“Nako Mai Irirai”
“Ane kan ri mwiu, ao ke e kakaakea n taona nanona, ao ke e tabetabeka [“ana kai ni kammaraki,” NW] n te bong ae koraki ao ke e irirai.”—RUKA 9:23.
1, 2. (a) Tera te kakao ae akoi are e anga Iesu? (b) Ao tera ngkoe arom ni butimwaea ana kakao Iesu anne?
N RAATOKIN ana mwakuri ni minita Iesu, ao e a nako n uarongorongo i Beroia, n aonon Ioretan, i meangini mainikun Iutaia. Ike e a kawaraki iroun te rorobuaka temanna are e titiraki bwa e na kanga ni karekea te maiu are e aki toki. Imwin ataakin te rorobuaka aei iroun Iesu bwa e maiuakina te Tua Rinanoni Mote, ao e a anganna naba te kakao ae rianako arona ngke e kangai nakoina: “Naako kabo am bwai nako, ao angania akana aki kaubwai, ao e na reke am bwai i karawa iai: ao nako mai, irirai.” (Mareko 10:21) Ao bon tii iangoia moa, ai bon tamaroara te kakao ae iriran Iesu, ae ana rikitemanna te Atua ae Moan te Rietata!
2 E aki butimwaea te kakao anne te rorobuaka arei, ma iai tabeman ake a butimwaeia. E taetae naba ngkoa Iesu nakoni Biribo ni kangai: “Ko na irai.” (Ioane 1:43) E butimwaea te kakao anne Biribo ao rimwi e riki bwa te abotoro. E a manga anga naba te kakao anne Iesu nakoni Mataio, ao e butimwaeia naba. (Mataio 9:9; 10:2-4) Ni koauana e anga naba te kakao anne Iesu nakoia aomata nako ake a tangira te raoiroi ngke e kangai: “Ane kan ri mwiu, ao ke e kakaakea n taona nanona, ao ke e tabetabeka ana [“kai ni kammaraki,” NW] n te bong ae koraki, ao ke e irirai.” (Ruka 9:23) Ai ngaia are a kona aomata nako n riki bwa taan irira Iesu. Ngkoe anne naba ae ko tangiria? Angiina mai buakora, a a tia ni butimwaea ana kakao ae akoi Iesu anne n te aro ae riai, ao ni manga tibwaia nakoia aomata nako rinanon ara mwakuri ni minita.
3. Ti na kanga n totokoa betinakora man iriran Iesu?
3 Ma e kananokawaki bwa iai tabeman ake a manga katoka aia reirei n te Baibara. A moanna ni kekerikaaki man iriran Iesu ao ni “beti rio” teutana imwin teutana. (Ebera 2:1) Ti na kanga n totokoa bwakara n te bwai ni kamwane anne? E ibuobuoki ngkana ti titirakinira i bon iroura ni kangai: ‘E aera ngkoa ngke I bon rineia bwa N na irira Iesu n te moantai? Tera ae nanonaki n irirana?’ Iaiangoani kaekaan titiraki aika uoua aikai, a na kona ni buokira ni kamatoaa ara motinnano are ti na teimatoa n toua te kawai ae raoiroi are ti a tia n rineia. E na ibuobuoki naba nakoira ni kaungaia aomata nako bwa a na irira Iesu.
E Aera Bwa Ti na Irira Iesu?
4, 5. Bukin tera ngkai e tau n riki Iesu bwa te tia Kairiri?
4 E taekina ae kangai te burabeti are Ieremia: “Iehova, I ata kawain te aomata ba e aki mena i nanona: tiaki ana bwai te aomata ae nakonako te kaeti eueutakina.” (Ieremia 10:23) A noraki koauan ana taeka Ieremia aikai ni baike a riki rimoa. E a moanna n rikirake koauan ae a bon aki kona aomata aika aki kororaoi n tokanikai n tautaekania i bon irouia. Ma ngaira ti butimwaea te kakao ae iriran Iesu kioina ngkai ti ataia bwa e bon tau ni mwiokoaki bwa ara tia Kairiri ae akea n ai arona i buakoia aomata nako. Ti na rinanoi ngkai tabeua mwiokoan Iesu aika e a tia ni karekei ake e a riki iai n tau bwa ara tia Kairiri.
5 Te moan, e a tia Iehova n rinea Iesu bwa te Mesia ae te tia Kairiri. E na antai ae wanawana riki nakon ara tia Karikiriki are ngaia ae e rinea te tia Kairiri ibukira? Te kauoua, iai aroaron Iesu aika raraoi aika ti kona ni kamoamoai ao ni kakairi iai. (Wareka Itaia 11:2, 3.) Bon te banna ni katoto ae moanibaan te kororaoi. (1 Betero 2:21) Bukina are te katenua bwa Iesu bon te aomata ae rangi n tabeakinia akana a iriria, n aron ae kaotaki ngke e anga maiuna ibukia. (Wareka Ioane 10:14, 15.) Ao e boni kaotia naba n aroarona bwa te tia kawakin tiibu ngaia ae mwamwannano n arona ni kairirira i nanon te maiu ae kakukurei ngkai ao nakon taai aika tamaroa aika imwaira. (Ioane 10:10, 11; Te Kaotioti 7:16, 17) Aikai bukina tabeua ao a bati riki ake ti a kona iai ni kairaki bwa ti na karaoa te rinerine ae wanawana ae irirana. Tera ngkanne ae irekereke ma irirakin Iesu?
6. Tera ae nanonaki n iriran Iesu?
6 E bati riki ae nanonaki n te riki bwa taan irira Kristo nakon ae ti na tii aranira bwa Kristian ngaira. Uoua te birion mwaitiia aomata ni boong aikai ake a taku bwa Kristian ngaiia, ma e kaotaki n aia mwakuri bwa bon taani “kakaraoa ae buakaka.” (Wareka Mataio 7:21-23.) Ngkana iai tabeman aika kan ongoraeakina taekan ana kakao Iesu aei, ti kabwarabwaraa raoi nakoia bwa Kristian ni koaua bon aomata aika kaboraoi maiuia ma ana reirei ao ana katoto Iesu ao ni maiuakin. Ni kabwaranakoan ae nanonaki ikai, iaiangoi ngkanne aroaron Iesu tabeua aika ti atai.
Kakairi n Ana Katoto Iesu ni Kaineti ma te Wanawana
7, 8. (a) Tera te wanawana, ao bukin tera ngkai e rangi ni wanawana Iesu? (b) E kanga Iesu ni kaotiota te wanawana, ao ti na kanga ni kona ni kakairi irouna?
7 A bati aroaron Iesu aika rianako aika e kaotiotii, ma ti na kaatuua moa ngkai ara iango i aon aika aua ae wanawanana, nanorinanona, ingaingannanona, ao ana tangira. Ti na nora moa ngkai wanawanana ae taekan ana konabwai ni kamanena ana atatai ao rabakauna n te aro ae uaana. E korea ae kangai te abotoro Bauro: “Are a bane ni karabaki i nanona bwaikorakin te rabakau ma te atatai.” (I-Korote 2:3) E reke mai ia te aeka ni wanawana aei iroun Iesu? E a manga boni kaeka Iesu ni kangai: “I atongi baikai n ai aron are e reireiai Tamau.” (Ioane 8:28) E boni waantongaki iroun Iehova, ai ngaia are ti bon aki kubanako n aron nakoraoin ana motinnano Iesu.
8 N te katoto, e karaoa te motinnano ae raoiroi Iesu n rinean anuani maiuna. E motikia bwa e na kabebetea aroaroni maiuna ni kaatuuan iangoan te bwai ae tii teuana ae karaoakin nanon te Atua. E kabanea ana tai ma korakorana ma te wanawana ni boutokaa te Tautaeka n Uea. Ngkana ti kakorakoraira naba ni ‘karaoiroi matara’ n arora n aki karawawataira n tangirani baika aki riai ake a na kona ni kabanea korakorara ao ni katabetabeira, ngkanne ti a kakairi iai n ana katoto Iesu. (Mataio 6:22) A mwaiti Kristian ake a a tia ni karaoi aanga tabeua ibukini kabebeteani maiuia, bwa a aonga ni kona ni kabanei aia tai aika bati riki n te mwakuri ni minita. A a tia tabeman ni kona ni karaoa te mwakuri ni bwaiania. Ngkana ngkoe naba temanna, ko bon rangi ni kamoamoaaki iai. ‘Ukoukoran moa uean te Atua’ e karika te kimwareirei ae bati ao te raunnano.—Mataio 6:33.
Bwaina te Nanorinano n Aron Iesu
9, 10. E kanga Iesu ni kaotiota nanorinanona?
9 Ti na manga nora ngkai aroaron Iesu ae te kauoua ae nanorinanona. A aki toki aomata aika aki kororaoi ni karikirakea namakinan ae a rietata riki nakoia raoia ngkana a anganaki te mwiokoaki. Ai bon okorora ma Iesu! E ngae ngke iai iroun Iesu te mwioko ae rangi n rine ae kakoroani bukin ana kantaninga Iehova, ma bon akea naba tamrurun te kainikatonga ae noraki i nanona. Ao ti a kaungaaki bwa ti na kakairi n nanorinanona aei. E korea ae kangai te abotoro Bauro: “Kam na nanona te nano aei, ae mena naba i nanoni Kristo Iesu: ba ngke arona aron te Atua, ao E aki iangoa arona ae bo raoi ma aron te Atua, ba te bwai ae na tautauaki, ma E kaki kanoana ae neboakina, ao E arona aron te toro, ao E riki n ai aron te aomata.” (I-Biribi 2:5-7) Tera ae irekereke ma anne?
10 E kimwareirei Iesu ni kakabwaiaana aika rangi n tamaroa ngke e mena irarikin Tamana i karawa, ma e ngae n anne e kukurei ni “kaki kanoana ae neboakina.” E a kamwaingaki maiuna nako nanoni biroton te teinnaine ae te I-Iutaia, ike e a tiku iai i nanon ruaiwa namwakaina ao n tabe n rikirake ni karokoa bungiana bwa te merimeri ae akea ana konabwai, ni batan te kabentaa ae mangori. E tabe n ikawairake Iesu ni batan Ioteba, teutana imwin teutana ao e a moanna n reireinna n nakonako, rimwi riki e a riki bwa te teei ae uarereke ni karokoa ae ai bon te roro n rikirake. E bon aki rotaki n te bure. E teimatoa n aantaeka nakoia ana karo ake a aki kororaoi i nanon rikirakena. (Ruka 2:51, 52) Ai boni kamira te nanorinano aei!
11. N aaro raa aika ti kona iai ni kakairi n nanorinanon Iesu?
11 Ti kakairi n nanorinanon Iesu ngkana ti kukurei naba ni karaoi mwioko aika taraa ni mangori. Tao n te katoto, iangoa te mwakuri ae tataekinan te rongorongo ae raoiroi. E taraa ni mangori te aeka ni mwakuri aei, ai moarara riki ngkana a kaotiota te aki bwerengaki aomata, te bwainingare ao te kakaitara. Ma teimatoara n te mwakuri n uarongorongo, ti a buokiia iai aomata nako bwa a na butimwaea ana kakao Iesu bwa a na iriria. Are nanona bwa ti boni kamaiuia naba aomata iai. (Wareka 2 Timoteo 4:1-5.) Teuana riki te katoto, boni kateimatoaan nakoraoin ara Tabo n Taromauri. Ao ngaia e nanonaki naba iai kabwaroani kanoan tiin ni maange, irean te timanti ao kaitiakan te roki, aika mwakuri aika a rangi ni mangori! Ma e ngae n anne, ti bon ataia naba bwa kateimatoaan nakoraoin ara Tabo n Taromauri ae nibwan te taromauri ae itiaki, boni ngaia naba iteran ara taromauri ae tabu. Kukureira ni kakoroi nanoni mwioko aika taraa ni mangori aikai, ti a kaotia iai bwa ti nanorinano ao ti toua mwini mwanekani Kristo.
Bwaina te Ingaingannano n Aron Iesu
12, 13. (a) E kanga Iesu ni kaotiota ingaingan nanona, ao tera are e kairaki iai? (b) Tera ae e na kairira bwa ti na ingainga n te mwakuri ni minita?
12 Iangoa ingaingan nanon Iesu n te mwakuri ni minita. E bati baika e karaoi Iesu ni menana i aon te aba. Ngke e tabe n rikirake ao e taraa n ae e mwakuri bwa te kabentaa irarikin tamana are e kaikawaia are Ioteba. Ma ngke e a karaoa ana mwakuri ni minita Iesu, ao e a karaoi kakai n ikotaki naba ma kamaiuaia aoraki ao kautaia maate. Ma ana mwakuri ae moan te kakawaki riki bon tataekinan te rongorongo ae raoiroi ao reireinaia ake a kan ongoraeakinna. (Mataio 4:23) Ti karaoa naba te aeka ni mwakuri anne kioina ngkai bon taan iriria ngaira. Ti na kanga ni kakairi n ana katoto? Te anga teuana, ngkana ti karikirake te aeka n nano are iroun Iesu.
13 Ma te bwai ae moan te kakawaki, bwa e kairaki Iesu n tangiran te Atua bwa e na uarongorongo ao n reireinia aomata nako. Ma e bon tangiri naba koaua ake e reiakin Iesu. Kioina ngkai titeboo irouna koaua aikai bwa baika rangi ni kakawaki ma ni bobuaka, ai ngaia ae e a rangi n ingainga iai n tibwatibwai nakoia aomata. Ti namakina naba ae aron aei kioina ngkai taan angareirei ngaira ke ‘taan anga taiani kaetieti nakoia aomata.’ Ao bon tii iangoi koaua aika rangi ni kakawaki ake ti a tia n reiakini man Ana Taeka te Atua! Ti a ataa te titiraki ae irekereke ma te mwaaka n tautaeka i aoni bwaai ni kabane ao aroni kaekaana. Ti a rangi ni mwaatai naba ni baike e reiakin te Baibara ibukia maate ao kakabwaia aika a na reke i nanon ana waaki ae boou te Atua n te aonnaba. A bon aki kona n rai kakawakini koaua aikai, n aki ongeia bwa tao ti a tibwa reiakin ke tao ti a bongata ma ngaai. E ngae ngke tao a a bwai nikawai ke a boou aeka ni koaua aikai, ma a bon teimatoa naba n riki bwa kaanga baika a rangi ni kakawaki ma ni bobuaka. (Wareka Mataio 13:52.) Rinanon tataekinan te rongorongo ma ingaingan nanora, ti a katerea iai nakoia aomata tangirani baike e reiakinira Iehova.
14. Ti na kanga ni kakairi n aron ana angareirei Iesu?
14 Nora naba aron Iesu n reireina te aba. E aki toki ni kaiririia ake a ongora irouna nakon te Baibara. E katoa tai ni momoana kabwarabwaraan te bwai ae kakawaki n taekinan ae kangai: “E koreaki ae kangai.” (Mataio 4:4; 21:13) N ana taeka ake a koreaki mwiia n te Baibara, e aki toki ni mwanewei kiibu ake a anaaki man iterani mwaitini booki ake n te Baibara n Ebera ke baika a nanonaki iai. N aron Iesu, ti kabotoi naba ara maroro i aon te Baibara n ara tai n uarongorongo ao ni kakorakoraira ni kaota te kibu teuana man te Baibara ngkana arona bwa e reke taina. Ni karaoan anne, ti a buokiia iai ake a raoiroi nanoia bwa a na kakoauaa i bon irouia ae ti reiakin raoi ana iango te Atua ao tiaki oin ara iango. Ai boni kimwareireira ngaira ngkana iai ae kukurei ni wareware n te Baibara ao ni maroroakina manenana ma baika a nanonaki n Ana Taeka te Atua! Ao ai bon akeara riki tian ara kakatonga ngkana aomata akanne a butimwaea ana kakao Iesu ao man iriria.
Iriran Iesu E Nanonaki Iai Tangiraia Aomata
15. Tera aroaron Iesu ae rangi n rianako, ao e na kanga n rotiira iaiangoana?
15 E bon rangi n ringa te nano aroaron Iesu ae te kabanea aei ae ti nang maroroakinna ngkai ae bon taekan ana tangira ibukia aomata nako. E korea ae kangai te abotoro Bauro: “Ba e kairoroira ana tangira Kristo.” (2 I-Korinto 5:14) A rangi n ringaki nanora n iaiangoan ana tangira Iesu ibukia aomata ni kabaneia ao ibukira n tatabemanira nako, ao ti a kaumakaki iai bwa ti na tou mwin ana katoto.
16, 17. N aaro raa ake e kaotiota iai ana tangira Iesu ibukia aomata nako?
16 E kanga Iesu ni kaotiota tangiraia aomata? Te anga teuana ae te kabanea n rianako ibukini kaotiotan ana tangira, boni mani kukureina n anga maiuna ibukia aomata. (Ioane 15:13) Ma irarikin anne, e boni kaotiota naba te tangira Iesu n aanga riki tabeua rinanon ana mwakuri ni minita. N aron teuana, e nanoangaia aika taonaki n te rawawata. Ngke e nora Maria ao tabeman riki ake a tang ni korakai ibukini maten Rataro, ao ngaia e rotaki naba n nanokawakia. E bon “tang” naba Iesu, e ngae ngke e na boni kauta Rataro.—Ioane 11:32-35.
17 Ni moani waakinan ana mwakuri ni minita Iesu, ao e a nakoina te rebera temanna ni butiia ni kangai: “Ngkana Ko kani kaitiakai, ao Ko konai.” Ma tera ana kaeka Iesu? E koreaki ae kangai: “E nanoangaia.” Ao rimwi e a karaoa te bwai teuana ae rangi ni kamino nano. “E arora baina n ringnga, ao E taku nako ina, I kani kaitiakiko; ko na itiaki. Ao e rina n nako te rebera mai rouna, ao e kaitiakaki.” A taraaki ngkoa rebera i aan te Tua Rinanoni Mote bwa a baareka, ao Iesu e boni kona naba ni kaitiaka te rebera arei n aki taua. Ma e ngae n anne, e kariaia Iesu bwa e na namakina ringana te rebera arei iroun te aomata temanna, ae tao ai tibwa ana moan tai naba i nanon ririki aika bati. Ai bon tamaroara te mwakuri n nanoanga aei!—Mareko 1:40-42.
18. Ti na kanga ni kaotiota te “atataiaomata”?
18 Ngkai taan irira Kristo ngaira, ti a kainnanoaki naba bwa ti na kaotiota ara tangira rinanoni kaotiotan ara “atataiaomata.” (1 Betero 3:8) Tao e na aki bebete kaotiotan te atataiaomata nakoia raora n te onimaki ake a taonaki n te aoraki ae wenemaan ke te aki raunnano ae korakora, ma ai moarara riki ngkana ti bon tuai man rorotaki n aeka ni kangaanga akanne. Ma e bon atataiaomata naba Iesu nakoia ake a aoraki, e ngae ngke e bon tuai ngaia man aoaoraki. Ti na kanga ngkanne ni kona ni karikirakea te aeka n nanoanga anne? N arora ni kakauongo raoi nakon ane e bunra rawawatan nanona nakoira. Ti kona n titirakinira i bon iroura ni kangai, ‘E na tera au namakin ngke arona bwa I rotaki n aia kangaanga?’ Ngkana ti karikirakea tabeakinan aia namakin aomata ti na moanna ngkanne n rabakau riki ni “kabebeteia akana a kai toki nanoia.” (1 I-Tetaronike 5:14) Ai ngaia are ti na bon irira iai Iesu.
19. N aaro raa aika ti a rotaki iai n ana katoto Iesu?
19 Ai boni kamira uaan reiakinani baika ti nori n ana taeka Iesu Kristo ma ana mwakuri! Kabatiaan ara tai n reiakina taekana, ai boni korakoran naba nanora ni kani katotongnga ao korakoran naba nanora ni kani buokiia aomata nakoni karaoan ae aron aei. Ai ngaia are ti bia kimwareirei n irira ara Uea ae te Mesia, ngkai ao n aki toki!
Ko Kona ni Kabwarabwaraa?
• Ti na kanga ni kona ni kaota te wanawana n ai aron Iesu?
• N aaro raa aika ti kona iai ni kaotiota te nanorinano?
• Ti na kanga ni kona ni karikirakea ingaingannanora n te mwakuri ni minita?
• N aaro raa aika ti kona iai ni kakairi iroun Iesu ni kaotiotan tangiraia aomata nako?
[Bwaoki/Taamnei n iteraniba 9]
TE BOKI AE NA BUOKIRA NI KAKAIRI IROUNI KRISTO
N TE BWABWARO teuana n 2007 ao e a otinako te boki ae atuna “Come Be My Follower” n te taetae n Ingiriti ma baana aika 192 mwaitiia. E boretiaki te boki aei ibukini buokaia Kristian bwa a na kaatuui riki aia iango i aon Iesu, moarara riki i aon aroarona ma ana mwakuri. Imwini moani mwakoro aika uoua ti na rinanon te moan itera ae taekan aroaron Iesu aika rianako ae nanorinanona, ninikoriana, wanawanana, ongeabana, ao nanomwaakana.
Iai naba mwakoro tabeua ake a maroroakinaki iai taekan ana mwakuri Iesu ngke e reireiia aomata nako ao n uarongorongoa te rongorongo ae raoiroi ao ai aanga riki tabeua ike e a kaotaraeaki iai ana tangira ae korakora. Rinanon te boki aio ao a kaotaki iai rongorongon Iesu bwa a aonga Kristian ni kona ni kakairi irouna.
Ti kakoauaa raoi ae te boki aei e na boni kairira ni kabaneira bwa ti na tuoira riki i bon iroura ao n titirakinira ni kangai: ‘E koaua bwa I bon irira raoi Iesu? N na kanga ni kakairi raoi irouna?’ E na buokiia naba ‘ake a tauraoi nanoia ni butimwaea te kawai nakon te maiu are e aki toki’ bwa a na riki bwa taan irira Kristo.—Mwakuri 13:48.
[Taamnei n iteraniba 10]
E kariaia Iesu bwa e na ruo nako aon te aba ao ni bungiaki bwa te teei. Tera te aroaro ae kainnanoaki n anne?
[Taamnei n iteraniba 11]
Tera ae e na kairira bwa ti na ingainga n te mwakuri ni minita?