“A Kukurei Aomata Ake A Ataa Kainnanoakin Bwaai n Taamnei Irouia”
NGKANA a uti mannikiba n te ingabong, ao a anene teutana ao imwina a a kibanako naba ni kakaaea kanaia. N te tairiki, a okiri nneia, a anene teutana riki ao imwina a matu. Iai taai ake a botaki iai, a kaabung, ao a kaikawaiarake natiia. Aei naba aekan te bwai ae a kaakaraoia maan tabeman.
Ti okoro ngaira aika aomata. Te koaua bwa ti amwarake, ti matu, ao ni karikiia natira. Ma angina i buakora, a aki rauaki tii ni baikanne. Ti kan ataa bukin menara ikai ao ti ukoukora bonganan maiura. Ti tangiria naba ni karekea te kaantaninga ibukin taai aika a na roko. Baika a rangi ni kainnanoi aomata aikai, a katerea te aroaro ae okoro irouia aomata, ae taekan te aroaro n taamnei ke kainnanoakin ma karekean bwaai n taamnei.
Karikaki ni Katotongan te Atua
E kabwarabwaraa te Baibara bukin tangiran bwaai n taamnei irouia aomata, ni kangai: “Te Atua E karika te aomata ba katotongana, E karikia ni katotonga arona; E karikiia ba te mwane ao te aine.” (Karikani Bwaai 1:27) Karikara ni ‘katotonga te Atua’ e nanonna bwa e ngae ngke ti a tia n rotaki n te bure ao te aki-kororaoi, ma iai ara konabwai ni kaotiotii aroaron te Atua tabeua aika kakawaki. (I-Rom 5:12) N te katoto, ti kona ni karaoi bwaai aika ti karioi n ara iango. Iai naba iroura te rabakau ae tau, tangiran te kaeti taeka ae riai, ao te konaa ni kaota ara tangira are ti anga iai bon ngaira ibukia raora. Irarikin anne, ti kona n iaiangoi kanoan taai aika bwakanako ao ni babaire ibukin taai aika a na roko.—Taeka N Rabakau 4:7; Te Minita 3:1, 11; Mika 6:8; Ioane 13:34; 1 Ioane 4:8.
Ara konabwai ni kaotiota aroarora n taamnei, e rangi ni kaotiotaki riki n tangiran kan taromauriakin te Atua. Ti aki kona ni karekea te raunnano ni koaua ao te kakukurei ae teimatoa, ngkana ti aki karekea te itoman ae butimwaeaki iroun te Atua. E taku Iesu: “A kukurei aomata ake a ataa kainnanoakin bwaai n taamnei irouia.” (Mataio 5:3, NW) Ma ti riai n taratara raoi ni kakororaoa kainnanora anne ni kaineti ma baika a boni koaua, n aron rongorongon te Atua, ana kaetieti, ao ana kaantaninga ibukia aomata. Ti na karekea iia te koaua i aon bwaai n taamnei akanne? N te Baibara.
“Am Taeka te Koaua”
E korea ae kangai te abotoro Bauro: “E anganaki te aba te Baibara ni kabanea iroun Tamnein te Atua, ao e manena nakon te reirei, ao nakoni kaotan ana buakaka te aomata nako ina, ao nakoni manga-kaetana.” (2 Timoteo 3:16) E boraoi ana taeka Bauro ma ana taeka Iesu are e tataroia nakon te Atua ni kangai: “Am taeka te koaua.” Ni boong aikai ti ataia bwa te Taeka anne bon te Baibara ae Tabu, ao ti wanawana ngkana ti neneria n te aro bwa ti na noria ae ara koaua ao aroarora a boraoi ma ngaia.—Ioane 17:17.
Man kabotauan ara koaua ma ana Taeka te Atua, ti katotongia aomata ake i Beroia, ake a kakoauaa raoi iai bwa ana reirei Bauro a boraoi ma te Baibara. E kamoamoaia kaain Beroia Ruka n aroia anne, n onean mwin are e na kabuakakaia. E korea ae kangai: “A kani kaki i nanoia ana taeka te Atua, n ukeuke n te Baibara n te bong ae koraki ba tao a koaua baikekei ke a aki.” (Mwakuri 17:11) N norakin aia reirei Aaro ao reirei ibukin aroaro ni maiu aika kauntabaa te koaua ae e a taabangaki ni boong aikai, e kakawaki iai bwa ti na kakairi n aron nanoia kaain Beroia aika raraoi.
Te anga teuana ibukin kinaakin te koaua i aon bwaai n taamnei, bon man noran rotakin maiuiia aomata iai. (Mataio 7:17) N te katoto, kaboraoan maiura ma koaua man te Baibara, e riai ni karika te buu te mwaane bwa e na raoiroi riki maiuna, e na karaoiroa aron te karo ma te buu te aine iai, te tina, ao e na kabatiaa riki iai kakukurein te utu ao ni karikirakea riki kukurein te aomata. E taku Iesu: “A a kabaia riki akana ongo ana taeka te Atua ma ni kawakinna.”—Ruka 11:28.
Ana taeka Iesu a kauringira ana taeka Tamana are i karawa, are e taku ngkoa nakoia tibun Iteraera: “Bon Iehova ae Atuam Ngai, ae I reireiko arom ae ko na kabaia iai, ae I kaiririko i nanon te kawai ae riai ba ko na nakonako iai. Ko bia kaman iri nanon au tua nako! ao ai aron naoni marawa am raoiroi.” (Itaia 48:17, 18) Aomata nako ake a tangira te raoiroi a na bon anaaki nanoia n te mwamwannano aei!
A Tangiria Tabeman bwa E na “Ngongo Taningaia”
E korei taeka akanne te Atua ma nanona ni koaua nakoia tibun Iteraera, ibukina bwa a burebureaki n reirei aika kewe. (Taian Areru 106:35-40) Ti riai naba ngaira ni bwaina te taratara raoi ni kaineti ma te kewe. E korea ae kangai Bauro ni kaineti ma aomata aika aongkoa Kristian: “Ane a na roko boong aika a na rawa iai n ongo te reirei are kamaiu; ma ane a na kauataoia rake taan reirei n ai aron oin aia kaibabaru, ngkai a ngongo taningaia; ao ane a na katannako taningaia man te koaua.”—2 Timoteo 4:3, 4.
Mataniwin Aaro a ngongoi taningaia aomata n aroia ni kaakaraoi mwakuri aika a na katoki iai nanoia aika kairua, n aron te wene ni bure i tinanikun te mare, te iein iroun te mwaane ma te mwaane ke te aine ma te aine, ao ai te koro-ni-manging. E katereterea n taekinna te Baibara bwa te koraki ake a butimwaei mwakuri aikai ao ni kaakaraoi, a na aki ‘karekea uean te Atua.’—1 I-Korinto 6:9, 10; I-Rom 1:24-32.
N akea te nanokokoraki, e kainnanoaki te ninikoria ibukin kaboraoan maiura ma ana kaetieti te Baibara, ao riki ngkana ti bwainingareaki. Ma ti boni kona n tokanikai iai. A mwaiti i buakoia Ana tia Kakoaua Iehova aika a a tia ngkoa ni kabonganai drug, taani koro-ni-manging, taani wene ni bure, taan un, taan iraa, ao taani kewetaia. Ma a karina ana Taeka te Atua i nanoia n ana ibuobuoki te taamnei are raoiroi, ao a karaoi bitaki ni maiuiia bwa a aonga “n nakonako n te aro ae tau ma nanon te Uea [“Iehova,” NW].” (I-Korote 1:9, 10; 1 I-Korinto 6:11) Ngkana a a tia ni karekea te raoi ma te Atua, ao a karekea naba te raunnano ni koaua ao n aron ae ti na noria, a karekea naba te kaantaninga ae koaua ibukin taai aika a na roko.
Te Kaantaninga Ibukin te Tautaeka n Uea
Te kaantaninga man te Baibara ibukin te rau ae teimatoa ibukia aomata aika ongeaba, e na kakoroaki bukina rinanon Ana Tautaeka n Uea te Atua. E taku Iesu n ana tataro ae te banna ni katoto: “E na roko ueam. E na tauaki am taeka i aonaba, n ai aron tauana i karawa.” (Mataio 6:10) Eng, bon tii Ana Tautaeka n Uea te Atua ae e kona ni kakoauaa raoi bwa e na kakoroaki nanon te Atua i aon te aba. Bukin tera? Ibukina bwa te Tautaeka n Uea anne ae e tei i karawa are e tautaeka iai Iesu Kristo, e kabonganaki iroun te Atua ibukin kaotan riaina n tautaeka i aon te aonnaba.—Taian Areru 2:7-12; Taniera 7:13, 14.
Ngkai e na riki Iesu Kristo bwa te Uea n te Tautaeka n Uea anne are e a tei i karawa, ao e nang kainaaomataia aomata man aeka n tautoronaki nako, n ikotaki naba ma te bure ae nimmwaaka mairoun Atam ma uaana are te aoraki ma te mate. E taku Te Kaotioti 21:3, 4: “Noria, e mena uman te Atua irouia aomata . . . ao E [Iehova] na kabane rannimataia te Atua ni kaoi mai mataia. Ao e na akea riki te mate, ao e na akea naba te nanokawaki, ma te tang ma te maraki: ba a mauna nako bwaai rimoa.”
E na taabangaki te rau ae teimatoa n te aonnaba ni kabutaa. Ti na kanga ni kona ni kakoauaa bwa e na bon riki aei? E kaotaki bukina n Itaia 11:9, are e kangai: “E na aki tabare te aba [aomata aika a na mena i aan ana kairiri te Tautaeka n Uea] ma n ururu n au maunga ae tabu ni kabuta: ba a na buta aonaba n atakin Iehova, n ai aron taari ngkae e kabuta marawa.” Eng, aomata aika i aon te aba a nang karekea naba te atatai ae eti ibukin te Atua ao n ongotaeka irouna. E kakukureia nanom te kaantaninga anne? Ngkana ngaia, aei ngkai te tai ni moana karekean “atakin Iehova” n te aro ae eti.
Ko na Ongora Nakon Rongorongon te Tautaeka n Uea?
Rinanon te Tautaeka n Uea, te Atua e na kanakoi iai ana waaki ni kabane Tatan ao n reireinia aomata taekan kawaina aika raraoi. Mangaia are e aki kamimi bwa te Tautaeka n Uea anne boni ngaia are e kabotoa i aona ana reirei Iesu. E taku: “I riai ba N na kaota rongorongon uean te Atua, ae raoiroi, nakoni kaawa nako: ba ngaia are I kanakomaiakaki iai.” (Ruka 4:43) E tuangia taan rimwina Kristo bwa a na taekina naba te rongorongo n aron anne nakoia tabemwaang. (Mataio 28:19, 20) E a kaman taekina ae kangai: “E na tataekinaki euangkerion uean te Atua aei i aonaba ni bane ba te bwai ni kaotioti nakoia botanaomata ni kabaneia; ao ngkanne e na roko naba iai te toki.” (Mataio 24:14) E na waekoa n roko te toki anne. Ai kakawaki ra ngkanne bwa a na ongo te rongorongo ae raoiroi ae kakamaiu aomata aika raoiroi nanoia!
Albert, are e taekinaki n te kaongora are mai mwaina, e ongo rongorongon te Tautaeka n Uea ngke e reirei buna ma natina te mwaane n te Baibara ma Ana tia Kakoaua Iehova. N te moantai e nanokokoraki iai Albert. E tuanga mataniwin ana Aro i abana bwa e na kawara buna ma natina ni kaota kairuaia taani Kakoaua. Ma e rawa n irekereke iai mataniwin ana Aro anne. Mangaia are e a iangoia Albert bwa e nang kakauongo nakon te maroro n te Baibara ao ni kakaaea kairuaia. Imwin tii teuana te tai n reirei ao akea bwa e a ira buakon te reirei, n ingainga nanona ni kan ota riki. E kabwarabwaraa imwina bwa bukin tera ngkai e bitaki arona iai. E taku: “Aei bon te bwai ae I aki toki n ukoukoria.”
N tokina ao e a moanna Albert ni kanuaa kainnanona ni bwaai n taamnei, ao e aki manga uringaaba iai. Te koaua man te Baibara e anganna te bwai are e aki toki n ukoukoria i nanoni maiuna, ae boni katokan mwakuri n ribuaka, te babakanikawai are e a taotira irouia aomata, ao te kaantaninga ae raoiroi ibukin taai aika a na roko. Te koaua man te Baibara e anganna te raunnano ni koaua. E a kanuaaki kainnanoakin bwaai n taamnei iroum? E aera bwa ko aki wareki titiraki aika karinanaki n te bwaoki ae mena n iteraniba 6? Ngkana ko tangiri riki rongorongo, a na kukurei Ana tia Kakoaua Iehova ni buokiko.
[Te Bwaoki/Taamnei n iteraniba 6]
E A Kanuaaki Kainnanom Ni Bwaai N Taamnei?
Ko rauaki ni marike n taamnei aika ko karerekei? Ti kaoko bwa ko na wareki titiraki ao ni kanikinaei ake ko kona ni kaekai n te aro ae eti.
□ Antai te Atua, ao antai arana?
□ Antai Iesu Kristo? Bukin tera bwa e riai ni mate? Ko na kanga ni kakabwaiaki ni matena?
□ Bon Iai te Riaboro? Ngkana iai ao e riki mai iia?
□ Tera ae e riki nakoira ngkana ti a mate?
□ Tera ana kaantaninga te Atua ibukin te aonnaba ao ibukia aomata?
□ Tera Ana Tautaeka n Uea te Atua?
□ Baikara ana kaetieti te Atua ibukin te aroaro ni maiu ae riai?
□ I nanon te utu, baikara mwiokoan te buu te mwaane ae e anganaki mairoun te Atua ao baikara taben te buu te aine? Baikara tabeua ana reirei te Baibara ibukin karikirakean te kakukurei n te utu?
Ngkana ko aki koaua raoi ni kaekaan titiraki aikai, ko kona ni bubutii katoton te boroutia ae Tera ae E Tangiria Mairoura te Atua? E boretiaki te boroutia aei irouia Ana tia Kakoaua Iehova n taetae aika e kaania 300 mwaitiia, ao e maroroakin booto-n-reirei man te Baibara aika 16 mwaitiia, ao e kaekai titiraki ni kabane ake a kaotaki mai ieta, man te Baibara.
[Taamnei n iteraniba 4]
Iai kainnanoakin bwaai n taamnei irouia aomata ao anne tiaki aroia maan
[Taamnei n iteraniba 5]
“A na kauataoia rake taan reirei n ai aron oin aia kaibabaru, ngkai a ngongo taningaia.”—2 Timoteo 4:3
[Taamnei n iteraniba 7]
E na reke te rau ae teimatoa rinanon Ana Tautaeka n Uea te Atua ae kairaki iroun te Mesia