni pon èspwa pou dèmen. Nou pé rivé about a sé lidé négatif lasa. Kijan nou pé fè sa ?
Akòz dè péché-la Adan é Èv fè la, yo santi-yo koupab, yo té angwasé, lèspri a yo pa té trankil é yo té wont (gadé paragraf 9 la).
11. Menmsi nou ni lenprésyon kè nou pé’é pé goumé èvè sé mové lanvi-la nou ni la, dapré Women 6:12, ka pou nou fè ?
11 Konm nou enpawfè, délè nou pé ni lenprésyon kè sé mové lanvi-la ké pran lanmen asi nou é kè nou pé’é pé fè ayen pou anpéché sa. Sé konsi nou té ka tann on ti vwa ki ka di-nou kè menmsi nou ka goumé èvè sé mové lanvi-lasa, nou pé’é jen gangné. Men fò pa nou kouté ti vwa-lasa. Poukisa ? Pas Labib ka di kè fò pa nou lésé péché-la kontinyé ‘dominé-nou’ (li Women 6:12). Sa vé di nou pé désidé kè nou pa’a lésé sé mové lanvi-la pran lanmen asi nou (Gal. 5:16). É Jéova sèten kè nou pé rivé about a sé mové lanvi-la nou ni la, sansa, i pa té’é jen mandé-nou sa (Dét. 30:11-14 ; Wom. 6:6 ; 1 Tés. 4:3). Alò, nou pé goumé pou nou pa lésé sé mové lanvi-la pran lanmen asi nou.
12. Ka fò nou fè lèwvwè nou ni lenprésyon kè pa ni pon èspwa pou nou é poukwa fò nou fè sa ?
12 Délè lèfètkè nou ni mové lanvi, sa pé ban-nou lenprésyon kè pa ni pon èspwa ban nou é kè lontan Jéova ja jijé-nou. Lè sa ka rivé, an-nou di-nou kè sé péché-la ki ka fè-nou kwè sa. Poukwa nou ka di sa ? Pas Labib ka di kè Jéova sav kè nou fèt èvè péché-la adan nou (Sòm 103:13, 14). I konnèt tout biten asi nou é i sav kijan péché-la ka aji asi nouchak (1 Jan 3:19, 20). Dépi nou ka goumé èvè mové lanvi nou ni é kè nou pa ka bétizé, pou Jéova nou pwòp. Poukwa nou pé sèten dè sa ?
13-14. Ès on moun ki ni mové lanvi pé fè Jéova plézi ? Bay on ti èsplikasyon.
13 Labib ka montré byen kè lè ou ka fè sa ki mové é lè ou anvi fè sa ki mové sé 2 biten diféran. Délè menmsi nou vé pa, nou pé anvi fè sèwten biten ki pa bon. Men nou pé désidé kè nou pé’é kouté sé mové lanvi-lasa. Pa ègzanp, o 1é syèk, pawmi sé krétyen Korent la, ni sa ki té ka fè makonmè avan. Dayè, Pòl maké : « Sé konsa déotwa adan zòt té yé. » Men ès sa vé di kè yo pa té ni pon mové lanvi ankò ? Pa oblijé, pas byensouvan, lè on moun ni sé kalté lanvi-lasa, sa pa’a pati konsa. Men sé krétyen Korent la ki té ka kenbé kò a yo é ki pa té ka lésé mové lanvi pran lanmen asi yo té ka fè Jéova plézi. Pou-y, yo té vin pwòp (1 Kor. 6:9-11). Sé menm biten pou vou osi.
14 Kèlkèswa sé mové lanvi-la ou ni la, ou pé rivé about a yo. Pétèt kè ou pé’é pé fè-yo disparèt, men ou pé tchenn kò a-w pou-w pa fè sa chè a-w anvi fè é sa lidé a-w ka di-w fè (Éféz. 2:3). Ka ki pé édé-w pou-w rivé about a sé mové lanvi-la ou ni la ?
KA OU PÉ FÈ POU-W RIVÉ ABOUT A SÉ MOVÉ LANVI-LA OU NI LA ?
15. Si nou vlé rivé about a sé mové lanvi-la nou ni la, poukwa fò nou admèt kè nou ni on pwen fèb ?
15 Pou-w rivé about a sé mové lanvi-la ou ni la, fò ou admèt kè ou ni on pwen fèb. Fò ou véyatif pou-w pa lésé « mové rézònman » kouyonné-w (Jak 1:22). Pa ègzanp, si on moun ka bwè twòp alkòl, i pé di : « Pwoblèm an mwen pa si grav ki sa, pas ni sa ki ka bwè lontan plis ki mwen ». Oben, si on moun ka gadé pòwnografi, i pé di : « An pa té’é bizwen gadé pòwnografi si madanm an mwen té ka ban-mwen plis lanmou ». Si ou ja koumansé rézonné konsa, ou ké ni dimal a kenbé lèwvwè ou ké ni on mové lanvi. Kifè, pa chèché pon èskiz pou fè sa ki mové. Pran rèsponsabilité a-w lè ou ka fè on biten (Gal. 6:7).
16. Ki travay ou pé fè asi-w pou-w byen désidé a fè sa ki byen ?
16 Sé vré fò ou admèt kè ou ni sèwten pwen fèb. Men fò ou fè on travay asi-w osi pou lè tantasyon-la ka vin jwenn-vou, ou byen désidé a pa lagé (1 Kor. 9:26, 27 ; 1 Tés. 4:4 ; 1 Pyè 1:15, 16). Pran on tan pou réfléchi é pou mandé-w ki tantasyon ki pli rèd ba-w, é a ki moman sa pli rèd ba-w. Pétèt ni sèwten tantasyon ki ka ba-w bon gaz. Pétèt osi ni dé moman an jouné-la ou pli anvi fè on biten ki pa bon. Pa ègzanp, ès sé lè ou las sa pi rèd ba-w oben ès sé pannan lannuit ? Réfléchi alavans pou vwè sa ou ké fè lè ou ké touvé-w douvan tantasyon-la. A pa lè ou ké douvan tantasyon-la pou-w fè sa, sé avan pou-w fè-y (Pwov. 22:3).
17. Ka ègzanp a Jozèf ka aprann-nou ? (Jénèz 39:7-9 ; gadé sé imaj-la osi).
17 Sonjé kijan Jozèf réyaji lèwvwè madanm a Pitifa té ka palé an zorèy a-y pou i kouché èvè-y. I pa fè ni yonn ni dé, i rèfizé tousuit é i pa démòd (li Jénèz 39:7-9). Ka sa ka montré ? Sa ka montré kè pou Jozèf, on moun pa té ni dwa pran madanm a ondòt moun. Anplisdisa, avan menm madanm a Pitifa té dèyè do a-y, i té byen désidé a pa fè pon mové biten. Menmjan-la, si ou ja désidé alavans kijan ou ké aji, sa ké pi fasil pou-w fè sa ki byen.
Kon Jozèf, dépi ou ka touvé-w douvan on tantasyon, ba-y gran lè a-y tousuit (gadé paragraf 17 la).
« KONTINYÉ VÉRIFYÉ KI JAN DÈ MOUN KÈ ZÒTMENM YÉ »
18. Ki dòt biten ou pé fè pou-w rivé about a sé mové lanvi-la ou ni la ? (2 Korentyen 13:5).
18 Pou-w rivé about a sé mové lanvi-la ou ni la, fò ou « kontinyé vérifyé » ki jan dè moun ou yé, kivédi fò ou pran tan gadé si ou ka fè sa ki byen (li 2 Korentyen 13:5). Dètanzantan, gadé pou vwè ki biten ki ka vin an lèspri a-w, gadé kijan ou ka aji osi, é chanjé sa ki ni a chanjé. Pa ègzanp, menmsi ou ja rivé kenbé douvan on tantasyon, mandé-w : « Konmen tan sa pran-mwen pou an té di non ? » Si ou ka rann-vou kont kè ou pran tibwen tan avan ou té réyaji, pa égri-w. Réfléchi pou vwè ka ou pé fè pou réyaji pibyen pwochen kou. Mandé-w : « Lè ni mové lidé ka vin an lèspri an mwen, ka an pé fè pou woté sa tousuit an lèspri an mwen ? Ès sa an ka gadé, sa an ka li, oben sa an ka kouté ka édé-mwen pou an pa lésé sé mové lanvi-la pran lanmen asi mwen ? Lèwvwè on vyé imaj sal ka vin touvé-mwen, ès an ka touné tèt an mwen tousuit pou an pa gadé-y ? Si an ka travay rèd pou métrizé-mwen pas an vlé kouté Jéova, ès an sèten kè sa ké toujou menné bon biten ban mwen ? » (Sòm 101:3).
19. Kijan on désizyon ki ka sanmsa i ankouyonnad pé menné-nou a fè on biten ki mal ?
19 Lè ou ka analizé-w, fè atansyon pou ou pa chèché pon èskiz. Mi sa Labib ka di : « Tchè-la pli trèt ki pondòt biten é i pé fè-w fè nenpòt biten » (Jér. 17:9). Jézi ni lokazyon di osi kè sé akòz dè tchè-la si nou ni « mové rézònman » (Mat. 15:19). Pa ègzanp, imajiné kè on moun té ka gadé pòwnografi. Konm ja ni on moman i arété, i pé mèt an tèt a-y kè menmsi i ka gadé imaj ki pé mèt vyé lidé an tèt a-y, pa ni pon pwoblèm adan sa, dépi sé moun-la pa toutouni. Oben i pé di an tchè a-y : « Si sé enki imajiné an ka imajiné-mwen ka fè dé biten ki pa pwòp, i bon, dépi an pa fè ayen. » Anréyalité, si moun-la ka rézonné konsa, sé konsi i ja ka mèt on ‘plan si pyé pou fè sa chè a-y anvi’ (Wom. 13:14). Kijan on biten konsa pé rivé-nou ? Imajiné kè nou désidé fè on biten pas pou nou sé on biten ankouyonnad. Men pétèt kè apré, ti biten-la nou fè la pé menné-nou a fè on biten ki lontan pi grav. É sa pé jous fè-nou fè on péchéb. Alò pou pa sa rivé jous la, dépi on mové lidé oben on « mové rézònman » ka vin an tèt an nou, fò nou woté-y onfwamenm !
20. Ki biten nou présé vwè, é ka ki ké édé-nou atann jou-lasa ?
20 Kon nou vwè-y, grasa Jéova, nou pé rivé kenbé douvan on tantasyon. Anplisdisa, grasa ranson-la, Jéova pé padonné péché an nou é nou pé viv pou touttan. A pa ti kontan nou ké kontan lèwvwè nou ké pé sèvi Jéova é kè nou pé’é ni a goumé èvè mové lanvi ankò ! Toupannan nou ka atann jou-lasa, an-nou mèt fon an tèt an nou kè nou ké rivé kenbé douvan tantasyon é kè ni on èspwa ban nou. Davwa Jéova ka béni éfò nou ka fè, nou pé rivé gangné konba-lasa !
KANTIK 122 Tchenbé fò san bigidi
a POU NOU BYEN KONPRANN : Adan Labib, souvantfwa yo ka sèvi èvè mo « péché » pou palé dè on mové biten nou ka fè, kon volé biten a moun, fè adiltè oben tchouyé on moun (Ègz. 20:13-15 ; 1 Kor. 6:18). Men adan sèwten vèwsé, yo ka sèvi èvè mo-lasa pou di kè nou enpawfè dépi lè nou sòti an vant a manman-nou. É poutan a moman-lasa, nou po’o fè pon mové biten.
b Gadé sa ki rivé jenn boug-la yo ka palé dè-y la an Pwovèb 7:7-23. I té fè déotwa ti biten ki ka sanmsa yo ankouyonnad, men aprésa sa fè-y fè on biten ki lontan pli grav. I fè on péché sèksyèl..
c SA NOU KA VWÈ ASI SÉ IMAJ-LA : Agòch : Pannan on frè on koté pou bwè on ti kafé, i ka vwè 2 nonm é yonn ka montré lòt i enmé-y. Adwat : On sè ka vwè 2 moun ka fimé.