Kaotia Bwa E Rangi Ni Kakawaki Iroum Am Mwakuri N Te Ekaretia
‘E a tia te Atua ni kabane bwain nako te rabwata ni bairei n te rabwata, n ai aron nanona.’—1 I-KORINTO 12:18.
1, 2. (a) Tera ae kaotaki iai bwa a kona aomata nako ni karekei aia mwakuri aika rangi ni kakawaki irouia n te ekaretia? (b) Baikara titiraki aika a na rinanoaki n te kaongora aei?
E A TIA Iehova ni kakabongana te ekaretia man aia bong tibun Iteraera rimoa ni kaota iai tabeakinan aia onimaki ana aomata ao kairiraia. N te katoto, imwini kataenikaian te kaawa are Ai irouia tibun Iteraera, ao Iotua e a “wareki taekan te tua ni kabane, are te taeka ni kakabaia ma te taeka ni kareke kai, n ai aron are koreaki ni bokin te tua ni kabanea . . . i matan te botaki [“te ekaretia,” NW] n Iteraera ni kabanea.”—Iotua 8:34, 35.
2 N te moan tienture C.E., e tuangaki te Kristian ae unimwaanen te ekaretia ae Timoteo iroun te abotoro Bauro bwa te ekaretia ni Kristian boni “maneaban te Atua” ao “bouan te koaua ma aana.” (1 Timoteo 3:15) Ni boong aikai, e a riki aia botaki n itaritari Kristian ni koaua ae katobibia te aonnaba bwa “maneaban” te Atua. N ana moan reta Bauro are kairaki koreana rinanon te taamnei nakoia kaaini Korinto ni mwakorona 12, e kabotaua iai te ekaretia ma bwain rabwatan te aomata. E taekinna bwa e ngae ngke a kakaokoro aroni mwakurini bwain nako te rabwata, ma a boni bane ni kakawaki. E korea ae kangai Bauro: ‘E a tia te Atua ni kabane bwain nako te rabwata ni bairei n te rabwata, n ai aron nanona.’ Ao e katerea naba ae “ti [na] kamaita riki karineani bwain te rabata aika ti taku ba a mangori.” (1 I-Korinto 12:18, 23) Ai ngaia are e bon aki kona n raoiroi ke ni buakaka riki mwiokoan te aomata ae raoiroi ni mwaneaban te Atua, nakoni mwiokoan te Kristian are temanna ae kakaonimaki. Ma e bon tii kaokoro. Ti na kanga ngkanne ni karekea ara mwakuri i nanon te ekaretia ni Kristian ao ni kaotia bwa e rangi ni kakawaki iroura? Baikara baika a na bae n rota ara mwakuri n te ekaretia? Ao ti na kanga ni kaota ‘rikirakera n te raoiroi nakoia aomata ni kabaneia’?—1 Timoteo 4:15.
N te Aro Raa ae Rangi ni Kakawaki Iroura Ara Mwakuri?
3. Tera te anga teuana ibukini karekean ara mwakuri n te ekaretia ao ni kaotia bwa e rangi ni kakawaki iroura?
3 Te anga teuana ae ti kona iai ni karekea ara mwakuri n te ekaretia ao ni kaota koauana bwa ti bon tangiria, boni man ara aantaeka raoi nakon te Rabwata n Tautaeka are e tei ibukina “te toro ae kakaonimaki ae wanawana.” (Wareka Mataio 24:45-47.) Ti riai n tuoi raoi arora n ongeaba nakon te kairiri are e anganira te toro ae kakaonimaki. N te katoto, i nanon ririki aika bati ao ti a tia n anganaki kairiri aika mataata raoi ni kaineti ma kunnikaira ao katamaroaara, arora ni kaakibotu ao ai kamanenaan te Internet n te aro ae aki riai. Ti mutiakina raoi te kaetieti ae raoiroi aei ibukini kamanoan ara onimaki? Tera arora nakon te kaumaki ibukin te katoatai ni karaoa te taromauri n utu? Ti a tia ni butimwaea raoi te reirei ni kauring anne ao ni kamwawaa ara tai n te tairiki ibukini karaoana? Ngkana tao akea buura, ti kabongana te tai anne ni karaoa iai ara ukeuke n reirei i bon iroura man te Baibara? E na boni kakabwaiaira Iehova n tatabemanira nako ao n ara utu nako, ngkana ti toua raoi mwin ana kairiri te toro ae kakaonimaki.
4. Tera ae ti riai n iaiangoia ni karaoan ara motinnano i bon ibukira?
4 Tao a kona n iangoia tabeman bwa e bon nakon ana motinnano temanna aron oneana ao katamaroaana. Ma te Kristian ae e a tia ni katabua maiuna ae rangi ni kakawaki irouna ana mwakuri n te ekaretia, e aki riai ni kakawaki riki irouna baike e tangiri ngkana e karaoa ana motinnano. E kakawaki riki rinanoakin raoi ana iango Iehova ake a kateretereaki n ana Taeka ae te Baibara. E riai ni kakoauaaki raoi bwa boni ‘bwaeni waera ao ootani kawaira’ ana rongorongo. (Taian Areru 119:105) Ti wanawana naba ngkana ti iaiangoa aron rotakin ara mwakuri ni minita ao rotakia aomata nako ake kaain te ekaretia ao ake tiaki naba, mani karaoan ara motinnano i bon ibukira.—Wareka 2 I-Korinto 6:3, 4.
5. Bukin tera bwa ti na taraira raoi man te nano ni kan inaomata?
5 E a taonaaba “te tamnei are mamakuri ngkai i nanoia natin te aki ongeaba” kaanga te ea ae ti ikeikenna. (I-Ebeto 2:2) E kona te taamnei anne ni kairira nakon iangoan ae ti a aki kainnanoa te kairiri man ana botaki Iehova. Ni koauana, ti bon aki kani katotonga Rioterebe are e aki kani ‘mwanea te abotoro Ioane ma te karinerine.’ (3 Ioane 9, 10) Ti riai n taraira raoi bwa ti na aki karikirakea iroura te nano ni kan inaomata. Ti bia aki taekina ke ni karaoa te bwai teuana ae e kaotaki iai aki ongeabara nakoni kawain Iehova n itoman ma aomata, are e a kamanena ni boong aikai. (Warekaia Iteraera 16:1-3) Ma e riai n rangi ni kakawaki iroura mwiokoara ni boutokaa te toro ae kakaonimaki. Ti aki riai ngkanne ni botumwaaka n ongeaba ao n aantaeka nakoia ake a kairiri n ara ekaretia ae ti mena iai?—Wareka Ebera 13:7, 17.
6. Bukin tera bwa ti riai n tuoi raoi aroni maiura?
6 Te anga riki teuana ae ti kaotia iai bwa e rangi ni kakawaki iroura ara mwakuri n te ekaretia, boni man neneran raoi aroni maiura ao kabanean ara kona ni ‘kamoamoaa nakoara’ ao n neboa iai Iehova. (I-Rom 11:13) Iai tabeman aika kona n riki bwa regular bwaiania. Tabeman a karaoi aeka ni mwakuri riki tabeua ake a kabwanina iai aia tai n aroia mitinare, mataniwi aika mwamwananga ao ai kaain te utu ni Betaera ae katobibia te aonnaba. A bati taari mwane ao aine aika ibuobuoki ni mwakuri ni kateitei ibukin Taabo n Taromauri. Ma angia ana aomata Iehova a kabanei aia kona n tararuai marurungin aia onimaki kaain aia utu ao n uataboa te mwakuri ni minita ni katoa wiki. (Wareka I-Korote 3:23, 24.) Ti kona ni kakoauaa raoi bwa e na bon iai n taai nako ara mwakuri n te ekaretia ni Kristian, ngkana ti kukurei n anga boni ngaira n te mwakuri ibukin te Atua ao ni kabanea ara kona ni beku irouna ma nanora ni koaua.
Baika Karika te Kakaokoro
7. Kabwarabwaraa bwa e kanga aroaroni maiura ni kona n rota ara mwakuri n te ekaretia.
7 E kakawaki bwa ti na rinanoi raoi aroni maiura ibukina bwa a kona naba n rooti ara mwakuri n te ekaretia n aanga tabeua. N te katoto, e kaokoro n aaro tabeua te mwioko are e anganaki te tari te mwaane n te ekaretia ma are e anganaki te tari te aine. A kona n rotaki baika ti kona ni karaoi n ara beku ibukin Iehova n ara ririki ni maiu, marurungin rabwatara ao bwaai riki tabeua. E mwaneweaki ae kangai n Taeka N Rabakau 20:29: “Kamoamoaia rorobuaka korakoraia: Ao katamaroaia unimwane te atu ae iaia.” A kona rorobuaka n ataei n te ekaretia ni karaoi mwakuri aika bati riki kioina ngkai a korakora rabwataia, ma a kona kaara ni kakabwaiaa te ekaretia ni wanawanaia ao mwaataia. Ti riai n ururingnga are a boto baika ti kona ni karaoi i nanon ana botaki Iehova, i aon ana akoi ae rianako.—Mwakuri 14:26; I-Rom 12:6-8.
8. Tera aron rotakin te bwai ae ti kona ni karaoia n te ekaretia man te bwai are ti tangiria?
8 E kateretereaki aron rotakin ara mwakuri ae ti na karekea n te ekaretia n aia katoto uoman rooro n rikirake aika taari ni koaua. A uaia n tibwa angabeeba man te kauarinan ao titeboo aroni maiuia. A a tia aia karo ni kabanei aia kona ni kaungaia ni kauoman nakon te regular bwaiania imwin aia angabeeba. Imwin te angabeeba, e a beku temanna bwa te bwaiania ao are temanna e a kabwanina ana tai ni mwakuri ni kareketianti. Tera ae karika te kaokoro aei? Bon te bwai ae a tangiria. N tokina, a a tatannako ni karaoa are a bon tangiria. Tiaki te koaua bwa anne naba ae riki nakoia angia mai buakora? Ti riai n iangoia raoi bwa tera ae ti kani karaoia n ara beku ibukin te Atua. Ti kona ni kabatiaa riki uataboan te beku aei, e ngae naba ngkana e a kainnanoaki iai bitakini maiura?—2 I-Korinto 9:7.
9, 10. Tera ae ti riai ni karaoia ngkana akea nanora ni kani karaoa ae bati riki n te beku ibukin Iehova?
9 Tera ae e na riki ngkana akea nanora ni kani karaoa ae bati riki n te beku iroun Iehova ma ti kani karaoa are e tii katauaki n te ekaretia? E mwanewea ae kangai Bauro n ana reta nakoia I-Biribi: “Bon te Atua ae e anganingkami te kani makuri ao te kona ni makuri, n ai aron nanona.” Eng, e kona Iehova ni mwamwakuri i nanora ao n rotii ara iango ke baika ti tangiri.—I-Biribi 2:13, BK; 4:13.
10 Ti aki riai ngkanne ni butiia Iehova bwa e na kairira nakoni karaoan nanona? E karaoa ae aron anne Uean Iteraera rimoa are Tawita. E tataro ni kangai: “Iehova, Ko na kaoti arom nako iu; Ko na reireiai kawaim nako. Ko na kairirai n am koaua, ma n reireiai; Ba bon te Atua Ngkoe ae e reke maiuu mai Roum; I kaantaningaiko ni kabongnga.” (Taian Areru 25:4, 5) Ti kona ni karaoa naba ae aron anne ngkana ti tataro ni butiia Iehova bwa e na kairira nakoni kakukureiana. Ngkana ti iaiangoi aia namakin Iehova ae te Atua ao Natina ibukini baika ti karaoi aika a kakukureiia, a a kaonaki iai nanora n te kakaitau nakoia. (Mataio 26:6-10; Ruka 21:1-4) Ti kona ni kairaki n namakinan te kakaitau anne bwa ti na bubutiia Iehova kairara nakoni kabatiaan riki ara beku ibukina. E anga te katoto te burabeti are Itaia ibukin te aroaro ae ti riai ni karikirakea. Ngke e ongo bwanaan Iehova n titiraki ni kangai: “Ai antai ae N na kanakoa, ao ai antai ae na nako i bukira?” Ao e kaeka te burabeti ni kangai: “Aio ngai; kanakoai.”—Itaia 6:8.
N te Aro Raa ae Ti na Karikirakea Iai te Raoiroi?
11. (a) Tera bukina ngkai a kainnanoaki taari mwaane bwa a na karekei mwiokoaia n te ekaretia? (b) E na kanga te tari te mwaane ni karekea mwiokoana n te ekaretia?
11 E teretere kainnanoaia taari mwaane ibukin te mwakuri ni kairiri, mani mwaitiia ake a bwabetitoaki ae 289,678 i nanon te ririki ni mwakuri ae 2008. E na kanga te tari te mwaane ni kakoroa nanon te bae kainnanoaki aei? E mataata raoi bwa boni man arona ni botumwaaka ni kakororaoi baike a riai n reke irouia tabonibai ao unimwaane n te ekaretia, ake a kaotaki n te Baibara. (1 Timoteo 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9) E na kanga ni botumwaaka te tari te mwaane ni kakoroi nanon ana kaetieti te Baibara? Mani kabatiaan uataboan te mwakuri ni minita irouna, taningamarauna n tararuai mwiokoana n te ekaretia, kakorakoraana ni karikirakea riki raoiroin ana kaeka ni bobotaki ni Kristian ao mutiakinaia riki raona n te onimaki. E kaotia raoi iai bwa e rangi ni kakawaki irouna ana mwakuri n te ekaretia.
12. A na kanga rooro n rikirake ni kaotiota ingaingan nanoia ibukin te koaua?
12 Tera ae a kona ni karaoia taari mwaane ake a ataei riki, ai moarara riki aika tebwi tabun aia ririki, bwa e aonga n noraki rikirakeia n te ekaretia? A kona ni kakorakoraia bwa a na rikirake n “te rabakau n tamnei ma te ataibwai” rinanoni karekean te atatai man te Baibara. (I-Korote 1:9) A na kona ni boutokaa rikirakeia n te ekaretia ngkana a kakorakoraia n reiakina raoi Ana Taeka te Atua ao ni kakorakoraia ni boutokai bobotaki n te ekaretia. A kona naba rorobuaka n ataei n uaiakin riki tiia tabeua man aroia ni kakorakoraia ni mwakuri bwa a aonga n tau n rin n te ‘mataroa ae warebwe are e kairiri nakoni mwakuri’ aika kakaokoro n te mwakuri ni minita ni kabwaninan te tai. (1 I-Korinto 16:9) Uaiakinan te mwakuri ibukin Iehova bon te kawai nakon te maiu ae karaunano ao te bae kona ni karekei kakabwaia aika rangi ni bati.—Wareka Te Minita 12:1.
13, 14. N aaro raa aika a kona iai taari aine ni kaotia bwa e rangi ni kakawaki irouia aia mwakuri n te ekaretia?
13 A kona naba taari aine n tatabemania nako ni kaotia bwa e rangi ni kakawaki irouia mwiokoaia n aroia n uataboa kakororaoan nanon are e taekinaki n Taian Areru 68:11. Ti wareka iai ae kangai: “E anga te taeka te Uea [ae Iehova]: Bon te taanga ae ababaki aine aika tataekina te rongorongo.” Teuana mai buakon aanga aika a rangi n rine, ae a kona iai taari aine ni kaota aia kakaitau ibukin aia mwakuri n te ekaretia, boni man aroia n uataboa te mwakuri ae karekeaia taan rimwini Kristo. (Mataio 28:19, 20) Ngaia are a kaotia ngkanne taari aine bwa e rangi ni kakawaki irouia mwiokoaia n te ekaretia, ngkana a katoatai ni buoka te mwakuri ni minita ao ni kukurei n anga ngaiia ibukin te mwakuri anne.
14 E mwanewea ae kangai Bauro ngke e koroboki nakon Tito: “Unaine naba a na arona te aro ae riai ae itiaki, . . . a na riki ba taan reirei baika raraoi; ba a na reireiia ateiaine ba a na tangiriia buia, ao ba a na tangiriia naba natiia, a na wanawana, a na itiaki, a na tabe ni mamakuri ni bataia, a na atataiaomata, a na iri nanoia oini buia, ba e aonga n aki taetaebuakaki ana taeka te Atua.” (Tito 2:3-5) Ai raoiroira rotakin te ekaretia man aroia taari aine aika ikawai n te onimaki! A katea te katoto ae raoiroi nakoia aomata nako ao a kaota naba te kakaitau ae moan te bati n aia mwakuri n te ekaretia, n aroia ni karineia taari mwaane ake a kairiri ao ni karaoi aia motinnano aika riai ni kaineti ma aroaro ni maiu riki tabeua n aron oneaia, katamaroaaia ao aroia ni kaakibotu.
15. Tera ae kona ni karaoia te tari te aine ae akea buuna ni kaitaraa maroaana?
15 N tabetai, e kona ni kangaanga iroun te tari te aine ae tuai n iein bwa e na karekea ana mwakuri n te ekaretia. E taekina ae kangai temanna te tari te aine are e a tia naba n rinanon aei: “E kona ni kamaroaa n taai tabetai te maiu n akea buum.” E taekina ae kangai ngke e titirakinaki bwa e kanga ni keiaki n tokanikai i aon aei: “I buokaki n te ukeuke n reirei ao te tataro bwa N na manga karekea au mwakuri. I ukeuke n reirei i aon ana iango Iehova ibukiu. Ai ngaia are I a kakorakoraai riki ni buokiia aomata nako ake n te ekaretia. I a buokaki n aei bwa N na aki tii iaiangoai.” Ni kaineti ma Taian Areru 32:8, e tuanga Tawita Iehova ni kangai: “N na tuatuangko arom, n tarataraiko.” Eng, e mutiakinia ana toro ni kabaneia Iehova n ikotaki naba ma taari aine ake akea buuia, ao e na buokiia naba ni karekei aia mwakuri n te ekaretia.
Kawakina Am Mwakuri!
16, 17. (a) Bukin tera bwa bon te rinerine ae te kabanea n tamaroa butimwaean ana kakao Iehova nakon ana ekaretia? (b) Ti na kanga ni kawakin ara mwakuri n ana botaki Iehova?
16 E a tia Iehova ni burimaunia ana toro n tatabemania nako ma te tangira bwa a na karekea aia iraorao ma ngaia. E taku Iesu: “Akea ane kona n nako Iu, ngkana E aki burimaunia te Tama are kanakomaiai.” (Ioane 6:44) E a tia Iehova ni karababaa ana kakao nakoira mai buakoia birion ma birion kaain te aonnaba aei, bwa ti na kaaina ana ekaretia ni boong aikai. Butimwaean te kakao aei, bon te rinerine ae te kabanea n tamaroa ae ti tuai mani kakaraoia ma rimoa. E a tia n anganira ara kantaninga ibukini maiura. Ai kakimwareireira ao ai karaunanora baika ti kaitiboo ma ngaai ngkai ti a karekea nnera n te ekaretia!
17 E taekina ae kangai te tia areru: “Iehova, I tangira neni maneabam.” E anene naba ni kangai: “E tei waeu n te tabo ae aoraoi: N na karaoiroa Iehova i buakoia botaki n aomata.” (Taian Areru 26:8, 12) E katauraoi ara mwakuri n tatabemanira nako te Atua ni koaua n ana botaki. Ti kona ni kateimatoa ara mwakuri n ana ekaretia Iehova ngkana ti teimatoa n toua mwin te kariri mairoun te Atua ao ni katabetabeira n te beku irouna.
Ko Uringnga?
• Bukin tera bwa e riai kakoauaan ae bon iai aia mwakuri Kristian ni kabane n te ekaretia?
• Ti na kanga ni kaotia bwa e rangi ni kakawaki iroura ara mwakuri n ana botaki te Atua?
• Baikara baika kona n rota ara mwakuri n te ekaretia?
• A kanga Kristian aika rooro n rikirake ao aika a ikawai riki ni katereterea bwa e rangi ni kakawaki irouia aia mwakuri n ana ekaretia te Atua?
[Taamnei n iteraniba 20]
A na kanga taari aine ni kaotia bwa e rangi ni kakawaki irouia aia mwakuri n te ekaretia?
[Taamnei n iteraniba 22]
A na kanga taari mwaane ni kakorakoraia riki n uaiakini mwioko tabeua n te ekaretia?