Katotonga Teuare E Beritana te Maiu Are Aki Toki

1. Tera te konabwai ae buokira bwa ti na katotongi aroaron te Atua?

E A TIA Iehova n anganira te konaa n ota n aia namakin ao rawawataia aomata ao ti iangoia bwa ti rotaki iai. Ni koauana, ti kona n iangoa te bwai ae riki ae ti tuai n rinanona. (Wareka IEbe 5:1, 2.) Ti na kangaa ni wanawana ni kamanena ana bwaintangira te Atua aei? Tera ae ti riai ni karaoia n totokoa ruanikaira iai?

2. E kangaa n rotaki Iehova n rawawatara?

² Akea te nanououa bwa ti kimwareirei ngkai e a tia ni beritana te maiu n aki toki i karawa te Atua ibukia taani kabiraki aika kakaonimaki, ao te maiu n aki toki i aon te aba ibukia ana “tiibu tabemwaang” Iesu aika kakaonimaki. (Ioa. 10:16; 17:3; 1Kor. 15:53) Ni koauana, e na aki kabuakakaaki te kantaninga ae te maiu n aki toki i karawa ke i aon te aba, ni karawawata aika riki ngkai. E ataa raoi Iehova te rawawata ae ti rinanona, n aroia naba tibun Iteraera ngke a toronaki i Aikubita. Ni koauana, “e rawawata n aia tai ni karawawataaki ni kabane.” (Ita. 63:9, NW) N tienture ake i mwina, ao a maaku I-Iutaia irouia taani kaitaraa katean te tembora, ma e kangai te Atua: ‘Ane ringingkami ao e ringa naba ataeini matau.’ (Tek. 2:8, BG) N aron te tina ae rangi n tangira natina, e kairaki naba Iehova bwa e na kaotiota tangiraia ana aomata. (Ita. 49:15) Ni koauana, e kona Iehova n ataa aia namakin ao rawawataia tabemwaang ao e rotaki iai ao e anganira naba te konaa n n iango n aron anne.—TaiAre. 103:13, 14.

ARON IESU NI KAOTIOTA ANA TANGIRA TE ATUA

3. Tera ae kaotaki iai bwa e nanoanga Iesu?

³ E ataa aia namakin aomata Iesu ngkana a karawawataaki, e ngae naba ngkana e aki rinanoi. Te katoto, a teimatoa aomata aika mangori ni maakuia mataniwi n Aaro ake a mwamwanaiia ao ni karawawataia n aia tua. (Mat. 23:4; Mareko 7:1-5; Ioa. 7:13) E aki roko n te maaku Iesu ke ni mwamwanaaki, ma e kona n atai baike a riki ake e aki rinanoi. Ngaia are ngke “e noriia te koraki ae bati ao e nanoangaiia ibukina bwa a karawawataaki ma ni kananoanga, ao a kamaenakoaki n aroia tiibu aika akea te tia kawakinia.” (Mat. 9:36) E katotonga Tamana Iesu n tatangira ao n nanoanga.—TaiAre. 103:8.

4. E kangaa n rotaki Iesu n rawawataia aomata?

⁴ E kaota ana tangira Iesu nakoia aomata aika karawawataaki. Anne are e a kaota raoi iai ana tangira Tamana. Imwin aia uarongorongo n taabo aika raroanako, e a mwananga ma ana abotoro nakon te tabo ae rau n rawea motirawaia. Ma, kioina ngke a tataningaia te koraki ae uanao, e nanoangaiia ao e a “reireinia baika bati.”—Mareko 6:30, 31, 34.

ARORA NI KATOTONGA ANA TANGIRA IEHOVA

5, 6. Ti na kangaa n tabeakinia aomata ngkana ti katotonga ana tangira te Atua? Kabwarabwaraa. (Nora te taamnei ni moan te kaongora aei.)

⁵ Ti kona ni katotonga ana tangira te Atua n arora n tabeakinia aomata. N te kabotau: Iangoa te roro n rikirake ae aongkoa Alan are e iaiangoa te tari te mwaane ae a kara ae e aki kona ni wareware bwa e aki bati n noraaba. E kangaanga irouna bwa e na uarongorongo man te auti teuana ma teuana. E uringi ana taeka Iesu aikai: “Bwaai ake kam tangiriia aomata bwa a na karaoi nakoimi, karaoi naba nakoia.” (Ruka 6:31) Ngaia are e a titirakinna i bon irouna ni kangai: ‘Tera ae I tangiria bwa a na karaoia aomata nakoiu?’ E mataata ana kaeka aei: ‘I tangiriia bwa a na butibooro ma ngai!’ Ma e kona ni butibooro te tari ae e a kara aei? E kamatataaki n ana taeka Iesu bwa ti riai n titirakinira ni kangai: ‘Tera ae I tangiria bwa a na karaoia aomata nakoiu, ngke arona bwa I rotaki naba n ana kangaanga te tari arei?’

⁶ Bon te roro n rikirake Alan, ma iai irouna te konaa n iangoi baike a riki ake e tuai rinanoi. E tarataraa te tari te mwaane ae e a kara, ao n ongora irouna. Teutana imwin teutana, e a moanna n ota Alan n aron te aomata ae kara ae kangaanga warekan te Baibara irouna ke n uarongorongo man te auti ma teuana. Ngke e a ota raoi n rawawatan te tari arei, e a nora te ibuobuoki ae kainnanoaki, ao e kani buokia. Ti kona ni karaoa naba anne. Ngkana ti na katotonga ana tangira te Atua, ti riai n ota aia namakin ao rawawataia tarira ao n iangoia bwa ti rotaki naba iai.—1Kor. 12:26.

7. Ti na kangaa n atai raoi rawawataia aomata ao n ota iai?

⁷ E bon aki bebete n taai nako ataakin rawawataia tabemwaang. A a bati aomata ake a kaaitara ma kangaanga aika ti aki kona n atai. Iai tabeman ake a rotaki marurungin rabwataia man te ikoaki, te aoraki ke te kara. A rotaki aia namakin tabemwaang ibukina bwa a taonaki n te rawawatannano, te tabeaianga ae korakora, ke mwini mwakuri n tangako ao n iowawa. Ma iai naba aika a kaaina te utu ae kakaokoro aia Aaro kaaina, ke te utu ae tii temanna te karo iai. A bane aomata nako ni kaaitara ma te kangaanga, ao n angiin te tai ti tuai man rinanoi. Ni kaineti ma baikai, ti na kangaa ni katotonga ana tangira te Atua? Boni man arora ni kakauongo raoi ao n ota n aia namakin aomata, e ngae ngke a kakaokoro aia kangaanga. Ti kona ni kairaki iai bwa ti na katotonga ana tangira Iehova ngkana ti anga te ibuobuoki ae kainnanoaki. E kona ni kakaokoro kainnanoia aomata n tatabemania nako, ma ti kona ni kaungaia ni kaineti ma ana iango Iehova iai ao n anga taian ibuobuoki aika manena.—Wareka I-Rom 12:15; 1 Betero 3:8.

KATOTONGA ANA AKOI IEHOVA

8. E kangaa ni buokaki Iesu bwa e na kaotiota te akoi?

⁸ E taku Natin te Atua: ‘E akoia aika bangaomata ma aika buakaka Teuare Moan te Rietata.’ (Ruka 6:35) Ni koauana, e katotonga ana akoi te Atua Iesu. E kangaa ni karaoa anne Iesu? E kaotiota te akoi n iangoa aron rotakia aomata n ana taeka ao ana mwakuri. Te katoto, e kawaria te aine temanna ae ataaki bwa te tia bure, are e tang ao ni kamwaimwa waen Iesu n rannimatana. E ataia Iesu bwa e a tia n raraoma neiei ao ngkana e aki kaota tabeakinana, e na bon rawawata nanon neiei. Ngaia are, e kamoamoaa ao e kabwaraa ana bure. Ngke e aki kukurei iai te Baritaio, e boni kaekaa Iesu ma te akoi.—Ruka 7:36-48.

9. Tera ae kona ni buokira ni katotonga ana akoi te Atua? Aanga te katoto.

⁹ Ti na kangaa ni katotonga ana akoi te Atua? E koroboki Bauro ni kangai: “E aki riai ni kauntaeka ana toro te Uea ma e riai n nimamannei nakoia aomata nako.” (2 Tim. 2:24) A riai aomata ni kaota te akoi n tabeakini baika riki bwa aonga n aki karawawatai nanoia tabemwaang. Iangoia bwa ti na kangaa ni kaota te akoi n itera aikai: E aki karaoa raoi tabena te mataniwi n ara tabo ni mwakuri. Tera arora iai? Ai tibwa ana moantai ni kaea te botaki i nanon namwakaina aika bati te tari te mwaane temanna. Tera ae ti na taekinna nakoina? N te mwakuri ni minita, ao e taku kaain te auti: “I rangi n tabetabe moa ngkai.” Ti na kangaa ni kaota tabeakinana? N te mwenga ao e kona te buu te aine ke te buu te mwaane ni kangai: “E aera ko aki kaongoai am babaire ibukin te Kaonobong?” Ti na kangaa ni kaeka ma te akoi? Ngkana ti iangoia bwa ti rotaki n rawawataia tabemwaang ao a rotaki naba n ara taeka, ti wanawana ngkana ti katotonga ana akoi Iehova man ara taeka ao ara mwakuri.—Wareka Taeka N Rabakau 15:28.

KATOTONGA WANAWANAN TE ATUA

10, 11. Tera ae ti kona ni buokaki iai ni katotonga wanawanan te Atua? Aanga te katoto.

¹⁰ Arora ni kona n iangoi baika riki ake ti aki rinanona, ti kona ni buokaki iai ni katotonga wanawanan Iehova ni kantaningai mwin ara mwakuri. Teuana mai buakon aroaron te Atua aika kakawaki bon te wanawana ao e kona n nori baika a na riki. Ti bon aki kona n nori baika a na riki nakon taai aika a na roko, ma ti wanawana ngkana ti iangoi baika a na riki imwini baike ti karaoi. A kabwaka tibun Iteraera n iangoi baike a na riki imwin aia aki ongeaba iroun te Atua. E bon ataia Mote bwa a kona ni karaoa te bwai ae buakaka i matan Iehova n aki ongei baike e a tia ni karaoi ibukia. N ataakin aei irouni Mote, e a otea te anene ae kangai taekana: “Ba te botanaomata ae akea te iango n rabakau i rouia ngaiia, Ao akea naba te ataibwai i nanoia. A bia rabakau ngaiia, a bia ata te baei. A bia iangoi tokiia!”—TuaKau. 31:29, 30; 32:28, 29, BG.

¹¹ Ti iangoraoi ngkana ti katotonga wanawanan te Atua n arora n iaiangoi baike a na riki imwini baika ti karaoi. Te katoto, ngkana ti karekenano, ti riai n ataa korakoran te kariri n tangiran te wene n taanga. Ti bia aki karaoi babaire ke ni karaoa te bwai teuana ae kona ni karika te kangaanga nakon ara iraorao ae kaan ma Iehova! Ma, ti bia karaoi baika boraoi ma taeka aika kairaki koreaia aikai: “Te aomata ae nanowanawana e nora te bwai ae buakaka, ao e karaba mai iai: ao akana a ro nanoia a ri rarikina, ao a reke kaiia.”—TaeRab. 22:3, BG.

RARAWA NI KAATUUA TE IANGO AE KARUANIKAI

12. E na kangaa kaatuuan te iango ni karuanikai nakoira?

¹² E ataia te aomata ae wanawana bwa kaatuuan te iango, e kona ni kabotauaki ma te ai. E kona n ibuobuoki te ai ngkana e kabonganaaki raoi ni kaburoan te amwarake. Ma e kamamate naba ngkana e aki tararuaaki raoi, ao e kona n urarake iai te auti ao n tiringia kaaina. N aron naba anne, e manena kaatuuan te iango bwa ti buokaki iai ni katotonga Iehova. Ma, e kona ni karuanikai ngkana e kaatuuaki iaiangoani baika bubuaka. Te katoto, ngkana ti karikia bwa anuara iaiangoan aroaro aika bure, ti kona ni kairaki bwa ti na karaoi baika ti kukurei iai. Ni koauana, e kona kaatuuan iangoan aroaro aika bubuaka ni katoka ara iraorao ma Iehova!—Wareka Iak. 1:14, 15.

13. Tera aron te maiu are e kaatuua iangoana Ewa?

¹³ Iangoa aron Ewa are e karikirakea kani kanakin uaan te kai are e tabuaki kanakina man “te kai n ata te raoiroi ma te buakaka.” (KBwaai 2:16, 17, BG) E taku te naeta nakoina: “Kam na bon aki mate: ba E ataingkami te Atua ba n te bong ae kam na kanna iai, ao a na kaureaki matami, ao kam na riki ba kaanga te Atua n ata te raoiroi ma te buakaka.” E “nora te kai arei [Ewa] ba e kakanaki uaana, ao ba e kan tarataraki ni maata.” Tera mwina? “E kinika uaana, ao e kanna; ao e angan naba buna ma ngaia, ao e kanna naba.” (KBwaai 3:1-6, BG) Bon iai te bwai ae e anaaki iai nanon Ewa n ana taeka Tatan. N oneani mwin are e tuangaki te bwai ae raoiroi ao ae buakaka, e a bon nakoina ana rinerine. Ai boni karuanikaira ana iango aei! Man ana bure Atam are buun Ewa, e a “roko te bure irouia kaain te aonnaba . . . ao rokon te mate n te bure.”—IRom 5:12.

14. Ti kangaa ni buokaki man te Baibara n rarawa nakon te wene ni bure?

¹⁴ E aki irekereke ma te wene ni bure ana bure Ewa are e karaoia n te onnaroka are Eten. E ngae n anne, e anga ana kauring Iesu ni kaatuuan iangoan aroaro aika bubuaka. E taku: “Ane teimatoa n tarataraa te aine n iango i nanona bwa e kani wene n taanga ma ngaia, ao e a tia ni wene ni kimoa ma ngaia i nanona.” (Mat. 5:28) Irarikin anne, e kauring Bauro ni kangai: “Tai bairea irakin nanon ana kaibwabwaru te rabwata.”—IRom. 13:14.

15. Tera te kaubwai ae ti riai ni kaikoa ao bukin tera?

¹⁵ Te bwai teuana riki ae karuanikai bon iaiangoan te kaubwai ae bati, ike e a uarereke iai ara tai ibukin te Atua. Ni koauana, te aomata ae kaubwai “e taku i nanona ba ai aron te nono ae rietata.” (TaeRab. 18:11, BG) E taekina te karaki teuana Iesu ni kabotaua iai te aroaro ae kananokawaki iroun te aomata ae “kaiko i bon ibukina, ma e aki toronibwai i matan te Atua.” (Ruka 12:16-21) E kimwareirei Iehova ngkana ti karaoi baika e kukurei iai. (TaeRab. 27:11) Ai kukureira ngaira ngkana ti butimwaeaki irouna ibukina bwa ti a tia ni kaikoi “baika kakawaki . . . i karawa”! (Mat. 6:20) Ao te kaubwai ae kakawaki riki ae ti na karekea, bon ara iraorao ae kaan ma Iehova.

RARAWA N IANGO N RARAOMA

16. Tera te anga ibukini kauarerekean te raraoma?

¹⁶ Iangoa korakoran raraomara ngkana ti kairaraangaki ni kaikoi “baika kakawaki i aon te aba.” (Mat. 6:19) E kabongana Iesu te kabotau ni kaotia ae e kona ni karibwaaki taekan te Tautaeka n Uea n “raraomaeakinani bwain te maiu aei ma te kaubwai ae kona ni mwamwanaa te aba.” (Mat. 13:18, 19, 22) A iaiango n taai nako aomata tabeman bwa a kona n riki baika bubuaka, e ngae ngkana a raraomaeakina te mwane ke a aki. Ma, e kona n ruanikai marurungin rabwatara ao ara onimaki n te iango n raraoma ae korakora. Ti bia onimakina Iehova ao n uringnga bwa “e karawawata nanon te aomata te raraoma; ma e kakukureia te taeka ae raoiroi.” (TaeRab. 12:25, BG) Ti kimwareirei iroun temanna ae atai ara kangaanga ao e taekin taeka ni kaungaunga. Ngkana ti kaotii baika ti iangoi nakoia ara karo, buura ke raora ae ti onimakinna ake a iangoi bwaai n aron iangoaia iroun te Atua, ti a kona iai ni kauarerekea raraomara.

17. E kangaa ni buokira Iehova n tokanikai n te raraoma?

¹⁷ Akea ae kona n atai raraomara bwa tii Iehova. E korea aei Bauro: “Tai raraomaeakina te bwai teuana, ma a na kaotaki ami bubutii ni bwaai ni kabane nakon te Atua, n te tataro ma te kakorakora n tataro ni bubutii n raonaki n te katituaraoi, ao te rau are mairoun te Atua ae riaon aia iango aomata, e na kawakin nanomi ma ami iango rinanoni Kristo Iesu.” (IBir. 4:6, 7) Iaiangoiia naake a buokira ni kawakina ara onimaki bwa e na aki ruanikai, aika tarira n te onimaki, unimwaane, te toro ae kakaonimaki, anera, Iesu ao ai bon Iehova.

18. Ti kangaa ni buokaki mani kaatuuan te iango?

¹⁸ N aron ae ti tia n reiakinna, e kona kaatuuan te iango ni buokira bwa ti na katotongi aroaron te Atua n aron te tangira. (1 Tim. 1:11; 1 Ioa. 4:8) Ti na boni kukurei ngkana ti kaotiota te tangira ni koaua, iaiangoi mwini ara mwakuri ao n rarawa n iango n raraoma ae kona ni kakerikaaka kukureira. Ti bia kamanena raoi ara konabwai are e anganira te Atua, n iaiangoa te kantaninga ae imwaira ao ni katotonga ana tangira Iehova, ana akoi, wanawanana ao kukureina.—IRom 12:12.