Karaoani Motinnano Aika Manena n Am Tai n Roro n Rikirake
“Rorobuaka ma ateiaine . . . kamoamoa aran Iehova.”—TAIAN ARERU 148:12, 13.
1. Baikara mwakuri aika raraoi aika a kukurei iai rooro n rikirake aika Kristian aika bati?
TI A MAEKA n taai aika karuanikai. A a raanga nakon te taromauri ae koaua mirion ma mirion man natannaomata nako n te aro ae tuai man nonoraki mai mwaina. (Te Kaotioti 7:9, 10) A kaaitara ma bwaai aika kakukurei rooro n rikirake aika bati ngkai a buokiia aomata bwa a na ota n taiani koaua man te Baibara aika karekea te kamaiuaki. (Te Kaotioti 22:17) A kairi reirei man te Baibara tabeman ao ni buokiia aomata bwa a na katamaroai riki aroaroni maiuia. Ake tabeman riki, a ingainga n tataekina te rongorongo ae raoiroi n aono ake a ianena iai. (Taian Areru 110:3; Itaia 52:7) Tera arom ni karekea te raunnano ae raka riki rinanon uataboan te mwakuri ae a kakaraoia ana aomata Iehova?
2. E kanga ni kaotaki bwa e kukurei Iehova n angania rooro n rikirake mwiokoaia man ana katoto Timoteo? (Nora te taamnei ni moan te kaongora aei.)
2 Ko kona ni karaoi am motinnano aika a kona ni kauka kawaim nakoni mwioko aika kakukurei n te beku ibukin te Atua rimwi riki, ngkai te roro n rikirake ngkoe. N te katoto, e kakoauaaki Timoteo are kaain Rutetera bwa e karaoi ana motinnano aika manena ake e a kairaki iai nakon te mwioko ae te mitinare ngke tao e a kaania 20 ke ai tibwa 20 tabun ana ririki. (Mwakuri 16:1-3) Tao tii tabeua te namwakaina imwina ngke e a tuangaki Timoteo irouni Bauro bwa e na nakon te ekaretia are e a tibwa tei i Tetaronike ike a a bwainikirinaki n te aro ae riao iai taari. E kairoroaki Bauro bwa e na kitana ikanne ma e mwiokoa Timoteo bwa e na kakorakoraia taari. (Mwakuri 17:5-15; 1 I-Tetaronike 3:1, 2, 6) Ko kona n iangoa ana namakin Timoteo n anganakina te mwioko anne?
AM MOTINNANO AE TE KABANEA NI KAKAWAKI
3. Tera te motinnano ae te kabanea ni kakawaki ae ko kona ni karaoia ni maium, ao n ningai ae ko kona ni karaoia iai?
3 Te tai ae angaraoi ibukini karaoani motinnano aika kakawaki boni man am tai n roro n rikirake. Ma te motinnano ae te kabanea ni kakawaki riki bon am beku ibukin Iehova. N ningai te tai ae te kabanea n tamaroa ibukini karaoan te motinnano anne? E taku Iehova: “Ururinga . . . te tia Karaoiko n am bong n ataei.” (Te Minita 12:1, BG) Te anga ae riai ibukin ‘ururingan’ Iehova bon am beku ibukina ma nanom ni kabane. (Te Tua-Kaua 10:12) Am motinnano ae te beku ibukin te Atua ma nanom ni kabane bon te rinerine ae moan te kakawaki ae ko na karaoia. A na kanakoraoaki iai am bong ni kabane aika imwaim.—Taian Areru 71:5.
4. Baikara motinnano aika kakawaki irarikin rinean te beku ibukin Iehova ake e na rotakibuaka iai am beku ibukina?
4 Ni koauana, tiaki tii am motinnano ae te beku ibukin Iehova ae a kona n rotaki iai am bong aika imwaim. N te katoto, ko kona naba n iangoia bwa ko na mare ke ko na aki, antai ae tao ko na mare ma ngaia, ao tera am mwakuri ae ko na karekea. Aikai iango aika rangi ni kakawaki, ma ko wanawana ngkana ko motinnanoia moa bwa ko kani beku ibukin Iehova ma nanom ni kabane. (Te Tua-Kaua 30:19, 20) Bukin tera? Ibukina bwa a bane n irekereke motinnano aikai. E na bon rotaki am beku ibukin te Atua n te bwai ae ko iangoia ni kaineti ma te mare ao te mwakuri. (Kabotaua ma Ruka 14:16-20.) N te itera teuana, e na rotaki nanom ni kani beku ibukin te Atua n am motinnano ni kaineti ma te mare ao te mwakuri. Mangaia are iangoi moa baika rangi ni kakawaki riki.—I-Biribi 1:10.
TERA AE KO NA KARAOIA N AM TAI N RORO N RIKIRAKE?
5, 6. Kabwarabwaraa aroni karaoani motinnano aika eti ni kona ni kairira nakoni mwakuri aika raraoi imwina riki. (Nora naba te kaongora ae “Au Motinnano Ngke te Teei Ngai” n te maekatin aei.)
5 N te tai are ko a tia iai n rineia bwa ko na beku ibukin te Atua, ukeri baike e tangiri bwa ko na karaoi, ao ko a kona ni motinnanoa arom ni beku ibukina. E korea ae kangai te tari te mwaane ae te I-Tiaban: “Ngke te 14 au ririki, ao I uarongorongo ma unimwaanen te ekaretia temanna ike e a norai bwa akea kukureiu n te mwakuri minita. E taetae ma te akoi nakoiu ni kangai: ‘Ko na okira am auti Yuichiro. Tekateka ao karaua raoi iangoa te bwai ae e a tia ni karaoia Iehova ibukim.’ I boni karaoa are e tuangai. Ni koauana, I teimatoa n iaiangoa anne ao n tataroakinna i nanon tabeua te bong. Teutana imwin teutana, e a boni bitaki aroarou. N te tai ae waekoa, I a ataia bwa I a kukurei ni beku ibukin Iehova. I kukurei ni wareki rongorongoia mitinare ao I a moanna n iaiangoa te beku ibukin te Atua ma nanou ni kabane.”
6 E tomaia ni kangai Yuichiro: “I iangoia bwa N nang moana karaoan au motinnano aika N na kona iai ni beku ibukin Iehova n aaba riki tabeua n te tai teuana. N te katoto, I rineia bwa N na reiakina te taetae n Ingiriti. Ngke e a bane au reirei, I a rineia bwa N na mwakuri n itera n tai n reireinia ataei te taetae n Ingiriti, bwa I aonga ni kona ni bwaiania. Ngke ai 20 au ririki, I a moanna n reiakina te taetae ni Mongolia ao e reke naba au tai n ira aia kurubu taan uarongorongo iai. Uoua te ririki imwina n 2007, I a nako Mongolia. Ngke I uarongorongo ma bwaiania tabeman ao I noria bwa a bati aomata aika ukoukora te koaua, ao I a kani mwaing nako ikanne n ibuobuoki. I a okira Tiaban ibukini karaoan au babaire. I a tia ngkai ni bwaiania i Mongolia ni moa man Eberi 2008. E kangaanga aron te maiu ikai. Ma a kan ongora te rongorongo ae raoiroi aomata, ao I a kona ni buokiia bwa a na kaaniaki ma Iehova. I namakinna bwa I a bon tia n rinea te aroaro ni maiu ae te kabanea n tamaroa.”
7. Baikara motinnano aika ti riai ni karaoi, ao tera ana katoto Mote ibukira?
7 A riai ni karaoi aia motinnano aomata n tatabemania nako ibukin aroia ni kamanenai maiuia ni beku ibukin Iehova. (Iotua 24:15) Ti aki kona n tuangko bwa ko na mare ke ko na aki, antai ae ko na mare ma ngaia, ke tera am mwakuri ae ko na karekea. Ko na rinea te mwakuri ae uarereke iai te kataneiai? A maeka rooro n rikirake tabeman aika Kristian ni kaawa aika maiu ni kainnano kaaia ao tabeman riki ni kaawa aika maiu ni kaubwai. Ni katobibia te aonnaba, ao e rangi ni kakaokoro aroarom ma rooro n rikirake, am konabwai, baika a riki nakoim, baika ko tangiri ao am onimaki. Ko bae n rangi ni kaokoro ma aroia rooro n rikirake man te baronga are Ebera ake i Aikubita rimoa ake a kaokoro naba ma te roro n rikirake are Mote. A bane n reke bwaai irouna ngkai e maeka n ana baareti te uea, ma ake tabeman riki man te baronga ae Ebera bon tooro. (Te Otinako 1:13, 14; Mwakuri 7:21, 22) Titeboo aroia ma ngkoe bwa a maeka naba n taai aika karuanikai. (Te Otinako 19:4-6) A riai n rinea are a na karaoia ni maiuia n tatabemania nako. E boni karaoa ana motinnano ae eti Mote.—Wareka Ebera 11:24-27.
8. Tera te ibuobuoki ae tauraoi ibukia rooro n rikirake aika a iaiangoi aia motinnano ni maiuia?
8 E boni buokiko Iehova ni karaoi am motinnano aika manena n am tai n roro n rikirake. E anga booto n reirei aika ko kona ni maiuakin n aki ongei baika riki nakoim. (Taian Areru 32:8) Irarikin anne, a kona naba ni buokiko am karo aika kaain te onimaki ao unimwaane n te ekaretia bwa ko na iaiangoa arom ni maiuakini booto n reirei aikai. (Taeka N Rabakau 1:8, 9) Ti na rinanoi ngkai booto n reirei man te Baibara aika tenua ake a kona ni buokiko ni karaoi am motinnano aika manena ake ko na kakabwaiaaki iai n taai aika imwaim.
BOOTO N REIREI AIKA TENUA AIKA A NA BUOKIKO
9. (a) N te aro raa ae e tituaraoi iai Iehova n anganira inaomatara ni karaoi ara motinnano? (b) Tera kakabwaiaara ngkana ti “ukoukora moa te Tautaeka n Uea”?
9 Ukoukora moa Ana Tautaeka n Uea te Atua ma ana raoiroi. (Wareka Mataio 6:19-21, 24-26, 31-34.) E tituaraoi Iehova n anganira inaomatara ni karaoi ara motinnano. E aki taekinna bwa mwaitira man am tai n roro n rikirake ae ko riai ni kabanea ibukin uarongorongoan te Tautaeka n Uea. Ma e anganira Iesu te boto n reirei ae rangi ni manena are ti na ukoukora moa te Tautaeka n Uea. Arom ni maiuakina are e taekinna, e a kona n reke iai am tai ni kaotiota tangiran te Atua, tabeakinaia aomata ao am kakaitau ibukin te kantaninga ni kaineti ma te maiu n aki toki. Ngkai ko iaiangoa te mare ao am mwakuri, neneri am motinnano bwa tao a na karekea tabeaiangam ni baika ko kainnanoi ibukini maium ke ko na kaotiota iai ingaingam ibukin Ana Tautaeka n Uea te Atua ao ana raoiroi.
10. Tera ae kakukureia Iesu, ao baikara motinnano aika ko na kukurei iai?
10 Karekea kukureim n am beku ibukia aomata. (Wareka Mwakuri 20:20, 21, 24, 35.) E akoi Iesu n arona n reireinira te boto n reirei ae kakawaki aei ibukini maiura. Bon te aomata ae rangi ni kukurei ibukina bwa e karaoa nanon Tamana n oneani mwin are e na karaoa oin nanona. E kimwareirei Iesu n noriia aomata aika nanorinano n ongora te rongorongo ae raoiroi. (Ruka 10:21; Ioane 4:34) Tao ko a kaman namakina naba kukureim imwini buokaia aomata. Ngkana ko kabotoi am motinnano aika kakawaki ni maium i aoni booto n reirei ake e reiakin Iesu, ko na boni kukurei iai ao ai uana naba ma Iehova.—Taeka N Rabakau 27:11.
11. Bukin tera bwa e bua kukurein Baruka, ao tera te reirei ni kairiri are e anganna Iehova?
11 Bon te kabanea ni kakukurei iroura te beku ibukin Iehova. (Taeka N Rabakau 16:20) E taraa n ae e mwaninga anne ana tia koroboki Ieremia are Baruka. N te tai teuana, e aikoa kukurei ni beku ibukin Iehova. Mangaia are e a tuangnga Iehova ni kangai: “Ko ukoukori baika kakanato ba am bwai? Tai ukoukori: ba noria, N na karoko kaai i aoia aomata ni kabaneia, . . . N na anganiko maium ba kanga konam n taabo ni kabane ake ko na nako iai.” (Ieremia 45:3, 5, BG) Tera am iango iai? Tera ae na kakukureia Baruka ngkai e a riki bwa ana toro te Atua ae kakaonimaki, ukoukorani baika kakannato ke kamaiuana ngkana e a kamaunaaki Ierutarem?—Iakobo 1:12.
12. Tera ana motinnano Ramiro are e a kukurei iai ni maiuna?
12 Temanna te tari te mwaane are e reke kukureina mani buokaia aomata bon Ramiro. E taku: “I kaikawaaki n te utu ae maiu ni kainnano n te kaawa ae mena ni Maungan Andes. Ai ngaia are ngke e kukurei ni kabwakaa roou n te kuura ae rietata tariu ae ikawai riki, ai bon te kakabwaia nakoiu. Ma I a bon tibwa tia ni bwabetitoaki bwa temanna Ana Tia Kakoaua Iehova, ao I a manga kaoaki iroun te bwaiania temanna bwa N na uarongorongo ma ngaia n te kaawa ae uarereke. I bon nakon te kaawa aei, I reireinai ni koroira, ao I katea au tabo ni bitineti ibukin te koroira bwa I aonga ni boutokaai iai. Ngkai ti anga nanora bwa ti na reirei ma aomata n te Baibara, a boni bati ake a butimwaeira ma te kukurei. Imwina riki, I a kaaina te ekaretia ae e a tibwa tei ae kamanenaaki iai au taetae. I a tia ngkai ni kabwanina au tai n te mwakuri ni minita i nanon tebwina te ririki. Bon akea riki te mwakuri ae I kona ni karekea iai te kimwareirei ae I namakinna ngkai I a tia ni buokiia aomata bwa a na reiakina te rongorongo ae raoiroi n aia taetae.”
13. Bukin tera bwa bon te tai ae raoiroi te beku ibukin Iehova ma nanom ni kabane n am bong n ataei?
13 Kimwareirei n am beku ibukin Iehova n am bong n ataei. (Wareka Te Minita 12:1.) Ko aki riai n iangoia bwa ko na karekea moa am mwakuri ae bubura iai boom bwa ko aonga ni kona ni beku ibukin Iehova rimwi riki. Am bong n ataei bon te tai ae tamaroa ibukini moanakin am beku ibukin Iehova ma nanom ni kabane. A bati rooro n rikirake aika karako tabeia n aia utu ao a rangi ni marurung ao ni korakora ni kaaitarai kangaanga ni kaineti ma mwiokoaia. Tera ae ko kani karaoia ibukin Iehova n am bong n ataei? Tao tiam ae ko uaiakinna bon te bwaiania. Ko bae ni kani mwakuri n te aono ae kamanena te taetae ae kaokoro ma am taetae. Ke tao ko nori aanga ake ko kona ni beku iai ma nanom ni kabane n am ekaretia ae ko mena iai ngkai. E ngae ngke tera tiam ae ko uaiakinna n am beku ibukin te Atua, ma ko boni kainnanoa naba am mwakuri ni kareketianti. Tera nakoau ae N na rineia, ao abwakira au tai n reirei ni kataneiai iai?
KAMANENAANI BOOTO N REIREI MAN TE BAIBARA NI KARAOANI MOTINNANO AIKA MANENA
14. Tera ae riai n tarataraia raoi mai iai ane e karaoi ana babaire ibukin taai aika imwaina?
14 E kona n reke buokam mani booto n reirei aika tenua ake ti a tia ni maroroakini n tuoa raoi am mwakuri ni kareketianti ae ko na rineia. Akea te nanououa bwa a bae n atai mwakuri aika kainnanoaki n am tabo, taan anga taeka n reirei n am tabo n reirei. Ke tao iai te tia mwakuri n te tautaeka ae kona n tuangko te mwakuri ae kainnanoaki n am kaawa ke n te tabo are ko iangoia bwa ko kani mwakuri iai. Taratara raoi bwa a kona n rangi n ibuobuoki rongorongo mani kautun taabo ni kammwakuri. A kona aomata aika aki tangira Iehova ni kataia ni karina tangirani kaubwain te aonnaba i nanom. (1 Ioane 2:15-17) E kona ni kai mwamwanaiko nanom ngkana ko taratarai bwaikorakin te aonnaba.—Wareka Taeka N Rabakau 14:15; Ieremia 17:9.
15, 16. Antai te aomata ae te kabanea ni wanawana ae kona n anganiko taeka n reirei ni kaineti ma am mwakuri ni kareketianti?
15 Ngkana ko a atai mwakuri ni kareketianti aika mwaawa, ko a kainnanoa ngkanne te kairiri ae manena. (Taeka N Rabakau 1:5) Antai ae kona ni buokiko n tuoa raoi am rinerine ibukin am mwakuri ni kareketianti ni kamanenaani booto n reirei man te Baibara? Kakauongo nakoia aomata aika tangira Iehova, a tangiriko, a kinako ao a atai baika ko aitara ma ngaai. A na boni buokiko n tuoa raoi te bwai ae ko kona ni karaoia ao baika ko kani karaoi. Tao ko na buokaki ni baika a taekini bwa ko na manga iaiangoi riki tiam. Ai kakabwaiaakira ngkoe ngkana a tangira Iehova am karo! A kona unimwaane n am ekaretia n anganiko taeka ni kairiri aika manena. Irarikin anne, maroro ma bwaiania ao mataniwi aika mwamwananga. Bukin tera bwa a motinnanoia bwa a na kabwanina aia tai ni beku? A kanga ni moana aia bwaiania, ao a kanga ni kona ni boutokaiia? Baikara kakabwaiaaia ake a karekei man aia mwakuri ni minita?—Taeka N Rabakau 15:22.
16 A kona te koraki ake a kinako raoi n anganiko taeka n reirei aika manena. N te katoto, aongkoa ko iangoia bwa ko nang kitana te reirei ae rietata ao ni moana am bwaiania tii ibukina bwa ko aki tangira te mwakuri ae korakora are e riai ni karaoaki iai. E kona te aomata ae tangiriko n atai am iango ao ni buokiko n ataia bwa ngkana ko nanomwaaka n te reirei, ane ko na aki kai bwarannano iai, ae te aroaro ae rangi ni kakawaki ngkana ko kani kabwanina am tai ni beku ibukin Iehova.—Taian Areru 141:5; Taeka N Rabakau 6:6-10.
17. Baikara motinnano aika ti riai n rarawa ni karaoi?
17 A na kaaitara ma kariri aomata ni kabane aika beku ibukin Iehova ake a kona ni kamamaraaki iai aia onimaki ao ni katikakinako mairoun Iehova. (1 I-Korinto 15:33; I-Korote 2:8) Ma iai aeka ni mwakuri ni kareketianti tabeua aika a kona n rangi ni kamamaraa am onimaki nakon ake tabeua riki. Iai tabeman n am aono aika a a tia n “uruaki iai aia onimaki n aron te kaibuke ae urubekebeke” imwin rinean te mwakuri ni kareketianti teuana ae okoro? (1 Timoteo 1:19) Ko wanawana ngkana ko rarawa ni karaoi motinnano aika a na karuanikaia am iraorao ma te Atua.—Taeka N Rabakau 22:3.
KUKUREI NGKAI TE KRISTIAN AE TE RORO N RIKIRAKE NGKOE
18, 19. Tera ae riai ni karaoia te aomata ae tuai kani beku ibukin Iehova?
18 Ngkana ko a tia ni karikirakea i nanom tangiran te beku ibukin Iehova, ko riai ni kukurei ni mwioko aika irian te beku ibukin te Atua ngkai te roro n rikirake ngkoe. Karaoi am motinnano aika a na kona ni karekea kukureim ni beku ibukin Iehova n taai aikai.—Taian Areru 148:12, 13.
19 N te itera are teuana, tera ae ko riai ni karaoia ngkana ko tuai kani beku ibukin Iehova? Tai bwarannano ibukini kakorakoraan am onimaki. E korea ae kangai te abotoro Bauro imwini kabwarabwaraan arona ni kakorakoraa n uaiakina te aeka ni maiu ae e kona ni kakabwaiaaki iai iroun te Atua: “Ngkana kam kaokoro n iango n te bwai teuana, ao e na kaota te iango ae eti nakoimi te Atua. Ma ti na nakonako n te aro ae riai n aron ae ti a tia n rikirake iai, ma n teimatoa n te waaki aei.” (I-Biribi 3:15, 16) Teimatoa n iangoa ana tangira te Atua ma ana taeka n reirei aika manena. Kariaia Iehova bwa e na buokiko ni karaoi am motinnano aika moan raraoi ngkai n am tai n roro n rikirake.