E Nanomwaaka i Aan te Rawawata ae ai Aron ae E a Ewaraki n te Kabaang

E BWAKA ni katorobubua Maria n te aro are ai akea taeka aika kona ni kabwarabwaraaki raoi iai rawawatana. E teimatoa n okioki i taningana takaruan natina te mwaane n ana kabanea n tai are e mate iai imwini kammarakana ae korakora i nanon tabeua te aoa. E a rotongitong karawa n te tawanou. Ao e a korakora ngkai mwaeiein aon te aba. (Mataio 27:45, 51) N rikin anne, e bae n iangoia Maria bwa e boni kani kaotia Iehova nakoia kaain te aonnaba bwa e rangi ni korakora riki marakina i aoia aomata ni kabane ni maten Iesu Kristo.

Ngke e a bwakantaai, e a rabunaanako Korokota ke Nnen te Tabwanou te roo, ao e a rangi n nanokawaki Maria ibukin natina. (Ioane 19:17, 25) A a bae n rangi ni bati baike e ururingi. Teuana mai iai are e bae ni moan uringnga bon ririki aika tao 33 ake a a bwakanako. Ngke e a tibwa tia neiei ma Ioteba n uota natiia ae te merimeri are a rangi n tangiria nakon te tembora i Ierutarem, e a kairaki n te taamnei te mwaane ae e a rangi ni kara are Timeon bwa e na taekina te taetae ni burabeti teuana. E taetae ni burabetini baika kakannato ibukin Iesu, ao e taetae naba nakoni Maria bwa n te bong teuana ao e na namakinna bwa kaanga e a ewaraki n te kabaang ae abwabwaki. (Ruka 2:25-35) E a tibwa namakina raoi ngkai neiei koauan taeka akanne n te tai ae rangi ni kananokawaki aei.

E a tia n taekinaki bwa moan te kananokawaki maten natin temanna, moan te kammaraki ao bon te karawawata ae kona n aitara ma ngaia te aomata. Te mate bon te katoki ni kairiribai, ao e ewariira ni kabane n aaro aika kakaokoro. (I-Rom 5:12; 1 I-Korinto 15:26) Ti kona n nanomwaaka i aan aeka n rawawata akanne? N rinanoani maiun Maria mani moanakin ana mwakuri ni minita Iesu ni karokoa matena ao boong ake imwina naba, e na bati reireiara ibukin ana onimaki neiei are e buokaki iai n nanomwaaka i aan te rawawata ae ai aron ae e a ewaraki n te kabaang.

“KARAOA TE BWAI ANE E TUANGINGKAMI”

Ti na oki rikaaki nakon tenua ma te iterana te ririki n nako: E namakinna Maria bwa e na iai te bitaki. E bon tataekinaki irouia aomata n te kaawa ae uarereke ae Natareta taekan Ioane te tia Bwabetito ao ana rongorongo ae kaunganano ibukin te rairannano. E kona n ataia Maria bwa e iangoia natina te mwaane are ana karimoa bwa rongorongo akanne bon te kanikina ibukin riaina ni moana ana mwakuri ni minita. (Mataio 3:1, 13) Irouni Maria ma kaain ana auti, e kona akean Iesu i rarikia ni karekei katabetabe n aekaia nako. Bukin tera?

N taraana, tao e a kamani mate buun Maria are Ioteba. Ngkana ngaia anne, e aikoa iruwa Maria ni buan temanna mai rarikina.a E aki tii atongaki ngkai Iesu bwa “natin te kabentaa” ma bon “te kabentaa” naba ngaia. E teretere ngkanne bwa e a ruamwin tamana Iesu ni waakina te bitineti ao e kantaningaaki naba bwa e na karaoa taben te tia katauraoi baika kainnanoaki n te utu, ae tararuaaia naba iai karimwina aika onoman. (Mataio 13:55, 56; Mareko 6:3) E ngae naba ngkana e a tia Iesu n reirei ni kataneia Iakobo are karimwina bwa e na waakina te bitineti, ma a boni kaaitara ma kangaanga kaain te utu ni kitanakia iroun te karimoa. E a kaman uota te uota ae rawawata Maria, ma e koaua bwa e raraoma n te bitaki aei? Ti bon tii kona ni katautau. Ma aio te titiraki ae kakawaki riki: Tera aron neiei ngke e a riki Iesu ae te I-Natareta bwa Iesu Kristo are e a kamani beritanaki bwa te Mesia? Ni kaineti ma anne, e a kaotaraeaki n te rongorongo teuana man te Baibara.—Ioane 2:1-12.

E kawaraki Ioane iroun Iesu bwa e na bwabetitoaki ao e a riki imwina bwa te Mesia ke Teuare Kabiraki iroun te Atua. (Ruka 3:21, 22) Imwina, e a moanna n rineia taan rimwina. E ngae ngke e kaumakaki n te tai anne te mwakuri aei, ma e teimatoa ni karekea naba ana tai ibukin taai ni bobotaki aika kakukurei ma ana utu ao raoraona. E bon airi naba ma tinana, taan rimwina, ao tarina ake karimwina nakon te baka ni mare i Kana, are boni mena i aon te tabuki ae tao 13 te kiromita raroana mai Natareta. N tain te botaki, e a noria Maria bwa iai te kangaanga. E bae n noriia tabeman mai buakoia kaain aia utu te taanga anne bwa a itaramata ma te nakonnano ao ni wirikiriki ma te mata n raraoma. E a bane aia wain! E rangi ni kamaamaa n aia katei te baenikai ni karekei bwaai ibukia iruwa ao e rangi n taekanabuaka iai te botaki. E nanoangaiia Maria ao e a taraa Iesu.

E tuanga natina bwa “e a bane aia wain.” Tera are e kantaningaia bwa e na karaoia Iesu? Ti kona n tii katautaua ma e ataia bwa bon te mwaane ae kakannato natina are e kona ni karaoi baika kamimi. Tao e kantaningaia neiei bwa e nang waaki n te tai anne. N etina, e kangai nakoina: “Natiu, taiaoka ma karaoa am ibuobuoki n aei!” E bae ni mimi neiei n ana kaeka bwa e taku: “Te aine, e aera bwa N na tabeaianga iai ao ngkoe naba?” A aki kamatauninga ana taeka Iesu aikai, e ngae naba ngke a a tia n rairaki n te aro ae kairua anne. Mangaia are boni kaetan te aomata ma te akoi ana taeka aikai. E boni kauringa tinana Iesu bwa akea riaina n anga ana iango ni kaineti ma arona ni karaoa ana mwakuri ni minita are e boni katauaki nakon Tamana ae Iehova.

E butimwaea kaetana Maria iroun natina bwa bon te aine ae nanorinano ao n aantaeka. E nakoia taan touati n te botaki ao e taku: “Karaoa te bwai ane e tuangingkami.” E ataia Maria bwa tiaki aio ana tabo are e na anga iai ana kaetieti nakon natina, ma e riai ni kakauongo nakon te kaetieti mairouna n ikotaki naba ma aomata nako. Ma e boni kaotia Iesu bwa e uataboa ana nanoanga tinana ibukia te taanga aika a tibwa mare aikai. E boni karaoa ana moani kakai are e a bita iai te ran nakon te wain ae raoiroi. Tera mwina? “A a onimakinna taan rimwina.” E onimakinaki naba Iesu irouni Maria. E iangoa Iesu tiaki n aron ae natina ma n aron ae ana Uea ao ana tia Kamaiu.

A kona n reiakina ae bati kaaro ni boong aikai man ana onimaki Maria. Ni koauana, akea temanna riki ae e a tia ni kaikawaa natina ae titeboo raoi ma Iesu. Ma ngkana a ikawai ataei, a a kona n reke kangaanga man te bitaki ibukin te aki kororaoi. E kona naba n ae e kan teimatoa te karo ni kaira natina te mwaane ke te aine n aron te ataei ae uarereke, e ngae naba ngke e aikoa riai karaoan anne. (1 I-Korinto 13:11) E na kanga n rangi n ibuobuoki te karo nakoia natina aika ikawai? Te anga teuana, boni kaotiotan onimakinan raoi ae e na teimatoa natina te mwaane ke te aine ae kakaonimaki ni maiuakin reirei man te Baibara ao ni karekei kakabwaiaana mairoun Iehova. A kona ni karaoi mwakuri aika raraoi aika bati naati aika ikawai, mani kaotiotan aia onimaki kaaro ma te nanorinano ao aki kaingingakia. Akea te nanououa bwa e kakawaki iroun Iesu ana boutoka Maria ni baika kakawaki aika riki n ririki ake imwina.

“A BON AKI ONIMAKINNA TARINA”

E boni karako ae ti tuangaki ibukini Maria n taian Euangkerio i nanon tenua ma te iterana te ririki ibukin ana mwakuri ni minita Iesu. Ma uringnga, are ai bon te aine ae e a tia ni mate buuna, ae te tina ae tii ngaia ni kaikawaia natina aika uarereke ake a teimatoa ni mena ma ngaia ni mwengana. E mataata n anne bukina ngke e a aki kona n ririmwin Iesu n ana tai n uarongorongo ni kabutaa abana. (1 Timoteo 5:8) Ma e ngae n anne, e bon teimatoa ni kananoa ana iango i aoni bwaai n taamnei ake e a tia n atai ibukin te Mesia ao n iririi bobotaki n te tinakoka n ana kaawa n aron are a taneiai ni kakaraoia ana utu.—Ruka 2:19, 51; 4:16.

Tiaki e na bae naba n tekateka i buakoia ake a ongora n ana taeka Iesu n te tinakoka i Natareta? Ai kimwareireira neiei ngke e ongo ana taeka natina are e a kakororaoaki ngkai te taetae ni burabeti ibukin te Mesia rinanona are e a kaman taekinaki bubua ma bubua te ririki n nako! Ma e ngae n anne, e boni bae n rawawata nanona n ataakin ae a aki butimwaea natina kaain ana Aro ae te I-Natareta. A kataia naba ni kakorakoraia n tiringnga!—Ruka 4:17-30.

E rawawata naba n aroaroia natina mwaane ake tabeman riki nakon Iesu. Ti ataia n Ioane 7:5 bwa a aki ira ana Aro tinaia tarin Iesu ake aman. Ti wareka ae kangai: “A bon aki onimakinna tarina.” Bon akea taekaia mwaanen Iesu aika uoman n te Baibara.b Mangaia are e a ataa te kammaraki ae okoro Maria n te mwenga ae a kakaokoro aia Aaro kaaina bwa e nonoraki iai kakaokoron aia iango. E riai neiei ni kakorakoraa ni bwaina te iango ae raoiroi ni kateimatoa kakaonimakina ni koaua ake mairoun te Atua, ngkai e tabe n anai nanoia kaain ana utu n akea te kairimatoa ke te kauntaeka.

N te taina, a a iangoia ana koraki Iesu bwa a na nako n “taua” ao akea te nanououa bwa a boni bae naba n iri tarina. A boni kangai: “E a mino.” (Mareko 3:21, 31) Ni koauana, e aki iangoa anne Maria, ma e bon iriia natina mwaane aikai bwa tao e kantaningaiia bwa a na reiakini bwaai tabeua ake a na buokaki iai ni karikirakei aia onimaki. Ma a kakoauai baikanne? E ngae ngke e karaoi mwakuri aika kamimi Iesu ao n reiakini koaua aika moan raraoi, ma a teimatoa naba n aki kakoauai natini Maria aika mwaane ake tabeman riki. E mimi iai ao ni kuri ni bwara nanona tii ibukin iaiangoan te bwai ae e na rotii iai nanoia?

Ko maeka n te mwenga ae a kakaokoro aia Aaro kaaina? E kona n rangi ni bati reireiam man ana onimaki Maria. E aki bwara nanona irouia ana koraki ake tiaki kaain te onimaki. Ma e motinnanoia bwa e na angania aia tai n nora kimwareireina ao raun ana iango man ana onimaki. N iterana are teuana, e teimatoa ni boutokaa natina are e kakaonimaki. E nanokawaki ngkana akea Iesu i rarikina? Iai n taai tabetai are e tangiria neiei bwa e na teimatoa n tiku Iesu irarikina ma ana utu? Ngkana ngaia anne, e a tia neiei ni kona n taotaona nanona. E ataia bwa bon te kakabwaia boutokaan ao kaungaan Iesu. Ko kona ni buokiia natim bwa a na moanibwaia te Atua n aron naba anne?

“E NA EWARIKO TE KABAANG AE ABWABWAKI”

Iai kaniwangani Maria ibukin onimakinan Iesu? Akea te tai ae e a tia ni kabwaka iai Iehova n anga te kaniwanga ibukin te onimaki ao e boni karaoia naba nakoni Maria. (Ebera 11:6) Iangoia moa bwa tera aron ana namakin neiei ngke e ongoraea ana taeka natina ke n ongo aia taeka aomata ake a moan ongoraeakin ana kabwarabwara.

N ana kaikonaki natina ake e ongoraei, e uringi iai bwaai tabeua ni kaineti ma uarereken Iesu n ana tai n ikawairake i Natareta? Ngke e taekina te aine are iaakina ana auti Iesu ibukini kakaaean ana mwane ae bua ae teuana te maibibi, ke temanna are e kamantinta te uita, ao are e kauraa te taura ao ni katokaa i aon te kaintaura, e koaua bwa Maria e iangoa te teinimwaane ae uarereke anne are e a tia ngkoa ni memena i rarikina ngke e karaoi tabena ni katoabong aika aron akanne? (Ruka 11:33; 15:8, 9; 17:35) Ngke e taekinna Iesu bwa e kamaiu amona ao e bebete uotana, e koaua bwa e uringa ngkoa te bwakantaai are e rangi ni kakukurei irouni Maria, ngke e matakuakina Ioteba n reireina Iesu n uarerekena, aroni karaoan raoi te amo are e na mwengaraoi iai te man n uouotia? (Mataio 11:30) Ni koauana, e rangi ni kimwareirei Maria n iaiangoan te mwioko are e a tia n anganna Iehova ni maiuna, ae buokana ni kaikawaa ao ni kataneia natina te mwaane are e nang riki bwa te Mesia. E boni bae n namakina te kimwareirei ae onoti nakoina ngke e kakauongo nakon Iesu ae te tia reirei are te kabanea ni kakannato i buakoia taan reirei aika aomata, are e mwanewei baika kamanenaaki ni katoabong ma taabo ao n anai mai iai reirei aika rangi ni kakawaki!

E bon teimatoa n nanorinano Maria. E tuai mani karineaki neiei iroun natina ma e tii kaotiota te taromauri ae koaua. N ana tai ni mwakuri ni minita Iesu ao e takarua te aine temanna mai buakoia aomata bwa bon te aine ae kukurei ni koaua neiere e bungia. E kaeka ni kangai: “Tiaki, bwa a a kukurei riki te koraki ake a ongo ana taeka te Atua ma n toua mwina!” (Ruka 11:27, 28) Ao ngke a taekinna tabeman mai buakoia aomata aika bati nakon Iesu bwa a a mena i tinaniku tinana ma tarina, e a tuangia bwa bon tinana ao mwaanena te koraki ake a onimakinna. E aki roko n te un Maria bwa e bon ota raoi n ana reirei Iesu ae a rangi ni kakawaki riki aaro n reitaki n te onimaki nakon te reitaki n te utu.—Mareko 3:32-35.

Ma e ngae n anne, e rangi ni kangaanga kabwarabwaraani marakini Maria ngke e a nora natina n rangi ni karawawataaki ni matena i aon te kai ni kammaraki. Te aomata are e nora te mwakuri n tiritiri aei bon te abotoro Ioane, are e karina naba aio n ana rongorongo imwina riki ni kangai: N rikin te bwai ae kananokawaki aei, e bon tei Maria “i rarikin ana kai ni kammaraki Iesu.” Akea te bwai ae kona n totokoa te tina ae kakaonimaki ni koaua anne ao n tatangira, n tei i rarikin natina n ana kabanea n tai ni maiu. E bon nora neiei Iesu, ao e ngae naba ngke e ikeike ma te maraki ae korakora ma e taekin ana taeka ni kabane mai nanona. E mwiokoa tinana i nanoni bain te abotoro Ioane are e tatangiria. Kioina ngke a teimatoa n aki kaaina te onimaki tarin Iesu, bon akea mai buakoia ae e mwiokoaki irouna ibukini kawakinani Maria, ma e katikua iroun te tia rimwina ae kakaonimaki. Ai ngaia are e kaota Iesu aroni kakawakin ana tararua te aomata ae onimaki nakoia natina ma e a moamoa riki kainnanoia ibukin aia onimaki.—Ioane 19:25-27.

N tokina, ngke e nangi mate Iesu ao e a namakina te maraki Maria are e a kaman taekinaki rimoa ae te rawawata ae ai aron ae e a ewaraki n te kabaang. Ngkana ti ataia bwa e kangaanga otara n iangoani korakoran rawawatan neiei, ai batira riki ngkanne aki mataatara n te kimwareirei are e namakinna tenibong imwina! E ataa te kakai ae te kabanea ni kakawaki i buakoni kakai nako Maria bwa e bon tia ni kautaki Iesu! Ao e rangi ni kakorakoraaki riki kimwareireina bwa e kaoti Iesu imwina riki nakon tarina are Iakobo ngke bon tii ngaia. (1 I-Korinto 15:7) E rotaki nanon Iakobo ni kaitibooia anne ao ai uana naba ma tarin Iesu ake tabeman riki. Ti ataia imwina riki bwa a a kakoauaa Iesu ae bon te Kristo. N te tai ae waekoa, a a iririi bobotaki ni Kristian ma tinaia, ao n “teimatoa n tataro.” (Mwakuri 1:14) A boni korei bokin te Baibara uoman mai buakoia bwa Iakobo ao Iuta imwina riki.

Ti nora kabanean rongorongoni Maria ngke e irii bobotaki ma natina mwaane ao a tataro. Ai tonura tokin rongorongoni Maria ao ai raoiroira te katoto are e a tia n karaoia! E nanomwaaka i aan te rawawata ae ai aron ae e a ewaraki n te kabaang man ana onimaki, ao n tokina e a reke kaniwangana ae moan te kakukurei. Ngkana ti kakairi n ana onimaki, ti na nanomwaaka naba i aani karawawata ni kabane aika ti aitara ma ngaai n te aonnaba ae bati te kangaanga iai, ao ti na boni karekei naba kaniwangara aika kakukurei riki nakon ae ti kona n iangoia.