PÜTCHIPÜLEE SULU'UKA INTERNET sutuma Watchtower
PÜTCHIPÜLEE SULU'UKA INTERNET
sutuma Watchtower
Wayuunaiki
ü
  • ʼ
  • ü
  • BIBLIA
  • KARALO'UTAIRUA
  • OUTKAJAWAA
  • mwbr23 maayoʼu süp. 1-14
  • Wekirajaainjatka anain sünain tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa

Nnojotsü video suluʼu tüü

Aishaʼajaa, nnojotsü ojuʼiteein videokot, amojujaasün.

  • Wekirajaainjatka anain sünain tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa
  • Wekirajaainjatka anain sünain tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa 2023
  • Shiʼipa ekirajaaya
  • MAAYOʼU1-7
  • MAAYOʼU 8-14
  • MAAYOʼU 15-21
  • MAAYOʼU 22-28
  • MAAYOʼU 29–4 JUUNIOʼU
  • JUUNIOʼU 5-11
  • JUUNIOʼU 12-18
  • JUUNIOʼU 19-25
  • JUUNIOʼU 26–JUULIOʼU 2
Wekirajaainjatka anain sünain tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa 2023
mwbr23 maayoʼu süp. 1-14

Wekirajaainjatka anain sünain tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa

© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

MAAYOʼU1-7

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ BIBLIAKAT | 2 CRÓNICAS 17-19

«Jülüja waaʼin tü kasa anakat natuma na waneinnua maʼaka naaʼinrüin shia Jehová»

w17.03 23 püt. 7

¿Jülüjüsü paaʼin tü kasa ashajünakat sümaiwa paala?

7 7 Wekirajaa jooluʼu nüchiki Jehosafat, chi nüchonkai Asá. Talatüshi Jeʼwaa nümaa sutuma anain maʼin nukuwaʼipa noʼuluʼu. Jee müsia, wainma kasa anasü naaʼinrakat wanaa sümaa niʼitaain naaʼin nünain Jeʼwaa. Eepejeʼe tü kasa nnojotkalü anain nutuma. Jamüshijaʼa nia, nukumajüin sukuwaʼipa süpüla kasaalüinjachin chi nüchonkai sümaa nüchon Acab, chi aluwataai mojulaashikai. Mapa, paaʼinwashi Jehosafat nümaa Acab sünain atkawaa namaa na siiriokana, ayatüsü naaʼinrüin tia eerejeʼe nüchiaanüin nutuma Micaya, chi nünüikimaajachikai Maleiwa. Sünain tia atkawaakat, nia oʼutüneeka aaʼin Jehosafat natuma na siiriokana otta ajachajuushi nia natuma (2 Crón. 18:1-32). Shiasaʼa nüleʼejapa Jerusalénmüin, aküjünüsü wanee pütchi nümüin nutuma Jehú, wanee nünüikimaajachi Maleiwa, müshi nia: «¿Nayainjanache pükaaliinjaka na mojulaashiikana? ¿Nayainjanache alinjanaka püpüla na aʼürülaakana nünain Jeʼwaa?» (paashajeʼera 2 Crónicas 19:1-3).

w15 8/1 11, 12 püt. 8, 9

Nnojo motuin paaʼin alin pia nüpüla Jeʼwaa

8 Nnojotsü jülüjüin naaʼin Jeʼwaa tü kasa mojusü waainjakat, shia jülüjaka naaʼin tü kasa anasü waainjakat (2 Crón. 16:9). Jülüja waaʼin tü alatakat nümüin Jehosafat, chi aluwataakai saaʼu Judá. Oʼunüshi nia nümaa Acab chi wayuu aluwataakai saaʼu Israel süpüla natkaainjanain namaa na siiriokana. Na 400 wayuu nünüikimaajanayaakana Maleiwa naküjüin nümüin Acab sünain niyamülüinjanain na nüʼünüükana. Niasaʼa Micaya chi shiimainshikai sünain nünüikimaajachin Maleiwa, nüküjüin nümüin Acab otta nümüin Jehosafat nakanajuujeenain müleka noʼunüle sünain atkawaa. Ayatsüjaʼaya alatüin tia nümakat Micaya. Oʼutüna aaʼinchi Acab sünain tia atkawaakat ooʼulaka Jehosafat oʼutünataaicheje aaʼin. Nüjütüinjeseʼe Jeʼwaa Jehú nünainmüin Jehosafat süpüla nüchiajaain nia sünainjee tü naainjakat. Jee müsia aküjünüsü nümüin Jehosafat wainmain tü kasa anasü naainjapuʼukat nümüin Maleiwa (2 Crón. 18:4, 5, 14-22, 33, 34; 19:1-3).

9 ¿Kasa anasü naainjapuʼuka Jehosafat? Sümaiwa paala, nüjütüin Jehosafat na aluwataakana niʼipajee süpüla nekirajüinjatüin tü wayuu chajatkalüirua Judá sünain tü nünüikikat Jeʼwaa. Nüjütüin na leviitakanaya otta na sacerdootekana. Anasü maʼin tü naainjakat süka wainmain tü wayuu atüjakat sünainjee tia (2 Crón. 17:3-10). Nnojotsü motuin naaʼin Jeʼwaa tü kasa anasü naainjapuʼukat Jehosafat. Tü shikirajakalü anain waya tia, shia aijeenain waya nüpüla Jeʼwaa müleka ayatüle waʼyataain nümüin jee nnojoleerü motuin naaʼin tü kasa anasü waainjakat. Oʼtchejaapejeʼe wanee wayuu sümaa nukuwaʼipa soʼu wanee kaʼi.

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Bibliakat

w17.03 17, 18 püt. 10, 11

Sirvamos a Jehová con corazón completo

10 Jehosafat chi nüchonkai Asá, nüshatüin nukuwaʼipa chi nüshikai (2 Crón. 20:31, 32). ¿Suluʼu jamüin? Nütütüleʼerüin Jehosafat naaʼin na wayuukana süpüla ayatüinjanain naʼwaajüin Jeʼwaa. Nüjütüin waneeinnua wayuu suluʼupünaa tü mmakat Judá süpüla nekirajüin na wayuukana sünain tü Pütchi aapünakat nümüin Moisés (2 Crón. 17:7-10). Aluwataashi nia wayuu süpüla nekirajüin na nuuʼuliwoʼukana Efraín kepiakana saaʼu tü uuchikalüirua, chaa suluʼu tü mmakat Israel. Aluwataashi nia wayuu shiiʼiree naleʼejüin naya wayuukana nünainmüin Jeʼwaa (2 Crón. 19:4). Jehosafat, nia wanee aluwataai achajaakai Jeʼwaa süka süpüshuaʼa naaʼin (2 Crón. 22:9).

11 Keeʼireesü naaʼin Jeʼwaa shiʼraajüinjachin nia wayuu sainküinjee mmakat süpüshuaʼa. Eeshii süpüla wakaaliinjain wayakana wapüshuaʼa sünain ekirajaa wayuu nüchiki Jeʼwaa. Püsakira paaʼin sünain tüü: «¿Teʼitaainche tapüleerua nnojoluinjachin talatirüin wanee kashi sümaa nnojoluin taküjüin pütchi? ¿Keeʼireesüche taaʼin tekirajüin wayuu süpüla naʼwaajüin Jeʼwaa? ¿Achuntüshiche taya kaaliinwaa nümüin Jeʼwaa süpüla tekirajüin wayuu?». Wachajaale sukuwaʼipa süpüla woʼttüin sünain ekirajaa wayuu, nükaaliinjeena waya Jeʼwaa. ¿Eeshiche süpüla pikirajüin wayuu sünain tü Wiwüliakat soʼu tü kaʼi peemeraakalü oʼu? Anasü püshatüle nukuwaʼipa Jehosafat, pükaaliinja na eemiajaakana anoula süpüla naʼyataainjanain nachikuaʼa nümüin Jeʼwaa. Jee na laülaashiikana suluʼu tü outkajaaleekat, awaraijaashii naaʼu na ojuʼitinnakana eekai nnojoluin ayatüin süchiirua kaainjalaa süpüla nakaaliinjain naya.

MAAYOʼU 8-14

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ BIBLIAKAT | 2 CRÓNICAS 20, 21

«Juchunta kaalinwaa nümüin Jehová chi Jümaleiwasekai»

w14 12/1 19 püt. 8

Paaʼinwajiraainjana waya süpüla woʼttaainjanain

8 Wanaa sümaa nuluwataapuʼuin Jehosafat saaʼu tü nupueulosekat Maleiwa, ashutünüinjania aaʼu natuma na neʼipolokona. Arülataayaai neʼe na surulaat ashuteekana saaʼu nupueulose Maleiwa, watta naaliin (2 Crón. 20:1, 2). ¿Kasaka naainjüin na aʼyataashiikana nümüin Maleiwa? Achuntüshii kaaliinwaa nümüin Jeʼwaa otta nnojoishii ojuʼijaain neʼe neʼipomüin na naʼünüükana (paashajeʼera 2 Crónicas 20:3, 4). Aashajaajiraashii naya napüshuaʼa süpüla natüjaainjatüin saaʼu tü naainjüinjatkat. Saashin tü Wiwüliakat, shaʼwashawatshii napüshuaʼa na wayuu chejeʼewaliikana Judá nümülatuʼu Jeʼwaa sünain achuntaa kaaliinwaa nümüin, yalajatü namaa naʼwayuuse otta nachonnii (2 Crón. 20:13). Kottüshii naya napüshuaʼa otta oonooshii naya sümaa tü nümakat Jeʼwaa. Suluʼujee tia, naaʼinmajüin naya Jeʼwaa noulia na neʼipolokona (2 Crón. 20:20-27). Anakatche maʼin süpüla washatüinjatüin tü naainjakat naya wayuukana suʼunnaa sülatüin kasa mojusü wamüin.

w21.11 16 püt. 7

Jiakana jekenakana kasaalüin, jaaʼinmaa aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa

7 Asoutushi Jeʼwaa nümüin Jehosafat nükajee wanee leviita kanüliakai Jahaziel. Anuu nünüiki: «Jüchajaainjatü süchiki eeinjanale jia, jimatüinjana neʼe jia yala otta jiʼreerü tü naaʼinrajatkat Jeʼwaa süpüla nuʼtteʼerüinjanain jia» (2 Crón. 20:13-17). Waneejatü maʼin sukuwaʼipa atkawaakat tia, alejatia nutuma Jeʼwaa. Oonooshi Jehosafat nümüin Jeʼwaa süka niʼitaain naaʼin nünain. Wanaa sümaa nujuʼitüin chi aluwataaikai namaa nusurulaatse sünain atkawaa namaa na nüʼünüükana, nnojoishii nayain nüjütüin na nusurulaatse katchinkana maʼin, naya nüjütüka wanee wayuuinnua süpüla neeʼirajüin neʼe. Ekeraajüsü tü nümatüjütkalia Jeʼwaa nümüin Jehosafat, niyamülüinjaʼa na nüʼünüükana (2 Crón. 20:18-23).

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Bibliakat

it-2-S 33 püt. 5, 6

Jehoram

Jehoram no siguió los caminos justos de Jehosafat su padre, debido, al menos en parte, a la mala influencia de su esposa Atalía. (2Re 8:18.) Jehoram no solo asesinó a sus seis hermanos y a algunos de los príncipes de Judá, sino que también apartó de Jehová a sus súbditos para que sirvieran a dioses falsos. (2Cr 21:1-6, 11-14.) Todo su reinado se caracterizó tanto por disturbios internos como por conflictos externos. Primero Edom y más tarde Libná se sublevaron contra Judá. (2Re 8:20-22.) En una carta a Jehoram, el profeta Elías advirtió: “¡Mira!, Jehová va a asestar un gran golpe a tu pueblo y a tus hijos y a tus esposas y a todos tus bienes. Y estarás con muchas enfermedades, con una dolencia de los intestinos, hasta que los intestinos se te hayan salido debido a la enfermedad día a día”. (2Cr 21:12-15.)

Todo ocurrió exactamente de esa manera. Jehová permitió que los árabes y los filisteos invadieran la tierra y tomaran cautivos a las esposas y a los hijos de Jehoram. Únicamente permitió que escapase el hijo más joven de Jehoram, Jehoacaz (llamado también Ocozías); sin embargo, esta concesión se hizo solo por causa del pacto del Reino con David. “Después de todo esto Jehová lo plagó [a Jehoram] en los intestinos con una enfermedad para la cual no había curación.” Dos años más tarde, “se le salieron los intestinos” y con el tiempo murió. Así terminó la vida de este hombre inicuo, que “se fue sin ser deseado”. Fue enterrado en la Ciudad de David, “pero no en las sepulturas de los reyes”. Su hijo Ocozías le sucedió en el trono. (2Cr 21:7, 16-20; 22:1; 1Cr 3:10, 11.)

MAAYOʼU 15-21

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ BIBLIAKAT | 2 CRÓNICAS 22-24

«Anakuwaʼipaleechi nutuma Jehová na yalayalakana aaʼin»

lfb 128 püt. 1, 2

Yalayala aaʼinchi Jehoiadá

Eejatü wanee süchon Jezabel kanüliakat Atalía, mojulaasü maʼin shia maʼaka saaʼin tü shiikat. Kasaatsü Atalía nümaa chi aluwataakai saaʼu Judá. Outapa chi suʼwayuusekai, nia aluwataaka wanee süchon nüchikumüin. Outapa chi süchonkai, shia aikalaaka sünain aluwatawaa. Süka suluwataweein waneepia, suʼutireein naaʼin na nüchonniikana chi aluwataashikai otta chi eekai nuluwataweein süchikumüin. ¡Suʼuta aaʼinchii na süikeyuukana! Mmotsü maʼin wayuu seema.

Jehoiadá nünülia chi laülaashikai napüleerua na sacerdootekana otta Jehoseba sünülia nuʼwayuuse, natüjaa aaʼu mojuin maʼin tü saaʼinrakat Atalía. Mayaapejeʼe eein süpüla noʼutunuin aaʼin nünainjee wanee joʼuu sülüin Atalía, ayatüshi nounjuluin nia. Jehoás nünülia chi joʼuukai. Nepijain nia suluʼu tü aʼwaajüleekat Maleiwa.

lfb 128 püt. 3, 4

Yalayala aaʼinchi Jehoiadá

Wanaa sümaa akaratshin nuuyase Jehoás, nuutkajeʼerüin Jehoiadá napüshuaʼa na laülaashiikana otta na leviitakana. «Eeja jaaʼin yala soʼuluʼu tü aʼwaajüleekat, nnojoishi jaralinjachin ekerotuin», nümakalaka namüin. Niʼitaaka Johoiadá wanee kotse saaʼu nikii Johoás süpüla niainjachin aluwataain saaʼu Judá. «¡Kojuta watuma chi aluwataaikai!», namakalaka na wayuukana sümaa emetuluin nanüiki.

Saapüin Atalía shiyorolo wayuu, suwataaka eemüin tü aʼwaajüleekat Maleiwa. «¡Kasakai wayuu tüü! ¡Eʼrüliikanache maʼin wayumüin!», sümaka sümaa emetuluin sünüiki. Ataʼünnüsü Atalía natuma na laülaashiikana, nalüʼüjain shia yalejeechiki jee noʼutaka saaʼin. Mojusü maʼin tü saaʼinrakat Atalía napüleerua na wayuukana. ¿Kaseetche alateetka mapa?

it-2-S 1008 püt. 6

Sepultura

Al justo sumo sacerdote Jehoiadá se le concedió el honor de ser enterrado en “la Ciudad de David junto con los reyes”, siendo la única persona conocida que recibió tal distinción sin pertenecer al linaje real. (2Cr 24:15, 16.)

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Bibliakat

it-2-S 1221

Zacarías

12. Hijo del sumo sacerdote Jehoiadá. Tras la muerte de Jehoiadá, el rey Jehoás siguió malos consejos, en vez de hacer caso a los profetas de Jehová, y se apartó de la adoración verdadera. Zacarías, que era primo de Jehoás (2Cr 22:11), amonestó con severidad al pueblo en cuanto a este proceder, pero en vez de arrepentirse, lo apedrearon en el patio del templo. Las palabras de Zacarías al morir fueron: “Jehová lo vea y lo reclame”. Se le concedió esta solicitud profética, pues Siria causó gran daño a Judá, y además Jehoás fue asesinado por dos de sus siervos “a causa de la sangre de los hijos de Jehoiadá el sacerdote”. La Versión de los Setenta y la Vulgata dicen que Jehoás fue muerto para vengar la sangre del “hijo” de Jehoiadá. Sin embargo, tanto el texto masorético como la Versión Peshitta siriaca utilizan el plural “hijos”, posiblemente para denotar la excelencia y dignidad del profeta y sacerdote Zacarías, el hijo de Jehoiadá. (2Cr 24:17-22, 25.)

MAAYOʼU 22-28

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ BIBLIAKAT | 2 CRÓNICAS 25-27

«Eesü süpüla sülanaʼaleeinña tü kasa naapeetkat pümüin Jehová»

it-2-S 29 püt. 8

Jehoás

En una ocasión Jehoás le prestó 100.000 hombres al rey de Judá para luchar contra los edomitas. Sin embargo, fueron despedidos siguiendo el consejo de un “hombre del Dios verdadero”; y aunque se les había pagado de antemano 100 talentos de plata (660.600 dólares [E.U.A.]), se encolerizaron por ser enviados a sus casas, probablemente debido a que perdieron la parte que esperaban del botín. Por tanto, después de su regreso al N., saquearon las ciudades del reino meridional, desde Samaria (quizás su base de operaciones) hasta Bet-horón. (2Cr 25:6-10, 13.)

w21.08 30 püt. 16

Wayaawata aaʼu anamiain Jeʼwaa

16 Wooʼulaa waneirua kasa süpüleerua waʼyataain nümüin Jeʼwaa. Nnojotsü choʼujaain wooʼulaainjatüin süpüshuaʼa tü kasa wamaʼanakat süpüla talatüin Jeʼwaa wamaa (Ecl. 5:19, 20). Nnojorüle wakooʼomüinreein waʼyataain nümüin Jeʼwaa shiiʼiree nnojoluin wooʼulaain waneirua kasa, meena waya maʼaka naaʼin chi wayuu washit anaajaakai nüpünajüin, chi naashajaakai achiki Jesuu (paashajeʼera Lucas 12:16-21). Anuu nünüiki wanee wawala kanüliakai Christian, kepiashi nia chaa Francia: «Nnojotpuʼusü taaʼinmaain maʼin tü taʼyataainkat nümüin Jeʼwaa jee nnojoipuʼushii taaʼinmaain maʼin na tapüshikana». Mapa, pürekutsootshi nia sümaa nuʼwayuuse. Süpüla nountuin tia, nooʼulaain tü naʼyataainkat. Shiasaʼa süpüla joo tü nepijaainjatkalü aaʼu, aʼyataashii naya sünain epitajaa jee talatüshii naya sümaa tü kasa eekat namaʼana. ¿Kasa neʼraka sünainjee nooʼulaain waneirua kasa süpüleerua naʼyataain nümüin Jeʼwaa? Anuu nünüiki Christian: «Eekajasaʼa maaʼulu, talatüshii waya sünain aküjaa pütchi jee talatüshii waya sutuma nekirajaain nüchiki Jeʼwaa na wekirajüinkana jee na wayuu wouyantakana amaʼanamüin».

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Bibliakat

w07-S 15/12 10 püt. 1, 2

¿Tiene usted un mentor espiritual?

UZÍAS fue nombrado rey de Judá a la temprana edad de 16 años. Gobernó durante más de cinco décadas, entre el siglo IX y el VIII antes de nuestra era. Desde su juventud, Uzías hizo “lo que era recto a los ojos de Jehová”. ¿Qué influyó en él para que fuera por ese buen camino? El relato histórico afirma: “[Uzías] continuamente tendió a buscar a Dios en los días de Zacarías, el que instruía en el temor del Dios verdadero; y, en los días de buscar él a Jehová, el Dios verdadero lo hizo próspero” (2 Crónicas 26:1, 4, 5).

Aparte de lo que dice este relato bíblico, no se conoce mucho más sobre Zacarías, el mentor, o consejero, del rey. Pero sin duda ejercía una gran influencia positiva sobre el joven monarca, puesto que se indica que lo “instruía en el temor del Dios verdadero”. La obra The Expositorʼs Bible comenta que Zacarías era obviamente “un hombre versado en las Escrituras, con amplia experiencia espiritual y capacidad para transmitir sus conocimientos”. Un comentarista bíblico lo describe así: “Consejero sabio y piadoso, quien era experto en entender el sentido y las lecciones de las antiguas profecías, y que ejercía una saludable influencia sobre [Uzías]”.

MAAYOʼU 29–4 JUUNIOʼU

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ BIBLIAKAT | 2 CRÓNICAS 28, 29

«Eeshi süpüla waneepiain pia nümaa Jehová mayaainjeʼe nnojoluin naaʼinrüin tia na wayuu kachonkana pia»

w16.02 10 püt. 8

Washata nakuwaʼipa na naʼaleewainkana Jeʼwaa

8 Eetaashi wanee wayuu Ezequías nünülia, chajachijaʼa muloʼuin chia wayuukai suluʼu tü mmakat Israel. Naapüin naaʼin nümüin Jeʼwaa napüshuaʼa na kepiakana suluʼu tia mmakat. Nnojoliipejeʼe waneepiain naya napüshuaʼa nümaa Jeʼwaa. Jamüshijaʼa chi nüshikai Ezequías, mojulaapuʼushi maʼin. Mojutsat nümüin tü aʼwaajüleekat Maleiwa otta nimeʼejüin naaʼin na wayuu nuluwataakana aaʼu süpüla naʼwaajüin tü maleiwayaasükalüirua. Akaʼaya nia, naʼajüin kojuyashii nüchonnii sümüin tü maleiwayaasükalüirua. Kashüülashaatasü maʼin tü naaʼinrakat chi nüshikai Ezequías. Jintüishi Ezequías soʼu tia (2 Rey. 16:2-4, 10-17; 2 Crón. 28:1-3).

w16.02 11 püt. 9-11

Washata nakuwaʼipa na naʼaleewainkana Jeʼwaa

9 Mayaapejeʼe wainmain maʼin tü kasa mojusü naaʼinrakat chi nüshikai Ezequías, nnojotsü nüshatüin tia Ezequías, nnojoishi jashichin nia nümüin Jeʼwaa saaʼu tü müliaa niʼrakat. Maaʼulu yaa, wainma na alatakana amüin kasa mojusü maʼaka saaʼin tü alatakat nümüin Ezequías, shiasaʼa sutuma tia jashichishii naya nümüin Jeʼwaa otta sümüin nupueulose Jeʼwaa (Prov. 19:3). Süka moonooin na napüshikana wanee wayuu nümaa Jeʼwaa, mojeerü nukuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa naashin (Ezeq. 18:2, 3). ¿Shiimainchejeʼe tia nümakat?

10 Nnojotsü shiimain tia, ichaʼasa Ezequías oonooin nümaa Jeʼwaa eerejeʼe mojulaain chi nüshikai. Nnojoishii waya jashichinjanain nümüin Jeʼwaa, aluʼusaʼa niale kasirüin tü kasa mojusü alatakat sümüin wayuu (Job 34:10). Na kachonshiikana, naya ekirajaka nachonnii süpüla wayuuinjanain anamia naya jee shiale süpüla mojulaainjanain naya (Prov. 22:6; Col. 3:21). Nayapejeʼe aneeküin süka naaʼin namüiwaʼa na tepichikana müleka anamiainjanale naya jee mojulaainjanale naya, süka jamüin, niʼitaain Jeʼwaa suluʼu saaʼin wayuu süpüshuaʼa süpüla süneeküinjatüin sümüiwaʼa tü saaʼinrajatkat (Deut. 30:19). ¿Kasaka naaʼinrüin Ezequías sutuma müitpain wakumajia nutuma Jeʼwaa?

11 Mayaapejeʼe niain wanee aluwataai mojulaashi maʼin chi nüshikai Ezequías, aluwataai anamiashaata maʼin Ezequías (paashajeʼera 2 Reyes 18:5, 6). Anamia maʼin Ezequías süka nnojoluin nüshatüin nukuwaʼipa chi nüshikai. Akaʼaya nia, oonooshi sümaa tü namakat na nünüikimaajanakana Jeʼwaa maʼaka naaʼin Isaías, Miqueas otta Oseas. Nunoukteʼerüinjeseʼe wainma kasa mojusü naainjaka chi nüshikai. Nuʼwulejüin tü aʼwaajüleekat Jeʼwaa, achuntüshi nia nümüin Jeʼwaa süpüla motuinjatüin naaʼin naainjala na wayuu nuluwataakana aaʼu otta nusolojuin tü maleiwayaasü eejatkat suluʼu tia mmakat (2 Crón. 29:1-11, 18-24; 31:1). Mapa süchikijee tia, wanaa sümaa sushutünüin aaʼu Jerusalén natuma na Asiriokana, niiʼiyatüin Ezequías sünain kanoulain jee meimmoluin nia. Akaʼaya nia, nüküjüin namüin na wayuu chajanakana Jerusalén sünain neʼitaainjatüin naaʼin nünain Jeʼwaa süka naaʼinmajeenain naya (2 Crón. 32:7, 8). Shiasaʼa mapa, achiaanüshi Ezequías nutuma Jeʼwaa saaʼu yaletajaain naaʼin. Naapaa amaalü Ezequías tü münakat nümüin (2 Crón. 32:24-26). Wekirajaaitpa anain nnojoluin nüshatüin Ezequías nakuwaʼipa na nüpüshikana. Aleewashi maʼin nia nümaa Jeʼwaa. Washata nukuwaʼipa Ezequías.

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Bibliakat

w12-S 15/2 24 püt. 6, 7

Natán, leal defensor de la adoración pura

Puesto que Natán era un fiel siervo de Jehová, apoyó con entusiasmo el proyecto de David de construir el primer centro permanente de la adoración pura en la Tierra. Sin embargo, parece que en esa ocasión expresó sus propios sentimientos en vez de hablar en nombre de Jehová. Esa noche, Dios le mandó que llevara al rey un mensaje distinto: David no construiría el templo, sino uno de sus hijos. Ahora bien, por orden divina, Natán también le anunció que Dios hacía un pacto con él por el cual su trono quedaría “firmemente establecido hasta tiempo indefinido” (2 Sam. 7:4-16).

Como vemos, la opinión de Natán respecto a la construcción del templo difería de la voluntad de Dios. No obstante, este profeta humilde se sometió de buena gana al propósito de Jehová y lo apoyó sin quejarse. Si Dios tuviera que corregirnos de algún modo, haríamos bien en seguir el ejemplo de Natán. El hecho de que siguiera ejerciendo funciones de profeta indica que no perdió el favor divino. En efecto, parece que Jehová lo inspiró, junto con “Gad el hombre de visiones”, para dirigir a David en organizar a 4.000 músicos en el servicio del templo (1 Cró. 23:1-5; 2 Cró. 29:25).

JUUNIOʼU 5-11

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ BIBLIAKAT | 2 CRÓNICAS 30, 31

«Talatüshii waya kottule waya»

it-1-S 905 püt. 4

Ezequías

Su celo por la adoración verdadera. Ezequías demostró su celo por la adoración de Jehová tan pronto como ascendió al trono, a la edad de veinticinco años. Su primera acción fue abrir de nuevo el templo y repararlo. Luego reunió a los sacerdotes y a los levitas, y les dijo: “Está junto a mi corazón el celebrar un pacto con Jehová el Dios de Israel”. Este fue un pacto de fidelidad, como si se inaugurase de nuevo en Judá el pacto de la Ley, que se había pasado por alto aunque todavía estaba en vigor. Con gran tesón, procedió a organizar a los levitas en sus servicios, y restableció las disposiciones para los instrumentos musicales y el canto de alabanzas. Era el mes de Nisán, cuando se celebraba la Pascua, pero tanto el templo como los sacerdotes y los levitas estaban en una condición inmunda. Sin embargo, para el día 16 de Nisán se había limpiado el templo y restaurado sus utensilios. Entonces tenía que hacerse una expiación especial por todo Israel. En primer lugar, los príncipes llevaron sacrificios, ofrendas por el pecado a favor del reino, el santuario y el pueblo. Después, el pueblo presentó miles de ofrendas quemadas. (2Cr 29:1-36.)

it-1-S 905 püt. 5

Ezequías

Puesto que la inmundicia del pueblo impidió que se observase la Pascua en la fecha habitual, Ezequías se valió de la ley que permitía que los que estaban inmundos la celebrasen un mes más tarde. De manera que no solo convocó a Judá, sino también a Israel, enviando cartas mediante correos a todo el país, desde Beer-seba hasta Dan. Muchos se mofaron de los correos, pero algunas personas, en especial de Aser, Manasés, Zabulón, Efraín e Isacar, se humillaron y asistieron. Además, también estuvieron presentes muchos otros adoradores de Jehová que no eran israelitas. Es probable que los residentes del reino norteño que estuviesen a favor de la adoración verdadera tuvieran dificultades para asistir, pues, al igual que los mensajeros, se enfrentarían a la oposición y burla del reino de diez tribus, ya decadente, sumido en la adoración falsa y hostigado por la amenaza asiria. (2Cr 30:1-20; Nú 9:10-13.)

it-1-S 905 püt. 6, 7

Ezequías

Después de la Pascua se observó la fiesta de las tortas no fermentadas durante siete días, y el gozo fue tan grande que la entera congregación decidió prolongarla siete días más. Jehová bendijo al pueblo aun en esos tiempos de amenaza, de manera que “llegó a haber gran regocijo en Jerusalén, porque desde los días de Salomón hijo de David el rey de Israel no hubo ninguna como esta en Jerusalén”. (2Cr 30:21-27.)

Lo que aconteció después prueba que hubo una verdadera restauración y revivificación de la adoración verdadera y no una mera reunión emocional de efectos transitorios. Antes de regresar a sus casas, los que habían participado en la celebración salieron y destruyeron las columnas sagradas, derribaron los lugares altos y los altares, y cortaron los postes sagrados que había en todo Judá y Benjamín, así como en Efraín y Manasés. (2Cr 31:1.) Ezequías puso el ejemplo machacando y reduciendo a pedazos la serpiente de cobre que había hecho Moisés, ya que el pueblo la había convertido en un ídolo y le hacía humo de sacrificio. (2Re 18:4.) Después de aquella gran fiesta, Ezequías aseguró la continuación de la adoración verdadera al organizar las divisiones de los sacerdotes y apoyar los servicios del templo poniendo en vigor la ley referente a las décimas partes y las contribuciones de las primicias destinadas a los levitas y los sacerdotes. A todo esto el pueblo respondió de buena gana. (2Cr 31:2-12.)

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Bibliakat

w18.09 6,7 püt. 14, 15

«Jütüjaale saaʼu kasakalüirua tüü, talateena jia jaaʼinrüle shia»

14 Wane kasa waaʼinrajatka süka nnojoluin yaletayaain waaʼin shia jülüjainjatüin waaʼin tü namakat na waneinnua. Müsü Santiago 1:19 süchiki tia: «Anakaja müleka eere jaaʼin sünain tü nüküjakat wane juwala jümüin». Niapejeʼe Jeʼwaa atüjain maʼin aapajaa sünüiki wayuu (Gén. 18:32; Jos. 10:14). Jülüja waaʼin tü aküjünakat suluʼu Éxodo 32:11-14 (paashajeʼera). Soʼu tia, nnojotsü choʼujaain nümüin Jeʼwaa naapajüin nünüiki Moisés süpüla nüneeküinjatüin tü naaʼinrajatkat, naapajapejeʼe shia. ¿Paapajeetche nünüiki wanee wayuu nnojoipuʼukai anain maʼin akuwaʼipa jee poonoweetche amaa tü nümakat pümüin? Naapajüin Jeʼwaa nanüiki na wayuu eʼitaakana naaʼin sünain naapeerüin nanüiki.

15 Naapajülejeʼeya Jeʼwaa sünüiki wayuu maʼakaapuʼu naapajüin nünüiki Abraham, Raquel, Moisés, Josué, Manóah, Elías otta Ezequías, ¿jamaka nnojotka washatüin nukuwaʼipa? Waaʼinreerü tia kapürale maʼin waaʼin nakuwaʼipa na wawalayuukana, jülüjale maʼin waaʼin tü namakat wamüin jee waaʼinrüle tü namakat wamüin. Jülüjeesü waaʼin suluʼu tü outkajaaleekat eere wanee wawala choʼujaakai amüin waapajüin anüiki yootopa nia wamaa. Jee niale wanee wapüshi, waapaja nünüikiyaajaʼa (Gén. 30:6; Juec. 13:9; 1 Rey. 17:22; 2 Crón. 30:20).

JUUNIOʼU 12-18

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ BIBLIAKAT | 2 CRÓNICAS 32, 33

«Wakatsüinra naaʼin na waneinnua soʼunnaa müliaa»

it-1-S 237 püt. 5

Asiria

Senaquerib. Senaquerib, el hijo de Sargón II, atacó al reino de Judá durante el decimocuarto año del reinado de Ezequías (732 a. E.C.). (2Re 18:13; Isa 36:1.) Este se rebeló contra el yugo asirio —yugo que había resultado de la maniobra de su padre Acaz (2Re 18:7)—, a lo que Senaquerib reaccionó invadiendo todo Judá y conquistando 46 ciudades. (Compárese con Isa 36:1, 2.) Después, desde su campamento de Lakís, exigió que Ezequías pagase un tributo de 30 talentos de oro (c. 11.560.000 dólares [E.U.A.]) y 300 talentos de plata (c. 1.982.000 dólares [E.U.A.]). (2Re 18:14-16; 2Cr 32:1; compárese con Isa 8:5-8.) Aunque las cantidades exigidas se pagaron, Senaquerib envió a sus voceros para conminar a Jerusalén a rendirse sin condiciones. (2Re 18:17–19:34; 2Cr 32:2-20.) Sin embargo, Jehová mató a 185.000 soldados en una sola noche, y de ese modo obligó al jactancioso rey asirio a retirarse y volver a Nínive. (2Re 19:35, 36.) Allí lo asesinaron más tarde dos de sus hijos, y otro de sus hijos, Esar-hadón, lo reemplazó en el trono. (2Re 19:37; 2Cr 32:21, 22; Isa 37:36-38.) Estos acontecimientos, con la excepción de la aniquilación de las tropas asirias, también están registrados en el Prisma de Senaquerib y en un prisma de Esar-hadón. (GRABADOS, vol. 1, pág. 957.)

w13 1/11 20 püt. 12

Akaratshishii anneetpüʼü, mekiisatshii laülaashii, ¿Jaralii naya maaʼulu?

12 Nükaaliinjüin waya Jeʼwaa waneepia sünain aaʼinraa tü isakat wachiki wamüiwaʼa. Akanasaʼa nnojoliinjanain jimatüin neʼe waya sünain aʼatapajaa nükaaliinjüin waya Jeʼwaa. Jamüshijaʼa Ezequías, nüsakirüin «na laülaashiikana otta na wayuu katsüinshii nümaajanakana». Makalaka naneeküin tü naainjüinjatkat: «Maʼülainjatü natuma tü shikiikat wüin anuuipaʼaka suulia tü pueulokot [...]. Atütülaasü naaʼin, nüshaʼwaleʼetka süchikuaʼa süsepü tü pueulokot süka sujuttüin paala. Nukumajaka torre anajiainjatka otta piantuasü nutuma süsepü tü pueulokot [...], nukumajüin wainmashaata jatü otta taapüla najapuluʼuinjatka suulia sülanüin jatü nanainmüin» (2 Crón. 32:3-5, NM). Naaʼinmajüin Jeʼwaa tü nupueulosekat nükajee Ezequías, na laülaashiikana otta na nünüikimaajana anakana maʼin anoula.

w13 1/11 20 püt. 13

Akaratshishii anneetpüʼü, mekiisatshii laülaashii, ¿Jaralii naya maaʼulu?

13 Tü naainjakat Ezequías süchikijee tia, analeesia suulia maʼülain nutuma tü shikiikat wüin otta nukumajüin süsepü tü pueulokot. ¿Kasa naaʼinraka? Nuutkajeʼerüin na wayuukana sümaa nükatsüinrüin nanoula, müsü nünüiki namüin: «Nnojo jiyoʼujaain aaʼin nutuma chi aluwataakai Asiiria[...] süka jamüin, wainmaleeshiʼiya na wamaajanakana noulialeʼeya nayakana. Wayuu neʼe na nümaajanakana. Akaisaʼa chi wamaakai nia Jeʼwaa, chi Wamaleiwasekai. Nükaaliinjeena waya otta atkaajeechi nia wapüleerua». ¡Kooʼomüinkajasaʼa maʼin nanoula na wayuu chejeʼewaliikana Jerusalén süka natüjaain saaʼu eein Jeʼwaa namaa! Ayatsia müin tü Wiwüliakat nachiki: «Neʼitaain naaʼin na wayuukana sünain tü nümakat Ezequías namüin». Saashin tü Wiwüliakat, akatsüinraasü nanoula na wayuukana sutuma «tü nümakat Ezequías namüin». Maʼaka nüküjatüjülin Jeʼwaa nükajee chi nünüikimaajachikai, anasü maʼin saaʼinmajia tü nupueulosekat nutuma Ezequías, na laülaashiikana, na wayuu katsüinshii nümaajanakana, Miqueas otta Isaías (2 Crón. 32:7,8; paashajeʼera Miqueas 5:5, 6).

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Bibliakat

w21.10 4 püt. 11, 12

Tü naaʼinrajatkat wanee wayuu shiimainre niyaawajaain suulia naainjala

11 Naapaka mapa Jeʼwaa nünüiki Manasés jee nükaalinjain nia. Nütüjaa aaʼu Jeʼwaa shiimain niyaawajaain Manasés suulia naainjala. Sünainjee tü nünüikikat Manasés nümüin Jeʼwaa, watüjaa aaʼu nunouteʼerüin tü jülüjakat naaʼin. Amülialaasü naaʼin Jeʼwaa naalin jee aluwataashi nia nüchikuaʼa nutuma. Wainma maʼin kasa naaʼinraka Manasés süpüla sütüjaanüin aaʼu shiimain niyaawajaain suulia naainjala: nunouteʼerüin nukuwaʼipa, najaʼlajeʼerüin tü maleiwayaasükalüirua jee nütütüleʼerüin naaʼin na judíokana süpüla naʼwaajüin Jeʼwaa. Nnojotsü naaʼinrüin tia Acab (paashajeʼera 2 Crónicas 33:15, 16). Yalayalainjatü naaʼin jee icheinjatü maʼin nunoula süpüla naaʼinrüin tia, süka jamüin, nnojotpuʼuin anain nukuwaʼipa süpüleerua nüpüshi, napüleerua na wayuu nuluwataakana aaʼu otta na niʼipajanakana sünain aluwatawaa. Laülaapa nia nüchajaain maʼin sukuwaʼipa süpüla nunouteʼerüin tü kasa mojusü naaʼinrapuʼukat. Eesüjaʼa anale nukuwaʼipa nüpüleerua Josías chi nülüinkai, chi aluwataakai mapa süka anakalü akuwaʼipa (2 Rey. 22:1, 2).

12 Shiimain niyaawajaain suulia naainjala Manasés, nnojotsü mojuin neʼe naaʼin. Nuchuntashaatain nümüin Jeʼwaa süpüla nümüliajüin nia otta süpüla nükaalinjain nia sünain anouteʼeraa nukuwaʼipa. Nüchajaain maʼin sukuwaʼipa süpüla nuʼwaajüin Jeʼwaa otta süpüla naaʼinrüin tia na waneinnua. ¿Kasa watüjaka sünainjee nukuwaʼipa Manasés? Shia eein süpüla motuin naaʼin Jeʼwaa naainjala wanee wayuu jaʼitairü kashüülain maʼin tü naaʼinrakat. Watüjaa aaʼuchi anamiain maʼin Maleiwa jee motuin naaʼin naainjala wanee wayuu shiimainre niyaawajaain suulia naainjala (Sal. 86:5).

JUUNIOʼU 19-25

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ BIBLIAKAT | 2 CRÓNICAS 34-36

«¿Puuʼulaainche suʼunirüin pukuwaʼipa tü sümakat tü Nünüikikat Maleiwa?»

it-1-S 1185

Huldá

Cuando Josías oyó la lectura del “mismísimo libro de la ley”, hallado por Hilquías, el sumo sacerdote, durante las obras de reparación del templo, envió una delegación para inquirir de Jehová. Se dirigieron a Huldá, quien a su vez les transmitió la palabra de Jehová, indicándoles que todas las calamidades registradas en el “libro” le acaecerían a la nación apóstata por causa de su desobediencia. Huldá añadió que Josías no tendría que contemplar la calamidad, sino que sería recogido a sus antepasados y llevado a su cementerio en paz debido a que se había humillado delante de Jehová. (2Re 22:8-20; 2Cr 34:14-28.)

w09-S 15/6 10 püt. 20

Celo por la casa de Jehová

20 El rey Josías ordenó que se restaurara el templo de Jehová. En cierto punto de las obras, Hilquías, el sumo sacerdote, “halló el libro de la ley de Jehová por la mano de Moisés” y se lo entregó a Safán, el secretario real. Este, a su vez, se lo llevó al rey y empezó a leérselo (léase 2 Crónicas 34:14-18). ¿Cómo reaccionó Josías? Se rasgó la ropa en señal de desconsuelo, y de inmediato mandó a sus hombres a consultar a Jehová. Mediante la profetisa Huldá, Dios condenó los actos religiosos inmundos que se habían llevado a cabo en Judá y predijo que le sobrevendrían calamidades a la nación. No obstante, Jehová vio el tesón con que el rey combatió la idolatría y lo bendijo por ello (2 Cró. 34:19-28). ¿Qué nos enseña este relato? Que debemos actuar igual que Josías. Sigamos las instrucciones de Jehová sin demora. Tengamos muy presente lo que podría ocurrir si, al igual que los israelitas, toleráramos la apostasía y los actos de deslealtad. El caso de Josías no deja lugar a dudas: el celo con el que defendemos la adoración verdadera no le pasará inadvertido a Jehová.

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Bibliakat

w17.03 25, 26 püt. 15-17

¿Jülüjüsü paaʼin tü kasa ashajünakat sümaiwa paala?

15 ¿Kasa shikirajaka anain waya nukuwaʼipa Josías? Mayaapejeʼe niain wanee aluwataai anamia, eesü tü kasa nnojotkalü anain nutuma jee ouktüshi nia saaʼujee tia (paashajeʼera 2 Crónicas 35:20-22). ¿Kasa wayuu tü naainjakat Josías? Oʼttüshi nia sünain atkawaa nümaa Nekó, chi aluwataakai saaʼu Egipto, atkaashi nümaa mayaapejeʼe nnojoluin kasain naainjalain Nekó nümüin. Nüküjüin Nekó nümüin Josías nnojoluin nütkaweein nümaa. Tü nümakat Nekó nümüin Josías, nümaʼanajeejatü Maleiwa saashin tü Wiwüliakat. Ayatapejeʼe oʼunüin Josías sünain atkawaa nümaa Nekó jee nuʼutünaka aaʼin. ¿Jamüshi nütkaaka Josías nümaa chia wayuukai? Nnojotsü süküjüin tia tü Wiwüliakat.

16 Waneere wayuu Josías, asakitshije nia palajana müleka shiimainreje nümaʼanajeejatüin Maleiwa tü nümakat Nekó nümüin. Nüsakirüinje Jeremías sünain tia, chi nünüikimaajachikai Maleiwa (2 Crón. 35:23, 25). Nüsakireʼerüinjatü naaʼin Josías süchiki sukuwaʼipa tü alatakat. Nekó nnojoishi chainjachin ashutüin saaʼu Jerusalén, chaʼwai nia Carquemis sünain atkawaa sümaa wanee wayuuirua suluʼujeejatü wanee mma naatajatü. Nnojoishi nüchajaweein Jeʼwaa nooʼomüin jee müsia tü nupueulosekat. Nnojotsü jülüjain naaʼin Josías süpüshuaʼa tia süpülapünaa nütkaainjachin nümaa Nekó. ¿Kasa watüjaka sünainjee tia? Sülatüle wanee kasa mojusü wamüin otta waneeküinjanale tü kasa waaʼinrajatkat, anasü jülüjale waaʼin palajana kasain keeʼireein naaʼin Jeʼwaa wapüleerua.

17 Waneeküinjanale wanee kasa waaʼinrajatka, jülüjeesü waaʼin palajana jamüin sünüiki tü Wiwüliakat otta kasain waaʼinrüinjatüin süpüla weʼitaain shia suluʼu wakuwaʼipa. Eesüjaʼa süpüla wachajaain sooʼomüin pütchi suluʼu tü karalouktairua ayuʼluushikat suluʼujee tü Wiwüliakat jee waashajaale nümaa wanee laülaashi. Nükaaliinjeena waya süpüla wasakireʼerüin waaʼin sünain tü sümakat tü Wiwüliakat. Jülüjataa paaʼin tüü: eesü wanee wawala manoujainka aʼwayuuse, süneeküin wanee kaʼi süpüla sujuʼitüin sünain aküjaa pütchi (Aluw. 4:20). Shiasaʼa soʼu tü kaʼi süneekakat, nnojotsü keeʼireein naaʼin chi suʼwayuusekai sujuʼitüinjatüin sünain aküjaa pütchi. Naashin niakai, keeʼireesü naaʼin apasiajawaa sümaa süka kakaliainnain nnojoluin nojuʼitüin piamaleʼe. Sutuma tia, jülüjainjatü saaʼin tü wawalakat jamüin sünüiki tü Wiwüliakat süpüla joo süneeküin tü saaʼinrajatkat. Sütüjaa aaʼu tü wawalakat soonooinjatüin nümaa Maleiwa otta shikirajüinjatüin wayuu sünain tü Wiwüliakat maʼaka nümüin Jesuu (Mat. 28:19, 20; Aluw. 5:29). Nnojotpejeʼe motuin saaʼin tü wawalakat jüüjüüinjatüin shia nümüin chi suʼwayuusekai otta wayuuinjatüin shia laülaa aaʼinrü süka shiʼyataain nümüin Maleiwa (Éf. 5:22-24; Filip. 4:5, TNM). Jülüjeesü saaʼin müleka shiale neʼe keeʼireein naaʼin chi suʼwayuusekai nnojoluinjatüin süküjüin pütchi jee shiale keeʼireein naaʼin ojuʼitaa sümaa soʼu kaʼikat tia. Süka waʼyataain nümüin Jeʼwaa, jaʼyainjatü waaʼu laülaain waaʼin waneekapa wanee kasa waaʼinrajatka jee müsia talatüinjatü naaʼin Jeʼwaa watuma sükajee tü waaʼinrajatkat.

JUUNIOʼU 26–JUULIOʼU 2

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ BIBLIAKAT | ESDRAS 1-3

«Puuʼulaa nükaalinjain Jehová na waneinnua pükajee»

w22.03 14 püt. 1

¿Müsüche piʼrakai saaʼin tü kasa niʼrakat Zacarías?

TALATASHAATASÜ NAAʼIN na judíokana. Niʼitaain Jehová suluʼu naaʼin Ciro chi aluwataakai saaʼu Persia süpüla taashinjanain nutuma na israelita kakaliainnakana püreesain chaa Babilonia. Nüikaleʼeraka wanee pütchi süpüla naleʼejüinjanain nachikuaʼa na judíokana noumainpaʼamüin jee süpüla nakumajüinjatüin süchikuaʼa tü aʼwaajüleekat Jehová (Esd. 1:1, noota, 3). ¡Anakatche maʼin tia! Naʼwaajüinjachi nachikuaʼa na judíokana chi Maleiwa shiimainshikai chaa noumainpaʼa.

w17.10 21 püt. 2

Aaʼinmajünüshii waya sutuma pienchisü kareeta otta wanee kotse

2 Nütüjaa aaʼu Zacarías kanoulain na judío aleʼejakana Jerusalénmüin. Saashin tü Wiwüliakat, niʼitaain Maleiwa suluʼu naaʼin naya wayuukana napütüinjatüin nepia otta tü kasa namaʼanajatkat chaa Babilonia (Esd. 1:2, 3, 5). Napütüin wanee mma neʼraajaka maʼin süpüleerua oʼunaa suluʼumüin wanee nnojotka neʼraajüin napüshuaʼa. Süka kojutuin namüin akumajaa tü aʼwaajüleekat Jeʼwaa, oʼunüshii naya 1.600 kiloometüro suluʼupünaa mma katuʼushisü otta eere jouluin tü mojulaasükalüirua.

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Bibliakat

w06-S 15/1 19 püt. 1

Puntos sobresalientes del libro de Esdras

1:3-6. Al igual que los israelitas que se quedaron en Babilonia, muchos testigos de Jehová no pueden ser ministros de tiempo completo o servir en lugares de mayor necesidad; pero apoyan y animan a los que sí pueden, y hacen donaciones voluntarias para promover la obra de predicar el Reino y hacer discípulos.

    Karaloukta wayuunaikiruʼuka (2005-2025)
    Süpüla pujuʼitüin
    Süpüla pikerotüin
    • Wayuunaiki
    • Puluwataa
    • Kamalainka pümüin
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nnojoluinjatka paa'inrüin
    • Nnojotsü jaralüin e'rüin
    • Punouteere suulia ja'ralin e'rüin
    • JW.ORG
    • Süpüla pikerotüin
    Puluwataa