Bukin Tera Ngkai Ti Riai n Ukoukora te Taeka n Reirei?

1. Ti na kangaa ni karaoi motinnano aika raoiroi ao ni kanakoraoi ara babaire? (Taeka N Rabakau 13:10; 15:22)

TI BANE ni kani karaoi motinnano aika raoiroi. Ao ti bane n tangiria bwa a na nakoraoi ara babaire. Ti tuangaki n Ana Taeka te Atua arora ni kona ni karokoira n tiia akana uoua akanne.​—Wareka Taeka N Rabakau 13:10; 15:22.

2. Tera ae e beritanna Iehova bwa e na karaoia ibukira?

² Ni koauana, bon tii Tamara ae Iehova ae kona n reke irouna te wanawana ao te taeka n reirei. E berita bwa e na buokira ngke e kangai: “N na anganiko taeka n reirei ao e na memena naba matau i aom.” (TaiAre. 32:8) E kaotaki n te kibuntaeka aei bwa e aki tii anganira Iehova te taeka n reirei, ma e rangi n tabeakinira naba ao e buokira ni maiuakina ana reirei ni kairiri.a

3. Tera ae ti na rinanona n te kaongora aei?

³ N te kaongora aei, ti na kamanena Ana Taeka te Atua ni kaekai titiraki aika aua aikai: (1) Tera te aroaro ae I riai ni karekea ngkana I kani kakabwaiaaki n te taeka n reirei ae raoiroi? (2) Antai ae e kona n anganai te taeka n reirei ae raoiroi? (3) N na kangaa ni kaotia bwa I kainnanoa raoi te taeka n reirei? (4) Bukin tera ngkai ti aki riai n tuangia tabemwaang bwa a na karaoi ara motinnano ibukira?

TERA TE AROARO AE I RIAI NI KAREKEA?

4. Tera te aroaro ae ti riai ni karekea ngkana ti kani kakabwaiaaki man te taeka n reirei ae raoiroi?

⁴ Ti riai ni bwaina te nanorinano bwa ti aonga ni kakabwaiaaki man te taeka n reirei ae raoiroi. Ti riai n ataia ae kona n akea mwaataira ke ara atatai ni karaoa te motinnano ae raoiroi i bon iroura. Ngkana akea iroura te nanorinano, e na aki kona ni buokira Iehova. Ibukin anne, ngkana iai te taeka n reirei ae ti karekea mani warekan Ana Taeka te Atua, ane ti na iangoia bwa ti aki riai ni maiuakinna. (Mika 6:8; 1Bet. 5:5) Ma ngkana ti nanorinano, ti na waekoa n ongo te taeka n reirei man te Baibara ao ni kakabwaiaaki mai iai.

5. Baikara baike e kona ni kamoamoa iai te Uea ae Tawita?

⁵ Iangoa reireiara ae kona n reke man ana katoto te Uea ae Tawita. E kona n riki bwa te aomata ae kamoamoa mani baika raraoi ake e karaoi. E rangi ni kinaaki bwa te tia katangitang ngaia imwain rikina bwa te uea. E tuangaki naba bwa e na katangitang i matan te uea. (1Tam. 16:​18, 19) Imwini kabirakin Tawita bwa e na riki bwa te uea imwina, e a kakorakoraaki iroun Iehova n taamneina ae raoiroi. (1Tam. 16:​11-13) E kamoamoaaki irouia aomata ngke e kamateia aiaia ao aia toa naba I-Biritia are Koria. (1Tam. 17:​37, 50; 18:7) E kona te aomata ae kamoamoa ae karaoi baikanne n iangoia bwa e aki riai n ongo n aia taeka n reirei tabemwaang. Ma tiaki anne aron Tawita.

6. Ti kangaa n ataia ae e bubutimwaea te taeka n reirei Tawita? (Nora naba te taamnei ni te maekatin.)

⁶ Imwini kaueaan Tawita bwa te uea, e bon teimatoa naba n raoraonia mwaane ake a anganganna te taeka n reirei. (1Rong. 27:​32-34) E aki kamimi aei kioina ngkai e kinaaki Tawita n arona ae e ongongo n te taeka n reirei ae raoiroi. E aki tii butimwaeia mairouia mwaane ma e butimwaeia naba mairoun te aine ae Abikaira. Boni buun te mwaane ae Nabara ae aki ataa te riai, e aki kakaitau, ao e kainikatonga. E nanorinano Tawita ni maiuakina ana taeka n reirei ae raoiroi neiei, ao ibukin anne, e a totokoa iai karaoan te bure ae kakaiaki.​—1Tam. 25:​2, 3, 21-25, 32-34.

7. Baikara reireiara man ana katoto Tawita? (Te Minita 4:13) (Nori naba taamnei.)

⁷ Ti kona ni karekei reireiara tabeua mairoun Tawita. N te katoto, tao iai ara tarena ke iai mwaakara ni kairiri i aoia tabemwaang. Ma ti aki riai n iangoia bwa ti atai bwaai ni kabane ao ti aki kainnanoa te taeka n reirei. N aron Tawita, ti riai n tauraoi n ongo te taeka n reirei ae raoiroi n aki ongeia bwa antai ae e anganira. (Wareka Te Minita 4:13.) Karaoan aei, ti na totokoa iai karaoani buure aika kakaiaki aika kona ni karawawataira ao tabemwaang naba.

ANTAI AE KONA N ANGANAI TE TAEKA N REIREI AE RAOIROI?

8. Bukin tera ngkai e bon tau Ionatan n angan Tawita te taeka n reirei?

⁸ Iangoa reireiara riki teuana man ana katoto Tawita. E ongo te taeka n reirei are e karekea mairouia aomata ake a kaan aia iraorao ma Iehova ao a ota raoi n te kangaanga are e rinanona. N te katoto, e ongo Tawita n ana taeka n reirei Ionatan are natin Tauro, ngke e kan ataia bwa e kona ni manga kaoka aron reitakina ma te Uea ae Tauro ke e aki. Bukin tera ngke e kona Ionatan n anganna te taeka n reirei ae raoiroi? Ibukina bwa e kaan ana iraorao Ionatan ma Iehova ao e kinaa raoi naba Tauro. (1Tam. 20:​9-13) Ti na kangaa ni maiuakina te reirei anne?

9. Antai ae ti riai n nakoina ngkana ti kainnanoa te taeka n reirei? Kabwarabwaraa. (Taeka N Rabakau 13:20)

⁹ Ngkana ti kainnanoa te taeka n reirei, e raoiroi ngkana ti nakon temanna ae kaan ana iraorao ma Iehova, ao e mwaatai n te bae ti kainnanoa buokara iai.b (Wareka Taeka N Rabakau 13:20.) N te katoto, iangoia bwa e a kani kakaaea buuna te tari te mwaane ae roro n rikirake. Antai ae kona n anganna te taeka n reirei ae raoiroi? E kona n ibuobuoki raoraona ae tuai ni mare ngkana e kabotoi ana taeka n reirei n ana boto n reirei te Baibara. Ma e kona te tari te mwaane ae roro n rikirake aei ni karekei taeka n reirei aika mataata riki ao a manena, ngkana e kakaaea buokana irouia taanga aika ikawai n te onimaki aika a kinaa raoi ao a maan n tekateka n taanga ma te kukurei.

10. Tera ae ti na maroroakinna ngkai?

¹⁰ Ti a tia ni maroroakina te aroaro ae ti riai ni karekea ao antai ae kona n anganira te taeka n reirei ae raoiroi. Ti na maroroakinna ngkai bwa bukin tera bwa ti riai ni kaotia ae ti kainnanoa raoi te taeka n reirei ao e riai ae ti na tuangia tabemwaang bwa a na karaoi motinnano ibukira ke e aki.

N NA KANGAA NI KAOTIA BWA I KAINNANOA RAOI TE TAEKA N REIREI?

11-12. (a) Tera ae ti kona ni karaoia n tabetai? (b) Tera are e karaoia te Uea are Reoboam ngke e nang karaoa te motinnano ae kakawaki?

¹¹ N tabetai e kona n iangoaki temanna bwa e ukoukora te taeka n reirei, ma ni koauana, e tii kani kakaaeia tabeman aika a boraoi n iango ma ana motinnano ae e a tia ni motikia. E bon aki kainnanoa raoi te taeka n reirei te aomata anne. E riai ni karekea reireiana man te baere riki nakon te Uea ae Reoboam.

¹² E riki Reoboam bwa te tia tautaeka i aon Iteraera ngke e ruamwin te Uea are Toromon. E tautaekana te natannaomata ae kaubwai Reoboam ma a iangoia aomata bwa e kairoroi baika bati Toromon mairouia. A roko aomata iroun Reoboam ao a bubutiia bwa e na kabebetei uotaia. E tuangia Reoboam bwa a na anganna ana tai n iaiangoa ana motinnano ae e na karaoia. N te moantai ao e ukera te reirei ni kairiri mairouia unimwaane ake a buoka Toromon. (1Uea 12:​2-7) Ma e aki butimwaea aia taeka n reirei unimwaane aikai. Bukin tera? Tao e a kaman tia ni bairea te bae e na karaoia ao e kantaningaia bwa a na boraoi n iango ma ngaia unimwaane aikai. Ma e kamatoaaki raoi ana motinnano n aia taeka n reirei raoraona aika rorobuaka n ataei. (1Uea 12:​8-14) E kaekaia ana aomata Reoboam ni kaineti ma te taeka n reirei anne. Ibukin anne, e a bwenaua te natannaomata ao e teimatoa n rinanon te kangaanga Reoboam man te tai anne.​—1Uea 12:​16-19.

13. Ti na kangaa n ataia ae ti tauraoi ni butimwaea te taeka n reirei mairouia tabemwaang?

¹³ Tera reireiara man ana katoto Reoboam? Ngkana ti kani karekea te taeka n reirei, ti riai n tauraoi ni butimwaeia. Ti na kangaa n ataia ae ti karaoa anne? Ti kona n titirakinira aei, ‘I ukera te taeka n reirei mairouia tabemwaang ao imwina I waekoa n aki butimwaeia bwa I aki kan ongo iai?’ Iangoa te katoto teuana.

14. Tera ae ti riai n uringnga ngkana ti anganaki te taeka n reirei? Taekina te katoto. (Nora naba te taamnei.)

¹⁴ Iangoia ae aongkoa e a reke ana mwakuri te tari te mwaane temanna ae bubura boona iai. Imwain ae e butimwaeia, e kakaaea buokana iroun te unimwaane temanna. E mwaneweia te tari te mwaane aei bwa e na kitania ana utu i nanon te tai ae maan n te mwakuri aei. E kauringaki te tari aei iroun te unimwaane ana boto n reirei te Baibara ni kaineti ma tabena ae kakawaki ae katauraoani kainnanoia ana utu ibukin aia onimaki. (IEbe. 6:4; 1Tim. 5:8) Iangoia ae aongkoa e waekoa te tari te mwaane aei ni kabuakakai ana taeka te unimwaane ao e a manga kakaaea riki buokana irouia taari mwaane tabeman ni karokoa ae e tuangaki iroun temanna te bwai raoi are e kan ongo. E ukoukora raoi te taeka n reirei te tari te mwaane aei, ke e a kaman moti ana iango ma e tii kani kaakaea temanna ae e boraoi n iango ma ngaia? Ti riai n uringnga ae e kamwamwane nanora. (Ier. 17:9) N tabetai, te taeka n reirei are ti aki kan ongo, boni ngaia ae ti kainnanoia raoi.

I RIAI N TUANGIA TABEMWAANG BWA A NA KARAOI AU MOTINNANO IBUKIU?

15. Tera ae ti riai n taratara raoi iai bwa ti na aki karaoia, ao bukin tera?

¹⁵ Bon tabera n tatabemanira nako karaoan ara motinnano i bon iroura. (IKar. 6:​4, 5) N aron ae ti a tia ni maroroakinna, e wanawana te aomata ae ukoukora te taeka n reirei man Ana Taeka te Atua ao mairouia Kristian aika ikawai n te onimaki, imwain rinean te bae e na karaoia. Ma ti riai n taratara raoi bwa ti na aki tuangia tabemwaang bwa a na karaoi ara motinnano ibukira. A kona tabeman ni karaoa anne n aroia n tuanga temanna ma te karinerine ni kangai, “Tera ae ko na karaoia ngke arona bwa ko rinanon aei?” Tabeman a a bon tii katotonga naba ana motinnano temanna ao n aki raoi iango.

16. Tera te baere riki i Korinto ni kaineti ma te irikomaiu are kareanaki nakoia bouannanti, ao antai ae e na baireia bwa e na kanaki te irikomaiu anne ke e na aki? (1 I-Korinto 8:​7, 10:​25, 26)

¹⁶ Iangoa te baere riki irouia kaain te ekaretia i Korinto n te moan tienture, ni kaineti ma te irikomaiu ae kareanaki nakoia bouannanti. E korea aei Bauro nakoia Kristian akanne: “Ti ataia bwa akea uaan te bouannanti, ao bon tii temanna te Atua.” (1Kor. 8:4) Ibukin ana taeka Bauro aei, a a baireia tabeman n te ekaretia bwa a kona ni kana te irikomaiu ake a kareanaki nakon te bouannanti ao imwina a a manga kaboonakoaki n te tabo ni kaboo irikomaiu. Ao tabeman a aki kani kang bwa e tabetabe iai mataniwin nanoia. (Wareka 1 I-Korinto 8:7; 10:​25, 26.) Aei bon ana motinnano te aomata i bon irouna. E aki tuangia kaaini Korinto Bauro bwa a na karaoi motinnano ibukia tabeman ke a na katotongi baike a karaoi tabeman. E riai temanna ma temanna n “angan te Atua taekan [arona].”​—IRom 14:​10-12.

17. Tera ae kona n riki ngkana ti katotongi baike a karaoi tabemwaang? Taekina te katoto. (Nori naba taamnei.)

¹⁷ E na kangaa n reke te kangaanga ae aekan anne n ara bong aikai? Iangoa taekani mwakorokoro n raraa. A riai Kristian n tatabemania nako ni karaoi oin aia motinnano bwa a na butimwaei mwakorokoro n raraa aikai ke a na aki.c E kona ni kangaanga otara i aon te baei, ma karaoan ara motinnano iai bon te bwai ae ti riai n uota iai oin uotara. (IRom 14:4) Ngkana ti katotonga ana motinnano temanna, ti kona ni kamamaraa iai mataniwin nanora. Ti kona ni kataneia ao ni kanakoraoa riki mataniwin nanora tii ngkana ti kakamanena. (Ebera 5:14) Ngaia are n ningai ngkanne ae ti riai n ukera iai te taeka n reirei mairoun te Kristian ae ikawai n te onimaki? Imwini karaoan ara kakaae i bon iroura ma ti kainnanoa riki kaotaakira i aoni booto n reirei man te Baibara ake a irekereke ma te bae ti rinanona.

TEIMATOA N UKOUKORA TE TAEKA N REIREI

18. Tera ae e a tia ni karaoia Iehova ibukira?

¹⁸ E a tia ni kaotia Iehova bwa e rangi n onimakinira n arona ni kariaia bwa ti na boni karaoi oin ara motinnano. E katauraoa nakoira ana Taeka ae te Baibara. Ao e anganira raoraora aika wanawana aika kona ni buokira n ota ni booto n reirei man te Baibara ao ni maiuakin. E a tia ni kakororaoa tabena ngkai Tamara ngaia. (TaeRab. 3:​21-23) Tera ae ti kona ni kaota iai ara kakaitau nakoina?

19. Ti na kangaa n teimatoa ni kakukureia Iehova?

¹⁹ Iangoa te bae koaua aei: A tangiria kaaro n noriia natiia n ikawairake ma ni bwaina te iangoraoi ao n riki bwa ana toro Iehova aika wanawana ao n ibuobuoki. N aron naba anne, e kukurei Iehova ngkana e norira n ririkirake n ikawai n te onimaki, n ukoukora te taeka n reirei, ao ni karaoi motinnano aika ti karinea iai.