Ko Kimwareirei N “Ana Tua Iehova”?
“E a kabwaia [“kukurei,” NW] te aomata ae . . . kimareirei n ana tua Iehova.”—TAIAN ARERU 1:1, 2.
1. Bukin tera ngkai ti kukukurei ngkai ana toro Iehova ngaira?
E BOUTOKAIA ana toro aika kakaonimaki Iehova ma ni kakabwaiaia. E koaua bwa a bati kangaanga aika ti kaaitarai, ma ti boni karekea naba te kimwareirei ni koaua. E aki kamimi aei ibukina bwa ti toro iroun “te Atua ae kukukurei,” ao e karikirakea i nanora te kimwareirei, taamneina ae raoiroi. (1 Timoteo 1:11, NW; I-Karatia 5:22) Te kimwareirei bon te kukurei ni koaua ae reke man kaantaningaan ke karekean bwaai aika raraoi. E bon anganganira bwaai n tituaraoi aika raraoi Tamara are i karawa. (Iakobo 1:17) Maroaka ae ti rangi ni kukukurei!
2. Taian areru raa aika ti na rinanoi?
2 E aki toki n tataekinaki te kimwareirei n te boki ae Taian Areru. N te katoto, e noraki koauan aei n Taian Areru 1 ao 2. A taku taan rimwin Iesu Kristo rimoa bwa e koreaki te kauoua n Areru iroun Uean Iteraera ae Tawita. (Mwakuri 4:25, 26) Te tia areru are aki kaotaki arana are kairaki iroun te taamnei ae raoiroi bwa e na korea te moan areru, e moana korean te anene aei n taeka aikai: “E a kabwaia [“kukurei,” NW] te aomata ae aki nakonako n aia taeka akana buakaka.” (Taian Areru 1:1) N te kaongora aei ao are imwina, ao ti na noria bwa e a kanga ni kabwarabwaraki nakoira n Taian Areru 1 ao 2, bukina ae ti na kimwareirei iai.
Te Kawai Ibukin Karekean te Kakukurei
3. Ni kaineti ma Taian Areru 1:1, baikara tabeua bukin kukukurein te aomata ae ongeaba n ana tua te Atua?
3 E kaotaki n Taian Areru 1 bukin kukukurein te aomata ae ongeaba n ana tua te Atua. E kaota bukin te kimwareirei aei te tia areru n ana anene are kangai: “E a kabwaia [“kukurei,” NW] te aomata ae aki nakonako n aia taeka akana buakaka, ae aki tei i nanoni kawaiia taani bure, ae aki tekateka ni neia taani kakaniko.”—Taian Areru 1:1.
4. Tera aroni maiuia Tekaria ma Eritabeta?
4 Ti riai ni karaoi bwaai aika kaantaningaki n ana tua Iehova bwa ti aonga ni kukurei ni koaua. Tekaria ma Eritabeta ake a anganaki te kabwaia ae kakimwareirei ngkoa n riki bwa ana karo Ioane te tia Babetito, “a raoiroi i matan te Atua, ao a tou mwin ana tua nako te Uea ma ana moti ni kabane n aki buburei iai.” (Ruka 1:5, 6) Ti kona naba ni kukukurei ngkana ti karaoa naba aekan anne ma ni kamatoai nanora bwa ti na rawa n “nakonako n aia taeka akana buakaka,” ke ni kairaki n aia reirei aika kaota aki-tangiran te Atua.
5. Tera ae kona ni buokira bwa ti na rarawa nakon “kawaiia taani bure”?
5 Ngkana ti rawa nakon aia iango aomata aika buakaka ao ti na “aki tei i nanoni kawaiia taani bure.” Ni koauana ti aki riai ni kawari taabo aika a karaoaki iai waaki ni kakibotu aika bubuaka ke aika taekanabuaka. Ma tera arora ngkana ti a kaririaki irouia taani bure n aia mwakuri ae aki boraoi ma te Baibara? Ti riai n tataro bwa e na buokira te Atua ni kaboraoa arora ma are e taekinna ngkoa te abotoro Bauro ni kangai: “Kam na tai reitaki buaka ma akana aki Kristian. Ba te i-raorao ra i-raoraon te raoiroi ma te buakaka? Ke te buobuoki ra buobuokan te oota ma te ro?” (2 I-Korinto 6:14) Ngkana ti mwiokoa te Atua ao a ‘itiaki nanora,’ ti na rarawa nakon aroaroia taani bure ma anuan maiuia, ao ti na tangira ae raoiroi ma ni kani karaoa ae itiaki, n irianna n “te onimaki ni koaua.”—Mataio 5:8; 1 Timoteo 1:5.[3]
6. Bukin tera bwa ti na tararuaira mairouia taani kakaniko?
6 Ibukin kakukureian Iehova, ti riai n “aki tekateka ni neia taani kakaniko.” Tabeman a kakanikoia aomata aika a ongeaba n ana tua te Atua, ma ni “boong aika kaitira” aikai, e korakora riki te kakaniko mairouia aomata aika Kristian rimoa ake a a manga riki bwa taani kitana ma ni kabwaoua te koaua. E kauringia raao n te onimaki te abotoro Betero ni kangai: “Ngkami aika kam tangiraki, . . . kam ata aei moa, ba a na roko ni boong aika kaitira taani kakaniko ni kakaniko, aika nang toua mwin oin aia kaibabaru, ao ane a na kangai, E nga rokona ae taekinaki? Ba, ma ngke a matu ara bakatibu, ao ai uan nako naba bwaai ni kabane ma ngke a moa ni karikaki aonaba.” (2 Betero 3:1-4) Ngkana ti “aki tekateka ni neia taani kakaniko” ao ti na boni kararoaa naba te kabuanibwai are e na boni bwakariia.—Taeka N Rabakau 1:22-27.
7. Bukin tera ngkai ti riai n taui taeka ake n Taian Areru 1:1 i nanora?
7 Ngkana ti aki taui i nanora moan taeka ake n Taian Areru 1, ao ti kona ni kabuai tangiran bwaai n taamnei ake ti a tia ni karekei rinanon te reirei n te Baibara. Ti boni kona n rangi ni buakaka riki iai. Ti a moana bwakara n te aro n taamnei ngkana ti kakairi n aia reirei aomata aika buakaka. Imwina tao ti nang reitaki ma ngaiia ni katoa tai. Imwin waakinakon te tai ao ti nang riki bwa taani kitana ma ni kabwaoua te koaua, aika akea aia onimaki ao a kakakaniko. E teretere ngkanne bwa te iraorao ma aomata aika buakaka, e kona ni kauekea i nanora aki-tangiran te Atua, ao e kona naba n urua reitakira ma Iehova ae te Atua. (1 I-Korinto 15:33; Iakobo 4:4) Ti bia aki kariaia bwa e na riki anne!
8. Tera ae e na buokira bwa ti na kateimatoai ara iango i aon bwaai n taamnei?
8 E buokira te tataro bwa ti na kateimatoaira ni bwaai n taamnei ao ni kararoaa te irekereke ma aomata aika buakaka. E korea ae kangai Bauro: “Kam na tai iangoa te bwai teuana n raraomaeakinna; ma a na kaotaki ami bubuti nakon te Atua ni bwaai ni kabane, n te tataro ma te bubuti ma te katituaraoi. Ao te rau are mairoun te Atua, are te rau are aki konaki n ataki teutana, e na kawakin nanomi ao aia iango nanomi i nanoni Kristo Iesu.” E kaungaunga ikai te abotoro bwa a na iangoaki baika koaua, a riai, a eti, a itiaki, a tangiraki ngkai a raraoi, a riai ni kamoamoaki, a raoiroi, ao aika karekea te kamoamoaki. (I-Biribi 4:6-8) Ti bia kakairi n ana reirei Bauro aei ao ti na aki koerikaki nakon aia waaki te koraki ake a buakaka.
9. E ngae ngke ti kararoaira man aroaro aika bubuaka, ma ti na kanga ni kataia ni buokiia aomata n aekaia nako?
9 E ngae ngke ti ribai aroaro aika bubuaka, ma ti bon riai n uarongorongo nakoia aomata n aron te abotoro Bauro ngke e taekina taekan, “te raoiroi ma te taubaang ma motikan taekaia aomata are na roko” nakon te Kowana n Rom ae Berika. (Mwakuri 24:24, 25; I-Korote 4:6) Ti tataekina te rongorongo ae raoiroi nakoia aomata n aekaia nako, ao ti bwaina te akoi nakoia. Ti kantaningaia te koraki ake “a rineaki nakon te maiu are aki toki,” bwa a na riki bwa taan onimaki ao a na kimwareirei n ana tua te Atua.—Mwakuri 13:48.
E Kimwareirei n Ana Tua Iehova
10. Tera ae e na ibuobuoki ni kamatoaa riki tikun te reirei n ara iango ao nanora n ara tai n ukeuke n reirei i bon iroura?
10 E a manga taku riki te tia areru ni kaineti ma te aomata are e kukukurei: “Bon iai ana kimareirei n ana tua Iehova; ao e ururinga [“kabaibati bon tii nakoina ni wareka,” NW] ana tua ni ngaina ao ni bong.” (Taian Areru 1:2) Ngkai ana toro te Atua ngaira, ti ‘kimwareirei naba n ana tua Iehova.’ Ngkana e angaraoi ao ti kona ni “kabaibati bon tii nakoira” ni wareware i nanon ara tai n ukeuke n reirei i bon iroura ao n iaiango. Kaakaraoan aei n ara tai ni wareware n te Baibara, e kona n ibuobuoki ni kamatoaa riki tikun te reirei n ara iango ao nanora.
11. Bukin tera ngkai ti riai ni wareka te Baibara “ni ngaina ao ni bong”?
11 E kaungaira “te toro ae kakaonimaki ae wanawana” bwa ti na wareka te Baibara ni katoa bong. (Mataio 24:45) Ibukina bwa ti aonga n rangi n taneiai riki ma ana rongorongo Iehova ni kaineti ma te botannaomata, ti bon riai ngkanne ni wareka te Baibara “ni ngaina ao ni bong,” ao n taai ake e a kangaanga iai reken matura. E kaumakira Betero ni kangai: “Katotongia merimeri aika a tiba bungiaki: kam na barua te rannimmamma ae e itiaki ae bain te tamnei, ba kam aonga ni kaikawaki iai ma ni kamaiuaki.” (1 Betero 2:1, 2, BK) Ko kunea te kimwareirei ni warekan te Baibara ni katoa bong, ao n iaiangoa ana Taeka te Atua ma ana kaantaninga n te tairiki? E boni kunea te tia areru.—Taian Areru 63:6.
12. Tera ae ti na karaoia ngkana ti kimwareirei n ana tua Iehova?
12 Kukureira n aki toki e boboto i aon karekean kimwareireira n ana tua te Atua. E kororaoi ao e eti, ao e rangi ni bati te kaniwanga ae reke man kawakinana. (Taian Areru 19:7-11) E korea ae kangai te tia rimwin Kristo ae Iakobo: “E okoro aron te aomata ae e karaua n tirotiroa te Tua ae e kororaoi, ae te Tua ni inaomata. Ngkana e teimatoa ni iangoia, n aki manuokinna ngkana e a tia n ongora iai, ma e karaoa nanona, ao e kabaia [“kukurei,” NW] te aomata anne n ana makuri.” (Iakobo 1:25, BK) Ngkana ti boni kimwareirei ni koaua n ana tua Iehova, akea te bong teuana ae ti na aki iai iaiangoi bwaai n taamnei. Ti na boni kaungaki bwa ti na “tirotiroi ana bwai te Atua ake a nano” ao n ukoukora moa ana Tautaeka n uea te Atua ni maiura.—1 I-Korinto 2:10-13; Mataio 6:33.
E Katotonga Aron te Kai
13-15. N te aro raa ae ti na riki iai n ai aron te kai ae unikaki i rarikin te ran ae bati?
13 E reitanako kabwarabwaran te aomata ae raoiroi te tia areru ni kangai: “E na katotonga aron te kai ae unikaki i rarikini karangan raan; ae kariki uaana ni bongina, ao e aki rai naba bana; ao a na kakabaia bwaai ni kabane akana e karaoi.” (Taian Areru 1:3) A bane ni kaaitara aomata aika aki-kororaoi ma kangangaan te maiu aei n ikotaki naba ma ngaira ake ti toro iroun Iehova. (Iobi 14:1) Ti kona ni karawawataki n te bwainikirinaki ao kataakin riki ara onimaki tabeua. (Mataio 5:10-12) Ma n ana ibuobuoki te Atua ao ti kona n nanomwaka n tokanikai i aon kataakira, n aron te kai ae maiuraoi ma n nene wakaana ni kaitaraa te ang ae korakora.
14 E kangaanga maten te kai ae unikaki i rarikin te ran ae bati ao e aki kona n rai naba n tain te kabuebue ke te mwautakataka. Ngaira naba ngkana ti maaka te Atua, ao korakorara e na bon teimatoa n nako mairoun Iehova ae te Atua. E onimakina buokana Bauro mairoun te Atua n te aro are e a kona ni kangai: “I boni konai bwaai ni kabane ni karaoi iroun [Iehova] Teuare kakorakoraai.” (I-Biribi 4:13) Ngkana ti kairaki ma ni kakorakoraki n taamnein Iehova, ao ti na bon aki rai ke ni mate n te aro n taamnei. Ma ti na kariki uaa n ana mwakuri te Atua ao ni kaotiota uaan taamneina.—Ieremia 17:7, 8; I-Karatia 5:22, 23.
15 E oti bwa e karaoa te kabotau te tia areru ngke e kabongana te taeka n Ebera ae rairaki ikai bwa “katotonga.” E kabotaui bwaai aika uoua aika kaokoro, ma iai te bwai ae titeboo iai aroaroia. A kaokoro aomata ma kaai, ma maiureirein te kai are e unikaki i rarikin te ran ae bati, e kauringa te tia areru taekan marurungia n taamnei te koraki ake a “kimareirei n ana tua Iehova.” Ngkana ti kimwareirei n ana tua te Atua, ao e na bon ananau maiura n ai aron te kai. Nanona ngkanne bwa ti kona ni maiu n aki toki.—Ioane 17:3.
16. Bukin tera ngkai a a boni bane naba ni ‘kakabwaia bwaai ni kabane aika ti karaoi,’ ao n te aro raa?
16 Ngkana ti kateimatoaa karaoan ae raoiroi, ao e na buokira Iehova n nanomwaaka i aan kataakira ma ara kangaanga. Ti rangi ni kimwareirei ao ni kariki uaa n ana mwakuri te Atua. (Mataio 13:23; Ruka 8:15) ‘A kakabwaia bwaai ni kabane aika ti karaoi’ ibukina bwa oin tabera boni karaoan nanon Iehova. Kioina ngkai a teimatoa n nakoraoi ana kaantaninga ao ti kimwareirei n ana tua, e nakoraoi naba iai waakin maiura n te itera n taamnei. (Karikani Bwaai 39:23; Iotua 1:7, 8; Itaia 55:11) E rangi ni koaua naba anne e ngae ngkana ti kaaitara ma te karawawataki.—Taian Areru 112:1-3; 3 Ioane 2.
E Taraa n Nakoraoi Aroia Aomata Aika Buakaka
17, 18. (a) E kabotauia aika buakaka te tia areru ma tera? (b) E ngae ngke a toronibwai aika buakaka n te kaubwai, ma bukin tera ngkai e na aki teimatoa mweraoia?
17 Ai kaokoro ra maiuia aomata aika buakaka ma aika raoiroi! A taraa n toronibwai aomata aika buakaka n te tai aei, ma a aki toronibwai ni bwaai n taamnei. E mataata aei man ana taeka riki te tia areru are kangai: “Tiaki aroia akana buakaka anne; ma bon ai aroni kunin te uita ae e ukia nako te ang. Ma ngaia ae a na aki tei akana buakaka n te bongi ni motiki-taeka, ao a na aki tei naba taani bure n aia botaki akana raoiroi.” (Taian Areru 1:4, 5) Noria bwa e kangai te tia areru, “tiaki aroia akana buakaka.” E nanonaki ikai bwa tiaki ngaiia ai aroia aomata aika ongeaba n ana tua te Atua, ake a kabotauaki ma kaai aika kariki uaa ma n teimatoa ni maiu.
18 E ngae ngke a toronibwai aika buakaka n te kaubwai, ma e na aki teimatoa mweraoia. (Taian Areru 37:16; 73:3, 12) Kanga ai aron te aomata are e kaubwai ma e ro nanona are e taekinna Iesu n ana kaikonaki, ngke e tuangaki bwa e na bairea taekan te tibwa. E tuangia ake a mena ikekei Iesu ni kangai: “Tarataraingkami, ao kawakiningkami man te mataai ni kanibwaibwai ni bane: ba tiaki maiun te aomata maitin ana bwai nako.” E kaikonaka aei Iesu ngke e taekina rikiraken kaubwain aban te aomata temanna, n te aro are e a iangoia teuarei bwa e nang manga urui ana bwaraki ake ngkai ao ni katei aika bubura riki bwa a aonga ni kona ni mano ana bwai ni kabane iai. E baireia ngkanne teuaei bwa e na amwarake ma ni moi ao ni kakukureia. Ma e taku te Atua: “Te aomata ae e ro nanom, e na anaki tamneim mai roum n te bong aei; ao antena bwai iai baike ko katauraoi?” Ibukin kamataataan te reirei aei, e reitia ni kangai Iesu: “Ao ai aron naba ane ikoikoti bwaai nako ba ana bwai, ao e aki toronibwai n ana bwai te Atua.”—Ruka 12:13-21.
19, 20. (a) Kabwarabwaraa aroia kaain rimoa ni kaaki kunin koraan te uita. (b) Bukin tera ngkai a kabotauaki aika buakaka ma kunin te koraa?
19 A aki “toronibwai n ana bwai te Atua” aomata aika buakaka. Mangaia are a aki kona n teimatoa ni maan n aron kunin koraan te uita. Imwin taiakin koraan te uita n taai ake rimoa, ao a uotaki nakon te nne ni kaki kun i ao, ae te tabo ae aoraoi ma n rietata teutana. Ikanne are e a kabutaki te atibu ae kakang tabona ke te biti ae iai wina i aana, i aon taiani koraa irouia maan bwa e aonga ni kuota kunin te koraa ao e na tebenako iai te koraa man kunna. Imwina e a kabonganaki te tiabora bwa a na tiaboranaki iai koraa ake a a irengan ma kuniia ake a a tia ni kuonako, ni kaaurakeaki nako eta ni kaitaraa ukin te ang. (Itaia 30:24) N te aro aei a na bwaka koraa nako aon te nne ni kaki kun, ma a na ukaki nako maangena ao kunin koraa n te ang. (Ruta 3:2) Imwin raumean te koraa ni kakaki raoi bwaai ake a aki kainnanoaki mai iai, ao e a tauraoi ngkanne nakon kawakinana ke iiakina. (Ruka 22:31) Ma a teweaki nako kunin koraa.
20 A na katotongi koraa aika mrara nako aontano aomata aika raoiroi bwa a na kamaiuaki, ma a na tewenakoaki aomata aika buakaka n aron kunin koraa ake a ubaranako. Ti kukurei bwa a na waekoa ni kamaunaki n aki toki taani kakaraoa ae buakaka. Ngkana ai akea aika buakaka ao e na bati kakabwaiaaia aomata ake a kimwareirei n ana tua Iehova. Ni koauana a na karekea te bwai n tituaraoi mairoun te Atua ae te maiu are aki toki, aomata aika ongeaba.—Mataio 25:34-46; I-Rom 6:23.
Kakabwaian “Aroia Akana Raoiroi”
21. E kanga Iehova n “atai aroia akana raoiroi”?
21 E kangai te kabanea n taeka n te moan areru: “E atai aroia akana raoiroi Iehova: ma a na mauna aroia akana buakaka.” (Taian Areru 1:6) E kanga te Atua n “atai aroia akana raoiroi”? Ngkana ti kateimatoaa karaoan ae raoiroi, ao ti kona ni kakoauaa bwa Tamara are i karawa, e bon nora arora ni kani kakukureia nanona ao e na akoira. Ao ngkanne ti kona ni kabanei rawawatara ni katikui irouna ma ni kabatiaa onimakinan ae E na bon tabeakinira ni koaua.—Etekiera 34:11; 1 Betero 5:6, 7.
22, 23. Tera ae e na riki nakoia aomata aika buakaka ao aika raoiroi?
22 E na teimatoa n aki toki “aroia akana raoiroi,” ma Iehova e na motiki taekaia aika a rawa ni kaetii aroia aika buakaka, ao a na kamaunaki. A na mauna naba ‘aroaroia’ aika buakaka. Ti kona n onimakina ana taeka Tawita are e kangai: “Ai ti teutana riki, ao akea naba te aomata ae buakaka: Eng, ko na tarataraa raoi ana tabo, ao akea naba. Ma a na abana te aba akana nimamanei; ao a na kukurei ni kabatian te raoi. A na abana te aba akana raoiroi, ao a na mamaeka iai n aki toki.”—Taian Areru 37:10, 11, 29.
23 Ai kimwareirei ra ngaira ngkana ti a anganaki te kakabwaia ae te maeka n te baretaiti n te aonnaba, are a nang akea iai aomata aika buakaka! A nang bon nora kakukurein te rau ni koaua aomata aika nimamannei ao aika raoiroi, ibukina bwa a na teimatoa ni kimwareirei n ana “tua Iehova.” Imwain kakoroan bukin anne, ao e riai ni kaotinakoaki moa “ana moti” Iehova. (Taian Areru 2:7a, BK) Te kaongora are imwina e na buokira n noria bwa tera te moti anne, ao tera nanona ibukira ao ibukia aomata nako.
Ko na Kanga ni Kaeka?
• Bukin tera ngkai e kukukurei te aomata ae ongeaba n ana tua te Atua?
• Tera ae kaotia bwa ti kimwareirei n ana tua Iehova?
• E na kanga n riki te aomata bwa kanga te kai ae maiureirei?
• E kanga n okoro aroia aika raoiroi ma aika buakaka?
[Taamnei n iteraniba 9]
E na buokira te tataro bwa ti na kararoaa te iraorao ma aomata aika buakaka
[Taamnei n iteraniba 10]
Bukin tera ngkai e katotonga te kai te aomata ae raoiroi?