Ana Katairiki te Uea​—E Kanga Aron Kauringakina?

E KOREA ae kangai te Kristian ae te abotoro Bauro ngke e kamataataa aron karaoan Ana Katairiki te Uea: “I tuangaki iroun te Uea, ao I a manga tuangingkami. Ba n te tairiki are e kamaneaki iai, ao e ana te burawa te Uea ae Iesu, e katituaraoa te Atua, ao e tabeuta te burawa, ao e kangai: ‘Rabatau aei, ae (e kabureaki) i bukimi. Kam na karaoa aei ba kan uringau.’ Arona naba i muin te amarake, e ana te mangko, ao e kangai: ‘Te mangko aei bon te berita ae e bou i nanon rarau. N tai nako ngkana kam moi iai, ao karaoia ba kan uringau.’ Ba n tai nako ngkana kam kana te burawa aei ma ni moi n te mangko aei, ao kam kaota iai maten te uea n ua rokona.”​—1 I-Korinto 11:23-26, BK.

N aron are e taekinna Bauro, ao Iesu e karaoa Ana Katairiki te Uea n te “tairiki are e kamaneaki iai” iroun Iuta Itekariota nakoia mataniwin te Aro n Iutaia, ake a kairoroiia I-Rom bwa a na taura Kristo i aon te kai. E karaoaki te katairiki anne ngke e a bwaka nako te tai n tairikin te Kaabong, Maati 31 33 C.E. E mate Iesu i aon te kai ni bwakantaain te Kanimabong n Eberi 1. N aia karenta rimoa I-Iutaia, ao e warekaki teuana te bong man te tairiki ni karokoa tairikin te bong are imwina. Ibukin anne, Ana Katairiki te Uea ao maten Iesu Kristo, a uaia n riki n te bong ae Nitian 14 33 C.E.

A na “karaoa aei” taani katoonga te kariki ma te wain bwa kanuringan Iesu. E taku Iesu n te rairai teuana: “Karaoa aei bwa te kauring ibukiu.” (1 I-Korinto 11:24, The Jerusalem Bible) E aranaki Ana Katairiki te Uea bwa te Kauring ibukin maten Kristo.

Bukin Tera bwa E na Kauringaki Maten Iesu?

E kona n reke te kaeka rinanon otara raoi ni kaineti ma kakawakin maten Iesu. E mate Iesu ibukina ngke boni ngaia te tia boutokaa riain Iehova n tautaeka. E kaota iai kairuan ana bukibuki Tatan are e taku bwa a beku aomata iroun te Atua tii ibukin karekean baike a tangiri. (Iobi 2:1-5; Taeka N Rabakau 27:11) E ‘anga maiuna Iesu bwa unoraia aomata aika bati’ rinanon matena ngkai bon te aomata ngaia ae kororaoi. (Mataio 20:28) Ngke e bure Atam nakon te Atua, ao e kabuaa iai maiuna are kororaoi n ikotaki ma te kakabwaia are te maiu n aki toki, are e boboto i aon te aantaeka nakon te Atua. “E tangiriia aomata te Atua n te aro are E anga Natina ae te riki-temanna iai, ba e aonga n aki mate ane onimakinna, ma e na reke i rouna te maiu are aki toki.” (Ioane 3:16) Ma e ngae n anne, ao “boon te bure te mate; ma ana bwai n tituaraoi te Atua te maiu are aki toki i nanoni Kristo Iesu are ara Uea.”​—I-Rom 6:23.

E irekereke maten Iesu Kristo ma aanga aika uoua aika a moanibaa n raoiroi ibukin kaotiotan te tangira. Te tangira teuana ae korakora, bon are e kaotia Iehova ibukia aomata ngke e anga Natina, ao te tangira are teuana, e irekereke ma katauan buan maium ibukin te aomata temanna, ao aei are e kaotia Iesu ibukia aomata ngke e ingainga nanona ni kan anga maiuna. A kaotaki kakawakin tangira aika uoua aikai n te Kauring ibukin maten Iesu. Tiaki te koaua bwa ti riai ni kakaitau ibukin te tangira aei, ngkai ti anganaki? Te anga ni kakaitau teuana are ti na kona ni karaoia, bon irakin Ana Katairiki te Uea.

Kakawakin te Kariki ao te Wain

E kabongana te kariki ao te mwangko ni wain ae uraura Iesu bwa banna ke kanikina, ngke e karaoa Ana Katairiki te Uea. E anaa te kariki Iesu ao “ngke E a tia n tataro ni katituaraoi, ao E tabeutaia, ao E kangai, Rabatau te [kariki aei], ae tabeutaki i bukimi.” (1 I-Korinto 11:24) E maekeeke te kariki ibukina bwa e karaoaki man te burawa ao te ran, n akea te bwai ni kariki ke te iiti iai, mangaia are e kai bwenabwenaki bwa e aonga ni kona n tibwatibwaki ao ni kanaki. N te Baibara, e tei te bwai ni kariki ibukin te bure. (Mataio 16:11, 12; 1 I-Korinto 5:6, 7) Akea ana bure Iesu, mangaia are rabwatana ae kororaoi, e a riki bwa te karea ni kaboomwi ae tau ibukia aomata. (1 Ioane 2:1, 2) Ai riai ra ngkanne bwa e na tei ibukin rabwatan Kristo ae kororaoi, te kariki ae aki-karikaki!

E katituaraoi naba Iesu ibukin te mwangko ni wain ae itiaki ma n uraura ao e taku: “Te mangko aei te berita nabangkai i nanon rarau.” (1 I-Korinto 11:25) Te wain ae uraura are i nanon te mwangko, e tei ibukin raraan Iesu. N aron raraan te kao ae kareanaki ao raraan te kooti ngkai a kamatoaa te Tua i marenan te Atua ao te natannaomata are Iteraera n 1513 B.C.E., raraan ngkanne Iesu are e wawaa nako ni matena, e kamatoaa naba te berita ae boou.

Antai Aika A na Katoong Banna?

Ibukin kamatataana raoi bwa antai ae e na katoong banna n te Kauring, ti riai n ataia raoi bwa tera te berita ae boou ao antai kaaina. E taku te Baibara: “E taku Iehova, Noria, a na roko boong aika N na karaoa te berita nabangkai iai ma te bata are Iteraera, ma te bata are Iuta . . . N na karina au tua i nanoia, ao N na koroia i nanoia; ao N na riki ba Atuaia, ao ngaiia a na riki ba au aomata: . . . N na kabara aia buakaka, ao N na aki manga uring aia bure.”​—Ieremia 31:31-34.

E katauraoaki te iraorao ae okoro ma Iehova ae te Atua n te berita ae boou. Rinanon te berita aei, are e a riki iai te koraki n aomata teuana bwa ana aomata ao e riki ngaia bwa Atuaia. E koreaki ana tua Iehova i nanoia ao a kona naba n rin n te berita ae boou aei te koraki ake tiaki I-Iutaia ao n iraorao ma te Atua. (I-Rom 2:29) Te tia korea te Baibara ae Ruka, e korea ana kaantaninga te Atua “ngke E moa ni kawariia Tientaire ba E na anaa te botanaomata mai buakoia i bukin arana.” (Mwakuri 15:14) Ni kaineti ma te 1 Betero 2:10, bon ‘tiaki te botannaomata ngaiia ngkoa, ma ai ana botannaomata te Atua ngkai.’ E atongia te Baibara bwa “ana Iteraera te Atua,” are nanona, te Iteraera n taamnei. (I-Karatia 6:16; 2 I-Korinto 1:21) Mangaia are te berita ae boou ngkanne, bon te berita ae karaoaki i marenan Iehova ae te Atua ao te Iteraera n taamnei.

E a manga karaoa te berita ae okoro ma taan rimwina Iesu n ana kabanea n tairiki ma ngaiia. E tuangia ni kangai: “I motika ueami nako imi, n ai aron Tamau ngke E motika ueau nako Iu.” (Ruka 22:29) Aei te berita ibukin te Tautaeka n Uea. Mwaitiia aomata aika aki-kororaoi ake a anaaki bwa kaain te berita ibukin te Tautaeka n Uea, bon 144,000. A na tautaeka ma Kristo bwa ueea ao ibonga ngaiia, imwin kautakia nako karawa. (Te Kaotioti 5:9, 10; 14:1-4) Mangaia are te koraki ake a kaaina te berita nabangkai ma Iehova ae te Atua, a mena naba n te berita ibukin te Tautaeka n Uea ma Iesu Kristo. Tii ngaiia ake a riai ni katoong banna n Ana Katairiki te Uea.

A kanga te koraki ake a katauaki bwa a na katoong banna n te Kauring, n ataia bwa e reke irouia te iraorao ae okoro ma te Atua ao a na ababa ma Kristo? E kabwarabwaraa ni kangai Bauro: “Te Tamnei [ae raoiroi] aei E ibuobuoki ma tamneira [nanora] ni kaotiotira ba natin te Atua ngaira: ao ngkana natina ngaira, ao taan ababa iai; taan ababa iroun te Atua, ao taan uaia n ababa ma Kristo; ba ngkana ti bainikirinaki ma Ngaia, ao ti na neboaki naba ma Ngaia.”​—I-Rom 8:16, 17.

Te Atua e rineia taan ababa ma Kristo rinanon taamneina are raoiroi ke mwaakana. Aei are e a kakoauaa raoi nakoia bwa bon taan ababa ngaiia n te Tautaeka n Uea. E karika i nanoia Kristian aika kabiraki aikai, te kaantaninga ibukin te nako karawa. A karaoi nanon baike e taekin te Baibara ibukin te maiu i karawa. I rarikin anne, a tauraoi ni kaakeai rekerekeia ma bwain te aonnaba aei, n ikotaki naba ma te maiu i aon te aba ao reitakiia ni kabane ma aomata. E ngae ngke a ataia Kristian aika kabiraki bwa e na kakukurei te maiu n te aonnaba ae te Baretaiti, ma tiaki aei aia kaantaninga. (Ruka 23:43) Tiaki ibukina bwa e kairua otaia ni kaineti ma te onimaki ma bon ibukin ana mwakuri taamnein te Atua, ao e aki kaingingaki aia kaantaninga ibukin te nako karawa, ao anne bukina ngkai iai inaaomataia ni katoong banna n te Kauring.

Iangoia bwa aongkoa e nanokokoraki te aomata ibukin kaainakin te berita nabangkai ao te berita ibukin te Tautaeka n Uea. Ma tera arona ngkana e aki namakina taamnein te Atua ibukin rikina bwa te tia ababa ma Kristo? E na bon kairua ngkanne ngkana e katoong banna n te Kauring. Ni koauana, e na bon aki kukurei te Atua ngkana e a bon iangoia naba i bon irouna temanna bwa aongkoa e na riki bwa te uea i karawa ao te ibonga, e ngae ngke akea te wewete nakoina.​—I-Rom 9:16; Te Kaotioti 22:5.

Iratai Tain Karaoana?

E riai ni kauringaki maten Iesu ni katoa wiki ke tao ni katoa bong? E moan karaoa kauringan Ana Katairiki te Uea Kristo, ao e kamateaki n te aro ae aki-riai ni Bongin te Toa are te Riao. E karaoaki te Toa are te Riao tii teuana te tai ni katoa ririki n Nitian 14, ike e a kauringaki iai kainaaomatakiia Iteraera man tautoronakiia i Aikubita. (Te Otinako 12:6, 14; Nakoaia Ibonga 23:5) Mangaia are maten “Kristo ae ara Riao” e riai ni kauringaki tii teuana te tai ni katoa ririki, ao tiaki ni katoa wiki ke ni katoa bong. (1 I-Korinto 5:7, BK) Ngkana a kauringa Ana Katairiki te Uea Kristian, a ira raoi te banna ni katoto are e karaoia Iesu ngke e moan karaoa te kauring anne.

Tera ngkanne ae e nanonaki n ana taeka Bauro aikai: “Ba n tai nako ngkana kam kana te burawa aei ma ni moi n te mangko aei, ao kam kaota iai maten te Uea n ua rokona”? (1 I-Korinto 11:26, BK) N te kibu aei ao Bauro e kabongana te taeka ae e nanonaki iai “ni katoai taai ake,” ke “n te tai are e karaoaki iai.” Mangaia are e taekinna ikai bwa n te tai are a katoong banna iai Kristian aika kabiraki, ao a kaotiota onimakinan ana karea ni kaboomwi Iesu.

A na kauringa maten Kristo, Kristian aika kabiraki “n ua rokona.” E na waakinako karaoan aei ni karokoa rokon Iesu ni kairiia taan rimwina aika kabiraki nako karawa, rinanon te manga-uti nakon te maiu n taamnei i nanon ana tai ni ‘mena ma aomata!’ (1 I-Tetaronike 4:14-17, NW) E boraoi aei ma ana taeka Kristo ae kangai nakoia abotoro ake a kakaonimaki aika 11 mwaitiia: “Ngkana I nako ni katauraoi nemi i mwaimi, ao I a manga nako mai ni kairingkami nako Iu; ba ike I mena iai ao kam na mena naba iai.”​—Ioane 14:3.

Tera Nanona Nakoim?

E riai katoongan banna ni Kauring bwa e aonga n reke te kakabwaia man ana karea ni kaboomwi Iesu ao n reke naba te maiu are aki toki i aon te aba? E aki. Akea n te Baibara ae e taekinaki iai bwa a katoong banna aikai aomata aika mamaaka te Atua aika Noa, Aberaam, Nei Tara, Itaaka, Nei Rebeka, Ioteba, Mote, ao Tawita, ngkana a kautaki nako aon te aba. E ngae n anne, a bon riai te koraki aei ao tabeman riki ake a tangiria ni maiu n aki toki i aon te aba, n onimakina te Atua ao Kristo n ikotaki naba ma ana babaire Iehova ibukin ana karea ni kaboomwi Iesu. (Ioane 3:36; 14:1) Ko riai naba ni karekea te aeka n onimaki anne bwa ko aonga ni maiu n aki toki. E riki rokom ni kauringan maten Kristo ae katoa ririki, bwa kauringakim te angakarea ae kakannato anne ao e riai ni kakorakoraa riki am kakaitau iai.

E katereterea aron kakawakin ana karea Iesu te abotoro Ioane ngke e taku: “I koroi baikai nako imi [raou aika kam kabiraki], ba kam aonga n aki bure. Ao ngkana e bure temanna, ao bon iai te Tia Tei i bukira are mena iroun te Tama, are Iesu Kristo are raoiroi: ao boni Ngaia te kareanraoi ni kabara ara bure, ao tiaki ti ara bure, ma aia bure naba kaain aonaba ni kabaneia.” (1 Ioane 2:1, 2) A kona te koraki ake a kabiraki n taekinna bwa ana karea Iesu, bon te karea-n-raoi ibukin kabwaraan aia bure. Ma e riki naba bwa te karea ibukin aia bure ni kabane kaain te aonnaba, are e a kona iai n reke te maiu are aki toki nakoia aomata aika ongeaba!

Ko na roko ni kauringa maten Iesu n Eberi 4 2004? E na karaoaki te Kauring aei ni katobibia te aonnaba irouia Ana tia Kakoaua Iehova n aia tabo ni bobotaki nako. Ngkana ko iria, ao ko na kakabwaiaki ngkana ko kakauongo raoi nakon te kabwarabwara ae kakawaki ae nako man te Baibara. Ko na kauringaki iai aron korakoran te bwai are e a tia ni karaoia ibukira Iehova ae te Atua ao Iesu Kristo. E na bati kukureira ni bwaai n taamnei, ngkana ti uaia ni botaki ma te koraki ake e korakora irouia karinean te Atua ao Kristo, ao ana karea ni kaboomwi Iesu. E kona te botaki aei ni kakorakoraa nanom ni butimwaea ana tangira te Atua ao ni kairiko nakon te maiu are akea tokina. Tai kariaia te bwai teuana bwa e na tuuka rokom. Roko n ira te kauring ae kaunganano aei, are e neboa ma ni kakukureia Tamara are i karawa ae Iehova ae te Atua.

[Taamnei n iteraniba 5]

E irekereke maten Iesu Kristo ma aanga aika uoua aika a moanibaa n raoiroi ibukin kaotiotan te tangira

[Taamnei n iteraniba 6]

Te kariki ae aki-karikaki ao te wain, bon kanikina aika tau ibukin rabwatan Iesu ae kororaoi ao raraana are e kawawaeaki