“E A Bon Uti Te Uea”!

Iangoa aron rawawatan nanoia taan rimwin Iesu ngke e a kamateaki aia Uea. E a tara ni mate aia kaantaninga, n ai aron naba te rabwata ae mate ae e kaweneaki n te rua ni mate iroun Ioteba are te I-Arimataia. E a boni mate naba iai kaantaningan are Iesu e na kainaaomataia I-Iutaia man tautoronakiia irouia kaain Rom.

NGKANA ngaia anne tokina, ao taan rimwin Iesu a na boni bua naba, n ai aroia taan rimwia Mesia ni kewe aika mwaiti. Ma e boni maiu Iesu! N aron are e taekinaki n te Baibara, e kaoti nakoia taan rimwina, tabeua te tai imwin matena. Mangaia are tabeman mai buakoia a kairaki bwa a na kakatonga ni kangai: “E a bon uti te Uea!”​—Ruka 24:34.

Taan rimwin Iesu a kairoroaki bwa a na kaota bukin onimakinan Iesu irouia bwa te Mesia. Ngke a karaoa anne, a kotea manga-utina man te mate bwa te koaua ae matoatoa ae e kaotia bwa boni ngaia te Mesia. N te koaua ni koaua, “taan tuatua a kaotiota manga-utin te Uea are Iesu n te mwaka ae korakora.”​—Mwakuri 4:33.

Ngkana iai te aomata ae e a tia ni kakoaua bwa e boni kewe taekan te manga-uti aei​—are tao n te aro ae e kaira temanna mai buakoia taan rimwin Iesu bwa e na taekina anne, ke ngkana e kaotia bwa aongkoa rabwatan Iesu e tiku i nanon te rua ni mate​—e na kaman tia n toki ngkanne te waaki ni Kristian iai. Ma e aki riki anne. Ngke a ataia bwa e maiu Kristo, taan rimwin Iesu a nako n taabo ni kabane n tataekina manga-utina, ao a uanao aomata aika a kakoaua Kristo are e kautaki man te mate.

Bukin tera ngkai ko na kona ni kakoaua naba ngkoe taekan manga-utin Iesu? Baikara koaua aika a kaotia bwa e bon riki aei?

Bukin Tera Ngkai Ti na Iangoi Bwaai ni Kakoaua Iai?

Euangkerio aika aua a bane ni kaota taekan manga-utin Iesu. (Mataio 28:1-10; Mareko 16:1-8; Ruka 24:1-12; Ioane 20:1-29)a Mwakoron te Baibara ni Kristian n te taetae n Erene tabeua riki, a taekina koauan manga-utin Kristo man te mate.

Maroaka ae manga-utin Iesu e a tataekinaki irouia taan rimwina! Ngkana te koaua bwa e boni kautaki man te mate iroun te Atua, ao e na riki anne ngkanne bwa te rongorongo ae te kabanea ni kamimi ae e a tia n ongoraeaki. E nanonna bwa bon iai te Atua. Ao e nanonna naba bwa e boni maiu Iesu n te tai aei.

Tera aron rotakira iai? E tataro ni kangai Iesu: “Aio te maiu are aki toki, te ataiko ae te Atua ae ti temanna ae koaua, ao Iesu Kristo, ae Ko kanakomaia.” (Ioane 17:3) Eng, ti kona ni karekea te atatai ae kakamaiu ae taekan Iesu ma Tamana. Ngkana ti kamanena te atatai aei, ti na boni manga kautaki ngkana ti mate, kioina ngkai e a tia naba n riki aei nakon Iesu. (Ioane 5:28, 29) Ti kona ni kaantaninga reken te maiu are aki toki i aon te aonnaba ae te baretaiti i aan ana kairiri ana Tautaeka n Uea te Atua i karawa, ae e mena i nanoni bain Natina ae e a tia n neboaki, ae Iesu Kristo, ae aia King kiing.​—Itaia 9:6, 7; Ruka 23:43; Te Kaotioti 17:14.

Mangaia are boni moan te kakawaki ataakin te koaua ibukin manga-utin Iesu man te mate. E a rotaki iai maiura ngkai, ao bwaai aika ti kaantaningai nakon taai aika imwaira. Boni ngaia anne bukina ae ti kaooko iai bwa ko na iangoi bwaai ni kakoaua aika aua, aika a kakoaua bwa e boni mate Iesu ao e a manga kautaki.

Te Koaua bwa E Boni Mate Iesu i aon te Kai

Tabeman aomata aika a nanokokoraki a taku bwa e ngae ngke e tauraki i aon te kai Iesu, ma e bon aki mate iai. A taku bwa e kuri ni mate, ao e a manga maiu ngke e boo ma mwaitoron te rua ni mate. Ma e ngae n anne, rongorongo ni kabane aika a irekereke ma aei a kaotia bwa e bon aki maiu rabwatan Iesu ngke e nneaki i nanon te rua ni mate.

Kioina ngkai e kamateaki Iesu i mataia aomata, a na bon iai taani kakoaua ibukin matena i aon te kai. E kakoauaki matena iroun te tautia are e kaira kamateana. Te aobitia n te taanga ni buaka arei, bon te tautia ae e kabooaki, are e bukinaki naba ni kakoauan are e na boni mate Iesu. Irarikin anne, te Kowana n Rom ae Bontio Birato e kariaia anaakin rabwatan Iesu iroun Ioteba ae te I-Arimataia bwa e na taunaki, imwin riki kakoauan are e a bon tia ni mate Iesu.​—Mareko 15:39-46.

E Noraki te Rua ni Mate bwa Akea Kanoana

Te rua ni mate are akea kanoana arei e angania taan rimwin Iesu aia moani bwai ni kakoaua are e a tia ni manga kautaki Iesu, ao ni karokoa te tai aei, e tuai ma ni kakeweaki te bwai ni kakoaua aei. E taunaki Iesu n te rua ni mate ae boou, ae e tuai ni kabonganaki mai imwaina. E kaan ma te tabo are e tauraki Iesu iai, ao n taai akekei, e kai ataaki nnena. (Ioane 19:41, 42) Rongorongo man Euangkerio ni kabane a kaotia bwa ngke a roko raoraon Iesu n te rua ni mate n te kauoua n ingabong imwin matena, ao e a bua rabwatana.​—Mataio 28:1-7; Mareko 16:1-7; Ruka 24:1-3; Ioane 20:1-10.

Tii te arona aron mimiia ana kairiribai Iesu ma mimiia raoraona, ngke a a nora te rua ni mate ae akea kanoana. A kamani mwakuri aiana n ukoukora kamateana ao taunakina. Ngke e a koro bukin aia iango iai, a katea te tia tantani irarikin te rua ni mate ao a kainna raoi. Ma e ngae n anne, n ingabongin moan bongin te wiki, e noraki bwa akea kanoana.

A uota nako rabwatan Iesu man te rua ni mate raoraona? A aki, kioina ngkai e kaotaki n taian Euangkerio bwa e rangi n rawawata nanoia imwin kamateana. Ao ti aki kona ni kaantaningaia bwa imwina riki taan rimwina a na boni kukurei n rinanon te bwainikirinaki ao kamateakiia ibukin te bwai are a ataia bwa akea koauana.

Antai ae e uota nako kanoan te rua ni mate? E aki kona ni kaantaningaki bwa e na anaaki rabwatan Iesu irouia ana kairiribai. Ma e ngae ngkana tao ngaiia ake a karaoa anne, ao a na bae ni manga kaota te rabwata anne rimwi riki, bwa a aonga ni kakewea iai aia taeka taan reirei are e a tia ni kautaki Iesu ao e boni maiu. Ma akea ae aron anne ae e riki, bwa bon te Atua are e karaoa te mwakuri anne.

Tabeua te wiki imwin anne, a bon aki teirake ana kairiribai Iesu ni kakewea ana taeka Betero ngke e kaotioti ni kangai: “Mwane aika Iteraera, kam na ongo taeka aikai: Teuare Iesu are te I-Natareta ae te aomata ae kakoauaki iroun te Atua i buakomi n taiani kakai, ma kamimi, ma kanikina, ake E karaoi te Atua i Rouna i buakomi, n te aro are kam bon ataia naba; are e anga te aba n nanon te Atua are reke i Rouna, ao n ana atatai ma ngkoangkoa, kam kamatea ni kabaea i aon te kaibangaki, ni baiia aomata aika ririaon te tua: E a manga kautia te Atua, ngke E kabara marakini matena: ba E aki konaki n tauaki n te mate. Ba e taekina Teuarei Tawita ni kangai, I tarataraa Iehova i matau n aki toki . . . ao ane e na maeka raoi rabatau ni kaantaninga: Ba ane Ko na aki kitana tamneiu i Tiore, ao Ko bon aki anga naba Natim are Moan te Raoiroi ba E na nora te mka.”​—Mwakuri 2:​22-​27.

A Mwaiti Aomata ake A Nora Iesu Imwin Manga-utina

E kangai Ruka ae te tia korea te Euangkerio teuana, n te boki ae Mwakuri: “E kaotia [Iesu] nako ia [abotoro] boni Ngaia, ngke E maiu i mwini marakina ni mate, ni kanikina ni kakoaua aika bati, n noraki i rouia angaun te bong, ma n taekini bwain uean te Atua.” (Mwakuri 1:2, 3) A mwaiti taan rimwin Iesu ake a nora Iesu are kautaki, n taai aika mwaiti​—n te oo-n-aroka, i aon te kawai, ngke a amwarake, ao irarikin te Nama ae Tiberia.​—Mataio 28:8-10; Ruka 24:13-43; Ioane 21:1-23.

Taan nanokokoraki iai a kananououaa aron koauan kaotin Iesu aikai. A taku bwa taani koro rongorongo a otei karaki aikai, ke a kaotia bwa iai rongorongona aika aongkoa a kauntaba. Ni koauana, rongorongo aika kaokoro teutana n taian Euangkerio a kakoaua bwa taani koroboki a aki bouruakina kabwaouan te koaua iai. Ara atatai i aon Iesu e karababaki riki ngke te tia koroboki temanna e karin rongorongo aika a ibuobuoki ma rongorongo ake tabeua, ibukin bwaai aika a riki ni maiun Kristo i aon te aonnaba.

Bon taiani mii kaotin Iesu ake imwin kautana man te mate? A aki kona ni kakoauaki taeka nako akanne ibukina bwa e bon noraki irouia aomata aika rangi ni mwaiti. Iai ibuakoia aomata aikai aika taan akawa, aine, te aobitia n te tautaeka, ao te abotoro ae nanokokoraki naba ae Tooma, are e a tibwa kakoaua ngke e nora te koaua are e aki kona ni kakeweaki, ae boutokaa manga-utin Iesu man te mate. (Ioane 20:24-29) N taai tabeua, taan rimwin Iesu a aki kinaa aia Uea are kautaki ni moan norakina irouia. N te tai teuana, a raka nakon 500, mwaitiia aomata ake a noria, ao angiia a maiu ngke te abotoro Bauro e taekina kaotin Iesu irouia aei, bwa te bwai ni kakoaua n ana reirei ae boutokaa te manga-uti.​—1 I-Korinto 15:6.

A Rotaki Maiuia Aomata Iroun Iesu are E Maiu

Manga-utin Iesu bon tiaki tii te rongorongo ae kakannongora ke ae e na kauntaekaki. Te koaua are e a boni maiu e a tia n rota maiuia aomata n taabo nako n te aro ae raoiroi. Ni moa man te moan tienture, a rangi ni mwaiti aomata ake a aki tabe ma te aro ni Kristian ke a rarawa nako iai, ake a rairaki ma ni kakoaua bwa boni ngaia te Aro ae koaua raoi. Tera are e karika te bitaki aei irouia? Te reirei n te Baibara e kakoaua nakoia bwa te Atua e kauta Iesu bwa e na maiu bwa te taamnei ae moan te mimitong i karawa. (I-Biribi 2:8-11) A bon onimakina Iesu ao kawain te kamaiuaki are e katauraoaki iroun Iehova ae te Atua rinanon ana karea ni kaboomwi Kristo. (I-Rom 5:8) Aomata aika ai aroia aikai a a tia ni kunea te kukurei ni koaua are e reke mani karaoan nanon te Atua ao maiuakinana n te aro ae boraoi ma ana reirei Iesu.

Iangoa ae e nanonaki ngkana e a riki te aomata temanna bwa te Kristian n te moan tienture. Te aomata anne e na bon aki karekea iai kakannatona riki, mwaakana, ke kaubwaina. Ma ni kaitara ma anne, a mwaiti Kristian rimoa ake a ‘kimwareirei naba ni katau kurian aia bwai’ ibukin aia onimaki. (Ebera 10:34) Maiuakinan te aro ni Kristian e nanonna bwa te aomata e na taona nanona nakon bwaai aika mwaiti ma ni kataua naba te bwainikirinaki ike e a kona naba ni karika te mate n taai aika mwaiti.

Ngke a tuai n riki bwa taan rimwin Kristo, tabeman a kaantaninga reken kakannatoia ao kaubwaia ae bati. Tauro are te i Tareto e reirei taekan te Tua i aan te tia reirei ae Kamariera, ao e a moanna n tanoata taekana irouia I-Iutaia. (Mwakuri 9:1, 2; 22:3; I-Karatia 1:​14) Ma e ngae n anne, Tauro e a riki bwa te abotoro Bauro. Ngaia, ao aomata aika mwaiti naba, a uaia n tannako mani kakannatoia ao mwaakaia ae e kona n reke n te aonnaba aei. Bukin tera? Bwa a aonga ni kabuta rongorongon te kaantaninga ni koaua ae e boto i aon ana berita te Atua, ao i aon te koaua ae Iesu Kristo e a tia ni kautaki man te mate. (I-Korote 1:28) A kukurei ni kammarakaki ibukin te waaki ae a ataia bwa e boni boto i aon te koaua.

Boni ngaia naba anne aroia aomata aika mirion ma mirion mwaitiia n taai aikai. Ko kona ni kuneia n aia ekaretia Ana Tia Kakoaua Iehova ni katobibia te aonnaba. Taani Kakoaua a kaooko bwa ko na ira aia botaki ike e a reiakinaki te Baibara iai, ake a booaki n aia Maneaba n Uea.

Bukin tera ngkai ko na aki reireiniko riki, tiaki tii n taekan maten ao manga-utin Iesu, ma n taekan naba maiuna ma ana reirei? E kaooira bwa ti na kawaria. (Mataio 11:28-30) Mwakuri ngkai bwa ko aonga ni karekea te atatai ae eti ibukin Iehova ae te Atua ao Iesu Kristo. Karaoan anne e kona ni karekea te maiu are aki toki i aan ana kairiri ana Tautaeka n Uea te Atua, ae e mena i nanon bain Natina ae tatangiraki.

[Kabwarabwara ae nano]

[Taamnei n iteraniba 7]

Mirion ma mirion mwaitiia aomata aika a a kunea te kukurei ni koaua ngkai a ririmwin Iesu Kristo

[Picture Credit Line n iteraniba 6]

From the Self-Pronouncing Edition of the Holy Bible, containing the King James and the Revised versions