Bukin Tera Bwa Ti Riai ni Kauringa Ana Katairiki te Uea?

1, 2. Tera ae karaoia Iesu ni moan tairikin Nitian 14, 33 C.E.? (Nora te taamnei ni moan te kaongora aei.)

E A TAIRIKI ao n tabwanin raoi namwakaina ao ni buta nako otana i aon Ierutarem. Bon te moan tairiki n Nitian 14, 33 C.E. A a tia Iesu ma ana abotoro ni bukamarua te Toa ae te Riao, ni kauringa iai kamaiuaia tibun Iteraera man tautoronakia irouia I-Aikubita 15 te tienture n nako. E a moani karaoa ngkai te amwarake ae okoro Iesu ma ana abotoro ake a kakaonimaki aika 11 are e na kauringaki iai te mate are e nang rinanona imwain tokin te bong aei.a—Mataio 26:1, 2.

² E taekina te kakabwaia teuana Iesu ao e kabuta te bwerena ae aki karikaki nakoia abotoro, ao e taku: “Anaia ni kanna.” E a manga anaa te mwangko ni wain ao e katituaraoi ao e taku: “Moi iai, ngkami ni kabane.” (Mataio 26:26, 27) E na bon aki kabutii amwarake riki tabeua Iesu nakoia, ma a na bati riki baika e na tuangia taan rimwina aika kakaonimaki n te tairiki ae rangi ni kakawaki aei.

3. Baikara titiraki aika a na kaekaaki n te kaongora aei?

³ Ai ngaia are e boni moani karaoa Kauringani matena Iesu are e atongaki naba bwa “ana katairiki te Uea.” (1 I-Korinto 11:20) A kona n titiraki tabeman ni kaineti ma anne ni kangai: Bukin tera bwa e kauringaki maten Iesu? A tei ibukin tera te bwerena ao te wain? Ti na kangaa ni katauraoira ibukin te Kauring? Antai aika a na katoong banna? Ao tera aroia Kristian nakon te bwai ae taekinaki n te Baibara ibukin aia kantaninga?

BUKIN TERA BWA TI RIAI NI KAURINGA MATEN IESU?

4. Tera ae kona n reke iroura mani maten Iesu?

⁴ Ngkai kanoan Atam ngaira, bon rikiara te bure ao te mate. (I-Rom 5:12) Akea te aomata ae aki kororaoi ae kona n anga te kaboomwi nakon te Atua ibukini maiuna ke aomata riki tabeman. (Taian Areru 49:6-9) Ma ni maten Iesu, e a kabwakaa iai te karea ni kaboomwi ae tii ngaia ae butimwaeaki ae bon rabwatana ae kororaoi ao raraana ae kawawaeaki. Kioina ngkai e a tia ni kaoti Iesu i matan te Atua bwa te karea ni kaboomwi ae rangi ni manena, ti a kona ngkanne ni kamaiuaki man te bure ao te mate ao ni karekea te bwaintituaraoi ae te maiu n aki toki.—I-Rom 6:23; 1 I-Korinto 15:21, 22.

5. (a) Ti na kangaa n ataia bwa a tangiriia botannaomata te Atua ma Kristo? (b) Bukin tera bwa ti riai n ira kauringani maten Iesu?

⁵ Te karea ni kaboomwi bon te bwai ni kakoaua ae kaotaki iai ana tangira te Atua ibukia botannaomata. (Ioane 3:16) E kakoauaaki man ana angakarea Iesu bwa e bon tangirira naba. Eng, imwain rokona i aon te aba, e riki bwa ‘ana tia mwakuri ae rabakau’ te Atua, ao e “kukurei irouia natiia aomata”! (Taeka N Rabakau 8:30, 31, BG) Ibukin nanora ni kakaitau nakon te Atua ao Natina, ti riai ni kairaki bwa ti na ira kauringani maten Iesu, ike ti a ongeaba iai nakon te tua aei: “Kakaraoa aei bwa kanuringau.”—1 I-Korinto 11:23-25.

TE BWAI AE E TEI IBUKINI BANNA

6. Tera arora ae riai n iangoa te bwerena ma te wain ibukin te Kauring?

⁶ Ni moani karaoan te Kauring iroun Iesu, e bon aki bita te bwerena ma te wain n te aro ni kakai nakon rabwatana ao raraana. N oneani mwin anne, e boni kangai ibukin te bwerena: “E tei te baei ibukin rabwatau.” E boni kangai ni kaineti ma te wain: “E tei te baei ibukin raraau ae ‘raraan te berita,’ ae e na kawawaeaki ibukia aika bati.” (Mareko 14:22-24) E teretere ngkanne bwa e riai n iangoaki ae boni banna ke te kaikonaki te bwerena ma te wain.

7. E tei ibukin tera te bwerena are e kamanenaaki n te Kauring?

⁷ E kamanena te bwerena ae aki karikaki ae te nikira man te Toa ae te Riao Iesu n te tai ane e rangi ni kakawaki n 33 C.E. (Te Otinako 12:8) N tabetai ao e tei te iiti n te Baibara ibukin te bure ke te buakaka. (Mataio 16:6, 11, 12; Ruka 12:1) Ai ngaia are, e tonu raoi kamanenaan te bwerena ae aki karikaki iroun Iesu bwa e tei ibukin rabwatana ae akea baarekana. (Ebera 7:26) Ngaia are e boni kamanenaaki te aeka ni bwerena anne n te Kauring.

8. Tera ae tei ibukin te mwangko ni wain ae kamanenaaki n te Kauring?

⁸ E tei te wain are e kamanena Iesu n Nitian 14, 33 C.E., ibukin raraan Iesu, n aron naba te mwangko ni wain ae kamanenaaki n te Kauring ni boong aikai. E kawawaeaki raraana “ibukini kabwaraani buure” i Korokota ae mena i tinanikun Ierutarem. (Mataio 26:28; 27:33) Kioina ngkai e tei te bwerena ao te wain ake a kamanenaaki n te Kauring ibukin ana angakarea Iesu ae moan te kakawaki are e anga ibukia aomata aika ongeaba, ti a boni kakaitau n te bwaintituaraoi aei. Ti riai ngaira n tatabemanira nako ni katauraoira ibukini karaoan Ana Katairiki te Uea.

AANGA TABEUA IBUKINI KATAURAOARA

9. (a) Bukin tera bwa e kakawaki teimatoara n ira nanon te kaetieti ibukin te wareware n te Baibara ni kaineti ma te Kauring? (b) Tera am namakin ibukin te kaboomwi?

⁹ Ti kona ni kananoi ara iango i aon te bwai are e karaoia Iesu imwain raoi matena, ngkana ti teimatoa n ira nanon te kaetieti ibukin te wareware n te Baibara ae okoro ni kaineti ma te Kauring n te boki ae Neneran te Baibara ni Katoabong. Ao ibukin anne, ti a kona ni buokaki ni katauraoi nanora ibukin Ana Katairiki te Uea. E korea ae kangai temanna te tari te aine: “Ti a rangi ni kariariaa rokon te Kauring. “E a rikirake riki ni kakawaki ni katoa ririki. I uringa arou ngke I tei n tain te taunimate ni mwengara . . . n tarataraa tamau ae tangiraki irou ao I namakina te kakaitau ae moan te bati ibukin ataakini kakawakin te kaboomwi. . . . I a bon atai kiibu nako n te Baibara ao aron naba kabwarabwaraaia! Ma e a tibwa rotaki nanou n te kukurei ngke I a ota raoi n te kantaninga ibukia maate, ao e na boni kakororaoaki anne rinanon te kaboomwi ae rangi ni kakawaki.” Ni koauana, ti wanawana n iaiangoa ana karea Iesu ibukini kainaomataakira mani karawawatan te bure ao te mate n ara tai ni katauraoi ibukin te Kauring.

10. E na kangaa n rotaki ara mwakuri ni minita ni katauraoara ibukin te Kauring?

¹⁰ E kona n irekereke naba katauraoara ibukin te Kauring ma karaoan ara babaire ibukini kabatiaan ara tai n te mwakuri ni minita n aanga tabeua, tao ti kona n okitirari bwaiania n namwakainan te Kauring. Ngkana ti kaoia ara reirei n te Baibara ao tabemwaang nakon Ana Katairiki te Uea, ti na bon namakina te kimwareirei n tataekina taekan te Atua ma Natina, ao kakabwaia aika a na reke irouia aomata aika a kakukureia Iehova ao ni kamoamoaa.—Taian Areru 148:12, 13.

11. A kangaa kaaini Korinto tabeman ni katoong banna ni Kauring n te aro ae aki riai?

¹¹ Ngkai ko tabe ni katauraoiko ibukin Ana Katairiki te Uea, iaiangoa te bwai are e koreia te abotoro Bauro nakoia kaain te ekaretia i Korinto. (Wareka 1 I-Korinto 11:27-34.) E kamataataa bwa ane katoonga te bwerena ao ni moi man te mwangko n te aro ae aki riai, e boni “bure iai ni kaineti ma rabwatan te Uea ao raraana,” ae Iesu Kristo. Ngaia are e riai te aomata ae kabiraki n ‘tirobaeia raoi moa ao n noria bwa e tau,” ao ngkanne e a tibwa kona ni katoong banna ni kauring. Ma ngkana e aki, e a boni “motika taekana n amwarakena ke ni moina.” Ibukin aroaroia kaaini Korinto aika aki riai, a bati aika a “mamaara ma n nimwaoraki, ao a bati naba ake a mate [n te aro n taamnei].” Tao iai tabeman aika a amwarake ao ni moi n te aro ae rangi ni bati imwain ke n tain te Kauring, ngaia are a a nimatutu iai. A bon aki kaotiota te karinerine ae bati ibukin te botaki aei ngaia are ngkana a katoong banna n te aro ae aki riai, a a bon aki akoaki iroun te Atua.

12. (a) Tera are e kabotaua Bauro ma te Kauring, ao tera ana kauring nakoia taani katoong banna? (b) Tera ae riai ni karaoia te tia katoong banna ae e a tia ni karaoa te bure ae kakaiaki?

¹² E kabotaua te Kauring Bauro ma te kaai n amwarake ma tabemwaang, ao e kauringia taani katoong banna ni kangai: “Kam aki kona ni moi n ana mwangko Iehova ao n aia mwangko taimonio. Kam aki kona n amwarake n ana taibora Iehova ao n aia taibora taimonio.” (1 I-Korinto 10:16-21) Ngkana iai ae katoong banna ni Kauring n Ana Katairiki te Uea are e a tia ni karaoa te bure ae kakaiaki, e riai n ukera buokan ana onimaki. (Wareka Iakobo 5:14-16.) Ma ngkana e a tia te aomata ane kabiraki anne ni ‘karikii uaa aika kakoauaa raoi rairan nanona,’ e a kaotiota ngkanne te karinerine nakon ana karea ni kaboomwi Iesu ngkana e katoong banna ni kauring.—Ruka 3:8.

13. Bukin tera bwa ti na kakabwaiaaki ngkana ti tataroakina ara kantaninga ae ti anganaki iroun te Atua?

¹³ Ngkai ti katauraoira ibukin te Kauring, ti na bon namakina kakabwaiaara ngkana ti karaua n iaiangoa ao n tataroakina ara kantaninga mairoun te Atua n tatabemanira nako. Bon akea ana toro Iehova ao te tia rimwin Natina ae kakaonimaki, ae e aki kani kaota karinean ana angakarea Iesu rinanoni katoongani banna ni Kauring, ngkana bon akea te bwai ni kakoaua bwa te Kristian ngaia ae kabiraki. Mangaia are e na kangaa temanna ni motinnanoia bwa tao e na katoong banna ni Kauring ke e na aki?

ANTAI AIKA A RIAI NI KATOONG BANNA?

14. Tera ae a na karaoia taani kabiraki n tain te Kauring ngkai kaain te berita ae boou ngaiia?

¹⁴ A boni koaua raoi naake a riai ni katoong banna ni Kauring bwa boni kaain te berita ae boou. E taku Iesu ni kaineti ma te wain: “E tei te mwangko aei ibukin te berita ae boou ae aanaki n raraau.” (1 I-Korinto 11:25) E a kaman taetae te Atua rinanon te burabeti are Ieremia bwa E na karaoa te berita ae boou ma tibun Iteraera ae kaokoro ma te Tua ni berita. (Wareka Ieremia 31:31-34.) E a tia te Atua ni karaoa te berita ae boou ma te Iteraera n taamnei. (I-Karatia 6:15,16) E kakoauaaki te berita aei n ana angakarea Kristo ao e moani waakinaki ni kawawaean raraana. (Ruka 22:20) Bon te tia Raoi Iesu n te berita ae boou ao a na ababa i karawa te koraki aika kabiraki aika kakaonimaki.—Ebera 8:6; 9:15.

15. Antai aika a a tia ni kaaina te berita ibukin te Tautaeka n Uea, ao baikara kakabwaia aika a mena imwaia ngkana a teimatoa ni kakaonimaki?

¹⁵ A ataia aomata n tatabemania nako ake a tau ni katoong banna ni Kauring bwa a a tia ni kaaina te berita ibukin te Tautaeka n Uea. (Wareka Ruka 12:32.) A na tautaeka i karawa taani kabiraki aika kakaonimaki n nimta Iesu ake a a tia n ibuokanibwai n rawawatana. (I-Biribi. 3:10) A na uea ma Kristo i karawa n aki toki taani kabiraki aika kakaonimaki, ngkai a a kaaina te berita ibukin te Tautaeka n Uea. (Te Kaotioti 22:5) A tau nakanne ni katoong banna n ana Katairiki te Uea.

16. Kabwarabwaraa ni kakimototoa te bwai ae nanonaki n I-Rom 8:15-17.

¹⁶ A na tii katoong banna ni Kauring naake a a tia n reke irouia te bwai ni kakoaua ae te taamnei ae kaotaki iai bwa natin te Atua ngaiia. (Wareka I-Rom 8:15-17.) Noria bwa e kamanena te taetae n Aramwaike Bauro ae “Aba,” ae nanona “Tamara!” E kona te ataei ae uarereke ni kamanena te taeka aei ngkana e wetea tamana, bwa “bwabwa” bon te taeka ae kaotaki iai te tangira ao e kaotaki te karinerine n te taeka ae “tamara.” Bon natin te Atua te koraki ake a a tia ni karekea te ‘taamnei ae kairiia bwa a na natinaki’ ae taamnein te Atua. E kaotia taamneina nakoia bwa boni ngaiia natin Iehova aika kabiraki. E aki nanonaki n aei bwa a aki kani maeka n te aonnaba. A boni kakoauaa raoi bwa a na raona Iesu n tautaeka n te Tautaeka n Uea i karawa, ngkana a kakaonimaki ni karokoa mateia. Ni boong aikai, ai bon tii tabeman te nikira mai buakon te mwaiti ae 144,000 aika taan toua mwini mwanekani Kristo, ake a ‘kabiraki iroun teuare e tabu’ ae Iehova. (1 Ioane 2:20; Te Kaotioti 14:1) A takarua ni kangai mairoun taamneina, “Aba, Tamara!” Ai boni kakabwaiaakira aia iraorao ma te Atua!

A KAKAWAKI AM KANTANINGA MAN TE BAIBARA

17. Tera aia kantaninga taani kabiraki, ao tera aia iango iai?

¹⁷ Ngkana te Kristian ngkoe ae ko kabiraki, ko riai ngkanne ni mwanewea am kantaninga ae te nako karawa n am tataro n angiin te tai. Ngke e taekinaki n te Baibara bwa a ‘kabaeaki n te mare’ nakon te tia Mare te Mwaane ae Iesu Kristo, ko iangoia ibukim ao ko kariariaa te tai are ko na riki iai bwa ‘buuni’ Kristo. (2 I-Korinto 11:2; Ioane 3:27-29; Te Kaotioti 21:2, 9-14) Ngke e kaota tangiraia natina n taamnei te Atua i nanon ana Taeka, ao ko iango ni kangai: “Bon taekau anne.” Ao ngke ko wareki ana kaetieti Iehova n Ana Taeka nakoia natina aika kabiraki, ko a kairaki iroun te taamnei ae raoiroi bwa ko na ongeaba ao n taetae i nanom ni kangai: “E kaineti raoi anne nakoiu.” E kaotiotia taamnein te Atua nakoim bwa e a reke iroum te kantaninga nako karawa.

18. Tera aia kantaninga “tiibu tabemwaang,” ao tera am namakin iai?

¹⁸ N iterana are teuana, ngkana ngkoe kaain “te koraki ae uanao” aika “tiibu tabemwaang,” e a tia ngkanne te Atua n anganiko te kantaninga ibukin te maeka n te aonnaba. (Te Kaotioti 7:9; Ioane 10:16) Ko boni kani maiu n aki toki n te Bwaretaiti, ao ko namakina te kimwareirei ni kananoan am iango n te bwai ae taekinaki n te Baibara ibukin te maiu n taai aika a na roko i aon te aba. Ko ingainga ni kantaningaa reken te rau ae moan te bati ngkai ko a otabwaniniaki irouia am utu ao tabeman riki aika raoiroi. Ko kariariaa te tai are e nang bati iai te amwarake, ao a aikoa manga karawawataaki botannaomata n te maraki, te aoraki, ao te mate. (Taian Areru 37:10, 11, 29; 67:6; 72:7, 16; Itaia 33:24) Ko bon ingainga ni butimwaeia naake a na kautaki man te mate ma kantaningaan te maiu n aki toki i aon te aba. (Ioane 5:28, 29) Ai korakorara nanom ni kakaitau ngkai e kakabwaiako Iehova n anganiko te kantaninga ae te maiu i aon te aba! E ngae ngkana ko aki katoong banna, ma ko bon ira te Kauring bwa kaotan am kakaitau ibukin ana karea ni kaboomwi Iesu Kristo ibukira.

KO NA ROKO?

19, 20. (a) Ko na kangaa ni kakoauaa raoi am kantaninga mairoun te Atua? (b) Bukin tera bwa ko na roko n Ana Katairiki te Uea?

¹⁹ E ngae ngkana tao ko kantaningaa te maeka i aon te aba ke te nako karawa, ma ko kona ni kakoauaa raoi ngkana ko kaotiota onimakinan Iehova ae te Atua, Iesu Kristo ao te kaboomwi. E na reke am tai n iaiangoa am kantaninga ao maten Iesu ae rangi ni kakawaki ngkana ko roko n te Kauring. Ai ngaia are kateia bwa tiam ae ko na riki bwa temanna mai buakoia aomata aika mirion ma mirion ake a na roko n Ana Katairiki te Uea imwini bungin taai n te Kanimabong n Eberi 3, 2015, n Taabo n Taromauri ao taabo riki tabeua ni katobibia te aonnaba.

²⁰ E kona ni kakorakoraaki nanom ni kakaitau ibukin ana karea ni kaboomwi Iesu ngkana ko roko n te Kauring. Ngkana ko kakauongo raoi nakon te kabwarabwara, ko a kona ni kaungaaki bwa ko na kaotiota tangiraia aomata rinanon tibwaakin baika ko a tia n reiakin ibukin ana tangira Iehova ao ana kantaninga ae moan te tamaroa ibukia botannaomata. (Mataio 22:34-40) Ni koauana, ko riai n ira Ana Katairiki te Uea.