AWTIK POU ÉTIDYÉ 37
KANTIK 114 « Fò zò ni pasyans »
Ka nou pé fè lè ni enjistis
« Yo ka fè lézòt soufè é séla ki ka soufè la ka hélé pou mandé lajistis » (IZ. 5:7).
ON TI LIDÉ ASI SA NOU KAY VWÈ
Nou ké vwè kijan Jézi té ka réyaji lè i té ka vwè moun ka malmenné dòt moun é nou ké vwè kijan nou pé imité-y.
1-2. Kijan lamajorité a sé moun-la ka réyaji lè yo ka vwè on enjistis ka fèt, é ka pou nou mandé-nou ?
NOU KA viv adan on mond ki ni onlo enjistis adan. Ni onlo moun yo ka malmenné. Yo ka malmenné sé moun-lasa pas yo maléré, pas yo sòti dòt koté, pas yo pa’a sanm moun ki alantou a yo oben pou dòt rézon ankò. Ni dòt ankò ki ka soufè pas sé gwo patron-la é séla ki antèt a gouvènman-la ka mèt enpé lajan an pòch a yo olyé yo okipé-yo dè sé moun-la. Noumenm nou pé soufè akòz dè sé biten-lasa oben sé pé moun nou enmé ki ka soufè adan sa.
2 Onlo moun kòlè vwè jan yo ka mal aji èvè yo oben lè yo ka vwè jan yo ka malmenné moun. On biten noutout vé sé kè nou viv ansékirité é kè yo aji byen èvè nou. Sèwten moun ka éséyé réglé pwoblèm ki asi latè oben ki adan péyi a yo. Yo ka désann an lari-la pou montré kè yo kont sé gouvènman-la oben kont sé lwa-la é yo ka voté ba moun ki ka pwomèt kè yo ké réglé pwoblèm ki an péyi-la. Konm nou krétyen, nou aprann kè ‘nou pa menm biten ki sé moun-la ki an mond-la’ é nou sèten kè wayòm a Bondyé ké woté tout enjistis ki tini (Jan 17:16). Magrésa, lè nou ka vwè kè yo ka fè on moun bon méchansté, sa ka fè-nou lapenn é nou ka jous kòlè. Pétèt nou ka mandé-nou : « Ka an pé fè ? Lè an ka vwè on enjistis, ès an pé fè on biten pou arété sa ? » Pou nou réponn a sé kèsyon-lasa, nou ké vwè ka Jéova é Jézi ka rèsanti lè yo ka vwè enjistis ka fèt.
JÉOVA É JÉZI HAY TOUT KALTÉ ENJISTIS
3. Lè nou ka vwè enjistis, poukwa sa nòwmal kè sa chouboulé-nou konsa ? (Izayi 5:7).
3 Labib ka èspliké poukwa nou pa enmé lè yo ka fè-nou sibi enjistis oben lè yo ka fè lézòt sibi enjistis. Sé pas Jéova fè-nou pòtré a-y é kè i « enmé sa ki jis é sa ki dwèt » (Sòm 33:5 ; Jén. 1:26). I pa jen ka malmenné moun é i pa vlé moun malmenné lézòt nonplis ! (Dét. 32:3, 4 ; Mich. 6:8 ; Zak. 7:9). Pa ègzanp, an tan a pwofèt Izayi, Jéova tann onlo Israélit ki té ka « hélé pou mandé lajistis » pas dòt moun an pèp-la té ka fè-yo vwè bon mizè (li Izayi 5:7). Jéova pa rété la bra-kwazé. I pini sé moun-la ki pa té ka obéyi lwa a-y é ki té ka fè lézòt sibi bon enjistis (Iz. 5:5, 13).
4. Lè yo ka malmenné on moun, ka Jézi ka rèsanti ? (gadé imaj-la osi).
4 Jézi kon Jéova, i enmé lajistis é i hay vwè on enjistis. On jou, i vwè on misyé ki té ni on men ki paralizé. Vwè i vwè misyé-la, sa touché-y é i géri misyé-la. Men lè sé chèf a rèlijyon la vwè sa, yo touvé-yo kòlè. Yo di kè Jézi pa rèspèkté saba-la. Misyé-la pa té ka soufè ankò, men a pa té pwoblèm a yo. Ka Jézi rèsanti lè i vwè jan yo réyaji ? « I té tris toubònman davwa tchè a yo té rèd » (Mawk 3:1-6).
Sé chèf a rèlijyon juif la té ka malmenné pèp-la, men li Jézi i té enmé sé moun-la é i té ka édé-yo (gadé paragraf 4 la).
5. Lè nou ka vwè ni enjistis é kè nou kòlè, ka pou nou sonjé ?
5 Lè Jéova é Jézi ka vwè enjistis, yo kòlè kifè, sa toutafè nòwmal kè lè nou ka vwè enjistis nou kòlè osi (Éféz. 4:26). Men fò nou métrizé-nou pou kòlè-la pa pran lanmen asi nou. Sé vré ni enjistis asi latè, men a pa nou ki ké pé fè on biten pou anpéché sa rivé. Anplisdisa, si nou toujou kòlè, sa pé rann-nou malad é sa pé aji asi moral an nou (Sòm 37:1, 8 ; Jak 1:20). Alò ka pou nou fè lè yo ka malmenné-nou oben lè yo ka malmenné dòt moun ? An-nou vwè ka ègzanp a Jézi ka aprann-nou.
KIJAN JÉZI TÉ KA RÉYAJI LÈ I TÉ KA VWÈ ENJISTIS
6. Lè Jézi té asi latè, ki enjistis i ni tan vwè ? (gadé imaj-la osi).
6 Pannan Jézi té asi latè, i ni tan vwè onlo enjistis. I vwè kijan sé chèf a rèlijyon la té ka malmenné pèp-la (Mat. 23:2-4). I vwè osi jan sé Women-la té rèd èvè yo. Onlo Juif té vlé sòti anba jouk a sé Women-la. Sé pousa, sèwten adan yo té paré a goumé èvè sé Women-la. Men Jézi pa jen fè pawti a pon gwoup ki té ka goumé pou chanjé gouvènman-la. É lè moun té bizwen fè-y vin wa, i chapé kò a-y (Jan 6:15).
Lè moun té bizwen mèt Jézi wa, i ay kaché kò a-y (gadé paragraf 6 la).
7-8. Poukwa Jézi pa éséyé tiré tout sé enjistis-la lè i té asi latè ? (Jan 18:36).
7 Jézi pa jen mélanjé-y adan zafè a politik pou woté tout kalté enjistis ki asi latè. Pou ki rézon ? Pas i té sav kè lézimen pa ni dwa gouvèné-yo yomenm a yo é kè yo pa ni kapasité-lasa nonplis (Sòm 146:3 ; Jér. 10:23). I sav osi kè si nou ka soufè sé akòz dè Satan é akòz dè péché-la é kè ponmoun asi latè pé pa fè ayen pou chanjé sa. Satan ka dirijé mond-lasa. I méchan é onlo moun adan mond-la ka imité-y (Jan 8:44 ; Éféz. 2:2). Ondòt biten Jézi té sav sé kè konm toutmoun anba jouk a péché-la, ki nou vé ki nou vé pa, a pa toutlè nou ka rivé fè sa ki bon (Ékl. 7:20).
8 Jézi té sav kè sé enki wayòm a Bondyé ki ké fè Satan é péché-la disparèt é an menm balan-la tout pwoblèm ké disparèt osi. Kifè, i té ka itilizé tout tan a-y é tout fòs a-y « pou i té préché, é pou i té anonsé bon nouvèl a wayòm a Bondyé » (Lik 8:1). Lè i té ka fè sa, i té ka ankourajé sé moun-la ki té las èvè tout sé mové biten-la é tout sé soufrans-la ki té ka fèt la (Mat. 5:6 ; Lik 18:7, 8). Pon gouvènman asi latè pé’é pé fè sé chanjman-lasa. Sé enki wayòm a Bondyé ki ké pé fè sa é wayòm-lasa pa’a fè pawti a mond-lasa (li Jan 18:36).
LÈ OU KA VWÈ ON ENJISTIS, FÈ KON JÉZI
9. Sé enki wayòm a Bondyé ki ké woté tout enjistis ki asi latè. Poukwa ou sèten sa ?
9 Pannan « sé dènyé jou-la » nou ka viv la, nou ka vwè lontan plis enjistis ki an tan a Jézi. Men sé toujou akòz dè Satan é dè moun méchan ni tousa enjistis (2 Tim. 3:1-5, 13 ; Rév. 12:12). Kon Jézi, nou sav kè sé enki wayòm a Bondyé ki ké fè enjistis disparèt, pas sé Wayòm-la ki ké fè Satan é tout kalté méchansté disparèt. Kifè nou ka pòté bon mannèv pou nou préché wayòm a Bondyé. Nou pa ka lévé kont sé gouvènman-la, men nou pa’a fèfon asi yo nonplis pou fè enjistis disparèt. An-nou palé dè on sè, non a-y sé Stacya. Avan i vin konnèt lavérité, souvantfwa Stacy té ka désann an lari-la pou montré jan i té kont sé enjistis-la. Men apré déotwa tan, i koumansé pozé-y sèwten kèsyon. Mi sa i ka di : « Pannan an té an lari-la, an té ka mandé-mwen si sa an té ka fè la té vréman itil. Men konnyéla, an ka soutyenn wayòm a Bondyé, é an sèten kè sé-y ki ké rézoud tout pwoblèm a limanité. An sav kè Jéova ké fè tout enjistis disparèt é kè i ké fè sa myé ki mwen » (Sòm 72:1, 4).
10. Dapré Matyé 5:43-48, lè moun bizwen chanjé sé lwa-la oben gouvènman-la, poukwa fò pa nou mélanjé-nou adan sa ? (gadé imaj-la osi).
10 Jòdijou, onlo moun ka rantré adan sèwten gwoup ki ka éséyé chanjé gouvènman-la. Men onlo adan yo ka vin tèlman égri kè yo pa’a rèspèkté sé lwa-la ankò é yo ka agrésé moun. Sa yo ka fè la pa annakò èvè sa Jézi anségné-nou (Éféz. 4:31). Mi sa on frè non a-y sé Jeffrey ka di : « An sav kè lè moun ka désann an lari-la, adan on batzyé biten-la pé enn chalviré, é sa pé lévé on gawoulé, menmsi sa pa té an lidé a sé moun-la odépa. Lèwgadé yo pé krazé biten a moun, yo pé volé é yonn pé jous goumé èvè lòt. » Men Jézi mandé-nou aji èvè lanmou èvè toutmoun. I jous di-nou aji konsa èvè moun ki pa dakò èvè nou oben ki ka pèwsékité-nou (li Matyé 5:43-48). Konm nou krétyen, nou ka fè tousa nou pé pou nou aji annakò èvè sa Jézi montré-nou.
Fò nou byen désidé a pa mélanjé-nou adan zafè a mond-la (gadé paragraf 10 la).
11. Poukwa délè nou pé ni dimal a imité Jézi ?
11 Menmsi nou sav kè on jou wayòm a Bondyé ké fè tout sé enjistis-la disparèt, pétèt kè nou ni dimal a imité Jézi lèwvwè nou ka sibi enjistis. An-nou vwè sa ki rivé on sè non a-y sé Janiya. Sé on sè yo malmenné akòz dè koulè a po a-y. Mi sa i ka di : « An té vréman tris akòz dè sa sé moun-la té ka di. An té égri osi é an té vé yo pini sé moun-lasa. Té ni on gwoupmoun ki té ka désann an lari-la pou montré kè yo pa té dakò èvè jan moun té ka aji èvè yo parapòt a koulè a po a yo. Kifè an té anvi rantré adan gwoup-lasa. An té ka pansé kè si an té ka fè sa, sa té’é chanjé on biten. » Men pi tan-la té ka pasé, pi Janiya té ka rann-li kont kè fò i té chanjé jan-la i té ka pansé la. Mi sa i ka di : « An koumansé kwè sa sé moun-la ki té adan gwoup-lasa té ka di é an té ka fè-yo konfyans olyé an té fè Jéova konfyans. Alò an di-mwen kè fò an té arété frékanté sé moun-lasa. » Nou osi fò nou véyatif. Menmsi nou kòlè vwè yo ka malmenné-nou oben kè yo ka malmenné dòt moun, fò nou fè atansyon pou nou pa lésé kòlè-la pran lanmen asi nou é pou nou pa mélanjé-nou adan zafè a mond-la (Jan 15:19).
12. Poukwa sa enpòwtan kè nou fè atansyon a sa nou ka li, a sa nou ka kouté, oben a sa nou ka gadé ?
12 Lè yo ka malmenné-nou oben lè yo ka malmenné dòt moun, ka ki pé édé-nou rété kalm ? On biten ki ka édé onlo moun, sé lè yo ka chwazi byen sa yo ka li, sa yo ka kouté, oben sa yo ka gadé. Délè, moun ka mèt sèwten biten asi entèwnèt pou sa choké moun é pou kritiké gouvènman-la. Souvantfwa, sé jounalis-la ka bay lidé a yo ki ta yo é yo pa’a montré sa ki ka pasé vréman. Menmsi sa yo ka di sé sa ki fèt vréman, a pa lèwvwè nou ké li onpakèt biten asi sa kè nou ké pé réglé pwoblèm-la. Anréyalité si nou ka pasé tan ka kouté oben ka li enfòwmasyon konsa, sa pé istrésé-nou, nou pé touvé-nou tris é nou pé kòlè (Pwov. 24:10). Nou pé jous arété mèt Wayòm-la prèmyé douvan adan vi an nou é nou pé oubliyé kè sé Wayòm-la ki ké réglé pwoblèm ki asi latè.
13. Si nou ka li Bib-la touléjou, kijan sa pé édé-nou lè nou ka vwè kè yo ka fè dòt moun méchansté ?
13 Si nou ka li Bib-la touléjou é kè nou ka pran tan réfléchi asi-y, sa ké édé-nou sav kijan pou nou aji lè yo ka malmenné-nou oben lè yo ka malmenné dòt moun. On sè non a-y sé Alia té ka vwè jan moun té ka fè dòt moun méchansté é sa té ka fè-y lapenn toubònman. Anplisdisa, i té ka vwè kè sé moun-la ki té ka fè moun méchansté té ka sòti bèl adan sa, kifè i té ka kòlè. Mi sa i ka di : « Fò an té pran on tan pou réfléchi é fò an té mandé-mwen : “Ès an vréman sèten Jéova ké réglé tout pwoblèm ki asi latè ?” Pannan péryòd-lasa an li Jòb 34:22-29. Sé vèwsé-lasa fè-mwen sonjé kè pa ni mwayen on moun kaché kò a-y pou Jéova pa vwè-y. Sé li tousèl ki konnèt vréman sa ki jis é sé li tousèl ki ké pé réglé tout pwoblèm a limanité. » Men pannan nou ka atann wayòm a Bondyé réglé pwoblèm ki asi latè, ka nou pé fè dépi aprézan ?
KA NOU PÉ FÈ DÉPI KONNYÉLA
14. Ki biten nou pé fè dépi konnyéla ? (Kolosyen 3:10, 11).
14 Sé vré nou pé pa anpéché moun fè lézòt méchansté men nou, nou pé désidé nou ka aji byen èvè lézòt. Kon nou ja vwè-y, lèwvwè nou ka aji èvè lanmou èvè lézòt, nou ka imité Jézi. Kifè nou janti èvè toutmoun é nou janti èvè séla ki ka mal aji èvè nou osi (Mat. 7:12 ; Wom. 12:17). Jéova kontan lè nou janti èvè toutmoun é kè nou pa’a fè préférans (li Kolosyen 3:10, 11).
15. Lè nou ka fè moun konnèt lavérité, kijan sa ka édé-yo ?
15 Pli bèl biten nou pé fè pou édé moun, sé édé-yo konnèt Jéova. Poukwa nou ka di sa ? Pas lè on moun ka aprann konnèt Jéova é kè i anvi fè-y plézi, i ka fè chanjman an vi a-y é i ka aprann kijan pou i aji èvè lanmou èvè lézòt (Iz. 11:6, 7, 9). An-nou pran ègzanp a Jemal. Avan i té konnèt lavérité, i té ka fè pawti a on gwoupmoun ki té ka goumé pou chalviré gouvènman a péyi-la. I rantré adan gwoup-lasa pas pou-y gouvènman-la pa té bon. Mi sa i ka di : « On moun pé pa fòsé ondòt moun chanjé. Ponmoun pa fòsé-mwen chanjé, men si an chanjé sé grasa vérité-la ki an Bib-la. » Sa Jemal aprann adan Bib-la édé-y pou i arété goumé. Alò pi sé vérité-la ki an Bib-la ké édé sé moun-la chanjé, pi ké ni moun ki ké arété fè lézòt méchansté.
16. Ka ki ka ba-w anvi fè dòt moun konnèt ka wayòm a Bondyé ké fè ?
16 Kon Jézi, nou anvi fè moun sav kè menmsi ni enjistis alèla, on jou, Wayòm a Bondyé ké mèt on milyé adan sa. Lèwvwè moun yo malmenné ka vin konnèt sa, èspérans-lasa pé ankourajé-yo (Jér. 29:11). Mi sa Stacy nou palé dè-y talè la konstaté : « An pé rété kalm lè yo ka fè-mwen méchansté oben lè yo ka fè lézòt méchansté pas an sav kè on jou, Bondyé ké woté tousa ki ka fè-nou soufè. Jéova ka sèvi èvè sa ki maké an Bib-la pou konsolé-mwen. » Pou-w pé sa konsolé lézòt èvè sé pwomès-la ki an Bib-la, fò ou préparé-w byen. Pi ou ké konnèt byen sa Labib ka di anrapò èvè sé soufrans-la, pi ou ké sèten sa ké fèt. Konsa, ou ké byen filé pou-w pé sa palé dè sa èvè dòt moun ki sé lékòlb ki sé an travay a-wc.
17. Kijan Jéova ka édé-nou andiré lè yo ka malmenné-nou ?
17 Toutotan Satan ké « chèf a mond-lasa », ké ni enjistis. Men pannan nou ka atann kè Bondyé ‘mété-y déwò’, Bondyé ka édé-nou é i ka ban-nou on èspwa (Jan 12:31). Pa ègzanp, i ka di-nou adan Bib-la poukwa ni tousa soufrans é kè lè i ka vwè kè yo ka malmenné moun, sa ka fè-y on biten (Sòm 34:17-19). Jéova sèvi èvè Gason a-y pou montré-nou kijan pou nou réyaji lè yo ka fè-nou méchansté é talè Wayòm-la ké fè ansòt pou pa ni pon kalté soufrans ankò (2 Pyè 3:13). An-nou fè tousa nou pé pou nou fè moun konnèt wayòm a Bondyé é pou nou kontinyé sonjé kè talè sé enki ‘sa ki dwèt é sa ki jis’ ki ké fèt asi latè (Iz. 9:7).
KANTIK 158 « I pé ké anrèta ! »
a Yo chanjé sèwten non.
b Adan sèwten péyi, lwa-la ka entèwdi moun palé dè kwayans a yo adan sé lékòl-la ki piblik la. Sé vré krétyen-la ka rèspèkté sé lwa-la (Mat. 22:21). Fò chakmoun désidé kijan i ké aji adan sèwten sitiyasyon kon lèwvwè on pwofésè oben on zélèv ka pozé-y on kèsyon pa ègzanp.
c Ay adan bwochi-la Aji èvè lanmou : Alé é fè disip é gadé sé pwen niméwo 24 a 27 la ki adan apendis A la.