Ni Mangautin Iesu—E Koaua Bwa e Bon Riki?

BON te tia korea rongorongon rimoa te I-Kuriiti ae Herodotus are e maiu 2,500 te ririki n nako, are e karakina taekaia kaain Aikubita n ana bong. E korea ae kangai: “N tain aia baka n amwarake mwaane aika kaubwai ao imwin te katairiki, e nanakonako temanna n uouota bannan te bwaoki ni mate ae teuana ke uoua te mwanokunibai abwakina ae iai i nanona rabwatan te aomata ae mate. Ao e kaotia nakoia aomata ni kabane ake a roko ao e kangai: ‘Moi ao kukurei bwa ngkana ko mate, ko na riki n aron te baei.’”

A aki kaokoro n iango I-Aikubita ma anne ni kaineti ma te maiu ao te mate. Ni boong aikai, e a riki te taeka ae “Amwarake, moi ao kukurei” bwa kaanga bon tii te taetae ae bwabwainaki. E aera bwa ko aki kakukureiko iai ngkai, ngkana ngaia bwa tokin te maiu aei te mate? Bukin tera bwa ti kakorakoraira ni karaoa ae riai? Ngkana tokini baikanne ni kabane te mate, e eti raoi ngkanne ae ti na maiu ni kakukureira ngkai. E katereterea raoi anne te abotoro Bauro. E kabwarabwaraa aroaroia aomata ake a aki kakoauaa te mangauti ni kangai: “Ngkana ngaia bwa a na aki kautaki maate, ao ‘ti na amwarake ma ni moi, bwa ti na mate ningabong.’”​—1 I-Korinto 15:32.

Ni koauana, e aki kakoauaa Bauro bwa a na mwanuokinaki maate n aki toki. E boni kakoauaa ae a na manga maiu aomata aika mate ma te kantaninga are a na aki manga mate. E boto kakoauaan anne n te bwai ae riki ae kakawaki, ao n aki kona ni kakeweaki ae mangautina Kristo Iesu. Ni koauana, a kakorakoraaki aia onimaki taan rimwini Kristo rimoa n te mangauti anne ae te bwai ae rangi ni kamimi ae tuai man riiriki.

Tera ngkanne ae nanonaki ni mangautin Iesu ibukira? Ti na kanga n ataia bwa e bon riki anne? Ti na nora aroni Bauro ni kabwarabwarai koaua akanne ngke e koroboki nakoia Kristian ake a maeka i Korinto.

TERA AE NA RIKI NGKE ARONA BWA E AKI KAUTAKI KRISTO?

A nanououa Kristian tabeman i Korinto rimoa ibukin te koaua anne, ao tabeman a bon aki kakoauaa te mangauti. N ana moan reta nakoia Kristian ikanne, e a karinani baika a kona n riki ngkana e iangoaki te mangauti bwa tiaki te koaua. E korea ae kangai: “Ao ngkana te koaua bwa akea mangautiia maate, ao e aki naba kautaki Kristo. Ma ngkana e aki kautaki Kristo, ao e matebuaka ara uarongorongo, ao e matebuaka naba ara onimaki. Irarikina, ti riki naba bwa taani kakoaua aika kewe ibukin te Atua. . . . Ao akea uaan ami onimaki, ma kam boni mena naba i nanon ami bure. . . . A boni mauna naba te koraki ake a a tia ni mate i nanoni Kristo.”​—1 I-Korinto 15:​13-18.

“E kaoti nakoia taari aika nimabubua tabun n tii te taina. . . Imwin anne e kaoti nakon Iakobo, ao imwina nakoia abotoro ni kabane, ao ni kabaneana raoi e a kaoti naba nakoiu.”​—1 I-Korinto 15:​6-8

E moanna Bauro ma te taeka are e kona n aki mataata ni kangai: Ngkana ngaia bwa a na aki kautaki aomata aika mate, ngkanne e aki kona ni kautaki Kristo are e a tia ni mate. Tera ae na riki ngkana e aki kautaki Kristo? E na bon akea ngkanne uaan tataekinan te rongorongo ae raoiroi, ao bon te kewe naba. Ni koauana, bon aan aia onimaki Kristian mangautin Kristo, ao e irekereke ma tabeua mai buakoni moan reirei n te Baibara aika kakawaki ibukin riain te Atua n tautaeka, arana, ana Tautaeka n Uea, ao kamaiuara. Ngkana akea te mangauti, ngkanne bon akea uaan te rongorongo are a tataekinna Bauro ao abotoro riki tabeman, e matebuaka ao bon taeka naba aika akea manenaia.

Iai bwaai riki tabeua aika a na riki imwina. Ngkana e aki kautaki Kristo man te mate, e na bon akea uaan aia onimaki Kristian, e matebuaka ao e boto i aon te kewe. Irarikin anne, aongkoa a a tia Bauro ao tabeman riki n taekina te kewe tiaki tii ibukini kautan Iesu ma a kakewea naba teuare a taekinna bwa e kautia are Iehova ae te Atua. Irarikin naba anne, te bwai are e taekinaki ibukini Kristo bwa “e mate ibukin ara bure” e kona naba n aki koaua, bwa ngkana ngaia bwa e aki kona ni kamaiuaki man te mate te tia Kamaiu, e na aki kona naba ni kamaiuia aomata. (1 I-Korinto 15:3) E kona n nanonaki n anne bwa Kristian ake a a tia ni mate n aanga tabeua ibukin aia onimaki, a mate ma aia kantaninga ae kewe are a na manga kautaki.

E kabwarabwaraa ni kangai Bauro ni kabaneana: “Ngkana arona bwa ti tii kantaningaa Kristo n te maiu aei, ao moan te kananoanga ngaira i buakoia aomata nako.” (1 I-Korinto 15:19) N aroia Kristian tabeman riki, e a tia naba Bauro n rotakibuaka ni mwakuri n iowawa, e rinanon te bwainikirinaki, e nanomwaaka i aani kangaanga, ao e aitara ma te mate ibukina bwa e kakoauaa te mangauti ao bwaai ni kabane ake a karekea te mangauti. Ai akeara manenani kakoauaan anne ngkana bon te kewe te mangauti!

BUKINA AE KO RIAI NI KAKOAUAA IAI

E bon aki iangoia Bauro bwa e boto i aon te kewe te baere a kakoauaa Kristian. E ataia ae e a tia ni kautaki man te mate Iesu, ao e taekin ni kakimototoi bwaai ni kakoaua ibukia kaaini Korinto bwa “e mate Kristo ibukin ara bure n aron are e taekinaki n te Koroboki ae Tabu. Ao e taunaki ao e a manga kautaki n te katenua ni bong n aron taekana n te Koroboki ae Tabu, ao e kaoti nakoni Keba, ao imwina nakoia naake tengauni ma uoman.”b E reitia imwina riki ni kangai Bauro: “Imwin anne e kaoti nakoia taari aika nimabubua tabun n tii te taina, ae angia a maiu naba ngkai, ma tabeman a a tia ni mate. Imwin anne e kaoti nakon Iakobo, ao imwina nakoia abotoro ni kabane, ao ni kabaneana raoi e a kaoti naba nakoiu.”​—1 I-Korinto 15:​3-8.

E kamatoaa n taekinna Bauro n te moantai bwa e mate Kristo ibukin ara bure, e taunaki ao ni manga kautaki. E kanga Bauro n rangi ni kakoauaa anne? Teuana bukina bwa a bati aika kakoauaa bwa a mataku iai. E kaoti Iesu ngke e kautaki man te mate nakoia aomata (n ikotaki naba ma Bauro), kurubu aika karako mwaitiia ao te koraki naba aika 500 mwaitiia, ake a bati mai buakoia aika nanokokoraki ngke a ongo taekan Iesu are e a tia ni kautaki! (Ruka 24:​1-11) A teimatoa ni maiu n ana bong Bauro angiia taani matakuakina te baere e riki anne, ao a kona n titirakinaki ibukini koauani kaotin Iesu akanne. (1 I-Korinto 15:6) Tao e kona ni bebete kakeaani bongan aia kaotioti temanna ke uoman taani mataku, ma a bon aki kona ni kakeweaki naake 500 mwaitiia ke e raka riki.

Noria naba bwa uoua te tai are e taekinaki iai maten, taunakin ao mangautin Iesu man te mate irouni Bauro, “n aron are e taekinaki n te Koroboki ae Tabu.” A kamatoaaki ni baika a riki akanne bwa a koro bukin taetae ni burabeti ake n te Koroboki ae Tabu n te Taetae n Ebera ibukin te Mesia, ngaia are e a kakoauaaki bwa Iesu bon te Mesia are e beritanaki.

E ngae ngke iai aia kaotioti taani mataku ao bwaai ni kakoaua man te Baibara, ma bon iai naba ake a teimatoa n nanokokoraki ni kautakin Iesu. Tabeman a taekinna bwa e iraeaki rabwatan Iesu irouia taan rimwina ake a taekinna bwa a kakoauaa kautakin Iesu man te mate. Ma e ngae n anne, bon akea mwaakaia taan rimwini Kristo ke korakoraia n tokanikai i aoia tautian Rom ake a mena i matan te bwanganimatang. A taekinna tabeman riki bwa bon tii te karioiango kaotin Iesu imwini kautana. E kaitaraaki te iango anne, n te koaua are e kaoti nakoia aomata aika bati n taai aika kakaokoro. E bon aki riai n iangoaki bwa te karioiango kamwaakin te ika ao anganakia taan rimwini Kristo n aron are e karaoia i Kariraia. (Ioane 21:​9-14) E aki riai naba n iangoaki bwa te karioiango tuangakia taani mataku n te tai anne bwa a na ringa rabwatana.​—Ruka 24:​36-39.

A teimatoa ni kabuakaka tabeman riki bwa te mangauti bon tii aia karioiango ae kewe taan rimwini Kristo. Ma tera kakabwaiaaia mani karaoan anne? Tataekinan te koaua ibukin te mangauti, e a karekea te bwainikirinaki, te maraki ao te mate nakoia taan rimwina. Bukin tera ngkai a a karuanikaia maiuia ibukini boutokaan te karioiango ni kewe anne? Irarikin anne, a moan anga aia kaotioti i Ierutarem i mataia taani kaaitaraia ake a tauraoi ni karekei baike a na bukinia iai.

Te mangauti bon te bwai are a kaungaaki iai taan rimwini Kristo bwa a na taekin aia kaotioti ibukin aia Uea, n aki ongea te bwainikirinaki ae te kabanea ni korakora. E riki te koaua ibukin te mangauti bwa te bwai ae kakawaki ibukin aia onimaki Kristian. A bon aki karuanikaia maiuia Kristian rimoa tii ibukin tataekinan te tia reirei ae wanawana are e tiringaki. A boni karuanikaia maiuia n tataekina mangautin Iesu ibukini kakoauaan ae bon te Kristo ngaia, Natin te Atua, e mwaaka, ao bon te aomata ae maiu are e boutokaiia ao ni kaiririia. E nanonaki ni mangautina bwa a na manga kautaki naba ngaiia man te mate. Ni koauana, ngkana ngaia bwa e aki kautaki Iesu, e na akea te Aro ni Kristian. Ngke arona bwa e aki kautaki Iesu, tao ti na bon aki kona n ongo taekana.

Ma tera ae nanonaki ni mangautin Kristo ibukira ni boong aikai?