Mangautin Iesu Kakawakina Ibukira
“E a tia ni kautaki.”—MATAIO 28:6.
1, 2. (a) Tera ae a kan ataia mataniwi n Aaro tabeman ao tera ana kaeka iai Betero? (Nora te taamnei ni moan te kaongora aei.) (b) Tera bukin ninikorian Betero n te tai arei?
E AKI maan imwini maten Iesu, e a kaaitara te abotoro Betero ma te kurubu ni mwaane aika kakamaaku ma ni kairiribai. Boni mataniwi n te Aro n Iutaia aika iai mwaakaia ni kairiri ake a bairea naba tiringan Iesu. A tangira te kabwarabwaraa mairoun Betero ibukina bwa e a tibwa tia ni kamaiua te mwaane ae aoraki mani bungiana ao a kan ataia bwa te mwaaka raa ke n aran antai are e karaoa aei iai. E kaeka ma te ninikoria te abotoro ni kangai: “E marurung teuae e tei i matami aei n aran Iesu Kristo are te I-Natareta are kam tauria, ma e kautia te Atua mai buakoia maate.”—Mwakuri 4:5-10.
2 Imwain anne, e a tia Betero ni kakeaa Iesu tenua te tai ibukini maakuna. (Mareko 14:66-72) Tera bukin ninikoriana ngkai n arona n tei i mataia mataniwi n Aaro? E a tia te taamnei ae raoiroi ni karaoa te mwakuri ae rangi ni kakawaki, ao e kakoauaa raoi Betero bwa e a mangauti Iesu. E kangaa ni kakoauaa te abotoro bwa e boni maiu Iesu? Ao e aera ngkai ti kona ni kakoauaa naba?
3, 4. (a) Baikara kautiuti ake a karaoaki imwaini bungiakia ana abotoro Iesu? (b) Baikara kautiuti ake e karaoi Iesu?
3 Tiaki te iango ae boou irouia ana abotoro Iesu mangautiia maate bwa iai ake a a tia ni kautaki imwaini bungiakia naakai. A ataia bwa a kakorakoraaki iroun te Atua burabeti ake Eritai ao Eria ni karaoan aeka ni kakai aikai. (1 Uea 17:17-24; 2 Uea 4:32-37) E a manga maiu te aomata ae mate ngke e kaweneaki n ruan Eritai ao ni boo ma riina. (2 Uea 13:20, 21) A kakoauai rongorongo man te Baibara akanne Kristian ake rimoa, n aron naba ae ti kakoauaa Ana Taeka te Atua bwa e koaua.
4 Ti boni bane n ataia are ti a tia n rangi ni kaungaaki ni warekan rongorongoni kautiuti ake e karaoi Iesu. E boni bae ni kubanako irouna te aine ae e a tia ni mate buuna ngke e a manga kaoka maiun natina te mwaane ae ana rikitemanna. (Ruka 7:11-15) E kauta te teinnaine ae 12 ana ririki Iesu n te tai riki teuana. Iangoa kimwareireia ao mimia ana karo neiei ake a rangi n rawawata mai mwaina ngke e a manga maiu natiia! (Ruka 8:49-56) Ao ai kimwareireira taani mataku ngke a nora Rataro n otinako man te bwanganimatang ao ni maiu!—Ioane 11:38-44.
BUKIN OKORONI MANGAUTIN IESU
5. Tera kaokoroni kautan Iesu ma kautiuti ake mai mwaina?
5 A ataa kaokoroni mangautin Iesu abotoro ma kautiuti ake mai mwaina. A a manga bane ni mate te koraki ake a a tia ni kautaki ngkoa ma rabwataia n aomata. E kautaki Iesu ma rabwatana n taamnei are e teimatoa ni maiu n aki totoki. (Wareka Mwakuri 13:34.) E koreaki taekan Iesu irouni Betero ni kangai: “E kamateaki n te rabwata ma e a manga kamaiuaki n te rabwata n taamnei.” Irarikin anne, “e a mena i angaatain te Atua, bwa e a tia n nako karawa, ao a a kaakiaki i aana anera ma tautaeka ao taiani mwaaka.” (1Betero 3:18-22) A kaai n raraoi ao ni kamimi kautiuti ake mai mwaina ma bon akea kabotauani kakannaton te kakai aei.
6. Tera aron rotakia taan rimwin Iesu ngke e kautaki?
6 E korakora rotakin nanoia taan rimwin Iesu ngke e kautaki. E aikoa mate n aron are a kakoauaa taani kairiribai. E boni maiu bwa te rabwata n taamnei ae mwaaka ae akea te aomata temanna ae kona ni kaikoakia. E kakoauaaki ni mangautina bwa bon Natin te Atua ao n ataakin te koaua anne, a a kaungaaki iai nanoia taan rimwina man te nanokawaki ae korakora nakon te kimwareirei ae bati. Irarikin anne, e a oneaki mwini maakuia nakon te ninikoria. E rangi ni kakawaki mangautin Iesu ibukin ana kantaninga Iehova ao te rongorongo ae raoiroi are a ninikoria n tataekinna n taabo nako.
7. Tera ae karaoia Iesu ni boong aikai, ao baikara titiraki aika a ueke?
7 Ti ataia raoi ngkai ana toro Iehova ngaira bwa Iesu bon tiaki tii te aomata ae kakannato. E boni maiu ni boong aikai ao e kaira te mwakuri are a irekereke iai aomata ni kabane n te aonnaba. Ngkai e a Uea Iesu Kristo n ana Tautaeka n Uea te Atua i karawa, e na waekoa ni kaitiaka te buakaka n te aonnaba aei ao n oneia nakon te bwaretaiti are a na maekanna aomata n aki toki. (Ruka 23:43) A aki kona ni kakororaoaki baikai ngke arona bwa e aki kautaki Iesu. Mangaia are baikara ngkanne bukina ake ti riai ni kakoaua iai bwa e boni kautaki man te mate? Ni koauana, tera kakawakini mangautina ibukira?
E KAOTA MWAAKANA IEHOVA I AON TE MATE
8, 9. (a) Bukin tera bwa a taekinna mataniwi n te Aro n Iutaia bwa e riai ni kamatoaaki raoi ruanimaten Iesu? (b) Tera are e riki ngke a a roko n te ruanimate aine ake uoman?
8 Imwin tiringan Iesu, a a kawara Birato mataniwi n ibonga ma Baritaio ao a taku: “Te toka, ti uringnga bwa ngke e maiu te tia mwamwanaa te aba arei ao e taku, ‘Imwin tenibong ao N na manga kautaki.’ Mangaia are tuua bwa e na kamatoaaki raoi te ruanimate ni karokoa te katenua ni bong, bwa a na aki roko taan rimwina ni kimoaia ao ni kangai nakoia aomata, ‘E a kautaki mai buakoia maate!’ Ao e na korakora riki mwamwanaakin te aba iai nakon are rimoa.” E taku Birato nakoia: “Kairiia tautia ao naako karaoa ami kabanea ni kona ni kamatoaa.” A kakairi raoi ni baike a tuangaki.—Mataio 27:62-66.
9 E kaweneaki rabwatan Iesu n te ruanimate ae ekeaki i nanon te bwaa, are kainaki raoi matana n te atibu ae bubura. A tangiria mataniwi n te Aro n Iutaia bwa e na tiku i nanon te ruanimate n aki totoki. Ma e rangi ni kaokoro ana iango Iehova ma anne. Ngke a a roko Maria are te I-Maketara ao Maria are temanna nakon te ruanimate n ana katenua ni bong, a a noria bwa e a tia ni karabinoaki te atibu ao e tekateka te anera i aona. E kaumakiia aine te anera bwa a na nako n rinnako ao a a nora te ruanimate bwa akea kaaina. E kangai te anera: “Bon akea ikai, bwa e a tia ni kautaki.” (Mataio 28:1-6) E a boni maiu Iesu!
10. Tera te bwai ni kakoaua are e kaotia Bauro ibukini mangautin Iesu?
10 Bon akea te nanououa bwa e a tia ni kautaki Iesu mani bwaai ake a riki i nanon 40 te bong ake i mwina riki. Ni kamataataani bwaai ni kakoaua, e a korea ae kangai te abotoro Bauro nakoia kaaini Korinto: “I anganingkami mai buakoni baika kakawaki riki ake I anganaki naba, ae taekan ae e mate Kristo ibukin ara bure n aron are e taekinaki n te Koroboki ae Tabu. Ao e taunaki ao e a manga kautaki n te katenua ni bong n aron taekana n te Koroboki ae Tabu, ao e kaoti nakoni Keba, ao imwina nakoia naake tengauni ma uoman. Imwin anne, e kaoti nakoia taari aika 500 tabun n tii te taina, ae angiia a maiu naba ngkai ma tabeman a a tia ni mate. Imwin anne e kaoti nakon Iakobo, ao imwina nakoia abotoro ni kabane, ao ni kabaneana e a kaoti naba nakoiu ae kaanga nakon te aomata ae aki koro unana.”—1 I-Korinto 15:3-8.
BUKIN ATAAKINI MANGAUTIN IESU
11. E kangaa ni mangauti Iesu “n aron taekana n te Koroboki ae Tabu”?
11 Bukina teuana ae ti ataa iai kautakin Iesu man te mate, bwa e boni mangauti “n aron taekana n te Koroboki ae Tabu.” E a kaman taekinaki te mangauti n Ana Taeka te Atua. N te katoto, e koreaki iroun Tawita taekan natin te Atua ae te mataniwi ae “Moan te Raoiroi” bwa e na aki tiku n te Ruanimate. (Wareka Taian Areru 16:10, BG.) Ni bongini Bentekota 33 C.E., e kaineta raoi te taetae ni burabeti anne te abotoro Betero nakon Iesu ni kangai: “E a kaman noria [Tawita] ao e taekina mangautin te Kristo, are e aki kaakaki taekana i Eriti ao e aki naba mka rabwatana.”—Mwakuri 2:23-27, 31.
12. Antai ake a nora mangautin Iesu?
12 Bukina ae te kauoua are ti ataa iai mangautin Iesu, bwa iai iroura aia kaotioti taani kakoaua aika bati. Imwin 40 te bong, e kaoti Iesu are e a mangauti nakoia taan rimwina n te onnaroka are e mena iai te ruanimate, i aon te kawai nako Emmauti ao taabo riki tabeua. (Ruka 24:13-15) N taai akanne naba, e taetae nakon temanna ma temanna n ikotaki naba ma Betero ao kurubu nako. Eng, e boni kaoti n te taina Iesu are e a mangauti, nakoia aomata aika uanao ae riaon 500 mwaitiia! A aki kona ni kakeweaki aia kaotioti taani kakoaua aika bati.
13. A kangaa ni kaota ingaingan nanoia taan rimwina ao ni kakoauaa are e a tia ni mangauti Iesu?
13 Bukina ae te katenua ae ti ataa iai mangautin Iesu, bwa a ingainga nanoia taan rimwina n tataekinna. Ibukin ingaingaia n tataekina mangautin te Kristo, a a kaitaraaki iai ma te bwainikirinaki, te karawawataaki ao te mate. Ngke arona bwa e aki kautaki Iesu, ke ngkana bon te kewe rongorongona ni kabane ao bukin tera bwa e karuanikaia maiuna Betero n tataekina mangautin Kristo nakoia mataniwi n Aaro ake a ribaa Iesu ao ni bairea matena? Ibukina bwa a kakoauaa raoi Betero ma tabeman riki taan rimwini Kristo bwa e maiu Iesu ma ni kaira te mwakuri are e tangiria te Atua bwa e na karaoaki. Irarikin anne, a kakoauaa ni mangautin Iesu taan rimwina bwa a a na kautaki naba. N te katoto, e mate Tetebano ma onimakinan raoi are e na mangauti man te mate.—Mwakuri 7:55-60.
14. Bukin tera ngkai ko kakoauaa ae e maiu Iesu?
14 Bukina ae te kaaua are ti ataa iai mangautin Iesu bwa iai bwaai ni kakoaua iroura ae e a tautaeka ngkai bwa te Uea ao ni beku bwa Atun te ekaretia ni Kristian. N tokina, e a rikirake te Aro ni Kristian ni koaua. E kona n riki anne ngke arona bwa e aki kautaki Iesu man te mate? Ni koauana, ngke e aki kautaki man te mate ao ti na bon aki kona n ongo taekana. Ma a a kamatoaaki riki nanora n onimakina are e a tia ni maiu Iesu ao ngkai e a kairira bwa ti na tataekina te rongorongo ae raoiroi n taabo nako.
KAKAWAKINI MANGAUTIN IESU IBUKIRA
15. Bukin tera ngkai e kaninikoriaira n uarongorongo mangautin Iesu?
15 E buokira mangautini Kristo bwa ti na ninikoria n uarongorongo. Inanon 2,000 te ririki, a katoatai ni kabonganai bwaai ni buaka n aekaia nako naake a riribaa te Atua bwa a na katoka tataekinan te rongorongo ae raoiroi rinanoia taan tannako man te koaua, taani kakaniko, taani kakaaitara aika iowawa, katabuakan te mwakuri, te karawawata ao te tiritiri. Ma e ngae n anne, bon ‘akea te kai ni buaka teuana ae e na karaoaki n ekiranako’ ae e a tia ni katoka ara mwakuri n uarongorongo ibukin te Tautaeka n Uea ma te mwakuri ni karekeia taan rimwini Kristo. (Itaia 54:17, BG) Ti bon aki maakuia Tatan ma ana koraki ke ana toro. Bon raora Iesu ao e boutokaira n ara mwakuri n aron are e beritanna. (Mataio 28:20) A bati bukina ngkai ti riai n aki maaku bwa e ngae ngke a kataia taani kairiribai n tukira, ma a bon aki kona ni kaini wira!
16, 17. (a) A kangaa ni kakoauaaki ni mangautin Iesu baike e reiakinia iai aomata? (b) Ni kaineti ma Ioane 11:25, tera te mwaaka are e anga te Atua nakon Iesu?
16 A kakoauaaki ni mangautin Iesu bwaai nako ake e reiakinia iai aomata. E koreaki irouni Bauro bwa ngkana e aki kautaki Kristo man te mate, e na akea uaan aia onimaki Kristian ao aia uarongorongo. E korea ae kangai te tia rabakau temanna i aon te Baibara: “Ma ngkana arona bwa e aki kautaki Iesu, . . . a na riki Kristian bwa aomata aika akea uaan aia mwakuri ma ni babakanikawaiaki n te aro ae korakora.” Ngkana e aki mangauti Iesu, a na riki rongorongo n Euangkerio bwa tii karaki aika kananokawaki ibukin te aomata ae raoiroi ma ni wanawana, are e a tia ni kamateaki irouia te koraki ake a riribaia. Ma e a bon tia ni kautaki Kristo ao a kakoauaaki bwaai nako ake e reiakinia iai aomata bwa a eti raoi, n ikotaki naba ma baike e taekin ibukin taai aika ana roko.—Wareka 1 I-Korinto 15:14, 15, 20.
17 E kangai Iesu: “Boni ngai te mangauti ao te maiu. Ane onimakinai, ao e ngae ngke e mate, ma e na manga maiu.” (Ioane 11:25) A na boni koro bukin taeka aika kamimi akanne. E a tia Iehova n angan Iesu te mwaaka ni manga kaoka te maiu tiaki tii nakoia te koraki ake a na kautaki ni maiu n taamnei i karawa, ma nakoia naba te koraki aika birion ma birion ake a na kautaki ma kantaningaan te maiu n aki toki n te aonnaba. E nanonaki n ana angakarea Iesu ibukini kabwaraani buure ao mangautina bwa e nang akea riki te mate. E aki ngkanne kakorakorako te atatai anne bwa ko na nanomwaaka i aani kataaki nako ao n ninikoria ni kaitaraa te mate?
18. Tera te karaunano ni mangautin Iesu?
18 A karauaki nanora ni mangautin Iesu bwa a na motikaki taekaia kaain te aonnaba ni kaineti ma ana kaetieti Iehova aika tatangira. E kataetaeia te kurubu ni mwaane ao n aine ngkoa ake i Atenai Bauro ni kangai: “E na motika iai taekan te aonnaba ni kabutaa [te Atua] n te raoiroi, iroun te aomata are e mwiokoia, ao e kaota kakoauaana nakoia aomata nako ngke e kautia mai buakoia maate.” (Mwakuri 17:31) Eng, Iesu bon te tia Moti ae rineaki ao ti kakoauaa raoi bwa e na eti raoi ana motikitaeka ao n tatangira.—Wareka Itaia 11:2-4.
19. Tera aron rotakira ni kakoauaani mangautin te Kristo?
19 E kaungaira kakoauaani mangautin Iesu bwa ti na karaoa nanon te Atua. Ngke arona bwa e aki mate bwa te karea ao ni mangauti, ti na bon teimatoa ni kabuakakaaki n te bure ao te mate. (I-Rom 5:12; 6:23) Ngke arona bwa e aki mangauti Iesu, ti a kona naba n taetae ni kangai: “Ti na amwarake ma ni moi, bwa ti na mate ningabong.” (1 I-Korinto 15:32) Ma ti na aki kaatuui ara iango i aoni kakukurein te maiu aei. E na rangi ni kakawaki iroura kantaningaan te mangauti ao a bati bukina ae ti na mutiakina iai ana kairiri Iehova ni bwaai ni kabane.
20. E kangaa ni kakoauaaki kakannaton te Atua ni mangautin Iesu?
20 Mangautin te Kristo bon te bwai ni kakoaua ae kaunganano ibukini kakannaton Iehova, are e “karekei kaniwangaia te koraki ake a kakorakoraia n ukoukoria.” (Ebera 11:6) Ai korakorara mwaakan ao rabakaun Iehova are e kaotiotia ibukini kautan Iesu nakon te aki mamate i karawa! Irarikin anne, e kaota ana konabwai te Atua ni kakororaoi Ana berita nako. E ikotaki aei ma ana berita te Atua are e taetae ni burabetinna ae okoro ibukin “te kariki,” are na karaoa tabena ae rangi ni kakawaki ni kaekaa te titiraki ni kaineti ma te mwaaka n tautaeka i aoni bwaai ni kabane. E riai ni mate Iesu ao ni mangauti ngkana e na kakororaoaki te berita anne.—Karikani Bwaai 3:15, BG.
21. Tera kakawakin te kantaninga ibukin te mangauti iroum?
21 Ko aki ngkanne kakaitau nakon Iehova, ngkai e anganira te kantaninga ae koaua ibukin te mangauti? E beritanaki ae kangai n te Baibara: “Noria! E a mena ana umwanrianna te Atua irouia aomata, ao e na maeka ma ngaiia ao a na riki bwa ana aomata. Ao te Atua e na boni memena irouia. Ao e na kaoa te rannimata ni kabane mai mataia, ao e nang akea riki te mate, ke te nanokawaki ke te tang ke te maraki. A a mauna bwaai rimoa.” E anganaki te abotoro Ioane are e kakaonimaki te kantaninga ae kamimi anne ao e tuangaki bwa e na korea aei: “Korei, bwa a kona n onimakinaki taeka aikai ao a koaua.” Antai are e angan Ioane te miitara anne? E roko rinanon Iesu Kristo are e kautaki.—Te Kaotioti 1:1; 21:3-5.