Te Mesia! Bon Ana Anga Ni Kakamaiu Te Atua
“Ba aroia aomata, ngkai a bane ni mate iroun Atam, ao ai aroia naba ba a na bane ni kamaiuaki irouni Kristo.”—1 I-KORINTO 15:22.
1, 2. (a) Tera aroia Anterea ma Biribo ni kaitibooia ma Iesu? (b) E aera ngkai ti taekinna bwa a bati riki iroura bwaai ni kakoaua ibukin rikin Iesu bwa te Mesia nakoia Kristian n te moan tienture?
“E A REKE i roura te Mesia,” e tuanga tarina Anterea are Betero ao e kamatoaa koauan ae Iesu are te I-Natareta boni ngaia Ana Kabiraki te Atua. E kairaki Biribo bwa e na kakoauaa aei ao e ukoukora raoraona are Natanaera ao e tuangnga ni kangai: “E a reke i roura Teuare e korea taekana Mote n te Tua, ma burabeti nako, are Iesu are te I-Natareta, are natin Ioteba.”—Ioane 1:40, 41, 45.
2 Ko kakoauaa raoi ae Iesu bon te Mesia are beritanaki are ngaia ana ‘Mataniwi ae Rietata Iehova are e karekea te kamaiuaki’? (Ebera 2:10, NW) A bati riki iroura ni boong aikai bwaai ni kakoaua ibukin rikina bwa te Mesia nakon ake irouia taan rimwina n te moan tienture. Ni moa mani bungian Iesu ni karokoa mangautina ao e a tia Ana Taeka te Atua n anga te kakoaua ae boni ngaia te Kristo. (Wareka Ioane 20:30, 31.) E kaotaki naba n te Baibara bwa e na teimatoa Iesu ni kakororaoa mwiokoana mai karawa bwa te Mesia. (Ioane 6:40; wareka 1-Korinto 15:22) Ngkai ko a tia n reiakina te Baibara, ko kona naba n taekinna bwa e a tia ‘n reke iroum te Mesia’ n te bong aei. Ma ti na noria moa ngkai bwa a kanga taan rimwini Kristo ake rimoa ni kakoauaa raoi bwa e a tia n reke irouia te Mesia.
E a Kaotaraeaki Teutana Imwin Teutana “Te Baere Raba” Ibukin te Mesia
3, 4. (a) E kanga n ‘reke te Mesia’ irouia taan rimwini Kristo ake n te moan tienture? (b) E aera ngkai ko taekinna bwa tii Iesu ae kona ni kakoroi nanon taetae ni burabeti ni kabane ibukin te Mesia?
3 A kanga n taekinna raoi taan rimwin Iesu ake n te moan tienture bwa bon te Mesia ngaia? E a tia Iehova ni kaotaraei taiani kanikina teutana imwin teutana rinanoia burabeti, ibukin rokon te Mesia. Temanna te tia rabakau n te Baibara, e kabotaua aei ma katomatomaani bannan te bwai teuana ae karaoaki mani mwakorokoron te mabora. Iangoiia mwaane aika bati aika tuai n rereitaki mai mwaina aika roko n uota kaka teuana mwakoron te mabora aei nakon te ruu. Ngkana arona bwa a toma raoi mwakorokoro aikai n riki bwa te banna ae tamaroa, ko na bae ni kakoauaa raoi ae e aki manennanti n riki, ma iai temanna te aomata ae baireia ao n tibwai nako mwakorokoro aikai nakoia mwaane aikai. A na bane naba taetae ni burabeti ibukin te Mesia n anga te rongorongo teuana ae rangi ni kakawaki ibukin te Mesia, n aroni mwakorokoron te taamnei arei.
4 Te koaua bwa e kona ni manennanti ni kakoroaki nanon taetae ni burabeti ni kabane ibukin te Mesia, rinanon te aomata ae tii temanna? E taekinna te tia kakaae temanna bwa e a bon rangi ni kangaanga ae e na manennanti kakoroan nanon taetae ni burabeti ni kabane ibukin te Mesia iroun te aomata temanna, ao e riai n iangoaki anne bwa e aki kona n riki! “Bon tii Iesu ao akea riki temanna mangkoa ni karokoa ngkai ae kona ni karaoa aei.”
5, 6. (a) E na kanga ni karaoaki motikan taekan Tatan? (b) E kanga te Atua ni kaotaraea teutana imwin teutana kateirikian te “kariki” are beritanaki?
5 A boto taetae ni burabeti ibukin te Mesia i aon te “baere raba” ae bati iterana aika kakawaki ibukia kaain te iuniweeti. (I-Korote 1:26, 27; Karikani Bwaai 3:15) E irekereke naba te baere raba ma motikan taekan Tatan te Riaboro are “te naeta nikawai” are e kairiia aomata nakon te bure ao te mate. (Te Kaotioti 12:9) E na kanga ni karaoaki te motikitaeka anne? E a kaman taekinna Iehova bwa e na kaikoakaki atun Tatan iroun te “kariki” are e na otinako mairoun te “aine.” E na kamanatuaaki atun te naeta aei iroun te “kariki” are e a kaman taekinaki, ao e na katoka te bwai are e karika te karitei, te aoraki ao te mate. Ma i aan ana kariaia te Atua ao n te aro ni kaikonaki, e na kaikoakaki moa bukini waen ana “kariki” te aine iroun Tatan.
6 E kaotaraeaki iroun Iehova teutana imwin teutana bwa antai te “kariki” ae beritanaki. E berita te Atua nakon Aberaam ni kangai: “A na bane botanaomatan aonaba ni kabaia iroun am kariki.” (Karikani Bwaai 22:18) E a kaman taekinna naba Mote bwa Teuaei are e na riki bwa “te burabeti” ae kakannato riki nakoni Mote. (Te Tua-Kaua 18:18, 19) E kakoauaa Tawita ao e kamatoaaki naba irouia burabeti ake imwina riki bwa e na kaoti te Mesia mani kanoan Tawita ao e na taua ana kaintokanuea Tawita n aki toki.—2 Tamuera 7:12, 16; Ieremia 23:5, 6.
Kakoauaan Iesu Bwa Bon te Mesia
7. N te aro raa are e a kaoti iai Iesu mairoun ana “aine” te Atua?
7 E kanakoa Natina te Atua are ana moani karikibwai man Ana botaki n taamnei i karawa are e riki bwa kaanga buuna, bwa e na riki bwa te “kariki” ae beritanaki. E a tangiraki iai Natin te Atua ae te rikitemanna aei bwa e na “kaki oin arona” ae maiuna i karawa ao ni bungiaki bwa te aomata ae kororaoi. (I-Biribi 2:5-7, BK; Ioane 1:14) N ‘rabunakin’ Maria n te taamnei ae Raoiroi e a karekea iai te kariaia bwa e na bungia teuare e “na atongaki ba Raoiroi, ae Natin te Atua.”—Ruka 1:35.
8. E kanga Iesu ni kakororaoa te taetae ni burabeti ibukin te Mesia n rokona ni bwabetitoaki n te ran?
8 E kaotaki naba n taian taetae ni burabeti ibukin te Mesia te tabo ao te tai are e na kaoti iai Iesu. E bungiaki Iesu i Betereem n aron are e a kaman taekinaki. (Mika 5:2) E rangi ni korakora aia kakantaninga I-Iutaia ake n te moan tienture. Ibukini kantaningaani kaotin te Mesia, a titiraki tabeman ibukin Ioane te tia Bwabetito ni kangai: “Tao te Kristo, ke tiaki”? Ma e kaekaia Ioane ni kangai: “E a kan roko temanna ae korakora riki nako iu.” (Ruka 3:15, 16) N raabanen 29 C.E. n rokon Iesu iroun Ioane bwa e na bwabetitoaki ngke ai 30 ana ririki, e a kaotia iai Iesu n taina ae riai bwa boni ngaia te Mesia. (Taniera 9:25) Ao ikanne are e a moana naba ana mwakuri ni minita ngke e kangai: “E a koro raoi taina, ao e a kaan uean te Atua.”—Mareko 1:14, 15.
9. Tera ae a kakoauaa raoi taan rimwin Iesu e ngae ngke a aki rangi ni mataata raoi?
9 Ma e riai ni bitaki aia kantaninga aomata. Bwa e ngae ngke iai bukina ae riai are a kamoamoaa iai Iesu bwa te Uea aomata n te tai anne, ma a bon aki naba ota n ae ana tautaeka bon te tautaeka ae e na roko rimwi ao mai karawa. (Ioane 12:12-16; 16:12, 13; Mwakuri 2:32-36) Ma ngke e titiraki Iesu ni kangai: “Kam taku ba antai Ngai?” E aki tabwara Betero ma e a kaeka naba: “Bon te Kristo Ngkoe, are Natin te Atua are maiu.” (Mataio 16:13-16) E kaeka naba n aron anne Betero ngke a bati ake a a manga tannako ibukin nanokokorakia n te reirei teuana.—Wareka Ioane 6:68, 69.
Ongeaba Iroun te Mesia
10. E aera Iehova ngkai e katereterea riain te ongeaba iroun Natina?
10 Bon te anera ae korakora i karawa Natin te Atua are ana rikitemanna. Bon “te tia tei ibukin te Tama” Iesu i aon te aba. (Ioane 16:27, 28, NW) E taku: “Tiaki au bwai au reirei, ma bon ana reirei Teuare kanakomaiai.” (Ioane 7:16) N onikan Iesu ao e a kamatoaaki iai rikina bwa te Mesia iroun Iehova, ngke e tua ae kangai: “Kam na ongo i Rouna.” (Ruka 9:35) Eng, kakauongo nakon Teuae Rineaki aei ke ongeaba irouna. E kainnanoaki n aei te onimaki ao mwakuri aika raraoi, aika baika rangi ni kakawaki ibukini kakukureian te Atua ao karekean te maiu are aki toki.—Ioane 3:16, 35, 36.
11, 12. (a) Baikara bukin rawaia I-Iutaia ake n te moan tienture ni butimwaea Iesu bwa te Mesia? (b) Antai aika onimakina Iesu?
11 E ngae ngke a rangi ni bati bwaai ni kakoaua iroun Iesu aika kaota koauan ae bon te Mesia ngaia, ma a rawa nakoina angia I-Iutaia aika bati n te moan tienture. Bukin tera? Ibukina bwa ai kaman iai oin aia iango ni kaineti ma te Mesia, n aron teuana a iangoa te tia tautaeka i aon te aba bwa e na riki bwa te Meisa ae e na kainaomataia man tautoronakia i aan Rom. (Wareka Ioane 12:34.) Ibukin anne, a aikoa kona ni butimwaea te Mesia are e kakoroi nanon taetae ni burabeti ake e taekinaki bwa e na riribaaki, e na kakeaaki irouia aomata, e na rinanon te maraki ao e ataa naba te rawawata n te aoraki ao n tokina e boni kamateaki. (Itaia 53:3, 5) Iai naba taan rimwin Iesu tabeman aika kakaonimaki ni koaua ake a a manga bwara nanoia ngke e a aki karekea kamaiuaia man te waaki n tautaeka. Ma e ngae n anne, a bon teimatoa ni kakaonimaki ni koaua nakoina, ao i nanon tabeua te tai e a reke mataataia ae eti.—Ruka 24:21.
12 Teuana riki bukin rawaia aomata ni butimwaea Iesu bwa te Mesia ae beritanaki, boni man ana angareirei ae kangaanga butimwaeana irouia aomata aika bati. E riai irouia ake a na rin n te Tautaeka n Uea bwa a na ‘kakeaia n taona nanoia,’ a na ‘kana irikon Iesu ao n nima raraana,’ a na “manga bungiaki,” ao “tiaki ana bwai te aba ngaiia.” (Mareko 8:34; Ioane 3:3; 6:53; 17:14, 16) A iangoia te koraki aika kainikatonga, aika kaubwai ke aika mwamwanaa te aba, bwa e rangi ni kangaanga kakororaoani baika kainnanoaki aikai. Ma e butimwaeaki Iesu irouia I-Iutaia aika mangori n aroia I-Tamaria tabeman ake a kangai ibukina: “Bon te tia Kamaiua te aba.”—Ioane 4:25, 26, 41, 42; 7:31.
13. E kanga ni kaikoakaki bukini waen Iesu n te aro ni kaikonaki?
13 E a kaman taekinna Iesu bwa e na motikaki taekana irouia mataniwia ibonga ao e na kamateaki i aon te kai irouia Tientaire, ma e na mangauti n te katenua ni bong. (Mataio 20:17-19) E taekinna ni kamatoaa i matan te Tanirim bwa bon “te Kristo are Natin te Atua” ngaia, ma e motikaki taekana iai ao n taekinaki bwa e bakannatua. (Mataio 26:63-66) E kunea Birato bwa “e aki karaoa te makuri teuana ae e na riai ni mate iai,” ma kioina ngkai a bukinna I-Iutaia bwa e kauekea te kakaaitara, “e kaburea Iesu nakoia ba a na karaoa taekana.” (Ruka 23:13-15, 25, BK) Mangaia are a “kakeaa” ao a bouruakina kamatean “te Mataniwi ae Rietata i aon te maiu,” n aki ongei bwaai ni kakoaua aika bati ake a kaota ae e boni kanakoaki mairoun te Atua. (Mwakuri 3:13-15, NW) N aron are e a kaman taekinaki, e “teweaki nako” te Mesia ngke e a tauraki i aon te kai, ni Bongin te Toa ae te Riao n 33 C.E. (Taniera 9:26, 27; Mwakuri 2:22, 23) Ni matena ae kammaraki aei, are e a kaikoakaki iai “bukini waena” n aron are e a kaman taekinaki ni Karikani Bwaai 3:15.
Bukin Riaini Maten te Mesia
14, 15. (a) Baikara bukina aika uoua ae e kariaia iai Iehova maten Iesu? (b) Tera are karaoia Iesu imwini kautakina?
14 E kariaia Iehova bwa e na mate Iesu, i aani bukina aika uoua aika rangi ni kakawaki. Te moan, ana kakaonimaki Iesu ni karokoa matena e kaotaraea te bwai teuana ae kakawaki n te “baere raba.” E kaotia raoi n te aro ae moanibaan te tamaroa bwa e kona te aomata ae kororaoi ni kateimatoa “tangiran te Atua” ao ni boutokaa riaini mwaakan Iehova n tautaeka, n aki ongea te kataaki ae te kabanea ni korakora mairoun Tatan. (1 Timoteo 3:16, NW) Te kauoua, n aron are e taekinna Iesu, ‘E roko natin te Aomata . . . bwa E na anga maiuna ibukini kamaiuaia aika bati.’ (Mataio 20:28, BK) “Booni kamaiuaia” aomata aei e a kabwakaaki iai boon te bure are e reke irouia kanoan Atam, ao e kona naba ni karekea te maiu are aki toki nakoia aomata nako ake a butimwaea ae Iesu bon ana anga ni kakamaiu te Atua.—1 Timoteo 2:5, 6, BK.
15 E kautaki Kristo imwini menana n te ruanimate i nanon tenibong, ao e a manga kaokaoti nakoia taan rimwina i nanon 40 te bong ni kaota koauan ae e a manga maiu ao n angania riki kaetieti. (Mwakuri 1:3-5) E a rierake nako karawa imwina bwa e na kaota manenan ana karea ae kakawaki nakon Iehova, ao ni kariariaa te tai ae baireaki are e a moana iai okina ma n tiku bwa te Uea ae te Mesia. Ma ni karokoa te tai anne, a bati baika e na karaoi.
Kakororaoani Mwiokoana Bwa te Mesia
16, 17. Katereterea mwiokoan Iesu bwa te Mesia imwin rierakena nako karawa.
16 Rinanon tienture, ao e a tia ni kakaonimaki Iesu n tararuai mwakuri n te ekaretia ni Kristian are e tautaeka i aona bwa te Uea man te tai are e kautaki iai. (I-Korote 1:13) E na moana kabonganaani mwaakana n Uea n Ana Tautaeka n Uea te Atua n te tai ae baireaki. E kamatoaaki man taetae ni burabeti n te Baibara ao mani baika a riiriki n te aonnaba bwa e a tia ni moanaki okina ao tikuna n 1914, ao “tokin te waaki ae ngkai i aon te aba.” (Mataio 24:3, NW; Te Kaotioti 11:15) Teutana te tai imwina, e a kairiia ana anera aika tabu bwa a na karenakoa Tatan ma ana taimonio mai karawa.—Te Kaotioti 12:7-10.
17 E a kaania ngkai rietani korakorana te mwakuri n uarongorongo are e moana karaoana Iesu n 29 C.E. N te tai ae waekoa, e nang motiki taekaia aomata nako. N te tai anne, e na tuangia Iesu aomata aika ai aroia tiibu ake a butimwaeia bwa ana anga ni kakamaiu Iehova, bwa a na karekei kakabwaiaia man ‘te tautaeka n uea are katauraoaki ibukia mai moani karikan aonnaba.’ (Mataio 25:31-34, 41) Ma te koraki ake a rawa ni butimwaea Iesu bwa te Uea a na kamaunaaki n te tai are e a kairiia iai ana taanga mai karawa ni buakana te buakaka ni kabanea. E nang kabaeaki iai Tatan iroun Iesu ao ni karenakoaki ma ana taimonio nako nanon “te rua ae rangi n nano.”—Te Kaotioti 19:11-14; 20:1-3.
18, 19. Tera are e a tia ni katiaa Iesu ni kakororaoani mwiokoana bwa te Mesia, ao tera uaana nakoia te botanaomata ae ongeaba?
18 I nanon ana tai Iesu n Tautaeka ae Maanna Tenga te Ririki, e nang kakoroi raoi iai ngkanne nanon nakoana aika “Te tia Reirei ae kamimi, Te Atua ae Mwaka, Te Tama ae Akea-tokina, Te Uea n Raoi.” (Itaia 9:6, 7) A nang kororaoi aomata i aan Ana Tautaeka n Uea, n ikotaki naba ma akana kautaki man te mate. (Ioane 5:26-29) E na kairiia aomata te Mesia aika kukurei ni kani kairaki irouna nakoni “koburaken raan aika kamaiu,” ao ni kariaia te botannaomata aika ongeaba bwa a na karekea te iraorao ae rau ma Iehova. (Wareka Te Kaotioti 7:16, 17.) Imwin te kabanea ni kataaki, a nang bane taani kakaaitara n ikotaki naba ma Tatan ao ana taimonio n “teweaki nako n te nama are te ai ma te burimton,” ike e a kamanatuaaki iai atun te “naeta” ni kamateaki.—Te Kaotioti 20:10.
19 Ai bon tamaroara ao ai kororaoira aron Iesu ni kakororaoa mwiokoana bwa te Mesia! E nang kaonaki te aonnaba ae te bwaretaiti irouia aomata aika kamaiuaki, ao a nang maiu n aki toki n te marurung ao te kimwareirei ae kororaoi. E nang tia ngkanne ni kaitiakaki ni kabane kabuakakaan aran Iehova ao riaini mwaakana n tautaeka i aoni bwaai ni kabane. Ai bon tamaroara te tibwanga ae mena imwaia aomata nako ake a ongeaba iroun Ana Kabiraki te Atua!
E a Tia n Reke Iroum te Mesia?
20, 21. Baikara bukina aika ko riai iai n taekina taekan te Mesia nakoia aomata?
20 Ti a tia ni maiu i nanon tain ana pa·rou·siʹa Kristo, ke okina ma tikuna are e moanaki man 1914. E ngae ngke e aki kona n noraki okina ma tikuna bwa te Uea n Ana Tautaeka n Uea te Atua, ma e bon rangi n teretere raoi mani kakoroan nanon taetae ni burabeti. (Te Kaotioti 6:2-8) E ngae n anne, angia aomata ni boong aikai a kakairi irouia I-Iutaia ake n te moan tienture n aroia ni kakeaa bongan te bwai ni kakoaua ibukin okin ma tikun te Mesia i buakora. A tangira naba te Mesia ae te tia tautaeka ke tao temanna ae e na mwakuri rinanoia aomata aika taan tautaeka. Ma ngkoe ko a ataia ngkai ae e a tautaeka Iesu bwa te Uea n Ana Tautaeka n Uea te Atua. Ko aki ngkanne kimwareirei n ataakin anne? Kam a kairaki naba bwa kam na tataekina ae kangai: ‘E a reke iroura te Mesia, n aroia taan rimwini Kristo ake n te moan tienture.’
21 Ko katereterea raoi mwiokoan Iesu bwa te Mesia ngkana ko tataekina te koaua ni boong aikai? Ni karaoan anne e na karikirakea am kakaitau ibukini baike e a tia ni karaoi ibukim, baika e karaoi ngkai ao aika i aoni kawaina ni kakororaoi. Akea te nanououa bwa ko a tia n taekina te Mesia nakoia am koraki ao raoraom, n aroia Anterea ao Biribo. E aera ngkai ko aki manga okiriia ma ingaingan nanom ae boou ao ni kaotia nakoia ae Iesu Kristo bon te Mesia are beritanaki, are ngaia ana anga ni kakamaiu te Atua?
Ko Kona ni Kabwarabwaraa?
• A kanga taan rimwini Kristo ake n te moan tienture n ataa te Mesia?
• Baikara bukini maten Iesu aika uoua aika kakawaki?
• Tera are e na karaoia Iesu ni kakororaoan nakoana bwa te Mesia?
[Taamnei n iteraniba 24]
A kanga aomata ake n te moan tienture ni kakoauaa bwa Iesu bon te Mesia are beritanaki?
[Taamnei n iteraniba 26]
Ko kamataataa raoi mwiokoan Iesu bwa te Mesia ngkana ko maroro ma aomata nako?