Tera Aron Rotakim N Aron Iehova Ni Kabwarai Buure?
“Iehova [bon] te Atua ae on n te atataiaomata, ae akoi, ae iremwe n un . . . , ma ni kabara buakaka ma riaoan tuua ma buure.” —TE OTINAKO 34:6, 7, BG.
KAKAAEI KAEKAAN TITIRAKI AIKAI
Tera are e karaoia Iehova ni kaineti ma aia bure Tawita ma Manate, ao bukin tera?
E aera ngke a aki kabwaraaki aia bure te natannaomata are Iteraera iroun Iehova?
A na kanga ni kabwaraaki ara bure iroun Iehova?
1, 2. (a) Te aeka n Atua raa Iehova nakon te natannaomata ae Iteraera? (b) Tera te titiraki ae katuruturuaki n te kaongora aei?
NANA bong Neemia, a taekinna tibun Rewi n te tataro i mataia aomata bwa a okioki aia bakatibu n “rawa n ira” ana tua Iehova. Ma e okioki Iehova ni kaotia bwa ‘bon te Atua ngaia ae kani kabwarai buure, e akoi, e bati n nanoanga, e iremwe n un, ma ni bati n atataiaomata.’ E teimatoa Iehova ni kaotiota te akoi ae rianako nakoia taenikai ake a kaokaki nako abaia, n ana tai Neemia.—Neemia 9:16, 17, BG.
2 Ti kona ngaira n tatabemanira nako n titirakinira ni kangai: ‘Tera aron rotakiu n aron Iehova ni kabwarai buure?’ Ibukini kaekaan te titiraki ae kakawaki aei, ti na nenera aron te Atua nakoia ueea ake uoman aika Tawita ao Manate, ake a kakabwaiaaki n aron Iehova ni kabwarai buure.
ANA BURE TAWITA AIKA KAKAIAKI
3-5. E kanga Tawita n irekereke ma buure aika kakaiaki?
3 E ngae ngke Tawita bon te mwaane ae mamaaka te Atua, ma e karaoi naba buure aika kakaiaki. Uoua mai buakon ana bure aikai, a irekereke ma te taanga ae mareaki ae Uria ma Bata-teba. A rangi ni karawawata mwini buure aikai nakoia aomata nako ake a irekereke iai. Ma e ngae n anne, aron Iehova ae te Atua ni kaeta Tawita e kaotaki iai arona ni kabwarai buure n aaro aika bati. Iangoa te bwai are riki.
4 E kanakoa ana taanga ni buaka Iteraera Tawita bwa a na otabwaninia kautuni kaawan Ammon ae Raba. E mena tao 80 te kiromita i mainikun Ierutarem, n iteran te Karaanga ae Ioretan. N te tai anne, ngke e mena Tawita i aon taubukin ana baareti i Ierutarem, e a nora Bata-teba ae te aine are e a tia ni mareaki n tebotebo. Akea buuna bwa e iraanako te taanga ni buaka. E a korakora tangirani Bata-teba iroun Tawita ngke e tarataraia, ao e a tua bwa e na kairaki nakon ana baareti ike e a wene ni kimoa ma ngaia.—2 Tamuera 11:1-4.
5 Ngke e a ataia Tawita bwa e a bikoukou Bata-teba, e a kawaekoaa buuna are Uria bwa e na okira Ierutarem ma ni kantaningaia bwa e na wene n taanga ma ngaia. Ma e aki te roko n rin Uria n ana auti, e ngae ngke e kakorakoraa Tawita ni kaungaa bwa e na kawara buuna. Ngaia are e a karaba ni korea te reta te uea nakoni mataniwin ana taanga ni buaka, bwa e na kateaki Uria “i moan te bo ni buaka ae moan te kamamate” ao a na kerikaaki raona ni buaka mairouna. E waekoa ni mate Uria n te buaka n aron are e tangiria Tawita. (2 Tamuera 11:12-17, BG) E a karawawataaki riki ana bure te uea ni wene ni kimoa, ni kamatean te mwaane ae akea ana bure.
BITAKIN AROARONI MAIUN TAWITA
6. Tera are e karaoia te Atua ibukin ana bure nako Tawita, ao tera ae kaotaki ibukin Iehova iai?
6 Ni koauana, e bane n nori baike a riki Iehova. Bon akea te bwai ae raba mairouna. (Taeka N Rabakau 15:3) E ngae ngke e mare imwina riki te uea ma Bata-teba, ma e boni “buakaka te baere e karaoia Tawita i matan Iehova.” (2 Tamuera 11:27, BG) Ma tera are karaoia te Atua nakon Tawita n ana bure aika kakaiaki? E a kamwanangaa ana burabeti are Natan nakon Tawita. Ibukina bwa bon te Atua ae kakabwarai buure Iehova, e bae ni kani kakaaea te anga are e na karababaa iai ana nanoanga. E rangi ni kaunganano tauraoin nanon Iehova ni karaoa anne. E aki kairoroa Tawita bwa e na kaota ana bure ma e boni kanakoa Natan nakon te uea bwa e na karaki ni kaikonaka iai buakakan ana bure nako Tawita. (Wareka 2 Tamuera 12:1-4.) E rangi n uaana te aro anne ibukin ataakin ana namakin ni koaua Tawita!
7. Tera ana kaeka Tawita nakon ana kaikonaki Natan?
7 E karikirakeaki ana kaetitaeka ae riai te uea n ana kaikonaki Natan. E un Tawita iroun te mwaane are e kaubwai n te karaki ao e taku nakon Natan: “Ngkai iai Iehova, ao e riai maten te aomata are karaoa te baerei.” Irarikin anne, e taekinna naba Tawita bwa e riai ni kabooaki mwin ana bwai are e bua te aomata are e rotakibuaka n te kaetitaeka ae e aki riai anne. Ma e a taku Natan nakon Tawita: “Boni ngkoe te aomata anne.” E bon rangi ni kubanako n anne Tawita. E tuangaki Tawita bwa ibukin ana mwakuri are e karaoia, e na aki nako “te kabaang” man ana auti ao a na oreaki ana utu n te rawawata. E na kamaamaeaki naba ibukin ana bure i mataia aomata. E ataa rawawatan te baere e a tia ni karaoia Tawita ao e raraoma ma ni kaota ana bure ni kangai: “I bure nakon Iehova.”—2 Tamuera 12:5-14, BG.
E TATARO TAWITA AO E KABWARAI ANA BURE TE ATUA
8, 9. E kanga ni kaotaki raoi ana namakin Tawita n Taian Areru 51, ao tera reireiara mai iai ni kaineti ma Iehova?
8 E kaota raraomana te Uea are Tawita ma nanona ni koaua ni mwanewen te anene are e oteia imwina riki. E taekinaki n Taian Areru 51 ana bubutii Tawita are e ringa nanon Iehova ao e a katereaki raoi iai bwa e bati riki ae karaoia nakon tii kaotan ana bure. E raira nanona naba ni koaua n ana bure nako. E moanibwai iroun Tawita ana iraorao ma te Atua. E kaota ana bure ni kangai: “I bure nako Im n ti Ngkoe.” E onnonia naba Iehova ni kangai: “Te Atua, Ko na karika te nano ae itiaki i nanou; Ao Ko na manga karaoa te tamnei ae botumwaka i nanou. . . . Kaoka te kukurei nako iu, ae mwin te maiu are mai Roum: Ao Ko na kateimatoaai n te tamnei ae e tae nangina.” (Taian Areru 51:1-4, 7-12, BG) Ko kakaonimaki ao ni kaota raoi nanom ngkana ko taetae nakon Iehova ibukini kabwakam?
9 E bon aki kamanoaki Tawita iroun Iehova mani mwin ana bure nako. E teimatoa n rotaki ni mwin ana bure akanne n ana bongi ni maiu ni kabane. Ma n noran nanon Tawita n raira nanona, e a kaota iai “te nano ae uruaki ao ae raraoma” ao e a kabwaraa ana bure Iehova. (Wareka Taian Areru 32:5; 51:17, BG) E ota raoi te Atua ae Moan te Mwaaka n te namakin ni koaua ao bukini karaoani buure. N oneani mwin are a na baireaki taekaia taani wene ni bure irouia taani moti aika aomata ni kaineti ma te tua rinanoni Mote bwa a na kamateaki, e nanoangaiia Tawita ma Bata-teba Iehova ni waean te babaire anne irouna ao e motika taekaia. (Nakoaia Ibonga 20:10) E boni kariaia naba te Atua bwa e na manga uea natiia are Toromon i aon Iteraera.—1 Rongorongo 22:9, 10.
10. (a) Tao tera bukina teuana are e kabwaraaki iai ana bure Tawita iroun Iehova? (b) Baikara baika e riai ni karaoi te aomata bwa e aonga ni kabwaraaki ana bure iroun Iehova?
10 Tao bukina riki teuana are e kabwaraaki iai ana bure Tawita iroun Iehova, bwa e a tia ni kaotiota te nanoanga nakon Tauro. (1 Tamuera 24:4-7) E kabwarabwaraa Iesu bwa te baere ti karaoia nakoia aomata, e na manga karaoia naba Iehova nakoira. E taku Iesu: “Katoka ami kabuakaka bwa kam kaawa ni manga kabuakakaaki, bwa e na motikaki taekami n ai aromi ni motikitaeka, ao a na bairea nakoimi aomata te baire are kam baireia nakoia.” (Mataio 7:1, 2) Ai karaunanora ataakin ae e na boni kabwarai ara bure Iehova, e ngae naba ngkana buure aika rangi ni kakaiaki n aron te wene ni kimoa ke te tiritiri! E na boni karaoa anne ngkana iai iroura te nano ni kani kabwarai buure, ngkana ti kaotii ara bure nakoina ao ngkana ti bitii aroarora man ara mwakuri aika buakaka. A na roko “taai ni kakamaiu” mairoun Iehova ngkana a rairi nanoia ni koaua taani bure.—Wareka Mwakuri 3:19.
A KAKAIAKI ANA BURE MANATE MA E A MANGA RAIRA NANONA
11. N aaro raa are e a buakaka iai te Uea ae Manate i matan te Atua?
11 Iangoa te rongorongo riki teuana n te Baibara are e kabwarabwaraaki iai aron raababan nanon Iehova ni kabwarai buure. E riki Manate bwa uean Iuta tao 360 te ririki imwin te tai are e moan tautaeka iai Tawita. E rangi n ataaki ibukini buakakana n ana tai n uea ae maanna 55 te ririki, ao e kabuakakaaki iroun Iehova ibukini kakaraoani baika bati n ribaaki. Mai buakoni baike e karaoi Manate, e boni katei baonikareani Baara, e taromauri “itoini karawa ni kabane,” e kareania natina n te ai ao e karaoi mwakuri n tabunea. Eng, “e kabatia te buakaka i matan Iehova ni kaunna.”—2 Rongorongo 33:1-6, BG.
12. N te aro raa are e a okira iai Iehova Manate?
12 N tokina, e a taenikai Manate mai abana ao ni karabuutinaki i Baburon. Ikanne are e a uringi iai ana taeka Mote nakoia tibun Iteraera aikai: “Ngkana e reke kaim, ao ngkana a bane n ituko baikai, ao ko na okira Iehova ae Atuam ni bong aika kaitira, ma ni kan ongo bwanana.” (Te Tua-Kaua 4:30, BG) E bon okira Iehova Manate. N te aro raa? E “kabatia kananorinanoana” ao e “tataro” nakon te Atua (n aron are e kaotaki n iteraniba 23). (2 Rongorongo 33:12, 13, BG) A bon aki taekinaki n te Baibara taeka ake e taekini Manate n ana tataro, ma ti kona n iangoia bwa iai boraoin ana taeka n aanga tabeua ma ana taeka te Uea are Tawita akana n Taian Areru 51. Mangaia are e noraki bwa e bita nanona ni koaua Manate.
13. Bukin tera bwa Iehova e kabwaraa ana bure Manate?
13 Tera ana kaeka Iehova nakon ana tataro Manate? “E mutiakinna, ao E kan ongo ana bubutii.” E a ataa kakaiakin ana bure Manate ao e raira nanona ni koaua n aron are e karaoia Tawita. Anne bukini kabwaraan ana bure Manate iroun te Atua ao e a kaokia nakon ueana are i Ierutarem. Ibukin anne, ao “Manate e ata Iehova iai ba bon te Atua” ni koaua. (2 Rongorongo 33:13, BG) Ai karaunanora te bwai ni kakoaua riki aei, ae e boni kabwarai aia bure aomata aika rairi nanoia ni koaua te Atua ae nanoanga!
E KAKABWARAI BUURE IEHOVA N TAAI NAKO?
14. E na kanga Iehova n iangoia bwa e na kabwaraa ana bure te tia bure ke e na aki?
14 A aki riai n ukoukora kabwaraan aia bure aika kakaiaki ni boong aikai tabeman mai buakoia ana aomata te Atua n aroia Tawita ao Manate. Ma ibukini kabwaraan aia bure ueea aika uoman aikai iroun Iehova, ti a buokaki iai n ataia ae e tatauraoi Atuara ni kabwarai buure aika kakaiaki, ngkana e raira nanona ni koaua te tia bure.
15. Ti kanga n ataia bwa e aki kona Iehova ni kabwarai buure n akea ara kakorakora?
15 Ni koauana ti aki kona n iangoia bwa e kabwarai aia bure aomata ni kabane Iehova n akea aia kakorakora. Ni kaineti ma aei, ti na kabotaua aroaron Tawita ma Manate ao aia karitei aomatan Iteraera ao Iuta. E kanakoaki Natan iroun te Atua bwa e na kaota ana bure Tawita bwa e aonga n reke ana tai ni bita arona. E butimwaea te babaire aei Tawita ma te kakaitau. Ngke e bati ni karawawataaki Manate, e a kairaki iai bwa e na raira nanona ni koaua. Ma n angiin te tai, a aki rairi nanoia kaain Iteraera ao Iuta. Ngaia are e a aki kabwarai aia bure Iehova. Ma e okioki ni kanakoia ana burabeti n tuangia ana iango ibukin aia mwakuri n aki ongeaba. (Wareka Neemia 9:30.) Imwin okia taenikai mai Baburon n nako abaia, e teimatoa Iehova ni kanakoia taan uarongorongo aika kakaonimaki n aron te ibonga are Etira ao te burabeti ae Maraki. A na rinanon te kimwareirei ae bati naake a kaboraoi maiuia ma nanon Iehova.—Neemia 12:43-47.
16. (a) Baikara bwaai aika a na riki nakon te natannaomata ae Iteraera ngkai a rawa n rairi nanona? (b) Tera ae na riki nakon te natannaomata ae Iteraera n tatabemania nako ake rimoa?
16 Imwini kanakoan Iesu nako aon te aba bwa e na riki bwa te karea ni kaboomwi ae kororaoi, e aikoa butimwaei aia angakarea tibun Iteraera aika maan Iehova. (1 Ioane 4:9, 10) Ni menan Iesu i aon te aba, e kaotiotii ana iango Tamana n taeka aika kaunganano aikai: “Ierutarem, Ierutarem, ae te tia kamateia burabeti ao te tia karebanaiia n atibu akana kanakoaki nakoina! Ai batira au kani botiia natim, n aron te moaaine ngkana e botiia bunna i aani baina! Ma kam rawa iai.” Ngaia are e a taekina ae kangai Iesu: “Noria! E a kitanaki te tembora aei ao e nang tiku iroumi.” (Mataio 23:37, 38) Ngaia are e a oneaki mwin te natannaomata ae bubure ao n rawa n raira nanona n te Iteraera n taamnei. (Mataio 21:43; I-Karatia 6:16) Ma tera aroia kaain te natannaomata ae Iteraera n tatabemania nako? A butimwaeaki bwa a na karekea kakabwaiaaia man aron Iehova ni kabwarai buure ao n nanoanga, rinanoni kaotiotan onimakinan te Atua irouia ao ana karea Iesu Kristo. N tain te kautiuti i aon te aba, e tauraoi naba Iehova ni kabwarai aia bure aomata ake a mate ao a aki rairi nanoia.—Ioane 5:28, 29; Mwakuri 24:15.
TE KAKABWAIA MAN ARON IEHOVA NI KABWARAI BUURE
17, 18. A na kanga ni kabwaraaki ara bure iroun Iehova?
17 Tera arora ae riai nakon Iehova ngkai e tauraoi ni kabwarai ara bure? Ni koauana, ti riai ni karaoa are e karaoia Tawita ao Manate. Ti riai n atai ara bure, n rairi nanora ibukin ara bure, n onnonia Iehova kabwaraan ara bure ao ni butiia bwa e na karikirakea te nano ae itiaki i nanora. (Taian Areru 51:10) Ti riai naba n ukera te ibuobuoki ni kaineti ma ara onimaki mairouia unimwaane, ngkana ti a tia ni karaoi buure aika kakaiaki. (Iakobo 5:14, 15) N aki ongei rawawatan ara bure, e rangi ni karaunano ururingan are e kabwarabwaraa taekana Iehova nakoni Mote bwa boni ngaia “te Atua ae atataiaomata ma n nanoanga, ae e bati n akoi ma ni kakaonimaki. E kawakina ana akoi nakoia nga ma nga, e kakabwarai bure ma kairua.” E bon aki bibitaki Iehova.—Te Otinako 34:6, 7, BK.
18 Ni kabonganaan te kabotau ae ringa te nano aei, e berita Iehova nakoia I-Iteraera ake a rairi nanoia bwa e na kabwarai aia bure ni kabane n te aro are aia bure ake kaanga a “uraura,” a nang riki ni mainaina n ai aron te “tino.” (Wareka Itaia 1:18, BG.) Tera ngkanne aron rotakira n aron Iehova ni kabwarai buure? A kabwaraaki ara bure ao ara kairua ni kabane ngkana ti kaotiota te nano ni kakaitau ao te rairannano.
19. Tera ae ti na rinanona n te kaongora ae imwina?
19 Ti na kanga ni kakairi iroun Iehova n i kabwarabure i marenara ngkai a kabwaraaki ara bure irouna? Ti na kanga n rarawa ni kakairi n aroia tabemwaang ake a rawa ni kabwarai aia bure te koraki ake a karaoi buure aika kakaiaki ma a kaotiota te rairannano ni koaua? Ti na buokaki n te kaongora ae imwina n tuoi raoi nanora n te aro are ti a kona ni katotonga iai Tamara ae Iehova are e “raoiroi ao [e] kani kabwarai buure.”—Taian Areru 86:5, BG.
[Taamnei n iteraniba 26]
E kaokaki Manate nakon ueana i Ierutarem ibukin aron Iehova ni kabwarai buure