Motinnanoia Bwa “Kam na Kateimatoa Ami Itangitangiri n Tari”!

1, 2. E aera ngke e korea te reta Bauro nakoia Kristian ake taian Ebera?

BON te ririki 61 C.E. te tai aei ao a rangi ni kukurei ekaretia ni Kristian i aon Iteraera ni maeka moa n tain te rau. E ngae ngke e karabuutinaki te abotoro Bauro i Rom ma e kantaningaia bwa e na waekoa ni kaotinakoaki. E a tibwa tia ni kaotinakoaki raona are Timoteo ao a a baireia bwa ana kawariia tariia n te onimaki ake i Iutaia. (Ebera 13:23) Ma nimaua riki te ririki ao e na “otabwaniniaki [Ierutarem] irouia kaain te taanga ni buaka,” n aron are e taetae ni burabetinna Iesu. A bae ni bairea te bwai ae a na karaoia Kristian ake i Iutaia ao riki naake a maeka i Ierutarem. E a kamani kauringia Iesu bwa a na waekoa ni birinako ngkana a a moanna n riki baikai.​—Ruka 21:20-24.

² Man te tai are e taekina iai te taetae ni burabeti anne Iesu ae maanna 28 te ririki, ao a a tia Kristian aika I-Iutaia aika kakaonimaki ake a maeka i Iteraera n tokanikai i aoni kaitaraakia ao bwainikirinaia ae korakora. (Ebera 10:32-34) Ma e ataia Bauro bwa a nang kaaitara ma te kataaki teuana ae moan te korakora nakon aia onimaki. (Mat. 24:20, 21; Ebera 12:4) E tangiria bwa a na tauraoi imwaini bwaai ake a na kaoti nakoia. A na kainnanoa te nanomwaaka ae rianako ao te onimaki ae korakora bwa a aonga ni kamaiuaki. (Wareka Ebera 10:36-39.) Ngaia are e a kairaki Bauro n taamnein Iehova bwa e na korea te reta ae katauraoaki ibukini kanakoraoani baike a kainnanoi tarina n te onimaki akana tangiraki akanne. E a ataaki ngkai te reta anne bwa te boki ae Ebera.

3. E aera bwa ti kan reiakina taekan te boki ae Ebera?

³ Ti riai ni bane ni kan reiakina taekan te baere e koreia Bauro nakoia Kristian n te moan tienture ake taian Ebera. Bukin tera? Ibukina bwa titeboo baike ti rinanona ma ngaiia. N “taai aika okoro aika karuanikai” aikai, a aitara ana aomata Iehova ma taiani kakaaitara ao bwainikirinaki n aekaia nako. (2Tim. 3:1, 12) Ti a tia ni kaota raoi koauan ae e korakora ara onimaki ao tangiran te Atua iroura. Ma a bati i buakora aika maeka ngkai moa n tain te rau, n akea te bwainikirinaki. Ma n aroia Kristian ake n ana bong Bauro, akea i buakora ae riai ni kabuaa iangoan te koaua ae kakawaki aei, ae ti na waekoa n aitara ma te kataaki ae moan te korakora nakon ara onimaki!​—Wareka Ruka 21:34-36.

4. Tera te kibu ibukin te ririki 2016, ao bukin tera bwa e tonuraoi?

⁴ Tera ae na buokira n tauraoi nakoni baika a na waekoa n riki aika imwaira? N te boki ae Ebera ao e kamataatai Bauro baika bati ake a na buokira ni kakorakoraa ara onimaki. Teuana ae rangi ni kakawaki bon are e taekinaki ni moani kibun te kabanea ni mwakoro n te reta anne. E a tia n rineaki te kibu anne bwa te kibu ibukin te ririki 2016. Ti kaungaaki iai aei: “Kam na kateimatoa ami itangitangiri n tari.”​—Ebera 13:1.

TERA TE ITANGITANGIRI N TARI?

5. Tera te itangitangiri n tari?

⁵ Tera ae nanonaki n ae ti na kaota te itangitangiri n tari? Nanon raoi te taeka ni Kuriiti ae phi·la·del·phiʹa are e kamanena Bauro bon “tangiran te tari temanna.” Te itangitangiri n tari bon te aeka n tangira ae iai te reitaki ae korakora iai, e kaan ao e nakoraoi n aron ae kaotaki i marenaia kaain te utu ke raao ni koaua. (Ioa. 11:36) Ti aki riki bwa aongkoa taari ngaira ma bon taari ni koaua ngaira. (Mat. 23:8) E taekinaki n te aro ae tamaroa reitakira ni kaan i marenara n taeka aikai: “Kam na itangitangiri i marenami n aia itangitangiri taari. Biririmoa ni kaotiota te ikarinerine.” (IRom 12:10) Ngkana e raonaki n te aeka n tangira ae a·gaʹpe ae aanaki man te boto n reirei, e a karikirakeaki iai te iraorao ae kaan i marenaia ana aomata te Atua.

6. A kangaa Kristian ni koaua n ota n nanon te itangitangiri n tari?

⁶ N aron ae e taku temanna te tia rabakau: “‘Te itangitangiri n tari,’ bon te taeka ae burenibwai kabonganaana ni booki aika tiaki booki ni Kristian.” N te Aro n Iutaia ao n tabetai e kona te taeka ae tari n raababanako riki n nanonia tabemwaang ake tiaki oin am koraki, ma tii nakoia kaain te natannaomata ae Iutaia, ao tiaki Tientaire. E ngae n anne, n te Aro ni Kristian ao e nanonaki iai taan onimaki ni kabane, n aki ongeia bwa kaain te aba raa. (IRom 10:12) Ngkai taari ngaira, e a tia n reireinira Iehova bwa ti na bwaina te itangitangiri n tari. (1Tet. 4:9) Ma e aera bwa e kakawaki kateimatoaan arora anne?

E AERA BWA E KAKAWAKI KATEIMATOAAN TE ITANGITANGIRI N TARI?

7. (a) Tera bukina ae moan te kakawaki bwa ti na kaota te itangitangiri n tari? (b) Taekina riki bukini kakawakini kakorakoraan ara tangira i marenara.

⁷ Bukina ae kakawaki bwa e bon tangirira Iehova bwa ti na kaota te itangitangiri n tari i marenara. Ti aki kona n taekinna bwa ti tangira te Atua ma ti aki tangiriia tarira. (1Ioa. 4:7, 20, 21) Irarikin anne, ti kainnanoira i marenara. E rangi ni koaua aei n taai ni karawawata. E ataia Bauro bwa iai tabeman Kristian ake taian Ebera ake e kororeta nakoia aika i aoni kawaia ni kitani mwengaia ma aia bwai. E a kaman taekina aroni karawawatan te bong anne Iesu. (Mareko 13:14-18; Ruka 21:21-23) Ngaia are, imwain te tai anne ao a kainnanoa kakorakoraan aia tangira i marenaia Kristian akanne.​—IRom 12:9.

8. Tera ae ti riai ni karaoia ngkai imwaini moanakin te rawawata ae korakora?

⁸ A na waekoa ni kanakoaki aang aika urubwai ni bongin te rawawata ae moan te korakora. (Mareko 13:19; TeKao. 7:1-3) Ngaia are, ti wanawana ngkana ti mutiakina te reirei ni kairiri aei mairoun te Atua: “Nako mai, au botanaomata, rin i nanon am ru ae raba, ao kaina am mataroa i mwim: karabako ni kamaaniko ti teutana, ni katia te un.” (Ita. 26:20, BG) A kona ni kaineti ‘ruu aika raba’ nakon ara ekaretia. Akanne taabo aika ti bobotaki iai n taromauria Iehova ma tarira ao mwaanera. Ma e aki tau tii katoataira ni bobotaki. E kauringia Bauro Kristian ake taian Ebera bwa a riai ni kabonganai taai akanne n ikaungaunga iai “nakon te tangira ma mwakuri aika raraoi.” (Ebera 10:24, 25) Ti riai ni karikirakea ngkai ara itangitangiri n tari, bwa ti na buokaki iai n taai ni kataaki ao karawawata ake ti na kaaitarai n te tai ae na roko.

9. (a) Baikara aanga ake ti kona ni kaota iai ara itangitangiri n tari ni boong aikai? (b) Taekini katoto ni kaineti ma aroia ana aomata Iehova ni kaota te itangitangiri n tari.

⁹ Ti riai naba ngkai ni kakorakoraira ni karekea te itangitangiri n tari imwaini moanakin te rawawata ae korakora. A bati tarira ake a a tia n rotakibuaka ni mwaeiei, ieka, angibuaka, tsunami ke kabuanibwai aika karina n riki n te aonnaba. A rotakibuaka naba taari tabeman n te kakaaitara ao te bwainikirinaki. (Mat. 24:6-9) Irarikin akanne ao ti katoabong n rinanoni kangaanga ni kerikaakini kaubwain te aba man te babakanikawai ae noraki n te waaki ae ngkai. (TeKao. 6:5, 6) Ngkai a a tabe n rikirake kangaanga akanne, a bati naba aanga ake ti na kaota iai korakoran ara itangitangiri n tari. E ngae ngkana “e nang kerikaaki aia tangira angia aomata,” ma ti riai ni kaotia ae e teimatoa ara itangitangiri n tari.​—Mat. 24:12.^[1]

TI NA KANGAA NI KATEIMATOA ARA ITANGITANGIRI N TARI?

10. Tera ae ti na neneria ngkai?

¹⁰ Ti na kangaa ni kakoauaa raoi bwa e bon teimatoa ara itangitangiri n tari, n aki ongei kangaanga aika bati aika ti kaaitarai? N aanga raa ae ti kona ni kaotia bwa iai iroura te aeka n tangira aei ibukia tarira? Imwin taekinan ae “kam na kateimatoa ami itangitangiri n tari,” e karinani aanga tabeua te abotoro Bauro ake a kona iai Kristian ni karaoa aei. Ti na neneri ngkai onoua mai iai.

11, 12. Tera ae nanonaki ni kaotan akoaia iruwa? (Nora te taamnei ni moan te kaongora aei.)

¹¹ “Tai mwaninga taekan akoaia iruwa.” (Wareka Ebera 13:2.) Te taeka ae moan rairaki mai iai “akoaia iruwa” e nanonaki iai “akoi nakoia ianena.” E kauringira te taeka aei aia katoto Aberaam ao Rota. A uaia mwaane aikai ni kaota te akoi nakoia iruwa ake a aki kinaia ao iruwa akanne bon anera. (KBwaai 18:2-5; 19:1-3) E taekini katoto akanne Bauro ibukini kaungaaia Kristian ake taian Ebera bwa a na kaota te itangitangiri n tari n aroia n akoiia iruwa.

¹² Ti kaota akoaia tabemwaang n arora ni kaoia nakon ara amwarake n ara auti ke ibukin kaungaunga ao bobotaki? Ti aki riai ni karaoa te amwarake ae bubura ke ni kabanea te mwane ae bati iai ke ti kaoia tii naake a na manga karaoa aei nakoira. (Ruka 10:42; 14:12-14) Tiara bwa ti na kaungaunga ao tiaki bwa ti na kamoaira! E ngae ngke ti aki kinaa raoi ara mataniwi n te aono ae uarereke ma buuna, ma ti tauraoi ni kaotia bwa ti akoiia? (3Ioa. 5-8) Ai kakawakira ae ti na “tai mwaninga taekan akoaia iruwa,” e ngae ngkana a bati tabera n ikotaki naba ma rawawatan te maiu ni katoabong!

13, 14. Ti na kangaa n “iaiangoiia ake a karabuutinaki”?

¹³ “Kam na iaiangoiia ake a karabuutinaki.” (Wareka Ebera 13:3.) E aki nanonia Bauro aomata ake a karabuutinaki ibukin aia mwakuri aika buakaka. E bon nanonia taari ake a karabuutinaki ibukin aia onimaki. E a tia Bauro ni karabuutinaki aua tabun te ririki n te tai are e korei iai taeka akanne nakoia Kristian ake taian Ebera. (IBir. 1:12-14) E kamoamoaia taari n aroia ni “kaotiota nanoangaaia te koraki ake a mena n te karabuuti.” (Ebera 10:34) Iai ake a buoka Bauro ni menana n te karabuuti, ma a raroanako ma Bauro Kristian ake taian Ebera. Ma a na kangaa n iaiangoia? N aroia n ururingnga n aia tataro.​—Ebera 13:18, 19.

¹⁴ Ni boong aikai ao ti bae naba n raroanako ma tarira n te onimaki ake a karabuutinaki. Tao ti aki kona ni buokiia ni baika manena n aron ae a konaa taani Kakoaua ake a uakaan ma te karabuuti. Ma ti kona ni kaota te nanoanga ao te itangitangiri n tari ngkana ti teimatoa n ururingia naake a kakaonimaki aikai ao ni mwaneweiia n ara tataro, ni bubutii nakon Iehova ibukia. N te katoto, ti iaiangoiia taari aika bati ao ataei naba ake a karabuutinaki i Eritrea n ikotaki naba ma taari mwaane aika Paulos Eyassu, Isaac Mogos ao Negede Teklemariam—ake a karabuutinaki iai 20 tabun te ririki?

15. Ti na kangaa ni karinea ara mare?

¹⁵ “Ke e karineaki te mare irouia aomata ni kabane.” (Wareka Ebera 13:4.) Ti kona naba ni kaota ara itangitangiri n tari ngkana ti kateimatoa te aroaro ni maiu ae itiaki. (1Tim. 5:1, 2) Ngkana iai te aomata ae ‘uruana ke n anaa inaomatan’ tarina ke mwaanena n te onimaki n arona ni wene ni bure ma teuanne ke neienne ke ma boni kaain ana utu te aomata anne, e a kona iai ni bua te onimakinaki are e boto iai te itangitangiri n tari. (1Tet. 4:3-8) Irarikin anne, iangoa aron ana namakin te buu te aine ngkana e a ataia bwa e mamatakuakina te bwaitingako buuna. E kaotaki tangiran neiei n te aroaro anne ao karinean te babaire ibukin te mare?​—Mat. 5:28.

16. E na kangaa te raunnano ni buokira ni kaotiota te itangitangiri n tari?

¹⁶ E bia “rau nanomi n ami bwai akana iroumi.” (Wareka Ebera 13:5.) E boto te raunnano ni koaua ngkana ti onimakina Iehova. E buokira bwa ti na iangoi bwaikorakin te maiu n te aro ae riai. (1Tim. 6:6-8) Ti buokaki naba bwa ti na ataia ae e rangi ni kakawaki riki ara reitaki ma Iehova ao tarira n te onimaki nakoni baike a kona n reke n te mwane. E aki ngurengure, ni meremere ke ni kakaaea te bure te aomata ae rau nanona, ao e aki naba kariaia namakin aika te mataai ao te nanonrang ake a kona n tuka rikiraken te itangitangiri n tari. Ma e boutokaaki te nano n tituaraoi n te raunnano.​—1Tim. 6:17-19.

17. Ti na kangaa ni buokaki ni kaota te itangitangiri n tari ibukin arora n “rangi n ninikoria”?

¹⁷ Ti bia “rangi n ninikoria.” (Wareka Ebera 13:6.) Ti ninikoria ibukin onimakinan Iehova iroura, n aki ongei kangaanga ake ti kaaitarai. Man ninikoriara aio are ti a karekea iai te iango ae raoiroi. Ti buokaki man ara itangitangiri n tari ae irianaki ma te iango ae raoiroi bwa ti na kaungaia ao ni karau nanoia tarira n te onimaki. (1Tet. 5:14, 15) E ngae naba ngkana e kaitaraaki te aonnaba aei ma te kangaanga ae te kabanea ni kakamaaku n tain te rawawata ae korakora, ma ti na bon ‘teirake ni kaetiira raoi ma n tararake’ bwa ti ataia ae e a kaan roko kamaiuara.​—Ruka 21:25-28.

18. Ti na kangaa ni kakorakoraa ara itangitangiri ibukia ara unimwaane?

¹⁸ “Uringia akana kairiri.” (Wareka Ebera 13:7, 17.) Ngkana ti iangoi aia mwakuri korakora ibukira ara unimwaane n te ekaretia, ae a aki kabooaki iai, e a kakorakoraaki iai ara itangitangiri n tari ao ti tangiria ni kaitauia. Ti bon aki tangiria bwa e na bua kimwareireia ke a na ikenrawa ibukin te bwai ae ti karaoia. Ma man ongeabara ao ara aantaeka, ti “angania karineaia ae bati ma te tangira, ibukin aia mwakuri.”​—1Tet. 5:13.

TEIMATOA NI KAKARAOIA AO KABATIAA RIKI

19, 20. Ti na kangaa ni kateimatoa kaotan ara itangitangiri n tari ni kabatiaa riki?

¹⁹ Akea te nanokokoraki bwa a rangi n ataaki ana aomata Iehova n aia itangitangiri n tari. E kakoauaa anne Bauro n ana bong. E ngae n anne, e kaungaia ni kabane bwa a na “teimatoa ni kakaraoia ao ni kabatiaa riki.” (1Tet. 4:9, 10) E oti iai bwa e tangiraki n taai nako kakaraoana!

²⁰ Ngaia are ngkana ti taraa ara kibu ibukin te ririki aei, ti bia kananoi naba ara iango n titiraki aikai: I kona ni kabatiaa riki akoaia iruwa? Tera arou n uringia tarira ake a karabuutinaki? I kaotiota karinean ana babaire te Atua ibukin te mare n aroarou ae riai? Tera ae e na buokai ni karekea te raunnano ni koaua? N na kangaa ni karikirakea onimakinan Iehova? N na kangaa ni kabatiaa riki au ibuobuoki nakoia akana kairiri? Ngkana ti maiuakin itera aika onoua aikai, e na aki riki ngkanne ara kibu n te ririki bwa tii te koroboki ae kanimwaki n te oo n ara Tabo n Taromauri. E na kauringira bwa ti na ongeaba n te kaungaunga aei: “Kam na kateimatoa ami itangitangiri n tari.”​—Ebera 13:1.