Ana putuma süneekia tü paaʼinrajatkat jimaʼaiwaʼaya pia
Jiakana jimaʼaliikana otta majayünnüükana, «kojutü jutuma nünülia Jeʼwaa.» (SAL. 148:12, 13, NM)
1. ¿Kasa naainjaka maʼin mainma wawalayuu jimaʼalii jee majayünnüü?
MAAʼULU YAA, choʼujaasü anainjatüin natuma na wayuukana süneekia tü naaʼinrajatkat. Sainküin tü mmakat süpüshuaʼa, mainma na aneekakana aʼyatawaa nümüin chi Maleiwa shiimainshikai (Alat. Map. 7:9, 10). Mainma maʼin na jimaʼalii akaaliinjakana wayuu sünain ayaawataa saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat otta süpüla noʼttaainjanain na wayuukana (Alat. Map. 22:17). Eeshii na ekirajakana wayuu sünain tü Wiwüliakat süpüla sunouktaainjatüin sukuwaʼipa wayuu. Eeshii na ekirajakana wayuu naataka anüiki (Sal. 110:3; Is. 52:7). Tü shiʼyataakalü anain tü nupueulosekat Jeʼwaa, shia talataka atuma saaʼin wayuu. Piakai jimaʼaikai, ¿kasa paainjüinjatka süpüla sünainpünaainjachin maʼin pia tia aʼyatawaakat?a
2. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu nüneeküin Jeʼwaa na jimaʼaliikana süpüla naʼyataainjanain nümüin? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat.)
2 Eesü süpüla anain putuma sukuwaʼipa tü kasa püneekakat maaʼulu süpüla piʼyataain waneepia nümüin Maleiwa mapeena. Jamüshijaʼa Timoteo, anasü nutuma sukuwaʼipa tü kasa nüneekakat. Eesüjaʼa süpüla piamain shikii juya nuuyase wanaa sümaa misioneeroin nia (Aluw. 16:1-3). Maʼaka jeʼra kashi süchikijee tia, wanaa sümaa nüpütüin Pablo na anoujüshii chajanakana Tesalónica sutuma müliain nia atumawaa, nüjütüin Timoteo chamüin süpüla nükatchinrüinjatüin naaʼin na nuwalayuukana (Aluw. 17:5-15; 1 Tes. 3:1, 2, 6). ¡Talatüsü maʼin naaʼin Timoteo sutuma nüneekünüin süpüla aʼyatawaakat tia!
PÜNEEKA TÜ KASA ALANAʼALEEKAT MAʼIN SÜMAA ANAIN
3. (1) ¿Jarat tü kasa püneeküinjatkat? (2) ¿Joujainjatü püneekaka tia aʼyatawaakat?
3 Piakai jimaʼaikai, püneeka tü kasa alanaʼaleekat maʼin sümaa anain. ¿Jarat shia? Aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa. ¿Joujainjatü püneekaka tia aʼyatawaakat? Naashin Jeʼwaa sotuinjachi paaʼin nia jimaʼaiwaʼaya pia (Ecl. 12:1). Süpüla paaʼinrüin tia, aʼyataainjachi pia nümüin süka süpüshuaʼa paaʼin (Deut. 10:12). Anasü maʼin püneeküle aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa. Süka jamüin, shia pukuwaʼipainjatka tia yalejeechiki (Sal. 71:5).
4. ¿Jarat tü kasa sünainpünaainjatkat pukuwaʼipa sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa?
4 Tü aʼyatawaakat nümüin Jeʼwaa, nnojotsü sünainpünaain neʼe tü pukuwaʼipainjatkat. Eesü waneeirua kasa sünainpünaainjatkat pukuwaʼipa. ¿Jarat shia? Kaʼwayuuseere pia, püneeküinjatü tü puʼwayuuseinjatkat otta tü kasa piʼyataainjatkalü anain. Süpülapünaa püneeküin tia, jülüjeesü paaʼin piʼyataainjachire palajana nümüin Jeʼwaa süka süpüshuaʼa paaʼin (Deut. 30:19, 20). ¿Jamüsü paaʼinrajatka tia? Püneeküle kaʼwayuusee otta püneeküle wanee aʼyatawaa, eesü süpüla anain jee mojuin pukuwaʼipa sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa (Puʼwanaajireʼera sümaa Lucas 14:16-20). Akaʼaya piʼyataweere nümüin Jeʼwaa, piyaawatüinjatü aaʼu jaralüin tü wayuu anakat süpüla puʼwayuusein otta jaralüin tü aʼyatawaa anakat püpüla. Makalaka püneeküinjatüin palajana tü kasa alanaʼaleekat maʼin sümaa anain (Filip. 1:10).
¿KASA PAAʼINRAJATKA JIMAʼAIWAʼAYA PIA?
5, 6. Püküja süchiki tü naainjakat Yuichiro süpüla kooʼomüinjatüin nutuma tü niʼyataainkat nümüin Jeʼwaa.
5 Püneekapa piʼyataain nümüin Jeʼwaa, jülüjeesü paaʼin kasain tü keeʼireekat naaʼin püpüleerua otta tü paaʼinrüinjatkat piʼyataapa nümüin. Müshi wanee wawala chejeʼewai Japón: «Wanaa sümaa polooin pienchimüin touyase, ojuʼitüshi taya sünain aküjaa pütchi nümaa wanee laülaashi suluʼu tü outkajaaleekat. Shiasaʼa niyaawatüin aaʼu nnojoluin talatüin maʼin taaʼin sünain tü aküjaakat pütchi. Nümakalaka tamüin sümaa kamaneein nia: ‹Yuichiro, püleʼejaa püchikuaʼa piichipaʼamüin. Püntapa pipialuʼumüin, püikkalaa otta jülüja paaʼin tü kasa naainjakat Jeʼwaa püpüleerua›. Taainjüin tü nümakat tamüin. Jülüjüsü taaʼin tü nümakat otta kojuya kaʼi talatitka sünain oʼuraajaa. Tanoukteʼerüin tü takuwaʼipakat. Anaitpa tamüin aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa. Sutuma taashajeʼerawalin tü ashajünakat nachiki na misioneerokana, jülüjüsü taaʼin kooʼomüinweein tatuma tü taʼyataainkat nümüin Jeʼwaa».
6 Süchikijee tia, müshi Yuichiro: «Eesü wanee kasa taneekaka süpüla taʼyataainjachin nümüin Jeʼwaa suluʼu wanee mma naata. Ekirajaashi taya inkülee. Shiasaʼa keraapa tatuma tü tekirajaakalü anain, aʼyataashi taya shiatapünaa kaʼi sünain ekirajaa wayuu inküleeruʼu. Taainjüin tia süpüla pürekutsoolinjachin taya. Piamapa shikii juya touyase, ekirajaashi taya sünain wanee anüikii kanüliaka mongol otta tawaraijaaka naaʼu wanee wawalayuu aashajaakana tia anüikiikat. Piama juya süchikijee tia, soʼu juyaka 2007, oʼunüshi taya chaa Mongoliamüin. Wanaa sümaa chajachin taya chayaa, mainma maʼin wayuu teʼraka ekirajaweein sünain tü Wiwüliakat. Sutuma tia, akolojooshi taya chamüin. Soʼu kashika aaʼuriiroʼu, juyaka 2008, pürekutsootshi taya chaa Mongolia. Mayaapejeʼe alin shiiʼiree aʼyatawaa chayaa, mainma na wayuu ekirajaakana sünain tü Wiwüliakat otta takaaliinjüin naya süpüla narütkaainjanain nünainmüin Jeʼwaa. Tatüjaa aaʼu anain maʼin tü kasa taneekakat».
7. (1) ¿Kasa tü waneeküinjatkat waneʼewai wakua? (2) ¿Kasa shikirajaka anain waya nukuwaʼipa Moisés?
7 Wayakana aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa, waneeküinjatü waneʼewai wakua tü kasa waaʼinrajatkat (Jos. 24:15). Nnojotsü süpüla waküjüinjatüin pümüin kasaalüinjachire pia, nnojolinjachire kasaalüin pia, jaralüinjatüin tü wayuu puʼwayuuseinjatkat otta tü kasa piʼyataainjatkalü anain. ¿Püchajaajeetche tü aʼyatawaa kakaliakalü ekirajaanüin achiirua? Jiakana wawalayuu jimaʼaliikana, eeshii kepiale jia suluʼu mma mainmaka aluʼu choʼujawaa otta eeshii na wanee jimaʼalii kepiakana suluʼu wanee mma joutka aluʼu kasa. Naatawai tü jukuwaʼipakat, tü jütüjakalü apüleerua, tü keeʼireekat jaaʼin, tü jüsawateekalü amüin sünain junoula. Eesü müle jukuwaʼipa maʼaka saaʼin nakuwaʼipa na jimaʼalii israeliita achepchieekana Egipto. Anakuwaʼipaishi Moisee otta na wanee jimaʼaliikana achepchieeshii naya (Éx. 1:13, 14; Aluw. 7:21, 22). Na israeliita jimaʼaliikana, choʼujaasü anainjatüin natuma süneekia tü naaʼinrajatkat maʼaka anainjatüin putuma süneekia tü paaʼinrajatkat (Éx. 19:4-6). Naneeküinjatü müleka naʼyataainjanale nümüin Jeʼwaa süka süpüshuaʼa naaʼin. Jamüshijaʼa Moisés, nüneeküin tü kasa alanaʼaleekat maʼin sümaa anain (paashajeʼera Hebreokana 11:24-27).
8. ¿Kasa nikirajaka aka pia Jeʼwaa süpüla anainjatüin putuma süneekia tü paaʼinrajatkat?
8 Nükaaliinjeechi pia Jeʼwaa süpüla anainjatüin putuma süneekia tü paaʼinrajatkat jimaʼaiwaʼaya pia. Nikirajüin pia Jeʼwaa süka tü pütchi sümakat tü Wiwüliakat (Sal. 32:8). Nunoujüle püshi sümaa püi, nakaaliinjeechi pia süpüla piʼitaainjatüin suluʼu pukuwaʼipa tü nümakat Jeʼwaa. Akaʼaya na laülaashiikana suluʼu tü outkajaaleekat, nakaaliinjeechi pia süpüla paainjüinjatüin tia (Prov. 1:8, 9). Wekirajaa sünain apünüinsü pütchi jülüjüinjatkat paaʼin süpüla anainjatüin putuma süneekia tü paaʼinrajatkat.
SÜKAALIINJEECHI PIA APÜNÜINSÜ PÜTCHI SULUʼUJEEJATÜ TÜ WIWÜLIAKAT
9. (1) ¿Kasa niiʼiyataka aka Jeʼwaa kojutüin waya nümüin? (2) ¿Kasa piiʼiyateetka püchajaale palajana Nuluwataaya Maleiwa?
9 Püchajaa palajana tü Nuluwataayakat Maleiwa otta tü lotookalü akuwaʼipaa (paashajeʼera Mateo 6:19-21, 24-26, 31, 32, 34; Mateo 6:33b). Niiʼiyatüin Jeʼwaa kojutüin waya nutuma sükajee nuuʼulaain waneeküin tü keeʼireekat waaʼin. Nnojotsü nuchuntüin pümüin jeʼrainjatüin juya pülatitka sünain aküjaa pütchi jimaʼaiwaʼaya pia. Akaisaʼa Jesuu, nüküjüin pümüin püchajaainjatüin palajana Nuluwataaya Maleiwa. Paainjüle tia, piiʼiyateerü naalin Maleiwa püpüla, pükaaliinjeein maʼin na waneeinnua otta kojutüin pümüin tü paʼatapajakat: katüinjatüin poʼu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa. Kasaalüinjachire pia jee püneeküinjatüle wanee aʼyatawaa, ¿piiʼiyateetche shiain palajanain putuma tü Nuluwataayakat Maleiwa otta tü lotookalü akuwaʼipaa?
10. ¿Kasa talataka atuma naaʼin Jesuu? ¿Kasa talateetka atuma paaʼin?
10 Talata paaʼin sünain aʼyatawaa namüin na waneeinnua (paashajeʼera Aluwataaushikana 20:20, 21, 24, 35). Nikirajüin Jesuu na wayuukana sünain tia pütchikat. Talatüsü maʼin naaʼin sutuma naainjüin tü kasa nüchekakat chi Nüshikai suulialeʼeya tü nüchekakat nümüiwaʼa. Talatüsü naaʼin namaa na achekakana tü pütchi anasükat (Luc. 10:21; Juan 4:34). Eesüjaʼa talatüirüle paaʼin sutuma pükaaliinjüin na waneeinnua. Jülüjüle paaʼin tü pütchi nikirajakalü anain Jesuu wanaa sümaa püneeküin tü paaʼinrajatkat, talateerü paaʼin otta talateerü naaʼin Jeʼwaa putuma (Prov. 27:11).
11. ¿Jamüsü nnojotka talatüin naaʼin Baruc sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa? ¿Jamüsü nünüiki Jeʼwaa nümüin Baruc?
11 Talataleesia maʼin waaʼin waʼyataale nümüin Jeʼwaa (Prov. 16:20). Jamüshijaʼa Baruc, chi aʼyataakai niʼipajee Jeremías, müsü nnojotkai sotuin naaʼin tia. Süka jamüin, nnojotsü talatüin naaʼin sünain tü niʼyataainkat nümüin Jeʼwaa. Makalaka nümüin Jeʼwaa nümüin: «Nnojo ayatüin pia sünain püchajaain kojutüinjachin pia sutuma wayuu. Puuʼulaa suulia kachiiruain paaʼin tia. Süka tantirüinjatüin wanee müliaa sümüin wayuu süpüshuaʼa [...], takaaliinjeechi pia suulia ouktajüin pia eepünaale puʼunüin» (Jer. 45:3, 5). ¿Jamüsü saaʼin pümüin? ¿Kasache talateetka atuma naaʼin Baruc? ¿Shiache sutuma nüchajaain kojutüin nia sutuma wayuu? ¿Shiataapa sutuma niʼyataain waneepia nümüin Jeʼwaa otta nnojolin ouktüin nia sajaʼttinnapa Jerusalén? (Sant. 1:12.)
12. ¿Kasa naainjaka Ramiro süpüla talatüinjatüin maʼin naaʼin?
12 Eeshi wanee wawala talatakai aaʼin sünain akaaliinjaa na waneeinnua, Ramiro nünülia. Müshi nia: «Wayuu maʼletsesalii na tapüshikana, chejeʼewai taya suluʼu wanee pueulo chaka saaʼu tü uuchikat los Andes. Niʼitaainjachiaa taya chi tawala epayaakai suluʼu tü eʼikülee miyoʼusükat otta niainjachiaa awalaajaka tü achuntünakat tamüin. Jekechi taya woutiisain wanaa sümaa tia. Oʼunejaanüshi taya nutuma wanee wawala pürekutsoot süpüla toʼunüinjachin nümaa sünain aküjaa pütchi suluʼumüin wanee pueulo. Oʼunüshi taya nümaa chi wawalakai, mainma na wayuu achekakana tü ekirajünaakat sünain tü Wiwüliakat. Ekirajaashi taya sünain aüjaa walashi, shiaka taʼyataain anain tia. Shiasaʼa mapa oʼttüshii na wawalayuukana sünain ekirajaa na wayuu wanaawakana anüiki tamaa. Alataashi taya namaa sünain ekirajaa na palitchon wayuu wanaawaka anüikii tamaa. Polooichi juya taya sünain aʼyatawaa waneepia nümüin Jeʼwaa. Talatüshi maʼin taya sutuma takaaliinjüin na wayuukana süpüla naapajüinjatüin tü pütchikat suluʼu tü anüikii naashajaakalü aka».
Talatüsü maʼin naaʼin Ramiro süka niʼyataain nümüin Jeʼwaa jimaʼaiwaʼaya nia (Paashajeʼera pütchi 12)
13. ¿Jamüsü anaka maʼin niʼyataale wanee wayuu nümüin Jeʼwaa süka süpüshuaʼa naaʼin jimaʼaiwaʼaya nia?
13 Talata paaʼin sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa jimaʼaiwaʼaya pia (paashajeʼera Eclesiastés 12:1). Nnojo jülüjüin paaʼin choʼujaain walaainjatüin maʼin tü piʼyataainkat süpüla pürekutsoolinjachin pia. Shia anaka aluʼu pajayatüle maaʼulu süpüla aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa maiwaʼaya pia jimaʼalin, maʼwayuusein, machoin, otta katchinwaʼaya pia süpüla piʼyataain maʼin nümüin. ¿Kasa piʼyataweeka anain nümüin Jeʼwaa jimaʼaiwaʼaya pia? Eeshi süpüla pürekutsoolin pia, püküjüin pütchi sümüin wayuu naataka anüiki jee shiale kooʼomüin putuma tü piʼyataakalü anain eere puutkajaain. Jaʼitairü kasain piʼyataweein anain, eeinjatü tü kasa pipijaainjatkalü aaʼu. Makalaka jülüjeein paaʼin jetsüin tü kasa piʼyataainjatkalü anain otta kakaliainjachire maʼin pia ekirajaain süchiirua tü piʼyataainjatkalü anain.
ANEERÜ SUKUWAʼIPA TÜ PÜNEEKAKAT SUTUMA TÜ SÜMAKAT TÜ WIWÜLIAKAT
14. ¿Kasa jülüjüinjatka naaʼin wanee jimaʼai süpülapünaa nüneeküin tü niʼyataainjatkalü anain?
14 Tü apünüinsü pütchi wekirajaaitpakalü anain, sükaaliinjeechi pia süpüla püneeküin tü aʼyatawaa anakat püpüla. Na ekirajüliikana suluʼu koleejia otta na aʼyataakana neʼipajee na sülaülashiikana mma, natüjaa aaʼu tü aʼyatawaa joutkat maʼin eere kepiain pia. Eesü anale tü namakat süchiki tü aʼyatawaa anakat püpüla. Akatsaʼa eeinjatüin paaʼin suulia tia namakat. Na nnojoliikana alin apüla Jeʼwaa, eesü süpüla neʼitaain suluʼu paaʼin keejiainjatüin pümüin tü kasa naaʼinrakat na manoujüinsaliikana (1 Juan 2:15-17). Jülüjüle maʼin paaʼin tü kasa keejiakat namüin na manoujüinsaliikana, eeshi süpüla shimeejüin pia tü paaʼinkat (paashajeʼera Proverbios 14:15;c Jer. 17:9).
15, 16. ¿Jara akaaliinjeechika pia süpüla pütüjaainjatüin saaʼu tü aʼyatawaa anakat süpüla püneeküin?
15 Pütüjaapa saaʼu tü aʼyatawaa joutkat maʼin eere kepiain pia, asakireeshi pia süchiirua jetsüin tü anakat püpüla (Prov. 1:5). ¿Jara akaaliinjeechika pia süpüla pütüjaainjatüin saaʼu tü anakat süpüla püneeküin? Naya na wayuu aikana apüla Jeʼwaa, na aikana apüla pia otta na atüjaakana maʼin saaʼu tü pukuwaʼipakat. Poonoo sümaa tü namakat pümüin. Nakaaliinjeechi pia süpüla piyaawatüin saaʼu tü pütüjakalü apüleerua otta jamüin paainjaka wanee kasa. Eesüjaʼa süpüla punoukteʼerüin tü paainjeekalü amüin sutuma tü namakat pümüin. Analeejeeria maʼin tü kasa püneekakat müleka aire Jeʼwaa nüpüla püshi otta püi. Akaʼaya na laülaashiikana suluʼu tü outkajaaleekat, nakaaliinjeechi pia süpüla anain putuma süneekia tü paaʼinrajatkat. Püsakira na pürekutsootkana jee chi wawala alapalaakai waaʼu jamüin naneekaka aʼyatawaa waneepia nümüin Jeʼwaa. Püsakira naya sünain kasain naaʼinrüin süpüla pürekutsoolüinjanain naya, kasain nepijaaka aaʼu otta kasain neʼraka sünainjee naʼyataain waneepia nümüin Jeʼwaa (Prov. 15:22).
16 Aneerü maʼin pukuwaʼipa müleka nayale achiaain pia na wayuu eʼraajakana maʼin pia. Jamüshijaʼa jintüire maʼin pia sümaa pujuʼiteein suulia koleejia süpüleerua pürekutsoolin pia, ¿kaseerü naainjaka wanee wayuu aikai apüla pia? Niyaawateerü aaʼu pujuʼiteein suulia tü koleejiakat sutuma kapüleein maʼin shia pümüin. Nüküjeerü pümüin pütüjeechin achecheraa paaʼin müleka püchecheraale süchiirua tü koleejiakat. Choʼujaasü maʼin süpüla paainjüinjatüin tia müleka piʼyataweere nümüin Jeʼwaa waneepia (Sal. 141:5; Prov. 6:6-10).
17. ¿Kasa tü eejüinjatkalü oulia waaʼin?
17 Watüjaa aaʼu eein tü kasa eekat süpüla akayaleʼerüin waya nuulia Jeʼwaa (1 Cor. 15:33, NM; Col. 2:8). Eesü aʼyatawaa eeka süpüla sumojujeʼerüin wakuwaʼipa nümaa Jeʼwaa. Eeshijaʼa piʼraajüle wanee wawala amalajaakai anoula sutuma tü niʼyataakalü anain (1 Tim. 1:19). ¿Kasa shikirajaka anain pia tia? Eeinjatüin paaʼin suulia sumojujaain pukuwaʼipa nümaa Jeʼwaa sutuma tü aʼyatawaa püneekakat (Prov. 22:3).
PIʼYATAA NÜMÜIN JEʼWAA SÜMAA TALATA AAʼIN
18, 19. ¿Kasa naaʼinrajatka wanee jimaʼai nnojoiyüire nüneeküin aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa?
18 Piʼyataweere nümüin Jeʼwaa, piʼyataa nümüin maiwaʼaya pia jimaʼalin. Ana putuma süneekia tü paaʼinrajatkat süpüla talatüinjatüin paaʼin sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa (Sal. 148:12, 13).
19 Nnojoiyüire püneeküin aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa, ayateeshi pia sünain püchajaain sukuwaʼipa süpüla piʼyataainjachin nümüin otta süpüla katchinjatüin punoula. Süchikijee nüchajaain maʼin Pablo sukuwaʼipa süpüla anainjachin nia noʼuluʼu Maleiwa, müshi nia: «Müleka nnojorule wanaawain jaaʼin tamaa sooʼopünaa tüü, nükaaliijeena jia Maleiwa süpüla jiyaawatüinjatüin saaʼu. Anasü müleka ichere jia waneepia sünain tü shiimüinkat ekirajünakat anain jia» (Filip. 3:15, 16). Soto paaʼin alin maʼin pia nüpüla Jeʼwaa. Jülüja paaʼin tü nümakat pümüin. Nükaaliinjeechi pia süpüla anainjatüin putuma süneekia tü paaʼinrajatkat jimaʼaiwaʼaya pia.
a Pütchikat tüü, nnojotsü napülajatüin neʼe na jimaʼaliikana, napülajatü shia na majayünnüükana.
b Mateo 6:33 (NM): «Ayata jüchajaain palajana tü nuluwataayakat Maleiwa otta tü lotookalü akuwaʼipaa. Shiasaʼa süpüshuaʼa tü wanee kasakalüirua, aapüneerü jümüin.»
c Proverbios 14:15 (NM): «Chi wayuu nnojoikai kasain nütüjaain aaʼu, nunoujüin süpüshuaʼa tü münakat nümüin. Akaisaʼa chi wayuu eekai kekiin maʼin, jülüjüsü naaʼin tü naaʼinrajatkat.»