Te Beku N Aki Uringaaba Ibukin Te Atua

1-3. (a) Tera ae a namakinna tabeman ibukini bwaai ake a tia ni karaoi ke a ake a tuai? (b) Tera reireiara mairouni Bauro ni kaineti ma te beku n aki uringaaba ibukin te Atua?

E KOREA ae kangai te tia kario: “Aikai taeka aika rangi ni kananokawaki mai buakon taeka ke koroboki nako: ‘E na tiaki arou aei!’” Te tia kario aei bon J. G. Whitter, ao e nanoni bwaai aika ti uringaaba iai n te aro are ti a iangoia bwa ti kona ni kaoka te tai ao ni karaoa ae kaokoro iai. “Te uringaaba” bon rawawatan te iango ao marakina n te bwai teuana ae e a tia ni karaoaki ke tao ae aki karaoaki, ao e kona n nanonaki iai “te manga tang.” Ti a bane n tia ni karaoi baike ti a manga kan okirikaki ni karaoa ae kaokoro iai. Ko namakina naba aron anne ni baike ko a tia ni karaoi?

² A a tia tabeman ni karaoi kairua aika kammaraki ni maiuia ao buure aika kakaiaki naba. A aki koaua raoi tabeman bwa a raraoi ke a aki aia motinnano ake a karaoi ni maiuia. Ma a kona tabeman ni katoka ururingan aroia rimoa. Ake tabeman, a teimatoa ni karawawataaki n iaiangoan ae kangai ibukin aroia rimoa, “ngke I bon aki karaoa anne.” (Taian Areru 51:3) E nga mai buakon aikai ae kaineti nakoim? Ko kani beku n aki uringaaba ibukin te Atua n am bure ake rimoa? Iai te katoto n te Baibara ibukin temanna ae kona ni karaoa anne? Eng iai, bwa bon te abotoro Bauro.

³ E karaoi buure aika kakaiaki Bauro ao ana motinnano aika rangi n uaana. E korakora uringabana n ana kairua ake rimoa, ma e ataia naba ae e riai ni kakaonimaki ni beku ibukin te Atua ngkana e kani kakabwaiaaki. Ti na nori reireiara man ana katoto ni kaineti ma ana beku n aki uringaaba ibukin te Atua.

ARONI BAURO RIMOA AKE E URINGAABA IAI

4. Baikara baike e kakaraoi te abotoro Bauro rimoa ake e uringaaba iai?

⁴ E karaoi bwaai ake e uringaaba iai Bauro imwina riki ngke te Baritaio ae te rorobuaka ngaia. N te katoto, e kaira te mwakuri ae okoro ao ni bwainikirinia taan rimwini Kristo n te aro ae tiritiri. E taekinaki n te Baibara bwa imwin raoi maten Tetebano ibukin ana onimaki, ao “e waakina te mwakuri n iowawa ae korakora Tauro [are e ataaki imwina riki bwa Bauro] nakon te ekaretia. E nini aia auti nako, teuana imwin teuana ao e katikiianako mwaane ma aine, ao e kaakiia n te karabuuti.” (Mwakuri 8:3) E taekinna Albert Barnes bwa te taetae ni Kuriiti ae “waakina te mwakuri n iowawa,” e nanonaki iai bwa e buakana te ekaretia ni Kristian Tauro n te aro ae tiritiri “n aron te man ae tiritiri.” Bon te I-Iutaia Tauro ae ingainga nanona are e rangi ni kakoauaa bwa e mwiokoaki iroun te Atua bwa e na kamaunai Aaro ni Kristian. Ngaia are e a bwainikirinia Kristian n te aro ae rangi n iowawa ike e a “kakamaakuia . . . ao e korakora nanona ni kan tiringia . . . mwaane ma aine,” ngke e kataia ni kamaunaia.​—Mwakuri 9:​1, 2; 22:4.a

5. Kabwarabwaraa bwa e kanga Tauro ni bitaki mani bwainikirinaia taan rimwin Iesu ao ni moana uarongorongoan taekani Kristo.

⁵ Bon nanon Tauro bwa e na nako Tamateko ni katikiia taan rimwin Iesu mani mwengaia ao n uaakinia nako Ierutarem bwa a na katuuaaeaki n aia boowi ae rietata I-Iutaia. Ma e aki koro nanon anne, bwa e tukia Atun te ekaretia ni Kristian. (I-Ebeto 5:23) Ngke e tabe ni mwananga Tauro nako Tamateko, ao e a kaoti naba Iesu nakoina ike e a kamatakiaki iai n te ota mai karawa. Imwin anne, e a kanakoaki Tauro nako Tamateko bwa e na tataningai kaetieti riki tabeua. Ti ataa te baere e riki imwina.​—Mwakuri 9:​3-22.

6, 7. Tera ae kaotaki iai bwa e ataia Bauro bwa a kakaiaki ana bure?

⁶ E waekoa ni katoka bwainikirinaia taan rimwini Kristo Bauro ngke e a ataia bwa e kairua, ao e a moana uarongorongoan taekani Kristo. Ma imwina riki, e a korea ae kangai ibukina: “Kam a bon tia n ongo arou ngkoa ngke I kaaina te Aro n Iutaia, ao I kakorakoraai ni kateimatoa bwainikirinan ana ekaretia te Atua, ma n ururua.” (I-Karatia 1:13) Imwin anne, e a manga mwanewei aroarona rimoa ake e uringaaba iai ngke e kororeta nakoia I-Korinto, I-Biribi ao Timoteo. (Wareka 1 I-Korinto 15:9; I-Biribi 3:6; 1 Timoteo 1:13) E maamaa Bauro n ana mwakuri ake e karaoi, ma e aki iaiangoia bwa aongkoa e aki karaoi mwakuri akanne. E bon ataia raoi bwa a kakaiaki ana bure.​—Mwakuri 26:​9-11.

⁷ E korea taekani Bauro te tia rabakau temanna i aon te Baibara ae Frederic W. Farrar, bwa ngkana ti iaiangoa kakaiakini bwainikirinaia Kristian irouni Bauro, ti a kona ngkanne n ataa korakoran rawawatana ao kabuakakaana ae bati irouia aomata. Ngke e kawari ekaretia aika bati Bauro, a bae n taekina ae kangai taari n aia moantai ni kaitiboo ma ngaia: ‘Ngaia boni Bauro ngkoe. Boni ngkoe are ko bwainikirinira!’​—Mwakuri 9:21.

8. Tera ana namakini Bauro ibukin te nanoanga ao te tangira are a a tia ni kaotiotia Iehova ma Iesu nakoina, ao tera reireiara man anne?

⁸ E ataia Bauro bwa e kona ni beku bwa te abotoro tii man ana akoi te Atua nakoina ae boto i aon te tangira. E taekina aroaron te Atua ae te nanoanga 90 te tai n ana reta aika 14, n te mwaiti ae raka riki nakoia taani korea te Baibara ake tabeman. (Wareka1 I-Korinto 15:10.) E rangi ni kakaitau Bauro ngkai e a tia n nanoangaia te Atua, ao e kani kaotia bwa e kamanena raoi ana akoi te Atua ae boto i aon te tangira nakoina. Ai ngaia are e a “karakaa riki ana mwakuri” nakoia abotoro ni kabane. E katereaki n ana banna ni katoto Bauro bwa ngkana ti bitii maiura ao ni kaotii ara bure, e na kukurei Iehova ni kabwarai rinanon ana karea ni kaboomwi Iesu, e ngae naba ngkana a kakaiaki. Mangaia are ngkana ko iangoia bwa a rangi ni kakaiaki am bure ma a aikoa kona ni kabwaraaki n ana karea ni kaboomwi Kristo, ko riai n ururinga ana katoto Bauro. (Wareka 1 Timoteo 1:​15, 16.) E ngae ngke e a tia Bauro ni bwainikirina Iesu n te aro ae kakaiaki, ma e boni kona naba ni korea ae kangai: ‘E tangirai Natin te Atua ao e anga maiuna ibukiu.’ (I-Karatia 2:20; Mwakuri 9:5) Eng, e reke reireiani Bauro bwa e riai ni karaoa ana kabanea ni kona ni beku ibukin te Atua n aki ongei aroarona rimoa, bwa e aonga n aki manga reke te bwai ae e na uringaaba iai. Anne naba te bwai ae ko a tia n reiakinna?

KO NAMAKINA TE URINGAABA?

9, 10. (a) E aera ngkai a uringaaba ana aomata Iehova tabeman? (b) Tera buren te teimatoa n raraomaeakina kanoan taai ake rimoa?

⁹ Iai bwaai aika ko a tia ni karaoi aika ko uringaaba iai ngkai? Ko a tia ni kabanebuakaa korakoram ao am tai ibukini baika ko kukurei iai aika kairua? Iai am mwakuri tabeua aika a kammarakia aomata? Ke tao ko nanokawaki n uringaabam ibukini bwaai riki tabeua. E kangai ngkanne te titiraki: Tera ae ko kona ni karaoia ibukin anne?

¹⁰ Iai tabeman aika raraoma n taai nako! A boni kananokawakia n teimatoaia n raraoma n iaiangoan aia bure. E koaua bwa e katoki kangaanga te raraoma? E bon aki! Iangoia bwa aongkoa ko tekateka i aon te kaintekateka ae te bwai ni kamwaeiei ao ko kataia ni kabanea korakoram ni kekerake iai, ma ko bon teimatoa naba n tiku n am tabo anne. N oneani mwin are ko na raraoma, ko riai ni karaoa am kabanea ni kona n raoiakina am kangaanga. Ko kona ni kabwaraa am bure nakon are ko kairua nakoina, ao ni kataia ni kaoka ami iraorao ae kaan. Ko kona n rarawa ni karaoi bwaai ake a karekea te bwai ae kairua bwa ko aonga n totokoi kangaanga n taai ake imwina riki. Ma n tabetai, tao ko riai n nanomwaaka ni kaaitarai mwin am kairua. Bon akea buokam man raraomaeakinan am bure rimoa, ma e kona n tukiko ni beku ibukin te Atua ma nanom ni kabane. Ao bon akea te kakabwaia man te raraoma!

11. (a) Ti na kanga ni kona n nanoangaaki ao n tangiraki iroun Iehova? (b) Tera ae ti riai ni karaoia ibukini katokan uringaabara n ara bure ake rimoa ni kaineti ma ae taekinaki n te Baibara?

¹¹ A namakinna tabeman bwa a rangi n rawawata aia bure ao a aikoa tau n nanoangaaki iroun te Atua. A namakinna naba bwa a rangi ni kakaiaki aia bure ke a a rangi ni bati aia bure. Ma te koaua iai, bwa n aki ongei baika a a tia ni karaoi rimoa, ma a kona ni kaotii aia bure, a bitii maiuia ao a bubutiia te Atua kabwaraan aia bure. (Mwakuri 3:19) E kona Iehova n nanoangaia ao n tangiriia n aron are e a tia ni kaotia nakoia aomata aika bati. E na akoa ae nanorinano Iehova, ae kakaonimaki, ao n raira nanona ni koaua. E karaoa anne nakon Iobi are e kangai: “I raraoma [ke n “uringaaba,” NW] I nanoni bubun te tano ma te mannang.” (Iobi 42: 6, BG) E kamatataaki raoi n te Baibara te bwai ae ti riai ni karaoia ibukini katokan uringaabara n ara bure, ao karauan nanora ae kangai: “Ane karaba ana bure nako ao e na aki kabaia: Ma ane kaotioti ma ni kitan ao e na nanoangaki.” (Taeka N Rabakau 28:​13, BG; Iakobo 5:​14-16) Ngaia are ti riai ni kaotii ara bure nakon te Atua, n tataro ibukini kabwaraaia, ao ni karaoa ara kabanea ni kona ni kaotia bwa ti raraoma n te bwai are ti karaoia. (2 I-Korinto 7:​10, 11) Ngkana ti a tia ni karaoi baikai, ngkanne ti a kona n nanoangaaki iroun Teuare e ‘kaabwabwaka kabwaraani buure.’​—Itaia 55:​7, BG.

12. (a) Tera reireiara man ana katoto Tawita ibukin arora ae te kabanea n tamaroa ngkana e uringaaba mataniwin nanora? (b) N te aro raa ae e uringaaba iai Iehova ao ti na kanga ni buokaki man ataakin anne? (Nora te bwaoki.)

¹² Iai mwaakan te tataro, ao a bati baika kona ni kakororaoaki iai iroun te Atua. A kawakinaki ana taeka Tawita ibukin onimakinan are e a tia Iehova ni kaekai ana tataro, n te Areru ae rangi ni kakannongora. (Wareka Taian Areru 32:​1-5.) N aron are e kaotia Tawita, ngke e kataia ni karabai ana bure ao e a rangi n tabeaianga mataniwin nanona! E kaaitara ma mwin anne ae te raraoma, te aoraki ao buani kimwareireina. Tera are e karekea kabwaraan ana bure Tawita ao kabebeteana? Bon tii mani kaotan ana bure nakon te Atua. A kaekaaki ana tataro Tawita iroun Iehova ao e kakorakoraaki ni waakinaanako karaoan ae eti ni maiuna ao ni kakororaoa te bwai ae uaana. N aron anne, ngkana ko tataro ma nanom ni koaua, ko kona ni kakoauaa ae e na mutiakina am bubutii Iehova. Ngkana ko tabeaianga n am bure rimoa, karaoi bitaki n aron am kabanea ni kona ao kakoauaa ae e boni kakauongo raoi Iehova nakon am tataro ao e kabwarai am bure!​—Taian Areru 86:5.

IANGOI TAAI AIKA IMWAIM

13, 14. (a) Tera ae ti riai ni kaatuua iangoana ngkai? (b) Baikara titiraki aika a kona ni kairira bwa ti na tuoi aroaroni maiura ngkai?

¹³ Bon te koaua te iango ae ti kona ni karekei reireiara man uringan arora rimoa, ma ti aki riai n teimatoa n raraomaeakini. Ngaia are kaatuua iangoan taai aikai ao taai aika imwaim. Titirakiniko ni kangai: ‘N na uringaaba n au motinnano aika I karaoi, tabeua te ririki mangkai? N na iangoia bwa I riai ni karaoia n te aro ae kaokoro ma aei? I teimatoa ni kakaonimaki bwa I aonga n aki manga karaoi mwakuri ake N na uringaaba iai n taai aika imwaiu?’

¹⁴ Ngkai e a uakaan te rawawata ae korakora, ko wanawana ngkana ko titirakiniko ni kangai: ‘I kona ni karaoa ae bati riki n au beku ibukin Iehova? E aera ngke I aki bwaiania ngke e reke au tai? Tera ae tukai man uaiakinan te tia ae te beku bwa te tabonibai n te ekaretia? I kakorakoraai ni bitii aroarou? Boni ngai te aeka n aomata ae e tangiria Iehova n te waaki ae boou i aon te aba?’ N oneani mwin raraomaeakinani kaekaan titiraki aika ringa te nano aikai, ti kani kamanenai ibukin tuoara ao ni kakoauaa raoi ae ti boni karaoa ara kabanea n tamaroa n ara beku ibukin Iehova. Bwa ngkana ti aki, ti kona ni waakinaanako maiura ae a bati riki baika ti na uringaaba iai.​—2 Timoteo 2:15.

TAI URINGAABA N AM BEKU AE TABU

15, 16. (a) Baikara anganano ake a a tia ni karaoi aomata aika bati ni kaineti ma moanibwaian te beku ibukin te Atua ni maiuia? (b) E aera ngkai ti aki riai n uringaaba n ara anganano ake ti karaoi ibukini moanibwaian te Tautaeka n Uea?

¹⁵ Tera aroia ake a a tia n anga ngaiia mai buakomi bwa a na beku ni kabwanina aia tai ibukin Iehova? Tao ko kitana nakoam ae teimatoa ke am bitineti ae bubura ibukini kabebeteani maium ao ni kabatiaa riki am tai ni mwakuri ibukin Iehova. Ke tao ko rineia bwa ko na aki mare ke ko na mare ma ko na aki kariki bwa kam aonga ni mwakuri n te Betaera, te mwakuri ni kateitei n aaba aika kakaokoro, te mataniwi ae mwamwananga ke te mitinare. E koaua bwa ko na uringaaba n am motinnano akanne ngkai ko a rikirake ni kara n am beku ibukin Iehova? E koaua bwa ko riai n iangoia bwa am anganano ake ko karaoi bon akea riaia ke ko karaoi n taai aika kairua? Bon tiaki ngaia anne!

¹⁶ Ko karaoi am motinnano akanne ibukini korakoran tangiran Iehova iroum ao ingaingan nanom ni kani buokiia aomata ake a kan toro irouna. Ko aki riai n iangoia bwa e raoiroi riki maium ngkana ko karaoi baikanne n aaro aika kakaokoro. Ko kona n namakina te raunnano ae korakora n ataakin ae ko a tia ni karaoa ae ko ataia bwa e eti. Ko kona ni kimwareirei ngkai ko a tia ni karaoa am kabanea n raoiroi n am beku ibukin Iehova. E na bon aki mwanuokina am anganano ni kabane ibukina. N rokon te maiu ni koaua ae imwaira, e na bon anganiko kakabwaia aika rangi n raraoi riki nakon aika ko kona n iangoi ngkai!​—Taian Areru 145:16; 1 Timoteo 6:19.

ARON TE BEKU N AKI URINGAABA

17, 18. (a) Tera te boto n reirei are e buoka Bauro ni beku n aki uringaaba? (b) Tera am motinnano ni kaineti ma am beku ibukin Iehova rimoa, ngkai ao nakon taai aika imwaim?

¹⁷ Tera te boto n reirei ae e ataia Bauro are e buokia ni beku n aki manga uringaaba riki ibukin te Atua? N aron ae rairaki n Te Baibara ni Katorika, e korea ae kangai Bauro: “I kabanea korakorau ni uaiakina te tia are i mwaaiu.” (Wareka I-Biribi 3:​13, 14.) E aki teimatoa n iaiangoi ana bure Bauro ngke e mena n te Aro n Iutaia. N oneani mwin anne, e kamanena korakorana ni kabane bwa e na teimatoa ni kakaonimaki ibukini karekeani kakabwaiaana, n taai ake imwaina ae te maiu n aki toki.

¹⁸ Tera reireiara man ana taeka Bauro? N oneani mwin are ti na raraomaeakin ara bure ake rimoa ake ti a aikoa kona ni bitii, ti riai ni kaatuua iangoani baika ti kona ni karaoi ngkai bwa ti aonga ni kakabwaiaaki nakon taai aika imwaira. Tao ti aki kona ni mwaninga ara bure ni kabane ake rimoa, ma ti aki riai n teimatoa n uringaaba iai. Ti kona ni kakorakoraira ni mwanuokini bwaai rimoa ao ni beku ibukin te Atua n aron ara kabanea ni kona ao ni kantaningai taai aika imwaira aika raraoi!