Nnojo paashichijaain nümüin Jeʼwaa
«Amojujaasü nukuwaʼipa wanee wayuu sutuma tü malaakat, makalaka naashichijaain nümüin Jeʼwaa.» (PROV. 19:3, TNM)
1, 2. ¿Jamüshi nnojolinjachika weʼitaain Jeʼwaa sünain niain kasirüin tü kasa mojusü alatakat? Püküja wanee shiyaawatia.
JÜLÜJATAA paaʼin anale maʼin pukuwaʼipa sümaa puʼwayuuse. Shiasaʼa soʼu wanee kaʼi püleʼejapa pipialuʼumüin, pünta anainrü walakatüin tü iitakalüirua sümaa süsolojuushin, yülaʼawain tü einaseekalüirua otta chatatuwain tü kuluutkalüirua. «Erütkatche maʼin wayumüin tü taʼwayuusekat maka saainjala», ¿mamaateechi pia sümüin? Nnojottaa. Pütüjaa aaʼu wayuuin anamia tü puʼwayuusekat. ¿Jameerü pünüiki? «¿Jaratkajasaʼa maka aainjala?», eeshijaʼa süpüla pümüin.
2 Mojusü maʼin sukuwaʼipa tü mmakat maaʼulu yaa, yarüttüsü tü wüinkat, tü jouktaikat, mojulaashii na wayuukana otta yarüttüsü nakuwaʼipa. Watüjaa aaʼu nnojolin niain Jeʼwaa kasirüin tia kasa mojusü alatakat. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu? Süka nukumajalain Jeʼwaa tü mmakat süpüla anainjatüin maʼin shia (Gén. 2:8, 15). Aipürai maʼin Maleiwa (1 Juan 4:8). Süka wekirajaain sünain tü Wiwüliakat, wayaawata aaʼu jaralin kasirüin süpüshi tü kasa mojusü alatakat maaʼulu. ¿Jarai nia? Nia Satanaa chi aluwataaikai saaʼu wayuu sainküin mma (Juan 14:30; 2 Cor. 4:3, 4).
3. ¿Jamüsü jülüjaka waaʼin nnojolin wayain kasirüin tü alatakat wamüin?
3 Nnojoipejeʼe süpüla weʼitaain Satanaa sünain niain kasirüin süpüshuaʼa tü kasa mojusü alatakat wamüin. Eesü mojule neʼe wakuwaʼipa süka mojuin watuma sukuwaʼipa tü kasa waainjakat (paashajeʼera Deuteronomio 32:5a). Sutuma nnojoluin lotuin maʼin tü wakuwaʼipakat, eesü jülüjüle waaʼin nnojolin wayain kasirüin tü alatakat wamüin jee yalejee amojujaa müsü wakuwaʼipa (Prov. 14:12). Nnojotsü jülüjüin waaʼin wasirüin tü kasa alatakat wamüin otta nüsirüin shia Satanaa. Nia neʼe Jeʼwaa kasitka waashin otta waashichijaa amüinchi nia (Prov. 19:3).
4, 5. ¿Kasa naaʼinraka wanee anoujüshi naashichijaale nümüin Jeʼwaa?
4 ¿Shiimainchejeʼe eein süpüla waashichijaain nümüin Jeʼwaa? Aa, nnojotpajaʼa kasain saamüin tia wamüin (Is. 41:11). Eesü mojule wanüiki nümüin Maleiwa suluʼu waaʼin sümaa nnojoluin weweetirüin shia. Müsü Proverbios: «Amojujaasü nukuwaʼipa wanee wayuu sutuma tü malaakat, makalaka naashichijaain nümüin Jeʼwaa» (Prov. 19:3, TNM). ¿Kasa naaʼinraka wanee anoujüshi naashichijaale nümüin Jeʼwaa? Nnojoishi aʼyataain maʼin nümüin otta ojuʼitüshi nia suulia tü anoujaakat.
5 ¿Kasa eeka süpüla waashichijaain atuma nümüin Jeʼwaa? ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoluin waaʼinrüin tia? Wekirajaa sünain tia süka sünainpünaain wakuwaʼipa nümaa Maleiwa.
¿KASA EEKA SÜPÜLA WAASHICHIJAAIN ATUMA NÜMÜIN JEʼWAA?
6, 7. ¿Jamüshii naʼyounalaaka na israeliitakana nümüin Jeʼwaa?
6 ¿Kasache waashichijaaka atuma nümüin Maleiwa? Wekirajaa sünain jaʼraisü kasa otta nachiki waneeinnua anoujüshii aashichijaakana nümüin Maleiwa (1 Cor. 10:11, 12).
Jülüjüle paaʼin tü pütchi mojusü namakat na waneeinnua eemiajaajeerü punoula (Paashajeʼera pütchi 7)
7 Sutuma mojuin nanüiki na waneeinnua (paashajeʼera Deuteronomio 1:28b). Ajütünüshii na nupueulosekana Maleiwa Egiptojee, eepuʼule achepchieein naya. Nüjütirüin Jeʼwaa poloosü kasa mojusü namüin na egipciokana süpüla müliainjanain naya, wüinsitshi Faraón nutuma namaʼaleʼeya na nusurulaatsekana (Éx. 12:29-32, 51; 14:29-31; Sal. 136:15). Alüʼütshii na israeliitakana süpüla ekerotaa suluʼumüin tü Mma Aapünajatkalü namüin. Wanaa sümaa tia, aʼyounalaashii naya nümüin Jeʼwaa. ¿Jamüsü naaʼinraka tia? Eimmolojooshii sutuma mojuin nanüiki na chajanakana ajayajüin tü Mma Anasükat (Núm. 14:1-4). ¿Kasakaʼa alatüin namüin? Wainma na israeliita nnojoliikana ekerotuin suluʼumüin «tü mma anasükat» (Deut. 1:34, 35, TNM). ¿Kasa shikirajaka anain waya tia? ¿Eemiajaasüche wanoula sutuma mojuin nanüiki na waneeinnua? ¿Aashichijaashiiche waya nümüin Jeʼwaa sutuma tia?
8. Naashin na israeliitakana, ¿jamüshi niaka kasirüin Jeʼwaa tü alatakat namüin?
8 Sutuma tü müliaa weʼrakat (paashajeʼera Isaías 8:21c). Nükalioʼu Isaías müliashii maʼin na israeliitakana, ashutünee aaʼuchii sutuma naʼünüü. Apalirajüsü tü eküütkat, wainma na alatirakana jamü. Wainma na nnojoliikana ekirajaain nüchiki Jeʼwaa otta na nnojoliikana anain akuwaʼipa nümaa (Amós 8:11). Nnojoliipejeʼe naya achuntüin kaaliinwaa nümüin Jeʼwaa. Mojusü neʼe «nanüiki nümüin chi wayuu aluwataakai naaʼu otta nümüin chi Namaleiwasekai». «Nia Jeʼwaa kasitka tü kasa mojusü alatakat wamüin», müshii neʼe naya. Müleka sülatüle kasa mojusü wamüin jee choʼujaale kasa wamüin, eesü müle wanüiki suluʼu waaʼin: «¿Jamüshiiche waya nnojoliika nükaaliinjayaain Jeʼwaa?».
9. ¿Jamüsü mojuka nanüiki na israeliitakana süchiki tü naaʼinrakat Jeʼwaa?
9 Sutuma nnojoluin wayaawatüin saaʼu jamüin sülataka wanee kasa. Nükalioʼu Ezequiel nnojotsü nayaawatüin aaʼu na israeliitakana jamüin sülataka wanee kasa. Jülüjüsü naaʼin mojuin sukuwaʼipa tü kasa naainjakat Jeʼwaa (Ezeq. 18:29). Müshii nalanaweekai aaʼin nuulia Jeʼwaa, naainjeein tü kasa anakat saaʼin namüin. Müleka nnojorüle wayaawatüin saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat otta jamüin sülataka wanee kasa, eesü süpüla jülüjüin waaʼin mojuin sukuwaʼipa tü kasa naainjakat Jeʼwaa (Job 35:2).
10. ¿Kasa naaʼinraka na wayuu ashatakana nukuwaʼipa Adán?
10 Sutuma weʼitaain Maleiwa sünain niain kaainjalain atuma waya. Naashin Adán nia Maleiwa kaainjalaka atuma nia. Müshi nia nümüin: «Shia katümasitka türa jierü paapakat tamüin süpüla tamaainjatüin» (Gén. 3:12). Mayaainjeʼe kaainjalain Adán sümaa nütüjaain saaʼu mojuin shia, müshi neʼe nia: «Nia katumasitka Maleiwa». Wainma na wayuu ashatakana nukuwaʼipa Adán, neʼitaain Maleiwa sünain niain kaainjalain atuma naya. Jülüja waaʼin pütchikat tüü: «Mojule waaʼin sutuma tü waainjalakat, ¿mojeetche wanüiki nümüin Jeʼwaa?».
11. ¿Kasa shikirajaka anain waya nukuwaʼipa Jonás?
11 Sutuma jülüjüin neʼe waaʼin wakuwaʼipa wamüiwaʼa. Mojusü maʼin nümüin Jonás nnojoluin najaʼttirüin Jeʼwaa tü pueulokot Nínive (Jonás 4:1-3). ¿Jamüsü mojuka shia nümüin? Süka jülüjüin neʼe naaʼin japüijeechin nia sutuma nnojoluin shikeraajüin tü nümakat Jeʼwaa. Sutuma jülüjüin neʼe naaʼin tü nukuwaʼipakat nümüiwaʼa, nnojotsü amülialaain naaʼin naaliin na níniviitakana. Jülüja waaʼin tüü: ¿Aashichijaweenache waya nümüin Jeʼwaa sutuma nnojoluin najaʼttirüin maalü tü kasa mojusükat? Kakaliainnale waya sünain aküjaa pütchi süchiki sülüʼülüin nükalia Jeʼwaa sümaa shimeeʼerainpalain waya wayuu, ¿mojeetche wanüiki nümüin Jeʼwaa sutuma nnojoluin shikeraajüin maalü? (2 Ped. 3:3, 4, 9.)
¿KASA WAAʼINRAJATKA SÜPÜLA NNOJOLIINJANAIN WAASHICHIJAAIN?
12, 13. ¿Kasa waaʼinrajatka nnojorüle anain saaʼin wamüin wanee kasa naainjaka Jeʼwaa?
12 Nnojorüle anain saaʼin wamüin wanee kasa naainjaka Jeʼwaa, malaa neʼe tü jülüjakat waaʼin. Müsü tü Wiwüliakat: «Eesü wayuu malasü amojujaka neʼe sukuwaʼipa, akatsaʼa shiʼitaain neʼe Maleiwa sünain niain kasirüin tü alatakat sümüin» (Prov. 19:3, La Palabra de Dios para Todos [PDT]). Sutuma tia, wekirajaa sünain jaʼraisü kasa waaʼinrajatka süpüla nnojolin weʼitaain Jeʼwaa sünain niain kasirüin tü alatakat wamüin.
13 Paaʼinmaja pukuwaʼipa nümaa Jeʼwaa. Anale maʼin wakuwaʼipa nümaa Jeʼwaa, nnojoleena waya aashichijaain nümüin (paashajeʼera Proverbios 3:5, 6d). Weʼitaa waaʼin waneepia nünain Jeʼwaa. Nnojo jülüjüin waaʼin kekiin maʼin waya nuulia otta kojutüin maʼin waya suulialeʼeya wayuu (Prov. 3:7; Ecl. 7:16). Waainjüle tia nnojoleerü jülüjüin waaʼin niain kasirüin Maleiwa tü kasa mojusü alatakat wamüin.
14, 15. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoluin mojuin waaʼin sutuma mojuin nanüiki na waneeinnua?
14 Nnojo puuʼulaain seemiajaain punoula sutuma mojuin nanüiki na waneeinnua. Nükalioʼu Moisés, wainma tü kasa pülasü naainjakat Jeʼwaa napüleerua na israeliitakana. Müsüjeseʼe neʼitaainjatüin naaʼin sünain nekerotüinjanain nutuma Jeʼwaa suluʼumüin tü Mma Anasükat (Sal. 78:43-53). Shiasaʼa sutuma mojuin nanüiki na polooshiikana ajayajülii, «nnojotsü sotuin naaʼin tü naaʼinrakat [Jeʼwaa] napüleerua» (Sal. 78:42, TNM). Jülüjüle waaʼin süpüshuaʼa tü kasa anasü naainjakat Jeʼwaa wapüleerua, aneerü maʼin wakuwaʼipa nümaa. Waaʼinrüle tia, nnojoleerü amojujaain wakuwaʼipa nümaa Jeʼwaa sutuma mojuin nanüiki na waneeinnua (Sal. 77:11, 12).
15 Amojujaajeerü wakuwaʼipa nümaa Jeʼwaa mojule wanüiki nachiki na wawalayuukana (1 Juan 4:20). Naashin Jeʼwaa mojusü nanüiki na israeliitakana nüchiki wanaa sümaa mojuin nanüiki nüchiki Aarón, chi laülaakai napüleerua (Núm. 17:10). Akaʼaya waʼyounalaale sümaa mojuin wanüiki nachiki na laülaashiikana wapüleerua, mojeerü neʼe wanüiki nüchiki Jeʼwaa (Heb. 13:7, 17).
16, 17. ¿Kasa sotuinjatka naaʼin wanee anoujüshi müliale nia?
16 Soto paaʼin nnojoluin nüsirüin Jeʼwaa tü kasa mojusü alatakat pümüin. Mayaapejeʼe nakayalaain na israeliitakana nuulia Jeʼwaa nükalioʼu Isaías, ayatshia nia nachiirua shiiʼiree nükaaliinjüin naya (Isa. 1:16-19). Jaʼitairü kasain alatüin wamüin, anasü waaʼin sutuma watüjaain saaʼu naaʼinmajeenain waya Jeʼwaa otta nükaaliinjeenain waya (1 Ped. 5:7). Nüküjüin wamüin Jeʼwaa naapeerüin wamüin tü nütchinkat süpüla wachecherüin waaʼin suʼunnaa tü alatakat wamüin (1 Cor. 10:13).
17 Müliale maʼin naaʼin wanee anoujüshi maʼaka naaʼin Job, soteesü naaʼin nnojoluin nüsirüin Jeʼwaa tü alatakat nümüin. Mojusü nümüin tü kasa mojusükat, shia anaka nümüin tü kasa anasükat (Sal. 33:5). Washata nukuwaʼipa Elihú, chi naʼaleewainkai Job, müshi nia: «¡Nnojotsü müliain saaʼin wayuu nutuma chi Maleiwa shiimainshikai, chi Pülashikai maʼin!» (Job 34:10, TNM). Nnojotsü nüsirüin Jeʼwaa tü kasa mojusü alatakat sümüin wayuu. Anasü süpüshuaʼa tü kasa nüsülajakat sümüin wayuu (Sant. 1:13, 17).
18, 19. ¿Jamüshii wanoujüinjanaka sünain tü nümakat Jeʼwaa? Püküja wanee shiyaawatia.
18 Punouja sünain tü nümakat Jeʼwaa. Loto akuwaʼipachi Jeʼwaa, naata tü jülüjakat naaʼin suulia tü jülüjakat naaʼin wanee wayuu (Is. 55:8, 9). Anale nukuwaʼipa wanee wayuu otta nnojorüle yaletüin naaʼin, nnojoleerü niiʼiyatüin nütüjaain maʼin saaʼu süpüshuaʼa kasa (Roma 9:20, 21). Jaʼitairü watüjaain saaʼu wanee kasa, eesü nnojorüle watüjaain saaʼu süpüshuaʼa tü kasa sünainpünaakat. Shiimain maʼin tü pütchi sümakat Proverbios, tü makat mayaa: «Müshi niakai aküjüin shiimain chi asouktakai palajana, shiasaʼa nusouktapa chi wanee, naʼalaajüin nia» (Prov. 18:17, PDT).
19 Jamüshijaʼa eere wanee wayuu paʼaleewainkai maʼin, naainjüle wanee kasa nnojotka piyaawatüin aaʼu, ¿jameerü pünüiki nüchiki? «Mojusü tü naaʼinrakat», ¿mamaateechi pia nümüin? Nnojottaa. Jülüjeerü paaʼin nnojoluin pütüjaain saaʼu süpüshuaʼa tü kasa naaʼinrakat. Yaaʼaleeka mojeerüin wanüiki nüchiki Jeʼwaa, wanoujüinjatü anain tü nümakat. «Mojusü tü naaʼinrakat», nnojoishii mamaatüinjanain waya nümüin. Nnojolinjachi weʼitaain nia sünain tü kasa mojusü alatakat wamüin. Naata maʼin tü jülüjakat naaʼin suulia tü jülüjakat naaʼin wanee wayuu.
20, 21. ¿Jamüshii nnojoliinjanaka walirajüin süpaʼa mmaka?
20 Nnojo pülirajüin süpaʼa mmaka. Tü alatakat nümüin wanee wayuu nüsirajiraa neʼe nümüiwaʼa. Niyaawatüinjatü saaʼu shiimain tia (Gal. 6:7, TNM). ¿Jamüsü mojuka walirajüle Maleiwa sünain tü kasa mojusü alatakat wamüin? Jülüjataa paaʼin tü alatakat nümüin wanee wayuu awateʼetshi kemion. Sutuma nuwateʼerüin maʼin tü neʼejenakat alanaasü suulia tü karateetkat sümaa neewaain sutuma. ¿Jaraiche kasitka chi wayuukai? ¿Niache kasitka chi kakumalakai tü kemionkat? ¡Nnojorüleejaʼa! Müshia neʼe Jeʼwaa, nnojotsü nüsirüin tü kasa mojusü alatakat sümüin wayuu. Nuuʼulaain na wayuukana süpüla naneeküin tü keeʼireekat naaʼin otta nüküjüin namüin jamüinjatüin süneekia wanee kasa natuma.
21 Nnojotpejeʼe nüsirajiraain neʼe nümüiwaʼa wanee wayuu süpüshuaʼa tü kasa alatakat nümüin. Eesü shiale sutuma wanee kasa eeka sülatalaa sümüin (Ecl. 9:11). Nnojotsü motuinjatüin waaʼin niain Satanaa chi shikiishikai tü mojulawaakat (1 Juan 5:19; Alat. Map. 12:9). ¡Chi süʼünüükai maʼin wayuu nia Satanaa, nnojoishi niain Jeʼwaa! (1 Ped. 5:8.)
KOJUTÜ PUTUMA PUKUWAʼIPA NÜMAA JEʼWAA
Antüshi Josué nümaa Caleb suluʼumüin tü Mma Anasükat süka neʼitaain naaʼin nünain Jeʼwaa (Paashajeʼera pütchi 22)
22, 23. ¿Kasa sotuinjatka waaʼin mojule waaʼin sutuma tü kasa mojusü alatakat wamüin?
22 Piʼrüle müliaa, soto paaʼin nukuwaʼipa Josué nümaa Caleb. Naleʼejapa sünainjee ajayajaa tü Mma Anasükat, anasü maʼin nanüiki süchiki (Núm. 14:6-9). Neeʼiyatüin anain maʼin nanoula. Mayaainjeʼe chajanain naya suluʼu tü mma anoouikat, nnojoishii aashichijaain nümüin Jeʼwaa, neʼitaain maʼin naaʼin nünain. Sünainjee tia, akaaliinjünüshii nutuma. Mayaainjeʼe wainmain na israeliita ouktakana suluʼu tü mma anoouikat, nia neʼe antaka Josué nümaa Caleb suluʼumüin tü Mma Anasükat (Núm. 14:30). Meena waya, nükaaliinjeena waya Jeʼwaa «müleka ayatüle waya sünain» aaʼinraa tü kasa nüchekakat (Gal. 6:9; Heb. 6:10).
23 Mojule paaʼin sutuma tü kasa alatakat pümüin, sutuma paainjala jee shiale naainjala na waneeinnua, ¿kasa paaʼinrajatka? Jülüja paaʼin tü nukuwaʼipakat Jeʼwaa otta tü naapajatkat pümüin mapeena. Eesü süpüla müin pünüiki: «¿Kasajeʼe alataka tamüin nnojorüle tanoujüin nünain Jeʼwaa?». Aleewa pia nümaa waneepia otta nnojo paashichijaain nümüin.
[Pütchi]
a Deuteronomio 32:5 (TNM): «Aainjüshii kasa mojusü süka naaʼin namüiwaʼa; nnojoishii nüchonniin naya; nasit neʼe namüiwaʼa tü alatakat. ¡Wayuu kaainjaralii otta eʼrülii wayumüin!».
b Deuteronomio 1:28 (TNM): «¿Jalainjanaka waya oʼunüin? Mmotshii waya sutuma tü namakat na wawalayuukana, müshii naya wamüin: ‹Wainma naya otta miyoʼusenuu woulia, miyoʼu maʼin süsepü tü pueulo kaluʼukat naya, jaʼitakajaʼa na nüchonniikana anaquim, ichaʼaya naya weʼrüin›.»
c Isaías 8:21 (TNM): «Mülieena maʼin naya atumawaa otta alatireena jamü noumainpaʼa; Shiasaʼa sutuma jamüsirüin naya otta sutuma jashichin naya, mojeerü nanüiki nümüin chi wayuu aluwataakai naaʼu otta nümüin chi Namaleiwasekai, eirakaajeena iipünaamüin sutuma ekaʼiree.»
d Proverbios 3:5, 6 (TNM): «5 Piʼitaa süpüshuaʼa paaʼin nünain Jeʼwaa, nnojo piʼitaain paaʼin sünain tü pütüjaakalü aaʼu. 6 Jülüja paaʼin nia sünain süpüshuaʼa tü paaʼinrakat; otta loteerü pukuwaʼipa nutuma.»